جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 154
چگونگی ارتباط میان بایدهای اخلاقی و است های علمی و فلسفی از دیدگاه اندیشمندان معاصر و علامه طباطبایی
نویسنده:
عبدالمجید طالب تاش
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
در اروپا، پیرامون گونه ارتباط میان علم و دین و به تبع آن چگونگی ارتباط علم با اخلاق و خاستگاه باید و نبایدهای اخلاقی گرایشی به وجود آمد که از هیوم فیلسوف اسکاتلندی آغاز شد. جداانگاری حوزه های علم و اخلاق بسامد داعیه هایی بازنگرانه نسبت به رابطه خداوند با جهان است که گزاره های دینی و اخلاقی را برخاسته از احساسات درونی انسان به شمار می آورد و جداافکنی آن از واقعیات عینی و خارجی را پی گیری می کند. از این نظر گاه عقل در کشف گزاره های اخلاقی ورود ندارد. زیرا منطقی نبوده و مسئول صحیح و غلط نیستند. هر چند این گرایش مورد پذیرش اندکی از اندیشمندان مسلمان نیز واقع شده است، اغلب نزدیک به اتفاق اندیشمندان مسلمان با این تفکر مخالفت ورزیده اند و در نادرستی آن به استدلال پرداخته اند. این گروه بر این باورند که هر چند اخلاق از علم و فلسفه زایش منطقی نمی یابد، اما اصولا ارائه یک گزاره اخلاقی بدون پشتوانه حقیقت عینی امکان پذیر نیست. از نظر اندیشمندان مسلمان میان بایدهای اخلاقی و هست های علمی و فلسفی ارتباط تقدمی و تاخری وجود دارد؛ به این معنا که انسان پس از آگاهی نسبت به حقیقت علمی و نفس الامری به کمک عقل نظری، راه رسیدن به آن حقیقت عینی را در عالم واقع با استمداد از عقل عملی کشف می کند. آن گاه در قالب گزاره های توصیه ای و بایدهای اخلاقی بیان می کند. این گروه در حقیقت تولید ارزش از دانش را نه به معنای تولید منطقی که مبتنی بر دو گزاره یکی علمی و دیگری اخلاقی دانسته اند. از منظر آنها عقل عملی به عنوان یک ابزار پسینی از نیروی عقل نظری به عنوان ابزار پیشینی استمداد می جوید و به توصیه های اخلاقی دست می یابد و در قالب بایدها و نبایدها ارائه می دهد و این همان ارتباطی است که میان علم و فلسفه با اخلاق وجود دارد. چرا که عقل عملی بدون علم و اندیشه نمی تواند حکمی را اعتبار و صادر نماید.
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
درمان ناباروری و تعیین جنسیت جنین در چالش با حکمت و عدالت خداوند
نویسنده:
لطف الله دژکام، محمد عباس زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
استفاده از فناوری های جدید برای درمان ناباروری چالش هایی را در زمینه های مختلف مطرح کرده است. برخی از این چالش ها، اخلاقی است، برخی حقوقی و برخی دیگر عقیدتی. در این مقاله، یکی از چالش های عقیدتی استفاده از این فناوری ها - با عنوان درمان ناباروری و تعیین جنسیت جنین در چالش با حکمت و عدالت خداوند - بررسی شده است. توجه به نظام علی - معلولی حاکم بر عالم، نحوه تبیین عدالت و حکمت تکوینی خداوند متعال را مشخص می سازد، لذا آفرینش فرد عقیم در قالب این نظام، با عدالت و حکمت تکوینی خداوند منافاتی ندارد. البته شیوه رفتار با این گونه افراد در بحث عدل جزایی - با عنوان اعواض - مطرح می شود که خداوند این گونه نقایص را با اعطای پاداش ها یا تخفیف در عقاب ها جبران می کند. پی بردن به اسرار آفرینش و درمان برخی بیماری ها یا توانایی بر انجام برخی امور، مثل انتخاب جنسیت جنین، نه تنها مخل به نظام احسن نیست بلکه خود، نشان دهنده همین نظام احسن است؛ چرا که اگر این روابط در نظام کنونی پی ریزی نشده بود، هرگز راهی برای دست یابی به آن ها فراهم نمی شد. با شناخت نظام احسن و تبیین صحیح سنت حاکم بر آن، انتخاب جنسیت جنین و درمان های جدید ناباروری، نه تنها با عنوان دخالت در فعل خداوند و معارض با عدالت تکوینی خداوند مطرح نمی شود، بلکه قوام نظام احسن به تحقق چنین اموری خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 51 تا 60
قلمرو و کارکردهای دین در مقایسه با علم
نویسنده:
قدرت الله قربانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نحوه مناسبات علم و دین همواره از جمله پرسش های مهم قرون گذشته بوده و پاسخ های متفاوتی نیز به آن داده شده است. در این تحقیق تلاش می شود تا نشان دهد که، به رغم پیشرفت های خیره کننده علم و نقش فزاینده آن در حیات بشری، نسبت طولی، و نه عرضی دین و علم و منشا الهی و وحیانی دین باعث شده است که دین همواره از جمله نیازهای اساسی بشر باشد، و این دین بوده که پرسش های بنیادین انسان را پاسخ گفته است، لذا نمی توان اندیشه محدودیت قلمرو و کارکردهای دین را معقول و قابل دفاع دانست. البته، وجود برخی تشابهات در ویژگی های علم و دین باعث شده است که همکاری آن دو بیش تر باشد، اما این امر بدان معنی نیست که یکی جای دیگری را بگیرد. در این باره می توان به برخی شباهت ها در تجربه، تبیین، عینیت، مدل ها، و پارادایم های آن دو اشاره کرد، در عین حال که هر یک کارکرد خاص خود را دارد و این کارکرد از دیگری ساخته نیست. در این زمینه می توان به نقش بنیادین دین در تامین مبانی اساسی علم و شکل دهی به نظریه ها و قوانین علم و نیز نقش پیشرفت های علمی در تبیین بیش تر باورهای دینی نگاه کرد.
صفحات :
از صفحه 81 تا 101
جستاری درباره علم دینی و دینی کردن علوم
نویسنده:
عنایت الله شریفی، محسن سلگی، محمدجعفر محمدزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
درباره امكان علم دينی ديدگاه های متفاوت و گاه متضادی مطرح شده است. درايـن نوشـتار، پس از طرح «جامعيت دين» و«نگاه الهی به هستی» به عنـوان مبـانی علـم دينـی و دينـی كـردن علوم، ديدگاه «وحدت علم و دين»در ذيل نگاه جامعيت دين، مورد تأكيد محقق قرار گرفته و تلاش شده است تا امكان علم دينی وراهكارهای عملی گشتن آن، مورد تأمـل وداوری قـرار گيرد. محقق با نشان دادن وجوه غيرشناختی علم، سپس برآن شده كه اين وجوه غيرشناختی را می توان با وجوه غيرشناختی دين تكميل نمـود و بنـابراين بـه اثبـات امكـان علـم دينـی رسـيد. مكتوب حاضر پس ازآنكه علم دينی را ابتدا به عنوان موضوعی بـرون دينـی كـه پاسـخ آن در دين يافت نمی شود و نيز علم را از پاسخ به امكان يا امتناع علم دينی عـاجز دانسـته، از رهگـذر فهمی فلسفی و تفسيری ازموضوع به اثبات علم دينی نايل گشته است. رويكـرد هرمنوتيـك و تفسيری در اين مقاله، برآن بوده كه حقيقت، دارای بطونی است كه بايد با تفسير گام به گـام از آن لايه برداری كرد تا به مغز آن دست يافت.
صفحات :
از صفحه 33 تا 60
واکاوی مناسبات علم و دین در نگاه هانس کونگ
نویسنده:
حمید رضانیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نوشتار حاضر در پی آن است که ضمن بررسی اثر یکی از صاحب نظران مطرح در این حوزه، با رویکرد توصیفی تحلیلی، به بررسی مناسبات علم و دین از منظر هانس کونگ به عنوان یکی از نظریه پردازان معاصر، بپردازد. به نظر می رسد که هانس کونگ ضمن آنکه خود یک مسیحی معتقد به شمار می رود و دلبستگی او همواره به سمت تلاش در بهینه سازی رابطه میان علم و دین بوده است که مهمترین آرا ء او بصورت پراکنده و نوشته هایش بیان گردیده است. کونگ به فراخور ممکن، در این مبحث ورود نموده است. هرگاه فرضیه ای در علوم مختلف مطرح می گردد و پس از مدتی فرضیه های تازه تری آن را کنار می زنند و یا بعضا به صورت قانون مقبولیت عام پیدا می کنند در حالی که ادیان همه برای اجرای دستورهای یک منبع متعالی قیام کرده اند و حال که علم را پیامبری نیست پس هر لحظه بشر در انتظار فرضیه و نظریه تازه ای است، در واقع با ابزار علم امروزی دین منطقا قابل نفی نیست. چنانکه از کلام وی نیز چنین استنباط می گردد. بر این اساس، این نوشتار بر آن است تا با ارائه کلیتی از مباحث مطروحه در این حوزه چگونگی رابطه این دو مقوله مهم را از نگاه این فیلسوف بویژه در برخی حوزه های کاربردی مانند آغاز جهان، خلقت و غیره بررسی نماید. کونگ را می توان یکی از حامیان نظریه سازگاری بلکه همکاری و تعاضد قلمداد کرد.
صفحات :
از صفحه 29 تا 49
بازنگاری نظریه علم دینی آیت الله جوادی آملی (همراه پاسخ به برخی شبهات)
نویسنده:
محمد علی اکبری، مرتضی واعظ جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
تعارض علم و دین، یکی از موضوعات همچنان بحث‌برانگیز، در میان پژوهشگران عرصه دین است. مقصود از علم، علم تجربی و مقصود از دین، مجموعه معارفی است که پیامبر خدا با یافت حضوری به آن دست یافته است و ما با عقل یا نقل، در پی فهم آن هستیم. در نظریه آیت‌الله جوادی آملی، با اثبات الهی و دینی بودن (به معنای عام) تمام داده‌های تجربی (داده‌های یقینی یا اطمینان‌آور) و اثبات دینی بودن (به معنای خاص) داده‌های تجربی مربوط به حیطه عمل مکلفان، و وجود راه‌حل‌های اصولی برای رفع تعارض ظاهری بین یافت‌های تجربی و دینی، مسأله تعارض علم و دین به صورتی بدیع، حل شده است. رسیدن به این نتیجه، مرهون مقدماتی است که به عنوان مبانی فهم نظریه ایشان، دانستنش ضروری است. این نوشتار، تلاشی است در تبیین برخی از اصول موضوعه‌ای که ما را در فهم نظریه مورد بحث، یاری می‌کند. با توضیح برخی از مبانی حضرت استاد، روشن می‌شود که بسیاری از اشکالاتی که بر نظریه ایشان گرفته می‌شود، ناشی از توجه نداشتن به مبانی فکری ایشان است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 36
آیا پیشرفت علوم و تکنولوژی به از بین رفتن دین خواهد انجامید؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
آشنايي و تسلط بيشتر بر مظاهر طبيعت، نياز انسان به علوم ماوراي طبيعي را افزايش مي‌دهد، زيرا علم در جاي فلسفه و الهيات نمي‌نشيند. بر اساس براهين عقلي و نقلي، هر موجودي كه هستي او عين ذاتش نيست، به موجودي نياز دارد كه هستي او عين ذات اوست. اين اصل با پي بیشتر ...
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
فیزیکدانان غربی و مساله خداباوری
نویسنده:
مهدی گلشنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
نویسنده مقاله پیش از آنکه به بحث دربارۀ خداوند بپردازد نگاهی اجمالی به رابطه علم و دین از نظر فیزیکدانان معاصر غربی دارد و در این رابطه سه دیدگاه: 1- عدم تعارض میان علم و دین 2- اصالت علم یعنی فهم دین بر اساس علم فیزیک 3- همزیستی مسالمت آمیز علم و دین را بیان می کند. پس از آن وارد بحث اعتقاد به خدا در میان فیزیکدانان غربی می شود.
صفحات :
از صفحه 2 تا 20
دینداری و تکنیک داری
نویسنده:
محمدرضا اسدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
برخی از کسانی که قدرت یا فرصت تعمق در اضلال و زوایای تکنولوژی جدید را نداشته اند، به سادگی گمان کرده اند که تکنولوژی جدید و نظام تکنیکی که تکنولوژیی جدید یکی از ارکان آن است، در بطن خود معضلی ندارد، و لذا هم می توان متدین بود و هم می توان از تکنولوژی جدید کمال استفاده را کرد. مقاله حاضر در جهت ابطال این ساده اندیشی، می کوشد اولا دیدگاه مخاطبین خود را به سوی جوانب وجودی –معرفتی- اجتماعی و اخلاقی تکنولوژی جدید معطوف کرده و عدم امکان جمع فعلی آن را با دین و انسانیت بازگو کند و ثانیا راه حلی دینی برای چگونگی جمع دین و تکنیک عرضه نماید. این مقاله از دوقسمت تشکیل شده است که قسمت نخست آن را در این شماره ملاحظه می فرمایید.
صفحات :
از صفحه 154 تا 169
مسئله ارزش و دانش-ديدگاه سروش
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:

بحث ارزش و دانش همان بحث رابطه هست و نیستها با باید و نبایدهاست ؛ که آیا بایدها و نبایدها ریشه در هست و نیستها دارند یا نه؟ نظر دکتر سروش این است که ارزشها ریشه در دانشها ندارند. لذا حساب اخلاق از حساب دانش جداست. امّا دیگر افرادی که نام برده اید بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
  • تعداد رکورد ها : 154