جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی : این کتاب که با خوانش چالش برانگیز و بحث برانگیز «اسپینوزا» ارائه شده توسط ژیل دلوز در «اکسپرسیونیسم در فلسفه» (1968) ارائه شده است، بر روی استقرار مجدد مفاهیم اسپینوزیستی توسط دلوز در چارچوب پروژه فلسفی خود برای ساختن یک فلسفه تفاوت به عنوان یک کتاب تمرکز دارد. جایگزینی برای فلسفه دیالکتیکی هگلی دافی نشان می دهد که برای درگیر شدن کامل با فلسفه تفاوت دلوز، درک کامل اسپینوزیسم دلوز ضروری است.

در دیدگاه عناصر وهابی، دعا از اهم عبادات و به معنای درخواست همراه با تذلل است. آنان با استناد به آیه «فَلا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدا»، خواندن غیرخدا را باطل و یا شرک دانسته و آن را فقط در امور عادی و مخاطب حاضر و زنده جایز می‌شمارند. در حالی که بررسی مفهوم «دعا» در قرآن با تکیه بر دیدگاه برخی علمای شیعه، نشان می‌دهد که اولاً آیه فوق ربطی به حرمت درخواست از غیرخدا ندارد و راجع به نفی پرستش غیرخداست. ثانیاً باید دانست که دعا به طور کلی، معانی دیگری نیز دارد و در موارد متعددی دیده می‌شود که این واژه در معنایی غیر از دعای عبادت آمده و در آن نیز شرک شمرده نشده است. همچنین در این آیه دعا به معنای عبادت است. یعنی کسی غیر از خدا نباید مورد عبادت قرار گیرد؛ ولی درصدد تحریم هر گونه دعای غیرخدا نبوده است. دیگر اینکه وهابیان ادعا می‌کنند هر گونه خواندن مردگان، به نوعی تسلط بخشی آنان بر امور الاهی است. در حالی که مواردی در طلب امور غیرعادی و غیرمقدور نیز در قرآن و سنت، برخلاف رأی آنان آمده است. این نوشتار درصدد نقد دیدگاه وهابیان و خطای فهم آنها و تعیین مصادیق اشتباه آن‌هاست.

ژیل دلوز همواره از طریقِ خوانشِ فیلسوفانِ دیگر، به­دنبال طرح و بسطِ مسئله­‌ای در فلسفۀ خویش بوده است. بدین جهت، بسیار پیش می­‌آید که در نسبت با مسئلۀ خویش، بر مفهومی در اندیشۀ یک فیلسوف تأکید گذارد، که با وجود اهمیتش، در نظامِ فکری آن فیلسوف چندان برجسته نشده باشد. مفهومِ اکسپرسیون، که دلوز آن را مبتنی بر خوانشِ اسپینوزا در کتابِ اکسپرسیونیسم در فلسفه: اسپینوزا طرح کرده، از جملۀ چنین مفاهیمی است، که دامنه و وجوه گسترده­ای دارد. از آن­جا که نوشتۀ حاضر در پرتوِ مسئلۀ نسبتِ یگانگی و بسگانگی این مفهوم را بررسی می‌کند، لذا وجه منطقیِ این مفهوم در آن برجسته می­‌گردد. این مقاله می­‌کوشد نشان دهد که چگونه دلوز با استفاده از منطقِ اکسپرسیون، اصالتِ یگانگی یا اصالتِ بسگانگی را کنار زده، و نسبتی درون­ ماندگار میانِ این دو مفهوم برقرار می­‌سازد. برای این منظور، ابتدا تمایز و درعین­ حال هم­بستگیِ مؤلفه­‌های سه‌­تایی این منطق، از سه جهتِ متفاوت شرح می­‌گردد. سپس نشان داده می­‌شود که چگونه این هم­بستگی مبنایی برای برقراری نسبتی درون­‌ماندگار میانِ مفاهیمِ یگانگی و بسگانگی، فراهم می­‌سازد. بخش آخر نیز با درنظرگرفتنِ این منطق، به ­صورت تحلیلی، تفسیرِ دلوز از مفاهیم جوهر ِمطلق و تمایز واقعیِ صفات را بازسازی می­‌کند، تا به­ صورت انضمامی نمونه­‌ای از لوازم و نتایجِ دگرگون‌­کنندۀ آن را آشکار سازد.

آیات 60 تا 82 سورة کهف، داستان ملاقات موسی و خضر علیهم‌السلام را گزارش کرده است. حوادثی که در مدت هم‌نشینی و مصاحبت این دو شخصیت الهی به وقوع پیوسته، موضوع بحث یا مستند برخی دیدگاه‌ها در علم فقه، اخلاق و تربیت، کلام و ... شده است. نوشتار حاضر که به سبک توصیفی تحلیلی سامان یافته، با بازخوانی وقایعی که در این ملاقات رخ داده، در پی استخراج دلالت‌های اعتقادی و پاسخ به شبهات مستند به برخی از آیات این داستان است. در آثار تفسیریِ دارای رویکرد کلامی، به صورت پراکنده و مختصر به این موضوع پرداخته شده است، اما مقالاتی که در بارة آیات مذکور نوشته شده، عمدتاً فاقد رویکرد کلامی است و از نگاه اخلاقی، تربیتی و عرفانی به آن نگریسته‌اند. در این پژوهش بر مواردی از معارف اعتقادی تمرکز شده که به صورت مستقیم و بی‌واسطه، از نفس آیات قرآن استنتاج می‌شوند و نیازمند گزارش‌های فرا قرآنی و پیش‌فرض‌های اختلافی نیستند، یا حداقل، کمترین نیاز را داشته باشند. مهم‌ترین دلالت‌های اعتقادی آیات مورد بحث، به عنوان دستاوردهای پژوهش را می‌توان چنین برشمرد: امکان برخورداری برخی انسان‌ها از علم غیب با افاضة الهی؛ تکلیف‌آور بودنِ قسمی از اقسام علم غیب اولیاء؛ تأییدی بر قاعدة کلامی لطف؛ رمزگشایی از حکمت برخی پدیده‌های ناگوار و پاسخی به شبهة شرور.

هویت‌شناسی ذوالقرنین و فهم مؤلفه‌های شکل‌دهنده ماجرای او از دیر‌باز مورد توجه قرآن‌پژوهان بوده است. یکی از عناصر محوری در شناخت استوارتر ذوالقرنین، موضوع پیامبری اوست. ثمرۀ این بحث در انطباق شخصیت‌های تاریخی با وی آشکار خواهد شد. این پژوهش با بهره از روش توصیفی- تحلیلی و استناد به منابع نوشتاری، در پی بررسی شاخصه نبوّت در ماجرای قرآنی ذوالقرنین است. برای این منظور 11 مؤلفه مندرج در آیات موضوع و روایات مرتبط استخراج شده‌اند که شایستگی نقش‌آفرینی در قامت قرینه‌هایی برای اثبات نبوّت ذوالقرنین را دارند. این قرینه‌ها عبارت‌اند از: مخاطب قرار گرفتن ذوالقرنین توسط پروردگار، برانگیخته شدن، دعوت توحیدی، بهره از تمکّن الهی، بهره‌وری از سبب، واگذار شدن قضاوت به وی، کنش‌های توحید‌محور، اِخبار از قیامت و تشبیه وی به حضرت علی (ع). تطبیق این قرینه‌ها با نمونه‌های مشابه قرآنی و بهره از روایات معتبر، سبب استحکام بیشتر نظام قراین پیش‌گفته در جهت فرضیه است.

ترجمه ماشینی : این پایان نامه به بررسی اخلاق مربوط به زمانمندی می پردازد که در فلسفه های هانری برگسون، امانوئل لویناس و ژیل دلوز ظاهر می شود. این تز با تمرکز بر پیشنهادهای برگسون، لویناس و دلوز در مورد چگونگی تأثیرگذاری یک رابطه اخلاقی با زمان جدید، استدلال می‌کند که هر یک از آن مدل‌های اخلاقی یک رابطه مشکل‌ساز با تاریخ حفظ می‌کنند، و اینکه یک راه‌حل بالقوه برای این مشکل تنها است. در کارهای مشترک دلوز و گاتاری یافت می شود. با کاوش در نوشته‌های متافیزیکی برگسون، این تز استدلال می‌کند که برداشت برگسون از شهود به اندازه کافی با دلالت آن عمل با حوزه تاریخ هماهنگ نیست و این مشکلی را برای فلسفه اخلاقی برگسون ایجاد می‌کند. این تز سپس به دو منبع اخلاق و دین برگسون می‌پردازد تا استدلال کند که این متن، علی‌رغم اینکه ظاهراً شهود را تاریخی می‌کند، در واقع نمی‌تواند راه‌حلی برای مشکل تاریخ ارائه دهد که خود را در نوشته‌های متافیزیکی برگسون اعلام می‌کند. با انگیزه این شکست‌ها در اثر برگسونی، این پایان‌نامه سپس توجه خود را به دو برگسونی خودفروخته به نام‌های لویناس و دلوز معطوف می‌کند تا به میزانی که می‌توان گفت فلسفه‌های اخلاقی مربوطه آنها راه‌حلی برای مشکل برگسونی تاریخ ارائه می‌دهد، توجه کند. با کاوش در اخلاق زمانی لویناس در کلیت و بی نهایت و غیر از وجود یا فراتر از ذات، استدلال می کنم که لویناس از ارائه چنین راه حلی ناتوان است، زیرا فلسفه اخلاقی خودش به طور قطع درگیر رابطه ای مشکل ساز با تاریخ است، و علی رغم لویناس. ادعاهای صریح این است که اخلاق او فراتر از تاریخ است. سپس توجه خود را به دلوز معطوف می‌کنم تا استدلال کنم که علی‌رغم اینکه دلوز (مانند لویناس) قادر به حل این مشکل در تفاوت و تکرار نیست، در واقع در کار مشترک خود با فلیکس گاتاری در هزار فلات، راه بالقوه مثمر ثمری برای مذاکره در مورد آن ارائه می‌کند.