جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«الإمامُ الصّادق وَ الْمَذاهِبُ الأرْبَعَة» (امام صادق و مذاهب چهارگانه) کتابی به زبان عربی نوشته اسد حیدر از نویسندگان شیعه اهل عراق است. این کتاب، به تحلیلی نو و جامع، پیرامون ابعاد شخصیت امام صادق (ع) پرداخته است. کتاب در چهار جلد تنظیم شده و هر جلد شامل دو جزء است. همان‌ گونه که از نام کتاب پیداست، مؤلف، بیشتر به تحلیل مکتب فقهی، علمی و تفسیری امام صادق (ع) در ارتباط با مذاهب چهارگانه اهل سنّت و پیشوایانِ آنان پرداخته است. جلد اول، مقدمه‌ ای از حامد حنفی داود، استاد ادبیات عرب در قاهره و مقدمه‌ ای از خود مؤلف را دربر دارد. خلافت امویان و عباسیان، عصر زندگانی امام صادق، مدرسه حدیثی امام صادق و راویان آن، معاصران سیاسی حضرت، مذاهب اربعه و علل گسترش آن و پیدایش مذهب جعفری از مباحثی است که اسد حیدر بدان پرداخته است.

کتاب «التتمة في تواریخ الائمة علیهم السلام» در موضوع تاریخ چهارده معصوم علیهم السلام، اثر سید تاج الدین حسینی عاملی از علمای قرن یازدهم هجری می باشد. مؤلف، کلیاتی از شرح حال هر یک از چهارده معصوم را که تقریباً منحصر به احوال شخصی آنان است بیان کرده و در مواردی با تفصیل بیشتر درباره چگونگی رحلت آن معصوم علیه السلام سخن گفته است.

کتاب «مقتل امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه‌ السّلام» تالیف ابی بکر عبدالله بن محمد بن عبید بن سفیان معروف به ابن ابی الدنیا (متوفی ۱۸۲ ق) به روایت حسین بن صفوان برذعی است. این اثر به زبان عربی مشتمل بر روایاتی مربوط به فضائل و زندگانی حضرت علی علیه‌ السّلام از ولادت تا شهادت و مباحث پیرامون آن است. محقق کتاب در مقدمه به شرح زندگانی ابن ابی الدنیا و اقوال علما در مورد ایشان به همراه وصف نسخه خطی کتاب که در دمشق و به خط کوفی موجود است، پرداخته و در آخر نیز راوی کتاب حسین بن صفوان برذعی را به صورت مختصر معرفی کرده است. مطالب ابواب کتاب به اختصار عبارت است از: باب اول کتاب شامل سی و نه حدیث درباره فضائل حضرت علی علیه‌ السّلام و چگونگی شهادت ایشان است. باب دوم نیز شامل وصایای حضرت علی علیه‌ السّلام به امام حسن علیه‌ السّلام بعد از ضربت خوردن است که طی ده حدیث بیان شده است. باب سوم به زمان رحلت ایشان که در چه روز و چه لحظه‌ ای از روز بوده در طی هفت حدیث اختصاص دارد. باب چهارم نیز به عمر شریف حضرت در هنگام شهادت پرداخته که هشت حدیث را شامل شده است. در باب پنجم به بعضی از صفات ظاهری و خلق و خوی شخصیتی حضرت در ده حدیث پرداخته است. در باب ششم به طریقه غسل، کفن، نماز و دفن حضرت در سه حدیث پرداخته شده است. باب هفتم به مکان دفن حضرت و اینکه در کجا و چه موقعیتی از کوفه قرار دارد، در طی شش حدیث می‌ پردازد. باب هشتم در بیان احوالات ابن ملجم بعد از ضربت و چگونگی قتل ایشان می‌ باشد که در هیجده حدیث به آن پرداخته شده است. در باب نهم به مراثی که بر حضرت بعد از شهادت و اینکه چه کسانی بر ایشان گریه کرده‌ اند در طی پانزده حدیث پرداخته شده است. باب دهم نیز به بیان فرزندان ایشان از تمامی همسرانشان در طی هیجده حدیث اختصاص دارد. از میان آثار مربوط به تاریخ شهادت امام علی علیه‌ السّلام کتاب ابن ابی الدنیا، کهن‌ ترین کتابی است که برجای مانده است.

کتاب «الامام الحسن علیه السلام في مواجهة الإنشقاق الاموي» نوشته سامی بدری، سعی کرده است روایات و منقولات موجود درباره صلح امام حسن علیه السلام را در ترازوی نقد و بررسی قرار دهد و صحیح را از سقیم تشخیص دهد. با آن که درباره امام حسن علیه السلام و صلح ایشان کتاب های متعددی نوشته شده، ولی هنوز جای پژوهش بیشتری دارد. کتاب حاضر در همین راستا سعی کرده است روایات و منقولات موجود در باره این صلح را در ترازوی نقد و بررسی قرار دهد و صحیح را از سقیم تشخیص دهد. مؤلف بازخوانی مصادر اولیه را در راستای جواب به این دو سؤال سلبی دانسته که چرا مردم عراق در زمان امام علی، امام حسن و امام حسین علیهم السلام از یاری ایشان دست کشیدند و نتوانستند مانند مردم شام که به یاری معاویه برخاستند دولتی تشکیل بدهند. بحث دیگری که مؤلف دنبال آن است، جواب به این حرف مستشرقین و کسان دیگری که عصمت امام حسن علیه السلام را قبول ندارند می باشد که شخصیت امام حسن علیه السلام شخصیتی جدای از پدر بزرگوارش امام علی علیه السلام بود.

کتاب «ثورة الحسین (ع)» نوشته محمدباقر حكيم است. در این کتاب، اندیشه ها، موضع گیرى ها، جایگاه اجتماعى و مذهبى و دستاوردهاى انقلاب حسینى (علیه السلام) مورد تحلیل و بررسى قرار گرفته است.

کتاب «موسوعة أهل البیت علیهم السلام» نوشته علی آشور، که به بررسی زندگی چهارده معصوم در بیست جلد می پردازد. جلد هشتم این کتاب به موضوع امام حسین (ع) می پردازد. برخی از عناوین مرتبط با جلد هشتم شامل: مولد الحسن (ع)، اولاد الحسن (ع)، اسرا الحسن بن علی (ع)، سوالات معاویة للحسن (ع)، شهادة للحسن (ع)، وصیة علي للحسن (ع) و غیره می باشد.