جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 156
خاتمیت و عقل در آثار شهید مطهّری
نویسنده:
عصمت همتى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
استاد مطهّری فیلسوف و متکلّمی آگاه به زمان بود که با احساس مسئولیت الهی، هر جا نیاز بود سؤالی پاسخ داده شود و حقیقتی از حقایق دین تبیین گردد، با سلاح تفکر و اندیشه پای در میدان می‌نهاد و به حق، با سرفرازی از آن بیرون می‌آمد. یکی از مباحثی که به عنوان یک موضوع جدید کلامی در زمان حیات ایشان مورد تحلیل قرار گرفت، بحث «خاتمیت و جاودانگی دین اسلام» بود. این بحث در واقع، پاسخی است در مقابل این سؤال، که با تغییر شرایط و مقتضیات زمان، چگونه می‌توان به اعتقاد و عمل به قوانین ثابت اسلام در طول ادوار و زمان‌های کاملاً متفاوت، دعوت کرد؟ اسلام چه ویژگی‌هایی دارد که شریعت خاتم تلقّی می‌گردد و چه تفاوتی بین ختم نبوّت وجود دارد؟ تغییر چهره زندگی بشر به دلیل اختراع ماشین و گسترش این تحوّلات به تمام شئون فردی و اجتماعی انسان، نزد عده‌ای به منزله نیاز به تغییر یا بی‌اعتنایی به دین تلقّی می‌گردد. اما استاد مطهّری در تبیین خاتمیت، با عنایت به تمایز نیازهای ثابت و متغیّر بشر، اساس جاودانگی اسلام را بر تطابق تام اسلام با فطرت انسان و امور ذیل می‌داند: توانایی انسان در دریافت و حفظ برنامه کلی حیات، حجیّت داشتن عقل در کشف و درک مصالح و مفاسد؛ و به رسمیت شناختن اجتهاد به منزله موتور محرّک اسلام که امکان تطبیق شرایط جدید را با اصول کلی فراهم می‌سازد. در این مقاله، تلاش شده است این خطوط مورد بررسی قرار گیرد.
 مقصود از نبوت عامه و خاصه چیست؟ چه تفاوتی با هم دارند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : به طور كلي به بحثهائي كه درباره وحي و نبوت مي شود يعني قطع نظر از نبوت يك پيغمبر بالخصوص،مانند اصل ضرورت نبوت ، مسأله نزول وحي، مسأله اينكه هر پيغمبري بايد معجزه‎اي داشته باشد اينها را مي‎گويند «نبوت عامه»، يعني مسائلي كه درباره نبوت به طور كل بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
کلیدواژه‌های فرعی :
انسان کامل از دیدگاه ابن‌عربی و مولانا
نویسنده:
خلیل بهرامی قصرچمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
انسان کامل، حقیقت الهی، نقاوه آفرینش؛ جام گیتی‌نما و مظهر عنایت رحمانی است. شناخت وی، آشنایی با ناخدای کشتی عالم وجود، در مسیر حیات ابدیت و صمدیت است(بیان وضرورت). پژوهش و درک ویژگی‌های او، از فراز و نشیب آرای عارفان، و تطبیق و قضاوت در آن‌ها تفرقه‌زدگان دیار فرقانی را، به کوثر قرآنی سوق خواهد داد(هدف). در این تتبع، مسئله و فرض آن است که: آیا با بررسی آرای مولانا ازشرق ولایت انسانی، و ابن‌عربی از غرب آفاق عقلانی اسلامی، می‌توان تأثیرپذیری مولانا را از نظریه انسان کامل محی الدین اثبات کرد؟ یا خیر؟ درحالی‌که، مدت مدیدی بین آن دو، برزخی لایبغیان حائل بوده است؛ و در اواخر عمر، در حد دیار عاشقان، (ایران)، باهم برخورد کرده‌اند! دراین‌باره گرچه بخردان و عاشقان بسیاری در مکتوبات خود چراغ‌داری راه سالکان کرده‌اند؛ و مشترک و مختلف سخن رانده‌اند(پیشینه)؛ ولی یک نکته اینکه؛ مفهوم انسان کامل تبادر وجدان هر دو بوده است؛ و صرف مشاهده برخی تشابهات در مفهوم انسان کامل در آرای آن دو، نمی‌تواند مؤید اثرپذیری کامل مولوی از ابن‌عربی باشد. زیرا در صورتی می‌توانیم به وجود اقتباس صرف و تأثیر، یقین پیدا کنیم که خصوصیات کامل یک نظریه، در نظریه مقتبس مشاهده گردد.
صفحات :
از صفحه 18 تا 50
عصمت انبیا و اوصیا با توبه و استغفار فراوان آنها چگونه قابل جمع است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
در باره توبه و استغفار پيامبران و اولياى خدا آيات قرآنى[۱] و روايات متعددى[۲] وجود دارد. آنان در عمل نيز زياد استغفار مى كردند. از طرفى، به باور پيروان اهل بيت عليهم السلام، آنان معصومند و هيچ گناهى از آنان سر نزده است. پس چه نيازى به توبه دارند ؟ آن بیشتر ...
چگونه می‌شود دروغ‌گو یا راست‌گو بودن شخص مدعی وحی را در ادعایش (ادعای وحی و رسالت) تشخیص داد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
معنای «وحی» «وحى» یک معناى لغوى دارد و یک معناى اصطلاحى. معناى لغوى وحى «انتقال مطلبى به صورت سریع و مخفیانه به مخاطب»[2] می‌باشد که شامل «الهام قلبى» نیز می‌شود. اما معناى اصطلاحى «وحى»، «شعور و درک ویژه و باطنى است (نه تفکر عقلى) که جز آحادى از اف بیشتر ...
همانندی‌های حضرت عیسی (ع) و حضرت علی (ع) در سنت اسلامی
نویسنده:
مهدی حسن زاده؛ علی اشرف امامی؛ سروش قنبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
در این جستار، شباهت‌های حضرت عیسی(ع) با حضرت ‌علی(ع) در سه حوزۀ قرآن و سنت(حدیث)، کلام و عرفان با تأکید بر منابع اصیل و رویکردی مقایسه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است، نقطه اوج این شباهت‌ها را می‌توان در دو حوزه عرفان و تشیّع ملاحظه کرد. از لحاظ خاستگاه، قرآن و سنت نخستین منابعی هستند که القا کنندۀ چنین مفهومی به حساب می‌آیند. در قرآن، به عنوان مثال در تفسیر سوره‌های زخرف و نساء، با آیاتی مواجه می‌شویم که به تشابه این دو بزرگوار اشاره شده است. بازتاب تشابه بین حضرت ‌عیسی(ع) و ‌حضرت علی(ع) را در احادیث پیرامون موضوعاتی از قبیلِ زهد، رجعت، فتوت و خوارق‌عادات می‌توان یافت. پس از قرآن و سنت، شیعه نصیریه، به ویژه در اعتقادشان به تثلیث، گزارشگر این همانندی‌ها است. در ادامه، با ظهور مکتب ابن‌عربی و مطرح ساختن نظریه ختم ولایت برای حضرت عیسی(ع) و حضرت علی(ع)، و اشتراک هر دو در مفهوم نبوت عامه، می‌توان چنین برداشت نمود که علت این همانندی‌ها، مفهوم ولایت است؛ تفکری که انعکاس آن را در طریقت بکتاشی می‌توان دید.
صفحات :
از صفحه 75 تا 88
آیا فقط برای اینکه جبر پیش نیاید خدا جلوی توطئه سقیفه و عمر نگرفت, در صورتی که اگر خداوند چنین می فرمود هدف نبوت عامه و خاصه حاصل می شود آیا این نتیجه کمی است و ارزش یک امداد غیبی را نداشتند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
1- منطق اسلام آزادي در انتخاب راه سعادت و پذيرش دين است: انسان و همچنين جنيان، مختار و آزاد آفريده شده اند تا خود با اختيار خود راه سعادت را، و ديني را برگزينند. چنانكه قرآن مي فرمايد: (اِنّا هديناه السبيل اما شاكراً و اما كفوراً)[1] ما راه را به او بیشتر ...
کلیدواژه‌های فرعی :
اثبات ضرورت نبوت از دیدگاه فیلسوفان
نویسنده:
محمد ایزدی تبار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مرکز پژوهشی دایرة المعارف علوم عقلی اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از مهم ترین و موثرترین اصول و ارکان استوار ادیان، نبوت و هدایت مستمر رسالت است. نبوت منصب و سمتی از سوی پروردگار است که هرگز با کوشش انسانی به دست نمی آید، بلکه تنها خداوند سبحان، آن را به هر که شایسته بداند عطا می کند. البته چون خاستگاه مشیت و اراده حق، حکمت اوست، طبیعی است که عهد الهی تنها به افراد شایسته و پاک می رسد.بحث نبوت در دوبخش نبوت عامه و خاصه مطرح می گردد. در نبوت عامه از مسائل کلی نبوت، مانند حقیقت نبوت، حقیقت وحی، امکان نبوت و اثبات ضرورت آن، راه های تشخیص صدق مدعی نبوت، حقیقت معجزه و دلالت آن بر صدق مدعی نبوت بحث می شود. پس از مباحث کلی، نوبت به مصداق می رسد که نبوت خاصه شمرده میشود؛ یعنی بحث از نبوت فردی خاص.با توجه به اهمیت و جایگاه نبوت، همواره دانشمندان بدان پرداخته و آن را مورد بحث و بررسی قرار داده اند و البته متکلمان اسلامی نیز به پیروی از قرآن و احادیث ازآغاز مباحث اعتقادی بدین بحث پرداخته اند. هرچند فیلسوفان اسلامی، نبوت خاصه را از مباحث حکمی خارج دانسته و از آن بحث نکرده اند، با این حال در آثار خود، مباحث مربوط به نبوت عامه را از یاد نبرده اند. بحث از نبوت، وحی و اعجاز در آثار فلسفی اسلامی با گرایش های متفاوت فلسفی، اعم از فلسفه مشاء، اشراق و حکمت متعالیه به روشنی دیده می شود.در این نوشتار برآنیم که ضرورت نبوت را از دیدگاه فیلسوفان بررسی کرده و به بازخوانی مشهورترین استدلال آن در این زمینه که مبتنی بر نیازمندی انسان به اجتماع است بپردازیم. فیلسوفان در این استدلال با تکیه بر مدنی بالطبع بودن انسان و این که زندگی او بدون اجتماع ناممکن است، بحث نیازمندی به قانونی که بتواند مسیر عدالت را برای انسان ها هموار کند مطرح ساخته اند؛ سپس اثبات کرده اند که دست یابی به قانون جامع و کاملی که بتواند جامعه انسانی را به عدالت و تکامل راهنمایی کند جز از سوی خداوند که آفریننده و مدبر انسان است، امکان پذیر نیست. آنان از این راه، نیازمندی انسان به دین و شریعت را تبیین نموده اند. هر چند پاره ای از این مقدمات روشن است ولی برخی هم نیازمند بررسی و پژوهش است که در پی خواهد آمد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 48
آراء کلامی کلینی در راهنا شناسی
نویسنده:
حسین رضایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیدهپژوهش حاضر به بررسی دیدگاه‌های کلامی مرحوم کلینی در رابطه با راهنما شناسی می‌پردازد. وی که از محدثان بزرگ عالم تشیع به شمار می‌آید، با رویکردی نقلی ، مسأله نبوت و امامت را تبیین می‌کند و با توجه به مقارن بودن دوران حیات این عالم بزرگوار شیعه با زمان غیبت صغری و نزدیکی به دوران حضور ائمه ? و دسترسی به منابع اولیّه روایی شیعه بیانات و آراء کلامی ایشان از اهمیّت بسزایی برخوردار می باشد. مسأله راهنما شناسی مشتمل بر دو بحث اساسی نبوت و امامت از عالی‌ترین آموزه اعتقادی مکتب تشیع است که در طول تاریخ با آراء و تبیین‌های مختلفی همراه بوده و همین اختلاف ‌ها موجب تشکیل فرقه‌ها و مکتب‌های کلامی مختلفی گردیده است در حدی که بعضاً از نگاه فرقه ای موجب خارج دانستن مخالفین از اسلام و یا منجر به تکفیر و قتل عدّه ای از انسانها شده است .مباحث اصلی راهنما شناسی در آراء کلینی را در چهار محور می توان دنبال نمود:اول در رابطه با نبوت عامه که درصدد تبیین مباحث مشترک در مورد نبوت پیامبران می باشد و دوم در رابطه با نبوت و رسالت پیامبر بزرگوار اسلام حضرت محمد مصطفی ? به عنوان آخرین ذخیره و پیامبر الهی که ختم کننده رسالت پیامبران و تکمیل کننده دین و صاحب شریعت همگانی و جاودان اسلام می باشد. و از آن جهت که مرحوم کلینی در تنها اثر گرانسنگ به جای مانده از وی یعنی کتاب شریف کافی درصدد تبیین آراء کلامی شیعه بوده و شیعیان در امر نبوت کمتر دچار اختلاف می باشند لذا ایشان به این امر کمتر روی آورده و بیشتر به مباحث امامت پرداخته است.سوم در رابطه با امامت عامه که به بحث از مسائل مشترک در مورد امامت و اوصاف و شرایط و کارکردهای آن می باشد و چهارم در رابطه با بحث امامت خاصه که امامت ائمه معصومین اثنی عشر ? اشاره داشته و در صدد تبیین حقانیّت این بزرگواران می باشد.کلید‌واژه‌ها: کلینی، کافی ، نبوت عامه، نبوت خاصه،امامت عامه، امامت خاصه
برهان پروردگار برای حفظ یوسف(ع) از گناه چه بود؟ مقصود از «هَمّ» یوسف(ع) چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
پاسخ تفصیلی:
قرآن کریم در ارتباط با یکی از حوادث زندگی حضرت یوسف(ع) در زمان بردگی در دربار حاکم مصر می‌فرماید؛ همسر پادشاه مصر قصد او کرد و او نیز - اگر برهان پروردگارش را نمی‌دید- قصد وى می‌نمود! این‌چنین کردیم تا بدى و فحشا را از او دور سازیم؛ چرا که او از بندگ بیشتر ...
  • تعداد رکورد ها : 156