جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 99
آشنایى با مکتب دئیسم
نویسنده:
مرتضی کریمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
مسئله گرايش به دين و دين‌باورى همواره يكى از دغدغه‌هاى اصلى بشر بوده است. در طول تاريخ، آيين‌ها و مكاتب گوناگون با باورها و ديدگاه‌هاى متفاوت به وجود آمده‌اند كه محققان تنها بعضى از آن‌ها را لايق نام «دين» مى‌دانند و بقيه را صرفا يك آيين يا مكتب مى‌دانند. از طرف ديگر، مسئله كيفيت ارتباط عقل و دين يكى از سؤالات اصلى دين‌باوران بوده است و مكاتب گوناگونى در ارتباط با اين مسئله پديد آمده‌اند. «دئيسم» (Deism) مكتبى است كه در قرن 17 میلادی پديد آمد و در قرن 18 رو به افول نهاد. اين مكتب، كه رويكردى عقل‌گرايانه داشت، دين را از جهات جديدى مورد بررسى قرار داد. در اين مقاله، مكتب «دئيسم» و مسائلى همچون تعريف، عوامل پيدايش، اصول تفكر، انواع، مشكلات و اهميت دئيسم مطرح شده‌اند.
دین و رسالت روشنفکر دینى
نویسنده:
داود مهدوى زادگان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سه مقاله خواندنى و معنى دار با عنوان هاى «درباره روشنفكرى دينى»، «موقعيت هاى ايمانى»، «دين در محدوده ايمان»، به ترتيب در شماره هاى 9، 16 و 19 نشريه «راه نو»، به قلم آقاى دكتر احمد نراقى منتشر شده است. همان گونه كه از عناوين مقالات پيداست؛ مقاله اول به تبيين ماهيت روشنفكر دينى مربوط مى شود و دو مقاله بعدى، طرح مباحثى پيرامون «ايمان دينى» است. در ابتداى امر خواننده، لااقل، ربطى بين اين دو مقاله با مقاله اول نمى بيند. اما وقتى بپذيريم كه در پس هر نوشته اى، انگيزه ها و مقاصد خاصى نهفته است؛ آنگاه احتمال وجود رابطه منطقى بين اين سه مقاله داده مى شود. لذا در اين گفتار درصدد تقويت و تشريح اين احتمال و نيز نقد محتوائى مقالات، برآمده ايم.
مطالعات تطبیقى ادیان (COMPARATIVE RELIGION)
نویسنده:
اریک جی شارپ
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
اصطلاح «دين شناسى تطبيقى» شكل مختصر شده «مطالعه تطبيقى اديان» است كه در اواخر قرن نوزدهم، به عنوان مفهومى مترادف با «علم دين» (در آلمانى: Religionswissens chaft و در فرانسه: La science de religion) شايع گرديد. همان گونه كه از ابتدا تصور مى شد، اين رشته با به كارگيرى روش مقايسه اى در زمينه مفروضات فراهم آمده توسط اديان جهانى در گذشته و حال متمركز گرديد. اين موضوع مستلزم تخصيص پيشرفت يا تكامل و ارزش هاى آن، به هر يك از حوزه ها در چارچوب طرحى از ترقى و پيشرفت بود. بنا به گفته يكى از دانشمندان اوايل قرن بيستم، وظيفه دين شناسى تطبيقى «عبارت است از: كنار هم قرار دادن اديان مختلف به منظور بررسى و مقايسه دقيق آن ها. اين كار ممكن است موجب ارزيابى معتبرى از اظهارات و ارزش هاى خاص آنان گردد.» به نظر مى رسد كه اصطلاح «دين شناسى تطبيقى» پيش از دهه 1890 به كار نرفته باشد، اما در هر صورت، در سال 1873، اف. ماكس مولر اين سؤال را مطرح كرد: «چرا ما بايد نسبت به استفاده از روش تطبيقى در بررسى اديان شك نماييم.» در این مقاله موضوع مورد بحث با بررسی دین پژوهی در نقاط مختلف تبیین می شود.
پلانتینگا و مسئلۀ عقلانیت خداباوری
نویسنده:
حسن قنبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
در این مقاله عقلانیت خداباوری را در سه اثر مهم پلانتینگا دنبال کرده ایم؛ سه اثری که نویسنده در آنها توانسته است ضمن پاسخ دادن به ایراد های منتقدان، دیدگاه خود را بیان کند. ما در این نوشتار سیر بحث پلانتینگا در این کتاب ها را دنبال کرده و پس از تبیین دیدگاه وی، به نقد و بررسی آن پرداخته ایم. بر این اساس ابتدا به نقد و بررسی برهان تمثیلی وی پرداخته می شود و در ادامه بیان خواهد شد که در نقد های وی به قرینه گرایی و مبناگرایی نوعی تهافت دیده می شود. در پایان نیز گفته خواهد شد که این دیدگاه وی که باور به خدا نیازی به قرینه ندارد، به نوعی ایمان گرایی نزدیک است.
صفحات :
از صفحه 721 تا 736
یکسانی و نایکسانی خدا و جهان با تکیه بر فلسفه اسپینوزا و ملاصدرا
نویسنده:
محمدرضا بلانیان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در مباحث خداشناسی، با توجه به این که معرفت ذات ربوبی امری ناممکن است، شناخت اوصاف الاهی از اهمیت ویژ ه ای برخوردار است. شاهد این مدعا نظریات متنوع و بحث های گسترده ای است که در خصوص امکان یا عدم امکان فهم معانی اوصاف الاهی و جواز یا عدم جواز اسناد اوصاف مخلوقات به خدا در تاریخ کلام و فلسفه وجود دارد. در این میان، به نظر می رسد نظریه ای که از جمع بین تشبیه و تنزیه سخن گفته است ضمن سنخیت بیشتر با آموزه های دینی، از شواهد عقلی محکم تری نیز بهره مند است. این مقاله در صدد است با تکیه بر مبنای هستی شناسانه خاص دیدگاه اخیر، با بیان دیدگاه ابن عربی، به عنوان مدخل بحث و تکیه بر آرای اسپینوزا و ملاصدرا در این خصوص، چگونگی عدم تنافی این نظریه را با عقل و استدلال تبیین نماید.
صفحات :
از صفحه 53 تا 72
از سازگارگرایی تا ضدسازگارگرایی خداباوری و تکامل داروینی: بررسی و نقد چهار دیدگاه
نویسنده:
حسن حسینی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله، با ارائۀ یک دسته بندی چهارگانه از معتقدان به سازگارگرایی و ضدسازگارگرایی تکامل داروینی با الهیات و خداباوری، آرای برخی از مهم ترین نمایندگان این دسته های چهارگانه مطرح شده است. داکینز و دنت از گروه ضدسازگارگرایان اتئیستی و علامه طباطبایی از گروه ضدسازگارگرایان خداباور انتخاب شده اند. جان هات در گروه سازگارگرایان تفکیکی و شهید مطهری و پلانتینگا نیز در گروه سازگارگرایان خداباور مورد بررسی قرار گرفته اند. پس از بررسی آرای هر گروه و بیان برخی از انتقادات، در پایان، در مورد امکان سازگاری تکامل داروینی (با برخی ویژگی های آن مثل انتخاب طبیعی) با الهیات و خداباوری تردیدهایی مطرح شده است.
صفحات :
از صفحه 71 تا 88
چیستی فلسفه دین و مسائل آن
نویسنده:
محمد محمدرضایی، مهدی محمدرضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
امروزه تعريف فلسفه دين ـ به عنوان يك علم ـ يكی از مسائل اساسی در حوزه فلسـفه ديـن اسـت؛ چراكه اگر تعريف روشنی از فلسفه ديـن ارائـه نشـود، حـوزه مسـائل آن نيـز مـبهم بـاقی مـی مانـد. تعريف های متفاوت از فلسفه دين، تابعی از تعريف های متفاوت از فلسفه و دين است. اين مقاله ضمن نقد و بررسی آنها و به طور خاص، تعريف جان هيك، بر آن است كه تعريف جامع و مانعی از فلسفه دين ارائه دهد. در تعريف جان هيك آمده است كه فلسفه دين، تفكر فلسفی درباب دين است با اين ويژگی ها: فلسفه دين، ابزاری برای آموزش دين نيست. فلسفه دين، شاخه ای از الهيات و كلام نيست، بلكه شاخه ای از فلسفه است. فلسفه دين يك فعاليت درجه دوم بوده، از قلمرو موضوع تحقيق خود مستقل است. مؤلف ضمن نقد و بررسی تعريف جان هيك، معتقد است فلسفه دين می تواند ابزاری برای آموزش دين و شاخه ای از الهيات و فعاليت درجه اول باشـد. در پايـان، تعريـف پيشنهادی چنين است: فلسفه دين، علمی اسـت كـه عهـده دار پـژوهش عقلانـی در جهـت معقوليت و توجيه دين و آموزه های اصـلی آن و نيـز سـاز واری بـين آن هـا يـا بـرعكس در جهت عدم معقوليت يا توجيه و عدم سازواری آنهاست.
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
واکاوی مناسبات علم و دین در نگاه هانس کونگ
نویسنده:
حمید رضانیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نوشتار حاضر در پی آن است که ضمن بررسی اثر یکی از صاحب نظران مطرح در این حوزه، با رویکرد توصیفی تحلیلی، به بررسی مناسبات علم و دین از منظر هانس کونگ به عنوان یکی از نظریه پردازان معاصر، بپردازد. به نظر می رسد که هانس کونگ ضمن آنکه خود یک مسیحی معتقد به شمار می رود و دلبستگی او همواره به سمت تلاش در بهینه سازی رابطه میان علم و دین بوده است که مهمترین آرا ء او بصورت پراکنده و نوشته هایش بیان گردیده است. کونگ به فراخور ممکن، در این مبحث ورود نموده است. هرگاه فرضیه ای در علوم مختلف مطرح می گردد و پس از مدتی فرضیه های تازه تری آن را کنار می زنند و یا بعضا به صورت قانون مقبولیت عام پیدا می کنند در حالی که ادیان همه برای اجرای دستورهای یک منبع متعالی قیام کرده اند و حال که علم را پیامبری نیست پس هر لحظه بشر در انتظار فرضیه و نظریه تازه ای است، در واقع با ابزار علم امروزی دین منطقا قابل نفی نیست. چنانکه از کلام وی نیز چنین استنباط می گردد. بر این اساس، این نوشتار بر آن است تا با ارائه کلیتی از مباحث مطروحه در این حوزه چگونگی رابطه این دو مقوله مهم را از نگاه این فیلسوف بویژه در برخی حوزه های کاربردی مانند آغاز جهان، خلقت و غیره بررسی نماید. کونگ را می توان یکی از حامیان نظریه سازگاری بلکه همکاری و تعاضد قلمداد کرد.
صفحات :
از صفحه 29 تا 49
مفهوم و هویت شناسی وحی در ادیان ابراهیمی
نویسنده:
یحیی نورمحمدی نجف آبادی، محمدرضا نورمحمدی نجف آبادی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
وحی را یکی از ارکان مهم و امور مشترک در میان ادیان راستین، به ویژه ادیان ابراهیمی می توان به حساب آورد. در عین حال، شاهد اختلافات بسیار عمیقی در میان اندیشمندانِ این ادیان در رابطه با تعریف و تلقی آنها از وحی می باشیم. حتی در خود هریک از این ادیان، طیف های مختلف، دیدگاه های گوناگونی در این باره دارند. این مقاله به روش تحلیلی توصیفی پس از آنکه معنای لغوی وحی را بیان نموده، به تبیین و تعریف و بررسی نظریات مطرح شده از وحی در اسلام و یهودیت و مسیحیت پرداخته است. در اسلام، دیدگاه متکلمان و فیلسوفان مسلمان را بیان نموده ایم. در مسیحیت نیز دیدگاه های زبانی، غیرزبانی و دیدگاه وحی غیرزبانی درونی و تجربی را مورد توجه قرار داده ایم.
صفحات :
از صفحه 77 تا 88
بررسی تطبیقی دیدگاه خلق قرآن و بشری بودن قرآن (رویکرد معتزله و سروش)
نویسنده:
جواد گلی، ابوالفضل روحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سروش، قرآن را بشری معرفی کرده و کوشیده است با نسبت دادن این نظریه به معتزله، برای نظریه خود در کلام اسلامی، خاستگاهی معرفی کند. وی مدعی است که باور معتزله به حادث بودن قرآن، به بشری و خطاپذیر بودن آن اشاره دارد. هدف این نوشتار، بررسی این مدعاست که آیا نظریه معتزله درباره خلق قرآن، به نظریه سروش درباره بشری بودن قرآن اشاره دارد؟ در این مقاله، با مراجعه به آثار معتزله، منابع معتبر کلامی و آثار سروش، اطلاعات لازم گردآوری شده سپس، با روش توصیفی ـ تحلیلی نظریات معتزله و سروش درباره قرآن تبیین شده و خاستگاه، مبانی، ادله و لوازم نظریات آنها ارائه و مورد نقد و بررسی تطبیقی قرار گرفته است. نتیجه این پژوهش این است که دیدگاه سروش با دیدگاه معتزله درباره قرآن از جهات مختلف در تضاد میباشد. بر خلاف نظر سروش، معتزلیان، خداوند متعال را خالق بدون واسطه قرآن دانسته و بشری بودن آن را مردود میدانند.
صفحات :
از صفحه 113 تا 142
  • تعداد رکورد ها : 99