جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 96
فرجام شناسی زردشتی
نویسنده:
مهدی حسن زاده، زهره زهانی زهان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
آنچه تحت عنوان فرجام شناسی زردشتی مطرح می ‌شود، در دو عنوان قابل بررسی است: فرجام روان آدمی پس از مرگ و فرجام نهایی جهان، که هر کدام از آنها به نوبه خود دارای زیرمجموعه ‌های دیگری است؛ چنانکه پس از مرگ، روان انسان باید مراحلی نظیر سدوش، روانه شدن به طرف پل چینود، داوری فردی، و پادافره را از سر بگذراند، مراحلی که تا رستاخیز ادامه خواهد یافت. این در حالی است که فرجام نهایی جهان دربر دارنده ظهور موعودهای زردشتی، رستاخیز، داوری نهایی انسان، و فرشگرد است. آنچه تا رستاخیز واقع می ‌شود تنها با روان آدمی مرتبط است، اما مراحل مربوط به فرجام نهایی اش جسمانی است. در نهایت، با فرشگرد و آفرینش دنیای نوین، بشر همواره با آرامش و سعادت زیست خواهد کرد.
صفحات :
از صفحه 241 تا 262
آیین زرتشت و دلالت های تربیتی آن (بر اساس متن گات ها)
نویسنده:
افضل السادات حسینی دهشیری ,ادریس اسلامی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد,
چکیده :
هدف اصلی این پژوهش، بررسی اندیشه های تربیتی آیین زرتشت بر اساس متن گات ها است. برای دستیابی به این هدف، نخست به معرفی زرتشت پرداخته شد. سپس، مبانی فلسفی این آیین در چهارچوب انسان کامل و ویژگی های آن بیان شد. در نهایت، دلالت های تربیتی این مبانی در قالب عناصر تربیتی مانند غایت، هدف های کلی، اصول و روش های تربیت استخراج شدند. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که انسان کامل دارای ویژگی هایی مانند قرب به اهورا، پیروی از اشا یا راستی، منش نیک، برخورداری از دانش لدنی و ارشاد است. بر اساس این مبانی، غایت تربیت، قرب به اهورا و هدف های کلی آن، شناخت قانون جهانی و عمل به آن، اخلاق مداری، اشراق گرایی و رشد حس مسوولیت اجتماعی است. اصول تربیتی متناظر با این مبانی و هدف های کلی عبارتند از خردورزی، آزادی در انتخاب و پیروی از دئنا، پرورش ابزارهای شناسایی انسان و تلاش و پیکار اخلاقی. بر پایه این اصول، هدف ها و مبانی، روش های تربیتی چون تدبر در طبیعت، آموزش فعال آیین زرتشت، پند و اندرز، آموزش فن سخنوری، ستایش و عبادت، بازی، ورزش و آموزش های جنگاوری استنتاج شد.
صفحات :
از صفحه 127 تا 146
بررسی رویکرد سفرنامه نویسان خارجی نسبت به زردشتیان
نویسنده:
فرهاد صبوری فر ,محمود طاووسی ,کتایون مزداپور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
دست یابی به نگرشی کلی در حوزه تاریخ فرهنگ، مستلزم شناخت اوضاع تاریخی و اجتماعی اقلیت های جوامع است. زردشتیان به مثابه بقایای پیروان آیینی باستانی، علی رغم تحولات تاریخی، هنوز در ایران و هند و دیگر کشورها زیست می کنند. آنان را در ایران «زردشتی» و در هند «پارسی» می نامند. این دو اقلیت دارای ریشه های فرهنگی مشترکی با یکدیگرند. شناخت اوضاع فرهنگی و اجتماعی آنان در گذشته و حال، مستلزم تتبعات تاریخی است. در این میان، توجه به آرای سیاحان و ماموران اعزامی به ایران جایگاهی خاص دارد. در دوره قاجار، به ویژه در زمان ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه، بسیاری از این سیاحان و ماموران، ضمن گفت و گو درباره مسائل فرهنگی و اجتماعی ایران، بسته به رویکردهای مختلف خود، به بیان نظر راجع به زردشتیان پرداختند. در این نوشتار به آرا و رویکردهای سفرنامه نویسان خارجی عصر ناصری و مظفری در خصوص زردشتیان پرداخته می شود. همچنین، علل این رویکردهای غالبا مثبت مورد بررسی قرار می گیرد.
صفحات :
از صفحه 85 تا 108
آموزه هماهنگی با نظام کیهانی در فلسفه اشراق سهروردی
نویسنده:
بهروز دیلم صالحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
چکیده :
یکی از مهم‌ترین جریان‌های فکری در ایران اسلامی، جریان «حکمت اشراق» است. بنیان‌گذار این مشرب فکری، «شهاب الدین سهروردی» است که پیوندی بین اندیشه ایران باستان و اندیشه اسلامی ایجاد کرده است. سهروردی هماهنگی و سازگاری انسان و جامعه را با نظام کیهانی لازم می‌داند، چرا که معتقد است در پرتو آموزه هماهنگی با نظام کیهانی، وجود آدمی مشرقی و نورانی می‌شود. سهروردی همانند ایرانیان باستان، وجود را به عنوان «نور» تعبیر می‌کند. مفهوم نور از یک سو، با مفهوم «خره» و از سوی دیگر، با آیات سوره نور در قرآن کریم پیوند پیدا می‌کند. وی «خره» را نوری می‌داند که نفس و بدن به آن روشن می‌شوند. او در کتاب هیاکل النور، از آرمان رهایی نور اسیر شده در جسم سخن می‌گوید. هم‌چنین «عشق» را به مثابه اساس نظام کیهانی می‌داند که در تمام پدیده‌های جهان هستی جاری و ساری است. «هانری کربن»، حکمت اشراق را گذار از «حماسه پهلوانی» ایران باستان به «حماسه عرفانی» ایران در دوره اسلامی می‌داند.
صفحات :
از صفحه 116 تا 128
کاوشی تاریخی در مفهوم و تطور معنایی بیضه اسلام
نویسنده:
حسین حاتمی ,سیدهاشم آقاجری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در پژوهش ها و مطالعات تاريخی بارها به اصطلاحات و مفاهيمی بر می خوريم كه كاربرد فراوانی در ادبيات تاريخی، جغرافيايی، سياسی، فقهی و ادبی ما دارد. اين مفاهيم و اصطلاحات هر كدام به فراخور بار معنايی كه در بردارند، از تاريخی كم و بيش شناخته شده برخوردارند. اما تعدادی از اين اصطلاحات به رغم كاربرد و اهميت تاريخی فراوان از گذشته ای روشن و شناخته شده بی بهره اند. يكي از اين مفاهيم، اصطلاح پركاربرد «بيضه اسلام» است كه با وجود استعمال قابل ملاحظه اش در ادبيات تاريخی، فقهی و سياسی ما به ويژه در دو سه سده اخير، به نظر می رسد هنوز تحقيق جامع و مشخصی پيرامون تطور تاريخی، خاستگاه اصلی و چرايی و چگونگی استعمالش صورت نگرفته است. از همين رو در پژوهش پيش رو تلاش گرديده با تكيه بر ريشه شناسی اين اصطلاح و بهره گيری از منابع تاريخ ايران باستان، كتب فقهی فقهای برجسته شيعه، متون نظم و نثر فارسی و منابع دست اول تاريخ معاصر ايران و ارائه ديدگاهی بديع ـ و البته قابل انتقاد و بحث و بررسی بيشتر ـ گامی در جهت شناخت بهتر تطور تاريخی و خاستگاه اصلی اين مفهوم فقهی ـ سياسی برداشته شود.
صفحات :
از صفحه 61 تا 79
فرایند اسلامی شدن الگوی فرهنگی تطهیر در ایران تا پایان سده چهارم با رویکرد تاریخ فرهنگی
نویسنده:
مهناز عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
از رخدادهای بزرگ تاريخ ايران، ظهور و گسترش اسلام، در سده های نخستين هجری بود. چگونگی اسلامی شدن شيوه زندگی مردم، به ويژه فرهنگ تطهير، مسئله پژوهش حاضر می باشد. مقاله پيش رو به دنبال فهم تحول نظام معنايي تطهير، نخست الگوهای فرهنگی بهداشت فردی، در ايران دوره پيشااسلامی را بررسی نموده، آن گاه چارچوب های تئوريكی كه درقالب مفاهيم (نجس و پاك ) نظام معنايي اسلامی را می سازد، شناسانده، سپس به بازنمايی نوع تعامل مردم ايران پرداخته تا در انتها فرايند توليد نظام معنايی «تطهير» را فهم كند. بررسی موضوع فرايند اسلامی شدن الگوی فرهنگی تطهير، با تاكيد بر رويكرد تاريخ فرهنگی، پژوهش را به بهره گيری از ديدگاه تفسيری و معناكاوانه «كليفورد گيرتز» رهنمون ساخته، تا طی آن، با ديدن دين به مثابه فرهنگ و نظام معنائی دانستن آن، و كاربست روش فرايندی، تحول فرهنگی سده های نخستين ايران دوره اسلامی را در مفاهيم نمادين فرهنگ و از جمله تطهير، بازآفرينی و بررسی كند. با ورود اسلام، مفهوم سازی جديدی از پاكی و پليدی ارائه می شود كه طی آن مفاهيم و كاربردهای نجس و پاك گاه تغيير يافته، گاه توسعه يافته و گاه محدود شده اند. كنش و رفتار مردم ايران در برابر مفاهيم و آموزه هاي جديد -كه بدون شك متاثر از همگرائی ها و همسازی هاو زمينه های قبلی موجود در ايران بود- فرهنگ نوين و نظام معنائی جديدی را خلق كرد كه با نام فرهنگ ايرانی- اسلامی تطهير مورد بررسی مقاله حاضر خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 139 تا 166
وجه وجودیِ« شرّ» در آثار مانی: تبیین و سنجش
نویسنده:
مژگان خلیلی، حسین کلباسی اشتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از گذشته‌ی دور، حل و توجیه مسئله "شرّ"، از زمره پرسش‌های همیشگی و دشوار بشر در مسیر فهم هستی بوده است. سابقه و دیرینه‌ی‌ دراز این مسئله در عرصه دین و نیز ادبیات، نشانه‌ی نقش آن در جهان‌بینی بشر نسبت به ریشه‌های وجودیِ آن ‌است و این خود یکی از دلایل مهمِ توجه ویژه‌ی سنت‌های کلامی- فلسفی به این مسئله به شمار میرود. فیلسوفان و متالهان آگاه بوده‌اند که توجیه "شرّ" در زمینه‌ی باور و اعتقاد دینی کاری است سترگ، و لذا تلاش آنان همواره مقرون به موفقیت نبوده است. توجیه این مسئله گاهی به ثنویت و چندخدایی انجامیده و گاهی نیز عملا به بروز تعارضات نظری منجر شده است. در دیدگاه مانی- که برخاسته از برخی سنت‌های کهن دینی و آیینی ایران زمین است- شرّ (یا تاریکی) داخل در سرشت موجودات زمینی و این‌جهانی است. کشف قوانین حاکم بر این هستیِ مرکب از خیر و شرّ و روند رهایی و تطهیر از آن، غایتی است که آیین مذکور مدعی‌ست در پی تحقق آن است. اندیشه‌های مانی در برخی مذاهبِ‌ کهن ایرانی و غیرایرانی، در پهنه‌ی هند و آفریقا و آسیای میانه تاثیر خود را گذارد. "آگوستینوس" سال‌ها معتقد بود دین مانی تنها تفسیر عقلانی قابل ‌قبول از نحوه شکل‌گیری جهان است، زیرا منشا شرّ را به درستی تبیین کرده است. برخی "شرّ" را حاصل نقص و ضعف در اراده دانسته‌اند و برخی دیگر- از جمله در بسیاری از سنت‌های فلسفی و کلامی عالم اسلام- شرّ را نتیجه‌ی فقدان کمال و غیبت خیر می‌دانند و برای آن اصالتی قائل نیستند. مسئله ما در این نوشتار، تبیین وجه وجودی "شرّ" به طریقی است که در مذهب مانی تدارک شده است؛ نوعی حضور واقعی شرّ و در عین حال ضدیتِ آشکارِ آن با خیر در پهنه‌ی گیتی و نیز توجه به علل ثنویتی که از درون آثار مانی راه به بیرون باز می‌کند و بنابر ادعا، در مراحلی بالاتر به وحدت و یگانگی می‌رسد. اگر صرف‌نظر از مبدایی که مانی برای واقعیت "شرّ" در نظر گرفته، آن‌ را در اثر درآمیختگی با خیر، مخلوقی زنده و یگانه با خیر ببینیم، نیازمند نگاهی پدیدارشناسانه به شرّ هستیم؛ آن‌هم از جنبه وجودی و نه به حیث عدمیِ آن؛ اما در این‌که این تصویر بتواند در برابر نقد عقلی و فلسفی تاب بیاورد یا خیر، نکته دیگری است که تلاش می‌شود برخی از کاستی‌های نظری آن عرضه گردد.
صفحات :
از صفحه 19 تا 36
اصالت نور و تحقق تبعی ظلمت در اندیشه سهروردی
نویسنده:
محمود هدایت افزا، عباس شیخ شعاعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
شیخ اشراق در برخی آثار خود ـ علاوه بر نور ـ بر تحقق ظلمت در عالم خارج نیز تصریح نموده است. در نوشتار پیش رو ضمن اشاره به تلقی سهروردى از نور و ظلمت، مقوله‌بندى اشراقی موجودات، تصریحات شیخ اشراق بر تحقق تبعی ظلمت، پیشینه تفکر وى و توجه به معانی مختلف مفاهیم «اصیل» و «اعتباری»؛ نسبت بین نور و ظلمت در اندیشه شیخ اشراق و فرآیند تطبیق این دو بر مفاهیم وجود و ماهیت مورد تحلیل قرار گرفته است. در این راستا مشخص گردیده که معنای نور نزد سهروردی، أخص از معنای وجود نزد ملاصدرا است و به همین دلیل گاه از سوی صدرا و برخی شارحان وی نسبت تناقض‌گویی به سهروردی داده مى‌شود؛ اما لحاظ معانی وجود و ماهیت در اصطلاحات شیخ احسائی و تطبیق آن بر نور و ظلمت سهروردی، تفسیر نوینی از «اصالت وجود» در پیش روی ما قرار مى‌دهد که در پرتو این نگرش، نظام فلسفی سهروردی، قدرى منسجم‌تر و پویاتر به نظر می‌رسد. در این تفسیر نور یا وجود «موجود بالذات» و ظلمت یا ماهیت، «موجود بالتبع» ـ و نه بالعرض ـ به شمار مى‌رود.
صفحات :
از صفحه 143 تا 172
اخلاق در دین زرتشت از منظر مینوی خرد
نویسنده:
مصطفی فرهودی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
اخلاق در دین زرتشت، پیوند عمیقی با سرشت هستی دارد. اقتدار مطلق اهوره‌مزدا در جهان و نجات انسان در دین زرتشت، در گرو زیست اخلاقی انسان است. از این رو، این آرمان با رعایت تمام آنچه به عنوان اعتقادات، آیین و مناسک تلقی می‌شود، باید در ساحت‌های مختلف زندگی انسانی تحقق ‌یابد. آدمی در هر رتبه و جایگاه، باید با تمام قوا همراه با رعایت اخلاق، تلاش کند تا امشاسپندان را در خویشتن، متوطن سازد و جهانی را که به دست اهریمن آلوده گردیده، پاک کند و اهریمن را از پا در آورد. داشتن قلبی سلیم همراه با ایمانی سرشار از معرفت، بسیار ارزشمندتر از رفتار بیرونی است. انسان با یاری خرد که توأم با اختیار است، می‌تواند زمینۀ رشد اخلاقی را فراهم سازد. شایستۀ توجه است که اهریمن با آسیب رساندن به دانایی انسان و تقدیری که برای انسان رقم خورده، می‌تواند مانعی جدی در به کمال رسیدن انسان باشد.
صفحات :
از صفحه 87 تا 103
جایگاه زن و احکام ازدواج در دین مزدایی
نویسنده:
عبدالحسین لطیفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
دین مزدایی همانند دیگر ادیان بر تداوم نسل از طریق ازدواج تاکید فراوان دارد. این دین در مقوله ازدواج، ارزش و حقوق نسبتا برابری برای مرد و زن قایل است و در پاره ای از احکام حقوقی دینی، زن را همسنگ مرد دانسته است. شروط ضمن عقد در این دین از این قراراند: مزدایی بودن، بلوغ سنی، خالی بودن طرفین از موانع ازدواج، سلامت، رضایت طرفین و حضور یک موبد و هفت یا در صورت عدم امکان، دو شاهد. این دین پیوند ازدواج را صرفا به رضایت والدین منوط نمی داند و از نظر آن، زنا باعث انحراف فرد، سستی خانواده و بی ثباتی جامعه می گردد. از این رو، این عمل به شدت منع شده و برای آن مجازاتهای سختی در نظر گرفته اند. طلاق نیز از دیدگاه این دین عملی ناشایست تلقی می شود و تنها به دلایلی چون زنا، نازا بودن و درست انجام ندادن وظایف زناشویی، ممکن است با مراجعه به دادگاه انجام شود. در دین مزدایی ازدواج یک فریضه است و در حقیقت نخستین تکلیف اجتماعی فرد پس از بلوغ به شمار می آید، زیرا از رهگذر تداوم و فزونی اشونان، نیکی در برابر بدی تقویت می شود.
صفحات :
از صفحه 101 تا 120
  • تعداد رکورد ها : 96