جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

" فى رحاب اهل البيت " مجموعه كتابچه‌هايى است كه در بیش از چهل مجلد موضوعات مختلف كلامى، فقهى و احياناً تاريخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. سيد عبدالرحيم موسوى و يك گروه تحقيقى تدوين و تنظيم آن را به انجام رسانده‌اند. "انگيزه تأليف" پاسخگويى و ردّ شبهاتى كه در عصر جديد از طرق شبكه‌هاى اينترنتى و ارتباطى در مسائل اسلامى مطرح مى‌شود، سبب ايجاد گروه‌هاى بحث و پاسخگويى به شبهات در مجمع جهانى اهل بيت علیهم السلام گرديد كه اين مجموعه حاصل آن جلسات است. "ساختار كتاب" در هر جلد از اين مجموعه مهم‌ترين مباحث پيرامون آن موضوع اعتقادى يا فقهى و نيز نظرات و آراء اهل سنت و شبهات مرتبط به اختصار آمده است. در پايان نيز نتيجه و خلاصه بحث ديده مى‌شود. "جلد1" موضوع مورد بحث کتاب درباره جمع آوری قرآن می باشد. آیا اولین قرآن بین جلدین در زمان خلیفه اول تهیه شد؟ تدوین قرآن در زمان رسول الله صلی الله علیه و آله چگونه بوده است؟

«سلامة القرآن من التحریف و تفنید الإفتراءات علی الشیعة الإمامیة» تألیف دکتر فتح الله محمدی (نجارزادگان) می باشد، کتاب پیرامون مساله تحریف ناپذیری قرآن نوشته شده است. کتاب در دو مقام بحث نموده (سلامة القرآن من التحریف و افتراآت بر شیعه) که مجموعا شامل پنج فصل و چند مطلب است که فهرست موضوعات آن به قرار زیر است: فهرست مطالب مقام اول: فصل اول: ادله سلامة القرآن من التحریف- در نزد امامیه شامل: آیات قرآن، احادیث، شواهد تاریخی، و دلیل عقلی. فصل دوم: روایات تحریف در میزان نقد شامل: نقد اسانید، نقد نصوص و شواهدی از سخنان علماء شیعه مبنی بر سلامة قرآن از تحریف. فصل سوم: احادیث تحریف در کتب اهل سنت. فصل چهارم: نگاهی به جواب های اهل سنت از روایات تحریف. فصل پنجم: نگاهی کوتاه و گذرا، به جوابهای علماء شیعه از روایات اهل سنت. فهرست مطالب مقام دوم: در این مقام آراء و نظریات دکتر ناصر بن علی قفاری ذکر شده که در آن مطالب زیر وجود دارد: توقف کوتاهی با قفاری، ادعا های قفاری در میزان نقد، مصادر و کتاب های شیعه در این باره چه می‌ گویند، مضامین روایات تحریف در کتاب های شیعه و مصحف حضرت علی علیه‌السّلام.

" فى رحاب اهل البيت " مجموعه كتابچه‌هايى است كه در بیش از چهل مجلد موضوعات مختلف كلامى، فقهى و احياناً تاريخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. سيد عبدالرحيم موسوى و يك گروه تحقيقى تدوين و تنظيم آن را به انجام رسانده‌اند. "انگيزه تأليف" پاسخگويى و ردّ شبهاتى كه در عصر جديد از طرق شبكه‌هاى اينترنتى و ارتباطى در مسائل اسلامى مطرح مى‌شود، سبب ايجاد گروه‌هاى بحث و پاسخگويى به شبهات در مجمع جهانى اهل بيت علیهم السلام گرديد كه اين مجموعه حاصل آن جلسات است. "ساختار كتاب" در هر جلد از اين مجموعه مهم‌ترين مباحث پيرامون آن موضوع اعتقادى يا فقهى و نيز نظرات و آراء اهل سنت و شبهات مرتبط به اختصار آمده است. در پايان نيز نتيجه و خلاصه بحث ديده مى‌شود. "جلد31" موضوع مورد بحث کتاب درباره تحریف قرآن می باشد. انواع تحریف وعوامل آن و نظر فرق مختلف درمورد تحریف قرآن، از موضوعات دیگر کتاب است.

کتاب وافی مهمترین اثر حدیثی فیض و از جوامع احادیث امامیه است. در واقع می توان گفت که وافی یکی از بزرگترین، مهمترین و جامع ترین آثار حدیثی شیعه از دوره صفویان است که در آن اخبار و احادیث مربوط به: اصول، فروع، سنن و احکام اسلامی منقول در کتب اربعه متقدم امامیه یعنی: الکافی، من لایحضره الفقیه، التهذیب و الاستبصار گرد آمده است. او پس از گردآوری همه احادیث کتاب های چهارگانه پیشین، احادیث مکرر را حذف نموده، آن گاه آیه هایی از قرآن کریم در مورد هر یک از اصول و فروع دین آورده است و هر جا که آیه یا حدیثی نیاز به توضیح و تاویل داشته، به شرح آن پرداخته و دشواری های متنی و لغوی آن را نیز حل کرده است. اهمیت این کتاب از آن جا آشکار می شود که علاوه بر ویژگی های یاد شده، خواننده را از مراجعه دوباره یا هر باره به کتاب های چهارگانه پیشین بی نیاز می سازد. مولف خود بيان مي كند كه اين كتاب را الوافي ناميدم چون مشتمل بر تمامي مطالب مهم مي باشد و از مطالب مبهم پرده برمي دارد. سمّیته بالوافی لوفائه بالمهمّات و کشف المبهمات. مرحوم فیض در مقدمه کتاب وافی انگیزه خود از تألیف این کتاب را مشاهده کاستی های موجود در کتب اربعه بیان ‌کرده است. این کاستی ها عبارت‌اند از: 1.

کتاب «منّة المنّان في الدفاع عن القرآن» نوشته سید محمد صدر، دربر دارنده مجموعه تبیین‌ ها و پاسخ‌ ها نسبت به سوالات و شبهات گوناگونی كه درباره آیات قرآن و آموزه‌ های مطرح شده پیرامون آن است. نویسنده در این اثر تلاش نموده تا با بهره‌ گیری فراوان و همچنین بررسی قرائت‌ های مختلف قرآن، در مقابل ابهاماتی كه در پی تلاوت آیات قرآن و تدبر در آنها در ذهن مخاطب آن نقش می‌ بندد با درنگی قرآنی و روایی پاسخ‌ های درخوری را قرار دهد.

«شناخت قرآن» نوشته آیت الله العظمی محمدعلی گرامی است. این کتاب که به زبان فارسى نوشته شده دربارۀ مسائل مهم علوم قرآن همچون: شناخت اجمالى قرآن، قابل فهم بودن آن، مصونیت قرآن، اعجاز قرآن، نسخ و بداء، مصادر تفسیر و... بحث مى‌ نماید. مؤلف محترم (همان گونه که خود در مقدمه کتاب مى‌ گوید) سعى نموده است مطالب گفته شده دربارۀ موضوعات مختلف علوم قرآنى را جمع‌ آورى و به صورت دسته‌ بندى شده ارائه نماید و در این کار نیز موفق بوده‌ اند چونکه مطالب کتاب (در مواردى که معرکۀ آراء و اختلافى است) به صورت دسته‌ بندى شده و با ارائه نظریات مختلف، توضیح داده شده است در این کتاب بیش از آنکه به روش هاى تفسیرى پرداخته شود به مکاتب تفسیرى پرداخته شده و روش پیامبر (ص) و ائمۀ معصومین (ع) به عنوان یک مکتب تفسیرى معرفى شده است.

کتاب «مبانی و روش های تفسیر قرآن» نوشته عباسعلی عمید زنجانی است. مؤلف در این کتاب روش های تفسیری را بحث نموده، وی در فصل اول، ضرورت شناخت قرآن را بررسی، آنگاه به سیر تحول تفسیر پرداخته، آن را در دو مذهب شیعه و اهل سنت به صورت جداگانه بررسی و تالیفاتی از آنان را نام می‌ برد. در فصل دوم وجوه شناخت قرآن را بحث و در ادامه آن علل اختلاف در تفسیر قرآن را بررسی می‌ نماید. ابتدا واژه تفسیر را معنا نموده آنگاه معنای اصطلاحی آن را در کلام مفسران و دانشمندان علوم قرآنی مورد بررسی قرار داده است. یکی از مباحث مهم در این فصل مساله علل اختلاف در تفسیر قرآن است. وی در ابتدا تفسیر در زمان پیامبر و توسط آن حضرت را توضیح داد. در ادامه علل پیدایش اختلاف تفسیر را در محورهای زیر بررسی می‌ کند: پیدایش مذاهب مختلف، نفوذ افکار و انتقال علوم به بلاد اسلامی، اصالت عقل و اعتماد به رای، اختلاف مردم به درک معارف قرآن. در فصل دوم پس از بیان معنای تاویل از نظر لغت و ذکر اقوال برخی از مفسران در این باره، بعضی از روایات که در آنها بحث تاویل وجود دارد را ذکر نموده آنگاه بحث می‌ کند که آیا همه قرآن تاویل دارد یا برخی از آیات آن، به جهت توضیح آن اقوال و نظرات مفسران را ذکر نموده است. در فصل سوم مبانی و روش های تفسیری و تقسیم بندی هایی که از طرف صاحب نظران ارائه شده را توضیح می‌ دهد و به همین مناسبت شرائط و منابع و آداب تفسیر قرآن را ذکر نموده است. همچنین ابتدا دیدگاه های مفسران همچون طبری، ابن عباس را درباره تقسیم بندی تفاسیر مطرح نموده، در ادامه مذاهب و مناهج تفسیری را نام می‌ برد. در فصل چهارم تفسیر نقلی را بررسی می‌ کند و به همین مناسبت روایاتی که می‌ توان به آنها استناد نمود را ذکر و پاسخ آنها را می‌ دهد. در فصل پنجم تفسیر به رای را مورد بحث قرار داده و مفاد روایات وارده در این باب را بررسی، آنگاه برخی از موارد تفسیر به رای را ذکر نموده است. نویسنده فصل ششم را اختصاص به تفسیر رمزی، اشاری و شهودی داده و فصل هفتم مربوط است به تفسیر عقلی و اجتهادی که در آن دلایل این نوع تفسیر را از نظر قرآن عقل و سیره علمای اسلام مورد بررسی قرار داده است. در فصل هشتم تفسیر قرآن به قرآن و در فصل نهم تفسیر قرآن بر اساس کتاب و سنت و عقل مورد بحث قرار گرفته است.

«تاریخ القرآن» تالیف ابوعبدالله زنجانی، از کتاب‌ های مهم درباره تاریخ قرآن است که با وجود حجم اندک، شامل بحث‌ های نزول، جمع آوری، نقطه‌ گذاری و ترجمه قرآن به زبان‌ های مختلف است. تاریخ قرآن از ابتدای نزول تا انتهای نزول و فوت پیامبر (ص)، از عهد ابوبکر تا اعجام و نقطه‌ گذاری و اعراب قرآن در زمان حجاج بن یوسف، ترجمه قرآن به زبان‌ های دیگر، آرای پاره‌ ای از عالمان غرب درباره تاریخ سوره‌های قرآنی و فواتح سوره‌ های قرآنی از مطالبی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است. خود زنجانی درباره اين كتاب نوشته است: «اين مختصر پايه و مقدمه جزئی از مقدمه تفسيری است كه قصد تاليف آن را به اسلوب تحليل و عقل و روش تجزيه منطقي دارد...». کتاب زنجانی یک مقدمه و سه باب دارد که مولف در مقدمه به شرح مختصری از زندگانی پیامبر و اوضاع جهان عصر او پرداخته است. سپس در باب اول درباره این مسائل بحث کرده است: پیدایش خط در حجاز و انتشار آن و خطی که قرآن بدان نگاشته شد، آغاز نزول وحی، زمان نزول قرآن، قرائت قرآن توسط پیامبر بر اصحاب، کتابت قرآن در هنگام نزول به فرمان پیامبر و نویسندگان آن، آنچه قرآن را در زمان پیامبر بر روی آن می نوشتند، جمع آوری کنندگان قرآن در زمان پیامبر، تاریخ نزول سور و ترتیب نزول قرآن در مکه و مدینه. زنجانی در باب دوم، درباره جمع قرآن در زمان ابوبکر، عمر و عثمان، ترتیب سوره ها در مصحف امام علی (ع)، ابی بن کعب، ابن مسعود، ابن عباس و مصحف امام صادق (ع)، ذکر نام قرّا و راویان مشهور آنها، اعراب گذاری و اعجام قرآن سخن می گوید. باب سوم نیز مشتمل بر مباحث ترجمه قرآن به زبان های غربی، تاریخ نزول سور قرآن از دیدگاه خاورشناسان و فواتح سور است.