جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مجموعه‎ای است شامل گزیده‎ای توصیفی از کتاب‎شناسی شیعه و فرقه‎های منتسب به آن و شامل معرفی پانصد و دوازده عنوان کتاب در موضوعات مختلف رشته تاریخ شیعی است. گردآورندگان کل مجموعه را در هشت بخش تنظیم نموده‎اند که عبارتند از کلیات، تاریخ عمومی، تاریخ سیاسی، فرهنگ و تمدن، تاریخ فرقه‎ها، تاریخ محلی، شخصیت‎شناسی و تاریخ اجتماعی. با این حال هر کدام از بخش‎ها شامل موضوعات متعدد مرتبط با آن می‎باشد و کتاب‎های هر بخش به صورت موضوعی در آن فصل‎ها آمده است. در معرفی کتاب‎ها، علاوه بر مشخصات کتاب، مضامین و مطالب مندرج در آن نیز به صورت کلی و کوتاه مورد اشاره قرار گرفته است. در انتهای کتاب، نمایه آمده است. همچنین ذیل عنوان ابداعی کتب بدخوان، فهرستی از کتاب‎های بررسی شده که بیشتر رویکرد کلامی، فقهی و غیره داشته و ارتباط مستقیمی با تاریخ تشیع نداشته‎اند، ارایه شده است.

بررسی تاریخی حکومت‏های اسلامی و شیعی در خطه مازندران و جریان و گسترش تشیع در این منطقه می‏باشد. نوشتار حاضر مشتمل بر 5 فصل می‏باشد. در فصل اول کلیاتی از تاریخ مازندران و شکل‏گیری تشیع در این منطقه و موقعیت جغرافیایی آن ارایه شده است. در فصل‏های دوم و سوم ورود اسلام و تشیع به مازندران از منظری تاریخی بررسی گردیده است. در فصل چهارم شکل‏گیری و گسترش تشیع امامی در مازندران مورد مطالعه قرار گرفته است. در فصل پنجم کتاب نیز شکل‏گیری دولت‏های مستقل شیعی مانند آل زیار و باوندیان در مازندران مورد بحث و بررسی واقع شده است.

موضوع کتاب حاضر، تاریخ مذهب تشیع از آغاز تا پایان قرن سیزدهم هـ است. این کتاب دربردارندة اطلاعات تاریخی و بنیادهای به‌وجودآمدن مذهب تشیع است. نگارنده با نگاهی به واقعه غدیرخم و اساس پیدایش مفهوم امامت از دیدگاه اسلامی، موضوع خلافت را در دوره‌های مختلف خلفای سه‌گانه از دیدگاه تاریخی بررسی می‌کند. سپس با واکاوی اندیشه‌های تشیع به ظهور مذهب شیعه و در این میان به سرگذشت تاریخی و امامت امام علی(ع) می‌پردازد. در ادامه، روند تحولات سیاسی، جنگ‌ها و دوره‌های خلافت امامان شیع را بررسی می‌کند. همچنین جنبش‌های شیعیان را در دروه‌های مختلف تاریخی تحلیل می‌نماید. در فصل‌های انتهایی کتاب تفسیرهای شیعی معروف به طور مختصر معرفی شده است.

در پژوهش حاضر تلاش شده تا صحابه امامان معصوم (ع) که ایرانی بودنشان قطعی و یا احتمالی است، با استفاده از مدارک تاریخی و رجالی معرفی شوند. این گروه سیصد و یازده نفری از میان حدود سیزده هزار تن از اصحاب انتخاب شده‌اند که بعضی از آنان به علت غلو در مذهب، از سوی امامان مورد لعن و نفرین واقع شده‌اند. نگارنده در این اثر پس از ارائه شرح حال صحابه ایرانی‌تبار ائمه اطهار (ع) که راویان ایشان نیز محسوب می‌شوند، با بررسی اطلاعات تاریخی در مورد آنان، به جرح و تعدیل زندگی و شخصیت دینی آنان نیز پرداخته است.

نقش اساسي دين و مذهب در پيدايش، دگرگوني و بالندگي فرهنگ و تمدن بشري، امري انکارناپذير است. اسلام و مذاهب آن بن‌مايه تمدن اسلامي را تشکيل داده و شاخه‌هاي اين تمدن عظيم را به هم پيوند زده‌اند. در کتاب حاضر چگونگي شکل‌گيري آيين تشيع، نحوه ورود اسلام و تشيع به ايران، گسترش و نفوذ آن در ايران و به‌ويژه در سلسله مناطق جبال نظير لرستان، همراه با آيين‌ها و باورهاي شيعي ديار زاگرس‌نشين لرستان مورد بررسي قرار گرفته است.

رویکردی تاریخی در شرح و بررسی وضعیت و جایگاه تشیع و علمای شیعه در تاریخ ایران، از زوال صفویه تا پایان سلسله زندیه است. در این راستا، فصل اول، به اختصار اوضاع سیاسی کشور را هم‌زمان با حمله افاغنه به ایران و حکومت هفت‌ساله آن‌ها و چگونگی تسلط نادرشاره افشار بر اوضاع نابسامان کشور و مهم‌ترین اقدامات وی در برقراری نظم و امنیت در جامعه و سپس روی کار آمدن سلسله زندیه با تاکید بر اقدامات کریم‌خان زند بررسی شده است. در فصل دوم، وضعیت و جایگاه تشیع و چگونگی برخورد حکومت‌ها با علمای شیعه و شیعیان از آغاز ورود اسلام به ایران ـ با تاکید بر دوره صفویه که اوج قدرت شیعیان است ـ تا پایان این دوره، مورد مطالعه قرار گرفته است. نویسنده در فصل سوم، به وضعیت سیاسی تشیع و چگونگی تعامل دولت‌ها با روحانیون شیعی به‌هنگام سقوط سلسله صفویه و تسلط افغان‌ها بر کشور و هم‌چنین در دوره افشاریه و زندیه با تاکید بر سیاست مذهبی نادرشاه افشار و کریم خان زند پرداخته است. درنهایت آخرین فصل کتاب، وضعیت فرهنگی و اجتماعی تشیع در دوره مورد مطالعه را تبیین و بررسی نموده است.