جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در مجموعه مباحث مطرح شده در زمینه «مطالعات نسلی در ایران» و «جامعه شناسی نسلی در ایران»، در مورد ماهیت نسل جوان در مقایسه با نسل میان سال و نسل کهن سال، داوری 
های متعددی صورت گرفته است. از میان کسانی که شناسایی جامعه و فرهنگ ایرانی را بر اساس عنصر نسلی ممکن دانسته اند، می توان از دو دیدگاه معارض تحت عناوین دیدگاه «گسست نسلی» و دیدگاه «وفاق نسلی» یاد کرد. در اینکه کدام  یک از دو دیدگاه در مورد وضعیت نسلی در ایران صادق تر است، نیاز به بررسی های متعددی است: ضمن اینکه مطالعه و بررسی تجربی تاریخی ضروری است، توجه به زندگی روزمره به عنوان متن عمل فرهنگی و اجتماعی نسل ها اهمیت بیشتری دارد. به عبارت دیگر، با وجود اهمیت مطالعات تاریخی نیازمند به بررسی فرهنگی از منظر مطالعه فرهنگ و نسل هستیم. از این رو در مقاله سعی شده با توجه به ظرفیت ها، محدودیت ها، و شیوه های عمل نسل ها در ایران نحوه تعامل یا تعارض بین آنها با توجه به شواهد تجربی که در محیط پیرامون همه ما وجود دارد، بحث شود. وجود ظرفیت های متعدد نسلی است که امکان تعامل بین نسلی را فراهم می کند که نتیجه آن بازتولید فرهنگی اجتماعی تا انقطاع فرهنگی اجتماعی است. از طرف دیگر، وجود محدودیت های نسلی که ریشه تجربه و انتظارات، و آگاهی نسلی دارد، نیاز به تعامل بین نسلی را فراهم می سازد.

مقاله حاضر بخشی از تحقیقی است که در نوروز سال 1385 بر مسافران ایرانی که از مبدا شیراز به قصد تفریح به مقصد دبی مسافرت می کردند انجام گردید. در این تحقیق حدود 300 نفر از مسافران به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب و دیدگاه های آنان با پرسشنامه استاندارد بررسی شد، سپس با استفاده از تکنیک تحلیل عامل، انگیزه های پاسخگویان استخراج گردید و این انگیزه ها با متغیر سن پاسخ گویان و با استفاده از آزمون T سنجیده شد. در نتایجی که از تحلیل داده های به دست آمده حاصل گردید، می توان چنین دریافت که در اغلب عوامل و انگیزه های مورد بررسی، جز در یک عامل، تفاوتی معنی دار میان گروه های سنی متفاوت وجود ندارد.

روند تغییر و تحول نام های افراد می تواند نشان دهنده فرآیند تغییرات اجتماعی و فرهنگی در نظام اجتماعی باشد. در این تحقیق با مطالعه موردی نام گذاری فرزندان در شهر تهران، به مقایسه ارزش های نسل های پس از انقلاب پرداخته می شود. بر اساس نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 400 نفر به عنوان جمعیت نمونه انتخاب شدند. با بررسی تاثیر دوره تاریخی، جنسیت و منطقه مسکونی در میزان تحول ارزش های نسل های پس از انقلاب به بررسی نام ها پرداخته و نتایجی که به دست آمد، مبین آن بود که مردان بیش از زنان دارای نام های اسلامی – مدرن اند. بر این اساس در دوره انقلاب، کودکان بیشتر نام های اسلامی داشته ولی در دوره اصلاحات، بر میزان نام های غربی افزوده شده است. علاوه بر آن، فرزندان مناطق جنوبی شهر تهران بیشتر دارای نام های اسلامی – سنتی و اکثر افراد ساکن در مناطق شمالی، برای کودکانشان نام های ایرانی – مدرن برگزیده اند.