جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

الحاشیة علی شرح العقاید العضدیة از شیخ‌زاده کلنبوی، اسماعیل بن مصطفی بن محمود(د 1205ق/1791م). (نک‍ : آداب البحث). «حاشیه»ای است بر «شرح العقائد العضدیة» (نک‍ : هف‍‌ ) دوانی، که خود شرح «العقاید العضدیه» ایجی می‌باشد. نسخۀ در دست گزیدۀ آن است. جلد دوم از حاشیه بر شرح عقائد عضدی به بررسی اسماء و صفات الهی و کلیات وجود و احکام آن می پردازد.

الحاشیة علی شرح العقاید العضدیة از شیخ‌زاده کلنبوی، اسماعیل بن مصطفی بن محمود(د 1205ق/1791م). (نک‍ : آداب البحث). «حاشیه»ای است بر «شرح العقائد العضدیة» (نک‍ : هف‍‌ ) دوان نی، که خود شرح «العقاید العضدیه» ایجی می‌باشد. نسخۀ در دست گزیدۀ آن است.

التعلیقات ابن سینا این رساله مجموعه یادداشت‌هایی پراکنده در باره مسائل و مباحث فلسفی است که برخی از آن‌ها نسبتاً مفصّل و برخی دیگر بسیار مختصر است. التعلیقات ابن سینا نیز حاشیه بر کتابی دیگر نیست، بلکه عبارت‌هایی از گفته‌های ابن سینا در مجلس درس اوست که بهمنیار یا یکی دیگر از شاگردان وی یادداشت کرده است. در این رساله، ترتیب موضوعات و مباحث به شیوه معمولِ کتاب‌های فلسفی نیست که با منطق آغاز شود و به مباحث الاهیات یا مابعدالطبیعه پایان پذیرد، اگر چه در برخی نسخ خطی آن سعی شده تا تعلیقه‌ها به ترتیب معمول تدوین و تحریر شود. جوزجانی در فهرستی که از آثار استاد خود، ابن سینا، تهیه کرده، از این رساله نام نبرده است، اما اسلوب متن و شباهت مباحث آن با دیگر آثار ابن سینا نشان می‌دهد که این رساله از آثار وی است. تاریخ تالیف تاریخ دقیق تألیف آن در هیچ‌یک از نسخ خطی ثبت نشده، اما به گفته بدوی احتمالاً بین ۴۰۴ و ۴۱۲ ــ در دوره‌ای که بهمنیار همراه ابن سینا بوده ــ تألیف شده است، یعنی زمانی که ابن سینا در همدان وزیر شمس الدوله بود و با بعضی شاگردانش مجالس علمی شبانه داشت. اما به نظر آل یاسین ممکن است که این رساله پس از مرگ ابن سینا تدوین شده باشد. برخی محتویات کتاب ابن سینا در این رساله به نقد و بررسی برخی آرا و براهین معتزله پرداخته، که از آن جمله است: شیوه استدلال ایشان در ابطال جسمانیت خداوند و نیز رأی ایشان در باره اختیار ، ملاک احتیاج معلول به علت، امتداد ثابت بین خداوند و آفرینشِ عالم، که این امتداد ثابت را وِعاء زمان دانسته‌اند.