جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در میان فلاسفۀ مسلمان سهروردی نخستین فیلسوف مسلمان است که با تسلط بی نظیر به آیات نورانی قرآن بسیاری از مباحث حِکمی و فلسفی را با استناد به آیات قرآنی طرح نموده است و همچنین، به تأویل آیات بر اساس مبانی حکِمی و فلسفی می پردازد. نظریۀ تأویل سهروردی مبتنی بر نظریۀ شهود و جایگاه حکیم متأله در معرفت شناسی و عالم مثال در جهان شناسی اشراقی است و زبان رمز حاکی از آن هست.هدف این پژوهش ارائۀ تأویلات اشراقی سهروردی از آیات مربوط به حقیقت نفس است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که از نظر سهروردی تأویل راه و روش رسیدن به باطن امور بوده و ذومراتب (تشکیکی) است و این امر به پذیرش تأویل به رأی در نزد سهروردی منتهی می گردد. بر این اساس با پذیرش تأویل به رأی، هر طالب معرفتی قادر است به میزان درجۀ شهودی و معرفتی خود به مرتبه ای از حقیقت دست یابد؛ لذا به تعداد نفوس بشری درک و دریافت از حقیقت واحد تکثر می یابد و این امر با وحدت حقیقت نیز سازگار است. این نحوه تأویل اشراقی آیات از ابداعات سهروردی محسوب می شود.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

درآمدی بر چگونگی تدوین مکاتب فقهی در شیعه : شماره 70 : مقالات و بررسیها

نویسنده:

محمد علی برزنونی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه تهران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تکوین مکاتب فقهی شیعه

کلیدواژه‌های فرعی :

تأویل , شیعه , عقل‌گرایی , ائمه اطهار , اجتهاد , تاریخ فقه , علم اصول , جامعه گرایی , استنباط , اصولیان , شیعه اثنی عشری , استنباط احکام فقهی , مکتب فقهی , روش فقهی , تاریخ فقها , اصطلاحنامه فقه , اجتهاد , 13. علم کلام ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

شیخ طوسی‏: ابوجعفر محمد بن حسن , علامه حلی , سید محمدباقر صدر

شاپا (issn):

1010-4968

چکیده :

اجتهاد در اسلام مایه تحرک است و از آنجا که باب آن همواره به روی همگان باز است، کسی که استعداد استنباط دارد می تواند، با فراهم شدن مقدمات لازم و شرایط ضروری، اجتهاد نماید. از طرف دیگر، قواعد عام و کلیدی دین که فراگیرنده اند، روح دین را تشکیل می دهند و با مذاق شرع همسازی دارند. شناخت آنها در فهم اجزای شریعت نبوی و درک احکام مترتب بر بندگان ضروری است. مجموعه ویژگیهای موجود در شیوه استخراج احکام از منابع اصلی، نوع سیاست فقهی خاصی که دنبال می شود، تحولی که در مباحث اصولی ایجاد می گردد، نگرش خاصی که به منابع اجتهاد و بهره برداری از آنها صورت می گیرد، همگی موجب می شود که فقها صاحب مکتب شوند. در این نوشتار، نخست به چگونگی تکوین یک مکتب فقهی پرداخته ایم. در وهله بعد، در مقام تبیین چرایی ایجاد مکتب، علل و عواملی را که دست به دست هم داده تا یک مکتب فقهی جدید تأسیس شود، مورد بحث قرار داده ایم. این عوامل عبارتند از: داشتن سبک و روش فقهی خاص، ایجاد تحول در مباحث اصولی و تأسیس یا بسط قواعد اصولی و فقهی، تحولات تاریخی، تکامل تدریجی اجتهاد، تأثیر علوم جدید، تغییر وضعیت زندگی اجتماعی و ظهور نیازهای جدید، گوناگونی محیط های بحث، نبوغ و استعداد فردی مجتهدان و ویژگیهای آنها. سرانجام اجمالا به نتایج و پیامدهای حاصل از ایجاد یک مکتب فقهی پرداخته ایم. این پیامدها عبارتند از: استقلال رأی و پرهیز از تقلید، تأثیر گذاری بر سایر فقها، تحول و تکامل اجتهاد، اختلاف فتوا، تحول در علم اصول و قواعد فقهی و اصولی.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 109 تا 141

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

درآمدی بر هرمنوتیک و تاویل (با تکیه بر قرآن و حدیث) : دوره 1، شماره 1-2 : مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران (ویژه زبان و ادبیات عربی و قرآنی)

نویسنده:

عباس همامی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه تهران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

هرمنوتیک دینی , اصطلاحنامه علوم قرآنی , علم تأویل بر اساس قرآن , علم تأویل بر اساس حدیث , هرمنوتیک (فلسفه)

کلیدواژه‌های فرعی :

تأویل , حدیث , دلالت(منطق) , نص , تجربه نبوی , اراده متکلم , قرآن , فهم مخاطب , نص , قرآن کریم ,

شاپا (issn):

چکیده :

هرمنوتیک در مفهوم عام برداشت و رمز گشایی از پدیده ها و در مفهوم خاص تأویل و تفسیر الفاظ است. برای برداشت از یک متن عناصر مختلفی وجود دارند. که بی توجهی به آنها ما را در فهم بهتر ناتوان می سازد. این عناصر عبارتند از: زمان و مکان پیدایش، اجزای پیش و پس از متن. زمان و مکان منظور گوینده برای افاده معنی و ذهنیت گوینده معاصرین و مخاطبین مستقیم و غیرمستقیم زبان مرز در همه جوامع وجود داشته است و در متون دینی نیز نقش به سزایی دارد که نمونه آن را می توان استفاده از اعداد نمادین (بخصوص هفت) در قرآن شمرد. افراط و تفریط موجود در ارزش گذاری ظواهر الفاظ صحیح نیست و توجه به نصوص از یک سو و در نظر داشتن معانی غیرظاهری از سوی دیگر لازم است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 283 تا 298

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سیرى در ادله نقلى صدرالمتألهین بر وحدت شخصى وجود

نویسنده:

مرتضى رضایى

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

وضعیت نشر :

قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید , وجود رابط , وحدت شخصی وجود , تشان , تجلی و تشان , اصطلاحنامه فلسفه , وحدت اطلاقی , احاطه قیومی

کلیدواژه‌های فرعی :

تأویل , برهان , فیض مقدس , نظام عمومی علیت , توحید عرفانی , ظهور حق در مراتب هستی , قاعده بسیط الحقیقه , قهر , شواهد نقلی وحدت وجود , موجودیت به وجود حق , عدمیت ذاتی ممکنات , ترادف وجود و نور در قرآن , ظل الله بودن عالم , مصداق بالذات وجود , قرب وجودی حق , توحید افعالى ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

یکى از مهم ترین مسائل مطرح در فلسفه، بحث درباره وحدت و کثرت وجود است. از قول به تباین موجودات تا قول به وحدت شخصى وجود، دیدگاه هایى اند که در میان فیلسوفان طرف دارانى دارند. نظریه وحدت وجود ـ که تبارى عرفانى دارد ـ در حکمت متعالیه صدرایى جایگاهى مهم را به خود اختصاص داده است. با این حال، این نظریه بدیهى نبوده، نیازمند اثبات است. صدرالمتألهین مى کوشد با اقامه چند برهان این نظریه را اثبات، و در مباحث گوناگون فلسفى از آن استفاده کند. وى، در کنار براهین فلسفى، شواهد نقلى پرشمارى نیز براى نشان دادن درستى این نظریه ارائه کرده است. این مقاله، مرورى است بر آیات و روایاتى که صدرالمتألهین براى وحدت وجود و لوازمِ آن به آنها استشهاد مى کند. مجموعه این شواهد را مى توان در پنج دسته جاى داد. بالطبع، شاهد بودن این دسته از آیات و روایات بر مدعا، در صورتى مقبول است که بر استظهار وحدت وجود از این متون، هیچ خدشه اى وارد نباشد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 11 تا 32

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تفسیر قرآن به سنّت در کلام امیرالمؤمنین علی

نویسنده:

صمد عبداللهی عابد

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعت فرهنگی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تفسیر قرآن با سنت , راه شناخت قرآن , امامت , امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) , تفسیر قرآن , زبان دین (مسائل جدید دین شناسی) , اصطلاحنامه علوم قرآنی , تفسیر قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

شیخ صدوق , تأویل , نبوت , تعریف تفسیر , تعریف تاویل , مصداق انحصاری , مصداق اکمل آیه , داستانهای قرآن , تاویل آیه , شان نزول آیه , تقیید مطلق , حجت ذاتی قرآن , حجیت تجویزی سنت , منبع تفسیر قرآن , روایت تفسیری امام علی (ع) , مال پرستی و تکاثر , مصداق انحصاری آیه , پیشگوئی در قرآن , تاریخ در قرآن , تفسیر برای تقیید مطلق , تفسیر به بیان آثار , تمثیل در قرآن , روایات منقول از پیامبر (ص) , قرآن , علامه محمدباقر مجلسی , جعفر بن محمد، امام ششم ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی

شاپا (issn):

2383-0867

چکیده :

تفسیر قرآن به سنّت در مرحلة بعد از تفسیر قرآن به قرآن و در طول آن است و معیّت آن دو با هم، لازم و ملزوم است. یعنی حجّیّت قرآن به جهت اینکه کلام خداست، ذاتی است ولی حجّیّت سنّت را خداوند در قرآن تجویز فرموده است. بدان جهت که نمی توان همه آیات قرآن را با خود قرآن تفسیر کرد که لازمه اش کفایت قرآن و عدم نیاز به سنّت و اهل بیت(ع) است، چاره ای جز رجوع به سنّت معصومین برای تفسیر قرآن نیست که آن، یکی از بهترین و ضروری ترین راه های شناخت قرآن و یکی از منابع تفسیر قرآن است. ولی از آنجا که بحث ما، بررسی روایت تفسیری علی (ع) است، لذا مقصود ما در این مقاله، احادیث تفسیری است که علی(ع) از پیامبر(ص) نقل می کند و آن اقسامی دارد که عبارتند از: الف ـ تفسیر قرآن با تکیه بر فضیلت آیات. ب ـ بیان مقصود و معانی کلمات و اصطلاحات. ج ـ بیان مصداق (مصداق انحصاری، مصداق اکمل، یکی از مصادیق). د ـ تفصیل مطالب و تبیین داستان های قرآنی. هـ ـ بیان تأویل آیه. و ـ بیان شأن نزول آیه. ز ـ بیان امور تاریخی و پیشگوئی آینده. ح ـ تطبیق ط ـ تمثیل و ... .

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 79 تا 109

مشخصات اثر

ثبت نظر

16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

تعداد رکورد ها : 255

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.