جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی : زیو لوی در کتاب «از اسپینوزا تا لویناس» در مورد ایده‌های مهم تأثیرگذارترین متفکران یهودی در دوران مدرن از جمله اسپینوزا، مندلسون و لویناس بحث می‌کند. لوی شالوده سیاسی فلسفه‌های اسپینوزا و مندلسون و نقش هرمنوتیک در نوشته‌های اسپینوزا و میمونیدس را توضیح می‌دهد. او تاریخ هرمنوتیک مدرن فلسفی و کتاب مقدس را دنبال می کند و مسائل مربوط به مرگ و مردن را در پرتو مفاهیم سنتی یهودی و معاصر از بدن و روح مورد توجه قرار می دهد. سرانجام، لوی بر اندیشه امانوئل لویناس، مسلماً یکی از مهم ترین فیلسوفان یهودی در نیمه دوم قرن بیستم تمرکز می کند. لوی با بیان و پاسخ به چالش‌ها و معضلات اخلاقی و سیاسی معاصر، موفق می‌شود به میراث غنی تفکر یهودی کمک کند.

فلسفه و تاریخ فلسفه یکی هستند. ما نمی‌توانیم به یکی از این دو فارغ از دیگری بپردازیم. بنابراین، اگر کسی می‌خواهد فهم کافی از مسائل، پرسش‌ها و موضوعات معین در زمینۀ فلسفه داشته باشد، ضروری است که پیشینۀ آن‌ها را بداند. در این میان، کانت مهم‌ترین فیلسوف دوران مدرن و کتاب نقد عقل محض(۱۷۸۷) یکی از مهم‌ترین کتاب‌های فلسفی تاریخ فلسفه تا به امروز است.[۱] کانت چهره‌ای بنیادی در چند قرن گذشته در سنت غربی است. او، به ویژه در نقد عقل محض، دیدگاه‌های پیشگامانش در اوایل دوران مدرن (خردگراها و تجربه‌گراها) را ترکیب کرد و قسمت عمدۀ دستور کار آیندگان در قرون نوزدهم، بیستم و بیست و یکم (ایده‌آلیست‌، پراگماتیست‌، نئو‌کانتی، تحلیلی و قاره‌ای) را تعریف کرد. تا به امرزو، معرفت‌شناسان، فیلسوفان زبان و متافیزیک‌دانان مشغولِ موضوعاتی بوده‌اند که به طور محوناشدنی توسط کانت صورت‌بندی شده‌اند. همچنین حتی زمانی که کانت خود به صورت‌بندی آن‌ها نپرداخته است، منابع مفهومی او، درست به همان اندازه برای روشن‌سازی آن‌ها کفایت می‌کنند. در این زمینه، این عبارت به اُتو لیبمن[۲] نسبت داده شده است که : “هر کس می‌تواند موافق و یا مخالف کانت فلسفه‌ورزی کند، اما هیچ‌کس نمی‌تواند بدون در نظر گرفتن کانت فلسفه‌ورزی کند.”[۳] از این رو لزوم ارائۀ راهنمایی به علاقه‌مندان فلسفه به منظور خوانش این کتاب، به خصوص برای افرادی که از طریق دوره‌های دانشگاهی و آکادمیک نمی‌توانند به چنین امکانی دست یابند، ضروری به نظر می‌رسد. این جلسات به تدریس برخی از مباحث مهم کتاب نقد عقل محض، به عنوان راهنمایی مقدماتی، به منظور فهم بهتر متن این کتاب به هنگام مطالعه اختصاص دارد. لازم به ذکر است که دورۀ اول درس‌گفتار حاضر، با تغییراتی، در طی شش جلسه برای دانشجویان کارشناسی ارشد فلسفه علم دانشگاه اصفهان در ذیل درس فلسفۀ غرب نیمسال دوم ۱۳۹۷ و همچنین در هشت جلسه، در تابستان و پاییز سال ۱۳۹۸ در خانۀ حکمت اصفهان برگزار شده است. مهم‌ترین موضوعات مورد بحث در این درس‌گفتار: ۱) درآمد: چرا کانت؟ چرا نقد عقل محض؟؛ ۲) مفاهیم ضرورت، کلیت اکید، کلیت تجربی، پیشینی، پسینی، تحلیلی، ترکیبی، شناخت محض، عقل محض و نقد عقل محض، شناخت استعلایی و فلسفه استعلایی؛ ۳) حسیات استعلایی: صور محض شهود تجربی (مکان و زمان)؛ ۴) منطق استعلایی: قوۀ فاهمه و انواع حکم؛ ۵) معقولات دوازده‌گانه و شاکله؛ ۶) علیت، هیوم و کانت؛ ۷) قوۀ تخیل و متافیزیک تجربه؛ ۸) قوۀ عقل؛

ترجمه ماشینی : احساس گناه، نیش دردناک وجدان بد، چه چیزی می تواند به ما بگوید که ما انسان هستیم؟ چگونه می توان آن را توضیح داد یا توجیه کرد؟ مقصر بودن در پی پاسخگویی به این سؤالات از طریق بررسی دیدگاه های کانت، شلینگ، شوپنهاور، پل ری، نیچه و هایدگر است. احساس گناه، آزادی، مسئولیت و وجدان. مفهوم گناه از سوی محققانی که در تاریخ فلسفه آلمان کار می کنند مورد توجه کافی قرار نگرفته است. علاوه بر این، حتی متفکرانی که تصوراتشان از گناه مورد تحقیق قرار گرفته است، به طور کامل در بافت تاریخی آنها مورد مطالعه قرار نگرفته است. گای الگات هر دوی اینها را جبران می کند خلأهای علمی نشان می دهد که چگونه می توان استدلال های این فیلسوفان را پس از خواندن در بافت تاریخی آنها عمیق تر درک کرد، تاریخی که باید به صورت دیالکتیکی پیش رود. بنابراین، در کانت، شلینگ و شوپنهاور، ما تغییراتی در این ایده می یابیم که احساس گناه برای اعمال خاص ما انجام به این دلیل موجه است که عامل انسانی در وجود خود مقصر است - گناهی که او مسئول آن است. در مقابل، در ری و نیچه، این ایده‌ها رد می‌شوند و احساس گناه به‌ندرت توجیه‌پذیر است، اما از طریق روان‌شناسی انسان قابل توضیح است. سرانجام، در هایدگر، نزدیکی را می‌یابیم ترکیبی از دیدگاه های فیلسوفان قبلی، همانطور که او استدلال می کند ما در وجود خود مقصریم، اما مسئول این گناه نیستیم. در روند آشکار شدن مسیر این مفاهیم در حال تکامل از گناه، دیدگاه های فیلسوفان در مورد این مسائل و بسیاری از موضوعات دیگر به طور عمیق مورد بررسی قرار می گیرند. و الگات از طریق آنها رویکردی کاملاً جدید را برای احساس گناه بیان می کند

ترجمه ماشینی : با توجه به اینکه کانت شواهد کلاسیک وجود خدا را به طور معروف «از بین برد»، شاید تعجب آور نباشد که فلسفه دین کریستین ولف، که اینها را در بر می گیرد، کمتر از مثلاً فلسفه اخلاقی او مورد توجه قرار گرفته است. در واقع، Theologia naturalis ولف اخیراً به عنوان نمونه‌ای برجسته از به اصطلاح «روشنگری معتدل» به تصویر کشیده شده است، زیرا ولف تلاش کرد تا فلسفه‌ای را توسعه دهد که نظامی از الهیات عقلانی و همچنین توجیهی برای وحی مسیحی ارائه کند. علاوه بر این، او به صراحت به طرفداران «روشنگری رادیکال» حمله کرد. از سوی دیگر، خود وولف توسط معاصرانش به عنوان دشمن دین مسیحی، پیرو متفکران بدنامی مانند اسپینوزا یا هابز مورد حمله قرار گرفت. همچنین، با توجه به درخواست نسبتاً شدید وولف برای روشنگری، به نظر می رسد تلاش برای توجیه کامل وحی در تضاد است. سؤالی که در این وضعیت مطرح می شود این است که آیا موضع مثبت وولف در مورد دین مسیحی با عقل گرایی خودمختار او سازگار است یا خیر. این جنبه کنجکاو و به ظاهر متناقض فلسفه ولف، که تفاسیر مختلف بر آن گواهی می دهد، مستلزم بررسی دقیق عناصر مربوط به فلسفه او است. بنابراین، این مطالعه بر مفاهیم ولف از الهیات طبیعی و دین طبیعی تمرکز می کند، بنابراین به این سوال پاسخ می دهد که چگونه ولف می خواست در به کارگیری روش فلسفی خود در الهیات مسیحی موفق شود و در عین حال استفاده نامحدود از عقل را تضمین کند و دین مسیحی را بی ضرر رها کند. با توجه به اینکه وولف متهم به نفی معجزات کتاب مقدس و الغای دین طبیعی و وحیانی شده است، این پژوهش در چهار فصل به اثبات معجزات وی، رابطه دین و اخلاق طبیعی، نقد اسپینوزیسم و ​​اثبات حقیقت وی می پردازد. از دین مبین کلید کارهای وولف، یا به نظر من، تلاش او برای توجیه دین مکشوف به عنوان وسیله ای برای هدایت مسیحیان به lex naturalis است. از یک سو، ادله او به نفع دین وحیانی، منافاتی با مطالبه روش فلسفی او ندارد، حتی اگر مخالفان او به درستی اینها را بزرگترین خطر برای مرجعیت دین وحی بدانند. از سوی دیگر نشان خواهم داد که ولف مسیحیت را به دلایل صرفاً عذرخواهی توجیه نکرد.

«حقیقت و روش» احتمالا مبنایی‌ترین اثر در حوزه هرمنوتیک فلسفی است و گادامر شاخص‌ترین فیلسوف این حوزه. محور بحث گادامر در بخش نخست این کتاب «هنر و حقیقت» است. فشرده فلسفه هنر گادامر در این بخش آمده‌ اما در متن به بسی موضوعات دیگر نیز پرداخته شده‌است که اهمیت معرفت‌شناختی و تاریخی دارند. گادامر در این متن کل مسئله «روش شناخت» و «مفهوم حقیقت» در تاریخ مدرن را به چالش می‌کشد. این دوره ده جلسه خواهد بود. در جلسه نخست به اختصار نکاتی کلی درباره ۱.گادامر ۲. هرمنوتیک و هرمنوتیک فلسفی ۳. کتاب حقیقت و روش بیان کردم. درباره کتاب به بحث از الف. عنوان و مدعای کلی کتاب و ب. ساختار کلی کتاب پرداختم و سپس به اختصار ساختار بخش نخست کتاب را که موضوع این دوره است توضیح دادم. جلسه دوم به بحث از ” مساله روش ” اختصاص دارد که گادامر کتاب را با آن می‌آغازد .در ذیل این عنوان آرای منتقدان علوم انسانی پوزیتیویستی در آلمان و در نیمه دوم قرن نوزدهم می‌آید و گادامر به آرای هلمهولتز، درویزن و دیلتای اشاره می‌کند. از نظر گادامر تلاش این منتقدان در جهت جدا ساختن علوم انسانی از علوم طبیعی تحت سیطره الگوی ” روش” و مفهوم ” علم” انجام می‌گرفت آن‌گونه که در علوم طبیعی پدیدآمده‌بود و از این جهت ایشان در تاسیس بنیادی مستقل برای علوم انسانی کامیاب نبودند. موضوع این جلسه بخش ” مفاهیم راهبر اومانیستی ” است و در این نوبت به توضیح گادامر درباره دو مفهوم ” bildung ” و ” common sense ” ،به ویژه در آرای هردر و ویکو پرداخته شده‌است. در این جلسه در ذیل بخش ” مفاهیم راهبر اومانیستی” به ادامه بحث درباره مفهوم ” حس مشترک” و دو مفهوم ” حکم ” و ” ذوق” پرداخته شده‌است. موضوع این جلسه نقد گادامر بر زیبایی‌شناسی کانت است. گادامر رویکرد سوبژکتیو کانت به زیبایی را نقد می‌کند و نسبت برخی از مفاهیم کلیدی زیبایی‌شناسی کانت را ،مانند زیبایی آزاد و وابسته، ایدئال زیبایی ، علقه به زیبا و ذوق و نبوغ ، با رویکرد کلی کانت روشن می‌کند. در این جلسه به ادامه بحث گادامر از روند سوبژکتیو شدن زیبایی‌شناسی پرداخته‌شده‌است و گسترش یافتن زیبایی‌شناسی مبتنی بر نبوغ بعد از کانت ، مفهوم تجربه‌زیسته ( erlebnis) و کاربرد آن در حوزه تاریخ‌نگاری و زیبایی‌شناسی ، و جایگاه سمبل و تمثیل ( allegory)در مقام نمونه‌ای نمایانگر غلبه تلقی استتیکی در این رویکرد توضیح داده‌شده‌است. گادامر در فصل ” وجودشناسی اثر هنری” نحوه وجود “بازی” را راهنمای تبیین نحوه وجود اثر هنری می‌داند و آن را مقدمه اصلی‌اش در شرح نسبت هنر و حقیقت قرار می‌دهد. در این جلسه به ابعاد گوناگون نحوه وجود بازی از منظر گادامر پرداخته شده‌است. نسبت ” محاکات” ( میمسیس) با اثر هنری و شان حقیقت‌نمایی هنر

ترجمه ماشینی : این کتاب به بررسی راه‌هایی می‌پردازد که هایدگر، لاکو-لابارت و نانسی درک کانتی از «ارائه زیبایی‌شناختی» را اتخاذ کرده و پیکربندی مجدد می‌کنند. در کانت، «ارائه زیبایی‌شناختی» به معنای فنی به‌عنوان شیوه‌ای خاص از تجربه در یک گونه‌شناسی از حوزه‌های مختلف تجربه درک می‌شود. این مطالعه استدلال می‌کند که هایدگر، لاکو-لابارث و نانسی عناصر این شیوه خاص تجربه را تعمیم می‌دهند تا نگرش زیبایی‌شناختی و واژگانی که کانت برای توصیف آن به کار می‌برد، به طور کلی بر چیزها تأثیر بگذارد. با این حال، این کتاب فراتر از مستندسازی تأثیر شناخته شده نقد داوری کانت است، اما راهی جدید برای نزدیک شدن به برخی از مسائل اصلی در اندیشه پساکانتی - از جمله اینکه چرا هنر، اثر هنری، و زیبایی شناسی هنوز به عنوان وسیله ای برای نقد حتی، یا به ویژه، پس از آشویتس در دسترس هستند. این نشان می‌دهد که تبارشناسی نظریه معاصر نیاز به بررسی مسئله ارائه دارد، که مسلماً سؤالی بوده است که از همان آغاز فلسفه را نگران کرده است.