جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نگارنده پس از نگاهی به سیره فردی و اجتماعی امام مجتبی علیه السّلام، واکاوی مهمترین رخدادهای عصر این امام همام (پیش و پس از دوران امامت)، به ویژه رخداد تاریخیِ صلح با معاویه را پی گرفت. وی در ادامه، ضمن طرح از نظرگاه شیعه، به طور « صلح و جنگ » و « امامت » مباحثی کلّی در باب موضوع امامت، صلح و جنگ از نظرگاه شیعهف وارد موضوع صلح امام حسن با معاویه شد.

در میان روایات، دسته ای از روایات یافت می شود که شامل صلح امام حسن(ع) از زبان پیامبر است که در مجموعه های روایی اهل سنت به صورت گسترده انعکاس یافته است. براساس این روایات، رسول خدا(ص) از صلح میان دو گروه بزرگ از مسلمانان به وسیله امام حسن(ع) خبر داده است و این پیشگویی در سال 41 هجری که به «سال جماعت» شهره شد، به وقوع پیوسته است. در این مقاله با هدف دستیابی به میزان صحت و سقم این روایت، ابتدا اسناد حدیث و مسیر نقل آن پیگیری شده و سرنخ و منشأ حدیث را در مجامع اهل سنت و راوی اصلی آن را حسن بصری (م. 110 ق) شناسایی کرده است. آنگاه با به کارگیری معیارهای نقد متون، متن حدیث مذکور، نقادی شده و آن را موافق اندیشه ها و ایده های صلح گرا و صوفیانه حسن بصری یافته و به این نتیجه رسیده است که حدیث یادشده افزایش و توسعه یافته و بخش هایی از آن مخدوش است.