جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب هایدگر واپسین نوشتۀ جولیان یانگ، استاد دانشگاه وِیک فارست[1] آمریکاست، که در سال 1394 با ترجمۀ جناب آقای خداپناه توسط انتشارات حکمت به چاپ رسیده است. این کتاب همان­گونه که عنوان آن نشان می‏دهد به تبیین و بررسی آرای هایدگر متأخر می‏پردازد و مؤلف، خود، در درآمد کتاب بیان کرده که مقصود وی از هایدگر متأخر، هایدگری است که در مسیر تفکر خود تا جایی که باید پیش رفته، نه آنکه مقصود این باشد که وی در مسیری کاملاً متمایز از تفکر سال‌های اولیه‏اش گام برداشته است، و حتی در بخش‌های مختلفی از کتاب به‌نوعی به پیوستگی تفکر هایدگر در تمام طول حیات فکری وی اشاره شده است. نکتۀ جالب توجه این است که با وجود آن‌که بسیاری افراد، تفکر متأخر هایدگر را سخت و گاه حتی غیر قابل فهم می‏دانند، در این کتاب به بیانی بسیار صریح و روان و گویا مسائل فکری هایدگر متأخر مورد بررسی قرار گرفته است و منظومۀ منسجمی از مهم‌ترین مسائلی که هایدگر بدان­ها پرداخته ارائه شده است، و همین مسئله سبب شده تا این کتاب نه تنها برای افرادی که در آغاز مسیر آشنایی با هایدگر هستند مفید باشد، بلکه می‏تواند برای بسیاری از هایدگرپژوهان که در فهم آرای هایدگر متأخر و ارتباط موضوعات فکری وی با یکدیگر دچار ابهام هستند نیز مورد استفاده قرار بگیرد

ترجمه و نشر کتاب فلسفه روان‌شناسی ماریو بونگه توسط پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، فرصت بسیار مغتنمی است برای اساتید و دانشجویان روانشناسی که با تحلیلهای فلسفی در این حوزه آشنا شوند. بیان ساده و خلاصه مطالب و ارائه ملاحظات انتقادی در پایان هر فصل، این کتاب را از یک ترجمه صرف فراتر برده و باب گفتگو با آراء بونگه را باز میکند. این کتاب از ابعاد مختلف قابل بررسی است، اما در مقاله حاضر این کتاب تنها از جهت وجه بدیع و بسیار مهم آن، که خود را در عنوان کتاب نیز آشکار ساخته است، ارزیابی میگردد و با بررسی بخش «نقد و بررسی» که مترجمان بر کتاب افزوده‌اند به این پرسش پاسخ داده میشود که آیا با این شیوه بحث و بررسی می‌توان گفتمانی علمی- فلسفی را با نظریه‌پردازان غربی ایجاد کرد و توسعه داد تا در پرتو آن، زمینه برای نظریه‌پردازی اسلامی فراهم آید؟

نشست نقد و بررسی کتاب ما و فارابی اثر سید جواد میری، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با همکاری فصلنامۀ نقد کلام ، فلسفه و عرفان و گروه فلسفه و علوم اجتماعی انجمن جامعه‌شناسی ایران با حضور دکتر سید جواد میری ، دکتر محمد امین قانعی راد ، دکتر محمد علی مرادی و مالک شجاعی جشوقانی در سرای اهل‌قلم برگزار شد. از خانم فاطمه شمسی (از سایت فرهنگ امروز) که زحمت پیاده سازی و گزارش نشست و آقای رسولی پور، مدیرمسئول سایت، که اجازۀ نشر مکتوب این نشست را دادند ، سپاسگزاریم. کتاب ما و فارابی را انتشارات جامعه شناسان به سال 1394 منتشر کرده است .

از مهم ترین انتقادات کانت به برهان وجودی این است که برهان وجودی، یک برهان توتولوژیک و از این رو بی حاصل است، زیرا به ادعای طرفداران آن، وجود در تعریف خدا گنجانده شده است، یعنی قضیه «خدا وجود دارد»، یک قضیه تحلیلی است. در حالی که تمام قضایای وجودی تالیفی اند نه تحلیلی. به علاوه اساس این برهان بر این است که وجود، یک کمال یا محمول حقیقی است. اما وجود، صفت یا محمول حقیقی هیچ چیز نیست، بلکه نقش آن فقط وضع (posit) شی و همه اوصاف و کمالات آن است. این مقاله به نقد و بررسی بعضی از انتقادات کانت می پردازد و چهار دلیل در رد آنها ذکر می کند.

بررسی و تأمل در احوال راویان حدیث نزد محدثان، همواره یکی از مهمترین راه های ارزیابی و شناخت حدیث بوده است. اما چه بسا که برای عبارت نادرستی، سند صحیحی جعل کرده و بر ساخته باشند، در این صورت نقد سند به تنهایی نمی تواند کارساز باشد. از این رو نقد متن به عنوان مهمترین راه ارزیابی حدیث لازم می آید. در این نوشتار برآنیم که یکی از احادیث کتابهای حدیثی اهل سنت را نقد و بررسی کنیم.

با تجدید چاپ ادیان و مکتب های فلسفی هند اثر داریوش شایگان در سال 1394 ینی حدود پنجاه سال پس از اتشار چاپ اول در سال 1346-پرداختن به این که مختصرا از ان زمان چه تغییراتی در مطالعه هند و ادیان ان رخ داده ضروری به نظر میرسد

نوشتار پیش رو حاوی انتقاداتی بر دیدگاه­های منطقی، معرفت­شناختی و هستی‌شناختی مندرج در کتاب بن­لایه­های شناخت و بویژه حاوی اشکالاتی بر تفسیر این کتاب از نقد عقل محض کانت است. نویسندۀ بن لایه­ها ... تلاش کرده است بر پایۀ حضوری دانستن علم به امور حسی یا فراحسی، به این نتیجه­گیری­ها بپردازد: ماهیت علم تصور است؛ همۀ احکام تحلیلی پسین هستند؛ غیر از ضرورت، جهت دیگری برای قضایا (مانند: امکان، فعلیت و دوام) قابل تصور نیست؛ هیچ صفتِ عرضیِ مفارقی در هیچ چیزی وجود ندارد؛ و ... و بر مبنای این نظریات، از دیدگاه­های کانت در نقد عقل محض، انتقاد کند. در این مقال، علاوه بر نظریات خاص نویسندۀ بن­لایه­ها ... ، انتقادات ایشان از کانت نیز مورد ارزیابی و بررسی قرار خواهد گرفت.

کتاب فلسفۀ تحول تاریخ، برای شناخت ماهیت و مؤلفه‌های اصلی فلسفۀ تاریخ و علم عمران ابن‌خلدون از یک‌سو، ماهیت و مؤلفه‌های اصلی فلسفۀ تاریخ استاد مطهری از سوی دیگر، و نسبت‌سنجی و مقایسۀ میان این دو فلسفۀ تاریخ تألیف شده است، تا از رهگذر این نسبت‌سنجی، مقیاس و معیاری برای فلسفۀ الهی تاریخ ارائه کند. این کتاب از چهار فصل و یک ضمیمه تشکیل شده است. اشکال‌های جدی به شیوۀ نگارش این کتاب وارد است و برای رسیدن به اهداف یک کتاب تخصصی این اشکال‌ها باید برطرف شوند.

نقد های ناقد محترم متوجه موارد زیر است: 1- ضرورت توضیح بیشتر در باره عنوان فلسفه دینی و مشخصه های فیلسوف دینی؛ 2- ساختار کتاب؛ 3- محوریت لوگوس؛ 4- اکتفا به نقل دیدگاه شارحان و مفسران فیلون و عدم اظهار نظر نگارنده؛ 5- دلیل توجه بیش از حد به اسپینوزا؛ 6- عدم دقت در ضبط اعلام پرکاربرد؛ 7- نحوه ارجاع به رساله های فیلون؛ 8- عدم ذکر علائم سجاوندی نظیر ویرگول و غیره 9- عدم دقت در نقل قولی که در پی نوشت صفحه22 از دهخدا صورت گرفته است و نیز بی دقتی در معادل یابی یک کلید واژه. نگارنده ضمن پذیرفتن نقد ناقد محترم در مورد اخیر، در خصوص موارد هشتگانه دیگر ملاحظاتی دارد که شاید ذکر آنها خالی از فایده نباشد.

به تازگی و برای نخستین بار بخش طبیعیات کتاب المشارع و المطارحات شیخ شهاب‌الدین سهروردی به همت استاد دکتر نجفقلی حبیبی تصحیح و توسط انتشارات کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی منتشر شده است. در این مختصر به معرفی و بررسی این اثر می­پردازیم. کتاب المشارع و المطارحات مفصل­ترین اثر شیخ اشراق است که پس از کتاب حکمه‌الاشراق، یکی از مهم‌ترین آثار وی به شمار می­آید. هانری کربن در سال 1323 شمسی (1944م) بخش الهیات این کتاب را تصحیح و منتشر کرد، سپس در سال 1385 بخش منطق آن به کوشش دکتر مقصود محمدی و اشرف عالی­پور تصحیح شد و درنهایت بخش طبیعیات این اثر در سال 1393 توسط دکتر نجفقلی حبیبی تصحیح و منتشر شد. بدین ترتیب کل این اثر در طول مدت 70 سال تصحیح و منتشر شده است.