جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این کتاب، رد ونقد کتاب: «البرهان فی التکلیف و البیان» اثر میرزا محمد اخباری استرابادی, می باشد و مولف آن مجهول است.

مشتمل بر مطالبي عرفاني و اعتقادي در بيان مراتب معتقدات جنان(قلب) و اقوال لسان و اعمال به اركان، استفاده شده از برهان و قرآن و كلام امناء رحمن، به نثري شيواي و تضمين اشعاري مناسب موضوعات، داراي مقدمه و دوازده تميز و خاتمه و روز جمعه چهاردهم ربيع الثاني 1225 به پايان رسيده است. مختصر عناوين كتاب چنين است: مقدمه: در تقسيم متوجهين به سوي شطر الحق. تميز اول: تر تولي و تبري. تمير دوم: در معرفت اطلاقات وجود. تميز سوم: در معرفت موحدين. تميز چهارم: در معني شريعت و طريقت و حقيقت. تمير پنجم: در معني اسلام و ايمان و ايقان و احسان و كفر وشرك. تميز ششم: در ضروريات دين اسلام. تمير هفتم: در جواب و سؤالي چند اعتقادي . تميز هشتم: در بيان طريق طالبين علم و معرفت و فضيلت . تميز نهم: در مقامات عارفين بر وجه حكايت. تميز دهم: در منازل سائرين. تمير يازدهم:در انهار و اصوار و غيوب هفتگانه. تميز دوازدهم: در بيان تجليات چهارگانه. خاتمه:در احوال بدو و ختم., خط نستعليق خوش,عبارتهاي عربي نسخ معرب زيبا.عناوين شنگرف، در صفحه اول و آخر مهر مربع كاتب« . . . يبعثك ربك مقاماً محمود».و مهر بيضوي «محمود» ديده مي شود، نسخه بياضي است، جلد تيماج قهوه اي بدون مقوا.

البرهان فی التکلیف و البیان، در بیان تکلیف و اسباب آن و تشیید مسلک اخباری و رد مجتهدان که علی محمد باب آن را حاشیه کرده‌، و برخی از مطالب آن را مورد اعتراض قرار داده است‌. به این اعتراضات‌، توسط یکی از شاگردان میرزامحمد به نام میرزا محمدباقر لاری دشتی در الکلمات الحقانیة که شرحی بر کتاب البرهان است‌، پاسخ داده شده‌. البرهان که البرهانیه نیز خوانده شده‌، در ۱۳۴۱ق در بغداد به چاپ رسیده است‌.

کتاب مشتمل بر پاسخ به نود پرسش شیخ یاسین بن صلاح الدین بحرینی از مؤلف می باشد و در آن از اختلاف چهلگانه بین اصولیین و اخباریین بحث شده است . مؤلف در پاسخ این سوالات از اخبار استفاده کرده و به گفته دانشمندان دیگر نپرداخته است. در خاتمه کتاب شرح دعای مذکور در کفعمی به نقل از صاحب الامر(عج) : « اللهم ارزقنا توفیق الطاعه و بعد المعصیه و ... » و اجازه نامه به شیخ یاسین و اجازه ذکر ۱۲ حدیث برای تبرک و فهرست تمام مصنفات مؤلف آمده است.

رسالة في الأمر بين الأمرين. آقا بزرگ نسخه اين رساله را در يكى از كتابخانه‌هاى نجف ملاحظه نموده كه آغازش چنين بوده: «سبحان من تنزّه عن الفحشاء، وسبحان من لايجري في ملكه إلّاما يشاء».

مؤسس فرقه‌ی ضاله‌ی شیخیه « شیخ احمد بن زین‌الدین احسایی » است. وی در سال 1166 هجری قمری در خانواده‏ای سنی مذهب در روستای احسا یکی از مراکز قدیمی شیعه در نزدیکی کشور بحرین متولد شد. پدر و اجداد او بادیه نشین بوده و چندان معروف نبودند. او در‌20سالگی مقدمات علوم دینی را به اتمام رسانده و به طرز مشکوکی پیرو مذهب تشیع گردید و در شیعه‌گری بسیار متعصب شد.