جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

گرمابه های شهر زنجان در دوره قاجار که تعداد آنها به 6 باب می رسند (5 باب فعال و یک باب غیرفعال)، در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته اند. این گرمابه ها به دلیل موقعیت مکانی آن ها، در پیرامون بافت قدیم بازار زنجان قرار دارد، و با علم به این که بازارها علاوه بر عملکرد اقتصادی، فرهنگی و مذهبی، به عنوان اصلی ترین مسیر ارتباط مردمی و خدمات شهری محسوب می شدند، از اهمیت بالایی برخوردارند. از طرفی، معماری و فرم گرمابه های تاریخی شهر، نوع تزیینات و مواد و مصالح به کار رفته در این بنا ها و ایجاد پیچ و خم های طول مسیر، جهت دستیابی به گرمخانه ها، بر اساس محاسبات مهندسی و به صورت کاملا دقیق ساخته شده است.با بررسی نوع معماری، پلان بناها، جانمایی و محل احداث بنا در بافت تاریخی شهر، خصوصا در کنار بازار تاریخی شهر می توان اظهار داشت که این گرمابه ها در دوره قاجار احداث گردیده اند؛ که مطابق با رشد و توسعه بازار به وجود آمده اند.در ساخت گرمابه ها از ساختار چهار ایوانی و گنبد اصلی و در بعضی دیگر از چهار ایوانی کم عمق و به کارگیری ستون در بینه و گرمخانه استفاده شده است.در این استان، به دلیل هوای سرد، بیشتر از لاشه سنگ همراه با ملاط گل و پوشش کاهگل به عنوان عایق، استفاده شده است. این گرمابه ها در عمق 3.5 تا 4.5 متری سطح زمین قرار گرفته اند؛ که از خاک به عنوان یک عایق طبیعی استفاده شده است، ضمن این که این بناها، در مقابل زلزله مقاومت بیشتری دارند.سوالات: 1- ساختار گرمابه های اقلیم سرد زنجان چگونه است؟ 2- نوع مصالح و تزیینات به کار رفته در این گرمابه ها کدامند؟اهداف: شناسایی خصوصیات ساختاری و تزیینی گرمابه های اقلیم سرد روش تحقیق: تحلیلی، توصیفی و تاریخی

«غرب» و «تجدد» در جامعه ایران مبدل به سازه فرهنگی پراهمیتی شده است که در شکل گیری بخش مهمی از دگرگونی های اجتماعی، تاثیر گذاشته است. نخستین صورت این سازه فرهنگی تقریبا در دوره قاجاری برساخته شده است. بر اساس چارچوب مفهومی جامعه شناسی فرهنگی الگزاندر و برمبنای سفرنامه های ایرانی های اروپا دیده، می توان فرآیند آغازین برساخته شدن این سازه فرهنگی را نشان داد.غرب و تجدد در دوره قاجاری، نمادی برای آزادی دانسته می شد و غرب، به ویژه در اوایل دوره قاجاری به مثابه شر رمزپردازی گردیده بود، گرچه در دوره های بعدی، وزن دهی آن تعدیل شد؛ و نیز در باره غرب دو نوع روایت اصلی در جامعه شکل گرفته بود: سنت گرا و تجددگرا. یکی از آنها (سنت گرا) غرب را به عنوان تهدید درمی یافت و دیگری (تجددگرا)، نه بر ویژگی استعمارگری غرب، که بر ویژگی پیشرفتگی غرب (از جمله آزادی) تاکید می گذاشت و خواهان غربی شدن جامعه بود.

دو کشور ایران و گرجستان از دیر باز (از زمان ساسانیان تا دوره قاجار) با یکدیگر ارتباط سیاسی و اجتماعی و به ویژه ادبی و فرهنگی داشته و ملت گرجستان با فرهنگ و ادبیات غنی ایران زمین کاملا آشنا بوده است. برای اثبات این سخن می توان به یکی از شاعران گرجی زبان، شوتاروستا وِلی در منظومه پلنگینه پوش اشاره کرد، وی در سرایش این اثر از شاعرانی مثل فردوسی، فخرالدین اسعد گرگانی و نظامی الهام گرفته به گونه ای که می توان گفت این اثر چه از لحاظ زبان و چه از نظر محتوای داستان، تحت تاثیر داستان پردازی ایرانی همچون شاهنامه فردوسی، منظومه ویس و رامین و آثار نظامی قرار گرفته است.بسیاری از گرجیانی که از دوره صفویه و قاجاریه از سرزمین گرجستان به ایران کوچانده شدند، تحت تاثیر فرهنگ و زبان فارسی قرار گرفته، ذوق شعری خود را در زبان شیرین فارسی به زیور طبع آراستند. از شاعران گرجی که در دوره صفویه شعر پارسی سروده اند، می توان به اشخاصی همچون: سروش گرجی، کوکبی گرجی، کیخسرو گرجستانی و در عصر قاجاریه به: اختر گرجی، طالب گرجی، میرزا عبداله گرجی، و یوسف گرجی اشاره کرد که در این مقاله، به این موضوعات پرداخته می شود.

بخشی از پیشینه ادبی و تاریخی ایران، در آثاری به جای مانده که حاصل ترجمه و یا اقتباس از متون مکتوب به زبان های دیگر است. این ترجمه ها را «میرزا»های مسلط به زبان و ادبیات فارسی انجام می دادند. سبک نگارش این آثار همان سبک نگارش دوره زمانی ترجمه است. دوره قاجاریه از مهم ترین دوره های ترجمه در تاریخ ایران از زبان فرانسوی و انگلیسی است.هدف این مقاله، بررسی و ارزیابی نقش و جایگاه ترجمه از زبان انگلیسی به زبان فارسی، در مقایسه با زبان فرانسوی، در بخشی از دوره قاجار است.در این پژوهش، ضمن بررسی تاریخ ترجمه از زبان انگلیسی به فارسی، با اتکا به تعداد آثار ترجمه شده و تعداد مترجمان دارالترجمه ناصری، پیشی گرفتن زبان فرانسه از زبان انگلیسی نشان داده، و زمینه ها و عوامل این امر شناسایی و بررسی شده است.

در میان ایالات و شهرهای ایران، کردستان از ایالاتی است که تواریخ محلی متعددی دارد که اکثر آنها در دوره قاجاریه به نگارش درآمده اند. دوستداری وطن و برجسته کردن جایگاه آن در تاریخ ایران و علاقه شخصی مورخان محلی و نیز تشویق حاکمان محلی، از عوامل ظهور تاریخ نگاری محلی کردستان به شمار می رود. شرف نامه بدلیسی پایه تاریخ نگاری محلی کردستان و منبع الهام مورخان بعدی کرد، در دوره صفویه نوشته شد. در دوره قاجاریه تاریخ نگاری محلی کردستان تداوم یافت و به اوج رسید و نخستین تاریخ نگار زن ایرانی نیز در عرصه تاریخ نگاری محلی کردستان ظهور کرد. تاریخ نویسی محلی کردستان، به طور عمده حول محور طوایف و امرای کرد، بویژه امرای اردلانی سنندج و احوال و رویدادهای مربوط به آنها به نگارش درآمده است. در اواخر دوره ناصری و دوره مظفری با نگارش حدیقه ناصری و تحفه ناصری ویژگیهای شناخته شده تاریخ نویسی محلی، از جمله توجه به جغرافیا، مسایل اجتماعی، فرهنگ، جمعیت، طبقات، وضع عمومی و وضع اقتصادی و کشاورزی در تاریخ نویسی کردستان نمود پیدا کرد. با وجود طرح پاره ای دیدگاههای جدید انتقادی تاریخ نویسی کردستان در اواخر دوره قاجاریه، تاریخ نگاری محلی کردستان را می توان تداوم تاریخ نویسی سنتی ایران دانست.

کردستان به عنوان یکی از ایالت های کهن ایرانی مرکز استقرار شاخه ای از اقوام ایرانی به نام کردها بود که اسم خود را به این ایالت دادند و بعدها در تاریخ تحولات ایران نقش موثری نیز ایفا کردند. کردستان در قرن های ششم و هفتم آرام آرام شاهد تشکیل یک سلسله بومی – محلی با حضور خاندان بنی اردلان بود که مقارن با حاکمیت صفویان و اوج اقتدار آنان در عهد عباس اول به صورت یکی از چهار والی نشین مقتدر عهد صفویه درآمد و بعدها از آغاز حکومت قاجار تا عهد ناصری همچنان قدرت و نفوذ خود را حفظ کرد. این مقاله در صدد است تا با بررسی و جستجو در متون و منابع درونی بومی – محلی کردستان اردلان و خاندان بنی اردلان در عصر قاجار، چگونگی شکل گیری ارکان درونی حکومت و تقسیمات سیاسی این قدرت بومی – محلی را بررسی نموده، تشکیلات، تقسیمات و کارکردهای سیاسی، اداری و مالی این والی نشین و ساختار درونی قدرت آنها را در پیوند با حکومت مرکزی قاجار مورد بحث و بررسی قرار دهد.

تاریخ ایران در دوره قاجار همواره به دلیل داشتن منابع مهم تاریخی در تمامی حوزه ها اعم از تاریخ عمومی، تاریخ اختصاصی، سفرنامه ها و... از اهمیت ویژه ای در میان مورخین برخوردار است و در این میان نگاهی نوین به تاریخ های محلی می تواند ابعاد جدیدی را در حوزه تاریخ به تصویر کشد.سمنان یکی از شهرهای با پیشینه کهن در تاریخ ایران است. به نظر می رسد استقرار این شهر در مسیر یکی از راه های اصلی تجاری و زیارتی و نزدیکی آن به پایتخت قاجاریه می توانست در توسعه سمنان موثر بوده باشد. با این حال داده های پراکنده تاریخی نشان می دهد که تعداد جمعیت سمنان در دوره مورد نظر، علی رغم توسعه محلات، روند نزولی داشته است. این پژوهش به دنبال شناسایی علل این امر و ارزیابی مهم ترین مؤلفه های تاثیرگذار در ثبات و کاهش تعداد جمعیت سمنان در اوایل دوره قاجاریه است.

لطفا برای مشاهده متن چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده متن چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.