جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«اعلام الهدایة» عنوان چهارده جلد کتاب به زبان عربی درباره زندگی چهارده معصوم است که جمعی از محققان در معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام جمع‌ آوری و تهیه نموده‌ اند. «اعلام الهدایة» به این هدف تألیف شده است تا نقشی که ائمه (ع) با توجه به اوضاع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی هر عصر ایفا كرده‌ اند به تصویر كشیده شود. مولف و همکاران در نگارش تاریخ اهل بیت تحت تأثیر آراء شهید صدر بوده اند و بر اساس نگاه شهید صدر به وجود مقاطعی در تاریخ زندگی اهل بیت (ع) توجه شده است. در هر جلد، ابتدا خلاصه‌ ای چند صفحه‌ ای از تاریخ زندگی هر معصوم و مهم‌ ترین فراز و فرودهای تاریخی زندگی ایشان ارائه می‌ شود. پس از آن، مخاطب در سه سطح مختلف که از اجمال به ‌تفصیل می‌ رود، فهم عمیق‌ تری از زندگی و سیره‌ آن امام و شرایط تاریخی آن مقطع پیدا می‌ کند. جلد دوازدهم مجموعه اعلام الهدایة کتاب «هادی امت، حضرت امام علی النقی علیه‏ السلام» است و چهار فصل دارد. فصل نخست درباره شخصیت و فضائل امام هادی (ع) می باشد. فصل دوم در مورد مراحل زندگی ایشان تا زمان شهادت امام جواد (ع) است. فصل سوم به جایگاه امام هادی (ع) در فرآیند تغییر فراگیر فرهنگی و شرایط زمانه ایشان می پردازد. فصل چهارم درباره نیازهای جامعه اسلامی در عصر امام هادی (ع)، موضع گیری آن حضرت در برابر غالیان و فرقه های انحرافی، پدیده زیارت و نقش آن در ایمن سازی عقیدتی مثل زیارت جامعه کبیره و زیارت غدیر، شهادت امام هادی (ع) و مکتب و میراث علمی ایشان است.

کتاب «فضائل الإمام علی (ع)» نوشته محمدجواد مغنيه است. موضوع این كتاب كه به زبان عربی نوشته شده بررسی فضایل نخستین امام شیعیان امام علی (ع) همچون علم، بخشش، شجاعت، بلاغت بیان، و مانند آنهاست. مولف ضمن بیان یاد شده، با مستندات قرآنی و روایات مختلف به زندگانی یازده امام شیعه نیز اشاره نموده است.

«جَواهرُ المَطالب فی مَناقب الإمام علی بن أبی طالب (ع)» اثر شمس‌ الدین محمد بن احمد باعونی دمشقی (درگذشت ۸۷۱ ق) عالم اهل سنت، با موضوع مناقب و فضائل امام علی (ع) با تکیه بر منابع اهل سنت است. کتاب، چنانکه مؤلف در فهرست عناوین مشخص کرده، در ۸۰ باب تنظیم شده، و هر باب به موضوعی خاص و یا منقبتی ویژه از امام علی (ع) اختصاص دارد و چند باب آخر به گوشه‌ هایی از زندگانی حسنین (ع) پرداخته است. باعونی در مقدمه کتاب، با بیانی ادیبانه سخن می‌گوید. بررسی نسب، نام و قیافه ظاهری امام در ابواب اولیه کتاب صورت گرفته و در ادامه، هر یک از مناقب علی (ع) یا مقاطع زندگی وی در یک باب بررسی شده که حجم هر باب، از یک صفحه تا چندین صفحه است. جلد اول این کتاب شامل باب اول تا پنجاهم است و شامل عناوین: الباب الأوّل فی ذکر نسبه الشریف، الباب الثانی فی ذکر أسمائه الشریفة، الباب الثالث فی صفته علیه السلام و مولده و عمره، الباب الرابع فی أنّه أوّل من أسلم، الباب الخامس فی تربیة النبی صلی اللّه علیه و سلم حال طفولیّته، الباب السادس فی کفالة رسول اللّه صلی اللّه علیه و سلم له و إسلامه، الباب السابع فی هجرته علیه السلام إلی المدینة و غیره می باشد.

کتاب «الحسن العسکری علیه السلام، ابوالقائم من بنی هاشم (سیره و تعلیق و تحلیل)» نوشته کامل سلیمان، درباره تاریخ زندگی امام حسن عسکری علیه السلام و سیره آن حضرت می باشد.

کتاب «فضائل أمیر المؤمنین علی بن أبي طالب (ع) فی القرآن الکریم »نوشته سعيد أبو معاش، به شرح و بررسی آیاتی از قرآن کریم در شان و «منزلت امام علی (ع)» می پردازد. در این نوشتار که سومین جلد از یک مجموعه ده جلدی است، آیاتی از قرآن کریم که در مورد ایمان و تقوای امام علی (ع) و اهل‌ بیت پیامبر اسلام (ص) نازل شده است مورد شرح و تفسیر اجمالی قرار گرفته است. نگارنده بر این باور است آیاتی از قرآن که در آنها صحبت از ایمان و عمل صالح و تقوی شده است، در درجه اول مصداق آنها امیرالمومنین علی (ع) و فرزندان معصوم ایشان می‌ باشد و در درجه بعد مربوط به شیعیان است و مراد از صراط مستقیم نیز امام علی (ع) است.

کتاب «فضائل أمیر المؤمنین علی بن أبي طالب (ع) فی القرآن الکریم» نوشته سعيد أبو معاش، به شرح و بررسی آیاتی از قرآن کریم در شان و «منزلت امام علی (ع)» می پردازد. در این نوشتار که دومین جلد از یک مجموعه ده جلدی است، مجموعه‌ ای از آیات قرآنی از سوره‌ های بقره، آل عمران، نسا، مائده، انعام، انفال، توبه و... تا پایان قرآن کریم که در موضوع فضایل و کرامات متعدد امام علی (ع) وارد شده است، مورد تفسیر اجمالی قرار گرفته است. نگارنده با استناد به روایات تفسیری به تاویل و تفسیر این قبیل از آیات قرآنی پرداخته است.

الأربعون حديثاً عن أربعين شيخاً من أربعين صحابياً في فضائل الإمام أميرالمؤمنين عليه‌السلام، اثر شيخ منتجب‌ الدين على بن عبيدالله بن بابويه رازى، از علماى قرن ششم است كه چهل حديث در فضيلت اميرالمؤمنين و 14 داستان در فضيلت ايشان نقل كرده است. در مقدمه كتاب به معرفى مؤلف، كتاب حاضر و جريان چهل حديث پرداخته و از نسخ كتاب و تحقيق در آن سخن گفته است. در ابتدا چهل حديث با اسناد كامل نقل كرده و در ادامه 14 داستان در فضيلت اميرالمؤمنين نقل شده است. تعداد مؤلفاتى كه براى نايل شدن به ثواب‌هاى وعده داده شده، رسول خدا به جمع‌آورى چهل حديث پرداخته‌اند، بسيار است. اما در اين ميان برخى طرحى نو در انداخته و شيوه‌اى جديد در چهل حديث‌نويسى ايجاد كرده‌اند. مؤلف گرانقدر در اين كتاب چهل حديث را از چهل نفر از صحابه رسول خدا گرد آورده است كه همگى درباره فضايل اميرالمؤمنين است. اولين حديث اين مجموعه از ابوبكر، دومين از عمر، سومين از عثمان، چهارمين از اميرالمؤمنين، پنجمين از سعد وقاص و ام‌السلمه و پس از آن از عبدالرحمن بن عوف، عبدالله بن سعد، ابن عباس، امام حسن و امام حسين، فاطمه زهرا، سلمان فارسى و ساير صحابه نقل كرده است. وى پس از پايان چهل حديث، چهارده حكايت تاريخى در فضيلت اميرالمؤمنين را نيز ذكر كرده است. تمامى روايات مجموعه با اسناد متصل ذكر شده‌اند و در بسيارى از روايات افزون بر متن حديث كيفيت نقل حديث نيز ذكر شده است كه آن را به صورت قصه‌اى تاريخى در آورده و بر جذابيت كتاب افزوده است. مؤلف گرانقدر دو بخش روايات و حكايات را از يكديگر جدا كرده است. ابتدا به ايراد چهل حديث كه هدف اصلى كتاب است، مى‌پردازد و در پايان چهارده حكايت در فضيلت مولا بيان مى‌كند. او حتى در نقل حكايات سند كامل و متصل خويش را به گوينده حكايت نقل مى‌كند. اين شيوه حديث نگارى به خوبى بيانگر كثرت اطلاع و گستردگى دانش نويسنده است كه در يك موضوع چهل حديث را از چهل صحابى رسول اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) با اسناد متصل بيان مى‌كند. اولين حديث اين مجموعه در فضيلت على، فاطمه، حسن و حسين عليهم‌السلام است كه پيامبر(ص) جنگ با آنها را جنگ با خود و صلح و سازش با آنها را صلح و سازش با خود مى‌داند و دوستان آنها را طيب المولد و دشمنان آنان را ناپاك مى‌خواند.

کتاب «خصائص الائمه عليهم السلام» که شامل شرح حال امير مؤمنان امام على عليه السلام، زيارت و دعا، كلمات و سخنان وى و دلايل و نصوص بر امامت وى است و توسط سید رضی نوشته شده است. موضوع كتاب اعتقادی و تاریخی درباره حضرت علی علیه السلام می باشد. وی روایات مربوط به حضرت را جمع آوری و تاریخ كامل و گویایی را در مورد آن حضرت تشكیل داده است. كتاب حاضر برای تحقیق در زندگی حضرت، ارزشمند و قابل توجه بوده و از زمان نگارش مورد توجه و استفاده علماء قرار گرفته است. این كتاب از اولین كتاب های معتبری است كه به وسیله یكی از فقهای نامدار شیعه درباره زندگانی حضرت علی علیه السلام نگاشته شده است. در بسیاری از كتاب های معتبر به این كتاب اشاره شده و از مطالب آن بهره گرفته شده است. این كتاب شامل مباحث زیر می باشد: 1- خصائص امیرالمومنین علی علیه السلام 2- معجزات آن حضرت 3- علم آن حضرت به تنزیل قرآن 4- جنگ آن حضرت با خوارج 5- سخنان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم درباره حضرت علی علیه السلام 6- سخنان عمر درباره آن حضرت 7- سوالاتی كه از حضرت پرسیده شده و جواب حضرت 8- وصیت حضرت به كمیل 9- كلام حضرت درباره دنیا

کتاب «فضائل أمیر المؤمنین علی علیه السلام» نوشته سعيد أبو معاش، به ذکر روایاتی در شان و منزلت امام علی علیه السلام می پردازد. در این نوشتار به روایاتی از منابع اهل سنت پیرامون افضلیت و فضایل همه جانبه امام علی علیه السلام اشاره می کند.