جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان ازخودبیگانگی دانشجویان شاهد و ایثارگر دانشگاه اصفهان انجام پذیرفته است.لذا بر آن شدیم تا برخی ابعاد و مولفه های ازخودبیگانگی (احساس پوچی و بی معنایی- احساس بی قدرتی- احساس انزوای اجتماعی) را که صاحبنظران جامعه شناسی، روان شناسی و متفکران اسلامی بدان توجه داشته اند با تأکید بر اندیشه های ملوین سیمن و استاد شهید مرتضی مطهری مورد بحث و بررسی قرار دهیم و این مولفه ها در میان نمونه مورد مطالعه، مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایش می باشد و از شیوه نمونه گیری سهمیه ای استفاده شده است. جامعه آماری، دانشجویان شاهد و ایثارگر دانشگاه اصفهان می باشند که در سال تحصیلی 90-1389 تعداد کل ایشان 919 نفر بوده که از بین این تعداد 150 نفر به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته اند.از مهمترین نتایج این پژوهش می توان به این موارد اشاره کرد: با توجه به نتایج به دست آمده احساس از خود بیگانگی در بین دانشجویان شاهد و ایثارگر دانشگاه اصفهان کمتر از حد متوسط است. همچنین سه شاخص (مولفه) از خودبیگانگی که عبارتند از: احساس پوچی و بی معنایی، احساس بی قدرتی و احساس انزوای اجتماعی در بین دانشجویان شاهد و ایثارگر از حد متوسط کمتر است. و با توجه به تحلیل رگرسیونی چند متغیره می توان نتیجه گرفت که بین احساس از خود بیگانگی و متغیرهای چندگانه سن، جنس، وضعیت تأهل، پایگاه اقتصادی (عینی و ذهنی) و اعتقادات مذهبی رابطه وجود دارد، همچنین با توجه به نتایج به دست آمده از رگرسیون چند متغیره می توان نتیجه گرفت که بین متغیرهای چندگانه ذکر شده و شاخص های از خود بیگانگی ( احساس پوچی و بی معنایی، احساس بی قدرتی و احساس انزوای اجتماعی) رابطه وجود دارد، بنابراین فرضیه های فوق تأیید شده و قابل تعمیم به جامعه آماری می باشد.

چکیدهپژوهش حاضر تحت عنوان بررسی کارکردهای اجتماعی خانواده از منظر اسلام و غرب گردآوری شده است. روش کار در این پایان‌نامه بصورت توصیفی- تحلیلی می‌باشد و تلاش شده تا با استفاده از نظریه‌های اندیشمندان مسلمان و غربیموضوع مورد نظر تحلیل و بررسی شود، در بخش چارچوب نظری برای تبیین فرضیات مطرح شده از نظریات اندیشمندان مسلمانی و غربی چون ابن سینا، غزالی ، علامه طباطبایی، شهید مطهری، دورکیم، مورگان، استراوس و... استفاده شده است. روش گردآوری منابع نیز به صورت کتابخانه‌ای است. این پژوهش شامل یک سوال اصلی و سه سوال فرعی می‌باشد. در تمام بخش های این تحقیق تلاش شده است تابواسطه کارکردهایی مانند تولید نسل، حمایت و مراقبت، جامعه پذیری، آرامش روانی و تنظیم رفتار جنسی جایگاه و منزلت خانواده در اسلام و غرب مورد تبیین قرار گیرد. که در نهایت با مقایسه هر دو دیدگاه شاهد تفاوت بین رویکرد انتقادی و افراطی حاکم بر جوامع غربی و رویکرد اسلامی هستیم که از جمله می‌توان به تعارض این دو دیدگاه در زمینه های مشروعیت بخشی به فرزندان ،گسترش فرهنگ دینی، جلوگیری از انحرافات اجتماعی و ...اشاره کرد. و این امر از مواضع ارزشی متضاد دو دیدگاه نشات می گیرد. و در پایان کار نیز به ارائه راهکار پرداختهایم.کلید واژه ها: خانواده،کارکردهای اجتماعی، اسلام، غرب

هدف از این تحقیق عبارت است از بررسی عوامل اقتصادی-اجتماعی موثر بر انتظارات اجتماعی جوانان شهر شیراز. فرض محوری تحقیق مدعی است که انتظارات اجتماعی جوانان تحت تأثیر عوامل ذهنی-عینی قرار دارد و با تغییر این عوامل شدت و جهت آن تغییر می پذیرد. برای انجام این پژوهش ابتدا شماری از مطالعات انجام شده در داخل و خارج وسپس نظریه های مرتبط با موضوع بررسی شد. آنگاه با روش پیمایش و با تکنیک پرسشنامه 385 نفر از جوانان 35-18 ساله ساکن شهر شیراز با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای مورد مصاحبه قرار گرفتند. پس از گردآوری داده ها اطلاعات به دست آمده در نرم افزار آماریSPSS توصیف و تحلیل شد. در بخش آمار توصیفی تحقیق جداول تقاطعی وظیفه توصیف داده ها را برعهده دارد. در بخش آمار استنباطی نیز آماره های مورد استفاده شامل رگرسیون یک متغیره رگرسیون چند متغیره آزمون تی و تحلیل پراکنش می گردد که نتایج حاصله به قرار زیر است: در تحلیل رکسیون یک متغیره متغیر شیوه جامعه پذیری در خانواده با انتظارات اجتماعی رابطه معنادار و مستقیم و متغیرهای سن و پایگاه اقتصادی-اجتماعی خانواده رابطه معنادار معکوس دارد. در بررسی تفاوت میانگین ها بین متغیرهای محل تولد وضعیت اشتغال میزان تحصیلات جوان میان تحصیلات پدر میزان تحصیلات مادر میزان درآمد خانواده و مرتبه شغلی پدر با انتظارات اجتماعی تفاوت معناداری مشاهده می شود. متغیرهای مستقل جنس وضعیت تأهل میزان استفاده از رسانه های همگانی عضویت و یا عدم عضویت در گروه های رسمی و مرتبه شغلی مادر رابطه و یا تفاوت معناداری با انتظارات اجتماعی ندارد. در تحلیل رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام در معادله پیش بینی انتظارات اجتماعی متغیرهای محل تولد شیوه جامعه پذیری در خانواده میزان تحصیلات مادر و سن قادر به تبیین 20 درصد از واریانس متغیر وابسته اند.

فضای گفتمانی جامعه ایران از پس از برخورد با گفتمان تجددی صحنه کشمکش میان دو گفتمان سنت و تجددی بوده و این کشمکش خود را در سطوح و وجوه مختلف بازتولید نموده است. به گونه‏ای که می‏توان کل تاریخ ایران و حتی برشهای جزئی‏تری از آن، نظیر فعالیتهای دانشجویی را با توجه به چگونگی مصاف این دو گفتمان روایت کرد. در این رساله درصدد برآمدیم تا با تأسی به نظریات گفتمانی فوکو و رفع برخی نقائص نظری آن، و نیز با اتخاذ سطح تحلیل گفتمانی در فهم سنت و تجدد، به بررسی تطور گفتمانی دفتر تحکیم وحدت در دو قطبی سنت/تجدد بپردازیم و مشخص نماییم که چه دوره‏بندی گفتمانی‏ای بر این تطورات حاکم بوده و نسبت گفتمان حاکم بر هر دوره از فعالیتهای این تشکل با گفتمانهای سنتی و تجددی چیست و هر گفتمان تا کدامین آستانه پیش رفته است و چه نوع صورتبندی‏ای بر آن حاکم بوده است. در این مسیر روش دیرینه‏شناسانه فوکویی و استراتژیهای روش‏شناختی وی مبنای کار قرار گرفت و پس از تعیین گزاره‏ها (کنش‏های کلامی و غیرکلامی موثر) به عنوان قلمرو تحقیق، نمونه‏گیری هدفمند تا آنجا ادامه یافت که به اشباع برسیم. بر این اساس به تحلیل گزاره‏ها پرداخته شد و نهایتاً مشخص شد که پنج دوره را می‏توان در تطورات گفتمانی تحکیم وحدت مشخص نمود:دوره اول: تطور از گفتمان روشنفکری دینی به گفتمان اسلام ناب (از شکل‏گیری تحکیم تا بازگشایی دانشگاهها).دوره دوم: بازتولید گفتمان اسلام ناب (پس از بازگشایی دانشگاهها تا سال 1370).دوره سوم: تطور از گفتمان اسلام ناب به گفتمان روشنفکری دینی (از انتخابات مجلس چهارم (1370) تا دوم خرداد 1376).دوره چهارم: تطور از گفتمان روشنفکری دینی به گفتمان تجددی و تشدید نقاط تفرق گفتمانی و شکل‏گیری دو تحکیم با دو گفتمان مجزا (از دوم خرداد 1376 تا اسفند 1380).دوره پنجم: دوره صورتبندی و تعمیق دو گفتمان متعارض مدرن و اسلام ناب در دو تحکیم وحدت (از اسفند 1380 تا کنون).

تجدیدنظر و ایجاد تحول در علوم انسانی موجود که صبغه‌ای‌ غربی دارد، از جمله موضوعاتی است که از ابتدای پیروزی انقلاب تاکنون با فراز و فرودهایی روبه رو بوده است. در این میان، نکته قابل توجه آن است که علی رغم وجود دغدغه همیشگی، نه تنها تا به حال بررسی های کارشناسانه کافی در نحوه و چگونگی تولید علوم انسانی منبعث و مطابق با اسلام صورت نگرفته، بلکه تلاش در جهت جمع آوری، تدوین و ارزیابی کارهای انجام شده نیز ضعیف بوده است.تحقیق حاضر بر این اساس و با توجه به اهمیت موضوع و نیازهای کنونی موجود و با هدف ایجاد نگاهی عمیق‌تر؛ به بررسی و عرضه طبقه بندی شده دیدگاههای مختلف صاحبنظران در باب جامعه شناسی اسلامی از چهار حیث «موضوع»، «روش»، «غایت» و «مبادی فلسفی» پرداخته است.در این تحقیق، از روش اسنادی به عنوان روش گردآوری و از تکنیک تحلیل متن برای تحلیل داده‌ها استفاده شد. جمعیت مورد مطالعه نیز آن دسته از اساتید جامعه شناسی دانشگاههای ایران بودند که در حوزه جامعه‌شناسی اسلامی سخن گفته و موضع‌گیری مشخصی داشته‌اند.نتایج حاکی از آن است که در میان 10 صاحبنظر مورد بررسی که با ایده علوم انسانی اسلامی موافق بوده‌اند، 9 نفراز حیث «مبادی فلسفی»، بر لزوم تحول در علوم اجتماعی موجود تأکید دارند؛ 7 نفر بر تحول علم از حیث «روش» تأکید نموده‌اند.5 نفر از اساتید بر ضرورت تحول در موضوع تأکید نموده‌اند؛ و تحول در غایت نیز مورد توجه 4 تن از صاحبنظران قرار داشته است. شایان ذکر است که در کنار این مباحث، به نظرات مخالفین این ایده نیز پرداخته شده؛ اما به دلیل مخالفت بنیادی ایشان با ایده علوم انسانی اسلامی از سنخ‌بندی آنها در کنار دیگر مباحث موافقین اجتناب شده است.

در تبیین‌های فرهنگی انقلاب یکی از متغیرهای اصلی، متغیر نظام های معرفتی و اندیشه‌ای است که در پس انقلاب‌ها وجود دارد. اندیشه انقلاب، همان اندیشه‌ای است که قدرت بسیج عمومی را داراست. در این پژوهش تبار این اندیشه از شهریور 1320 از بین دو نوع اسلام‌گرایی سیاسی با نام نوگرایی دینی و بنیادگرایی دینی، مورد واکاوی قرار گرفته است. در این پژوهش که با روش تحلیل متن از نوع تحلیل تماتیک انجام شد، پس از به دست آوردن مؤلفه‌های نوگرایی دینی در ایران بر اساس دیدگاه صاحبنظران این حوزه و نیز مؤلفه‌های بنیادگرایی دینی در ایران بر اساس تحلیل تماتیک اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی چهار بنیادگرای دینی شاخص در ایران، اندیشه انقلاب اسلامی که حاصل تجمیع تم‌های به دست آمده از اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی امام‌خمینی، بهشتی، مطهری و خامنه‌ای تا انقلاب اسلامی می‌باشد، با این دو دسته مؤلفه‌های نوگرایی دینی و بنیادگرایی دینی در ایران، مقایسه شد و این نتیجه حاصل شد که تبار اندیشه انقلاب اسلامی به نوگرایی دینی بر می‌گردد.