جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
بخش اول؛ علوم عقلی اسلامی: بررسی دیدگاه فلیسوفان مسلمان در باب تعریف «تصور» و «تصدیق»
نویسنده:
حسن عبدی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
مقایسه و تحلیل دیدگاه متکلمان و فیلسوفان مسلمان در باب ضرورت دین
نویسنده:
معصومه عباسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسئله ضرورت دین از جمله مباحثی است که از دیرباز مورد توجه متکلمان و فیلسوفان مسلمان بوده است. آنها با بیان براهین خود همواره بر این امر تأکید داشته و دین را برای جامعه بشری ضروری و لازم می دانستند. اما در مقابل کسانی نیز بوده اند که دین را امری لغو و بیهوده و بی اثر برای بشر دانسته و بر براهین متکلمان و فیلسوفان شبهاتی وارد کرده اند. در این پژوهش سعی شده است دیدگاه متکلمان و فیلسوفان مسلمان در این زمینه بیان شده و اشکالاتی که بر نظرات آنها مطرح کرده اند مورد بررسی قرار گیرد.متکلمان امامیه و معتزله که قائل به حسن و قبح عقلی هستند، ضرورت دین را بر پایه «قاعده لطف» تبیین کرده اند، و معتقدند شریعت لطف پروردگار است و لطف، مقتضای حکمت خداوند بوده و تحقق بخشیدن به آن واجب است. از طرفی متکلمان اشاعره که قائل به حسن و قبح عقلی نیستند، وجوبی را که متکلمان امامیه و معتزله به آن قائل اند را نمی پذیرند. آنان به حسن دین بسنده کرده و همین اندازه که خداوند آن را انجام داده است برای حکم به حسن آن کافی می دانند؛ زیرا از نگاه آنها حسن و قبح مستند به شرع است و آنچه را خداوند انجام دهد حسن است و آنچه را که شارع مقدس به حسن یا قبح آن حکم می کند، حسن یا قبیح است. از طرفی استدلال فیلسوفان در زمینه لزوم شریعت، مبتنی بر نیازمندی انسان به اجتماع است. فیلسوفان مسلمان در استدلال خود با تکیه بر مدنی بالطبع بودن انسان، او را محتاج قانونی می دانند که بتواند مسیر عدالت را برای او هموار کند، زیرا انسان در حیاتش به امور زیادی محتاج است و با تعامل و همکاری همنوعانش، می تواند امور معیشت خود را تأمین کند و دست یابی به چنین قانون کاملی که بتواند جامعه را به عدالت و سعاوت دنیوی و اخروی راهنمایی کند فقط از سوی خداوند متعال که آفریننده و مدبر انسان است امکان پذیر خواهد بود.
ماهیت جسم طبیعی : جسم مرکب از ماده و صورت
نویسنده:
فاطمه کاظمی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,
چکیده :
تردیدی در وجود جسم نیست. یعنی جوهری که بتوان سه خط متقاطع رسم کرد که از تقاطع آنها سه زاویه قائمه تشکیل شود. اما در اینجا بحث در خصوص جسم طبیعی است یعنی همین اجسام و اجرامی که در طبیعت به صورت عنصر یا ترکیبی از عناصر می بینیم.قید طبیعی به دنبال جسم برای این است که با جسم تعلیمی که مصطلح ریاضیدانان است اشتباه نشود. در این مقاله به دنبال بررسی و نقد آرای گوناگون در خصوص جسم طبیعی هستیم.
صفحات :
از صفحه 32 تا 38
خاستگاه و پیشینه حکمت اشراق
نویسنده:
محمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این مقاله خاستگاه و پیشینه نگرش اشراقی شیخ شهاب‌الدین سهروردی را بررسی کرده، اصل و تبار و سابقهٔ کهن آن را ترسیم می‌کند؛ حکمتی که بُن‌مایه آن کشف و شهود عرفانی و تفکر عقلانی و منطقی است و کلید فهم درست آن خودشناسی و معرفت النفس است؛ معرفت النفسی که تنها از طریق ریاضت و تصفیه باطن قابل دست‌یابی است. در این پژوهش ثابت خواهد شد که خاستگاه و پیشینه مکتب فلسفی اشراق متعدد و متنوع است؛ قرآن کریم، سنت نبوی، فلسفه ایران باستان، فلسفه یونان، فلسفه مشاء، عرفان و تصوف و ...؛ فلسفه اشراق از همه این مبادی و منابع بهره برده و با نظام‌سازی و مهندسی ویژه آنها را در خود جمع و هضم کرده، علاوه بر اینکه الهامات و مشهودات و مکاشفات باطنی سهروردی نیز، چنان‌که خود وی تصریح کرده، از منابع اصلی است.
صفحات :
از صفحه 121 تا 138
روش شناسی علوم فطری
نویسنده:
احمد ابوترابی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بررسی راه های شناخت امور فطری از موضوعاتی است که مورد توجه برخی از اندیشمندان مسلمان و فیلسوفان غرب قرار گرفته است. دکارت «وضوح و تمایز» را نشانۀ اصلی فطری بودن، و جان لاک اجماع عام، وجدان اخلاقی و اقتضای رحمت و مهربانی خدا را از جمله راه هایی دانسته است که دیگران برای اثبات فطریات به آن تمسک جسته اند. اندیشمندان مسلمان برای اثبات فطریات به چهار روش تمسک می جویند: شیوۀ تجربی تاریخی، شیوۀ عقلانی، شیوۀ شهودی و روش نقلی. اما به نظر می رسد که بررسی راه های شناخت و اثبات امور فطری به تفصیل و تحلیلی بسیار بیشتر از آنچه تاکنون در آثار اندیشمندان مسلمان و غرب آمده است نیاز دارد. ازاین رو، در این مقاله به ارائۀ راهکاری جدید برای اثبات امور فطری پرداخته ایم.
حکمت در نگاه مفسران قرآن و فیلسوفان
نویسنده:
عبدالعلی شکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
حکمت به معنای دانش نظری متقن است که به عمل متناسب با آن منتهی میگردد و مانع از جهل است. فیلسوفان مسلمان حکمت را به معرفت ذات حق، تبحر در حرفه و صناعت، علم به اسباب قصوی، تحصیل برترین معلوم از طریق برترین علوم، استکمال نفس و شناخت اعیان موجودات تعریف کرده اند. همچنین واژة حکمت بیست مرتبه در قرآن ذکر شده است که با الهام از روایات و دیدگاه مفسران، معانی چندی از قبیل علم به قرآن و مواعظ و احکام آن، پیامبر و شناخت امام، علم لدنی، معرفت ذات حق، اخلاقیات و عقاید از آن به دست میآید. حاصل بررسیها نشان میدهد که حکمای مسلمان تحت تأثیر آموزه های قرآنی، فلسفة اسلامی را پرورش داده اند. به همین جهت معانی بیان شده در این دو حوزه، به رغم تفاوت در تعبیر، اشاره به یک حقیقت دارند و آن معرفت ذات حق و شناخت حقایق آفرینش اوست؛ به گونه ای که کمال و سعادت انسان را در پی داشته باشد. گرچه فلسفه با حکمت متفاوت است، اما فلسفة اسلامی به حدی به حکمت نزدیک است که بسیاری از حکما آن دو را مترادف تلقی کرده و برخی نیز همانند سهروردی و میرداماد مکتب خویش را بر اساس حکمت پیریزی کرده اند. این نوشتار در تلاش است از طریق تحلیل مفهومی، سازگاری میان مفهوم فلسفی حکمت با آموزه قرآنی آن را نشان دهد.
تأثیر اندیشه سهروردی بر آراء فیلسوفان مسلمان
نویسنده:
محمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تفکر فلسفی در پایان قرن سوم هجری بتدریج در جهان اسلام رشد و گسترش یافت. در آغاز، مکتب فلسفی مشاء بوسیلة فارابی و ابن سینا نظامی استوار یافت و بمرحلة پختگی رسید، اما با فرازها و فرودها زمینة ظهور نظام فلسفی اشراق توسط شیخ اشراق در قرن ششم هجری فراهم آمد. فلسفه اشراق، شهاب فروزانی بود که در حوزة اندیشة اسلامی درخشید و حکمت اسلامی را با نور خود برافروخت و بسوی اشراق و شهود جهت داد، تا اینکه در قرنِ یازدهم هجری با اندیشة ژرف فیلسوف بزرگ صدرالمتألهین شیرازی حکمت متعالیه بوجود آمد. اما آنچه را که شیخ اشراق بنا نهاده بود و بُعد نوینی را که وی ایجاد کرده بود، همچنان استوار ماند و در بُعد محتوا و روش و ادبیات بر حوزه های فلسفی و عرفانی و حتی سیاسی تأثیر عظیمی گذاشت. بسیاری از صاحبان فکر تحت تأثیر و سیطره این تفکر بوده اند تا بدانجا که پس از سهروردی کمتر فیلسوفی آمد که اشراقی نباشد یا تمایل به فلسفة اشراق نداشته باشد. در این پژوهش از فیلسوفان و دانشورانی که پیرو فلسفه اشراق بوده اند، مانند: شهرزوری، قطب الدین شیرازی، ابنکمونه، جلال الدین دوانی، نظام الدین هروی، میرداماد و نیز از تأثیر پذیرفتگان مکتب اشراق از قبیل خواجه طوسی، علامه حلّی، میرصدرالدین دشتکی، میرغیاث الدین دشتکی، ملاصدرا و حاجی حکیم سبزواری سخن بمیان میآید.