جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «انسان و ایمان» تالیف متفکر شهید مرتضی مطهری می باشد. بخش اول کتاب مجموعه ای از «مقدمه‌ ای بر جهان‌ بینی اسلامی» را تشکیل می‌ دهد. استاد مطهری از وجوه تمایز انسان و حیوان آغاز می‌ کند تا جایگاه ایمان را در انسانیت روشن نماید. استاد توضیح می‌ دهد انسان در دو بعد بینش‌ ها و گرایش‌ ها از حیوان متمایز است. این دو بعد همان علم و ایمان است که ملاک انسانیت نیز محسوب می‌ گردد. استاد هم در مورد فرد و هم در مورد جامعه، هر چند نقطه آغاز سیر تکاملی انسان را حیوانیت می داند اما مسیر تکامل را به سوی انسانیت می داند. استاد مطهری بعد از بررسی رابطه انسانیت انسان و حیوانیت او، به بررسی رابطه علم و ایمان می پردازد. از نظر استاد، علم و ایمان مکمل یکدیگرند و هیچ یک نمی تواند جانشین دیگری گردد. استاد مطهری در ادامه به موضوع ضرورت پیوستن به یک مکتب و ایده می پردازد. استاد در ادامه برخی مسأله ها در خصوص تمایز ایدئولوژی ها را مطرح می کند: انسانی یا گروهی بودن ایدئولوژی، وحدت یا تعدد فرهنگ، لازمه اتکای ایدئولوژی بر ارزش های انسانی، مطلق یا نسبی بودن ایدئولوژی از نظر زمانی و مکانی، و در نهایت حاکمیت اصل ثبات یا تغییر بر ایدئولوژی. بحث بعدی که استاد ارائه می کند لغزش گاه های اندیشه از نظر قرآن است. این لغزش گاه ها عبارت است از: تکیه بر ظن و گمان به جای علم و یقین، پیروی از میل ها و هواهای نفسانی، شتاب زدگی، سنت گرایی و گذشته گرایی و بالاخره شخصیت گرایی. موضوعی که در پایان این اثر آمده، معرفی منابع تفکر در اسلام است. طبیعت، تاریخ و ضمیر انسان سه موضوعی است که قرآن برای تفکر مفید و سودمند ارائه می دهد.

کتاب «الاسلام دین الوسطیة و الاعتدال» نوشته شیخ کاظم رهیف البهادلی به زبان عربی در مورد این است که اسلام دین وسط و اعتدال می باشد. نویسنده در این کتاب ابتدا به واژه شناسی لغت «وسطیه» می پردازد و حدود افراط و تفریط را بیان می کند و نتیجه می گیرد که اسلام دین اعتدال است. در بخش دیگر کتاب به ادله وسطی بودن دین اسلام از دیدگاه قرآن کریم، سنت و استقراء می پردازد. در این نوشتار سعی شده دلایل قرآنی و روایی تسامح و تساهل از منظر دین اسلام مطرح شود و دیدگاه قائلان به سمعه و سهله بودن شریعت اسلام تشریح گردد. نگارنده امت اسلامی را به نص صریح قرآن، امت وسط معرفی می‌ کند که دارای خشونت در رفتار و افکار نیست و همواره مسیر اعتدال را می‌ پیماید و هر گاه از این مسیر منحرف شود ضررهای زیادی را متوجه خود و جامعه خویش می‌ کند. وی به نمونه‌ هایی از اعتدال در امور مختلف دینی، عبادی، اعتقادی و اخلاقی با استناد به آیات و روایات اشاره کرده است. در این مسیر به شبهه هایی که نسبت به اعتدالی بودن اسلامی وارد شده است پاسخ گفته شده است.