جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 124
علم امام علیه السلام در قرآن واحادیث با تکیه بر دیدگاه علامه مجلسی و علامه طباطبایی
نویسنده:
زهره مومنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از اصول مذهب تشیع امامت است و زیر بنای مسأله ی امامت علم و عصمت است. از آنجا که موضوع عصمت، مبتنی بر علم وآگاهی است، بسیاری از عالمان بر موضوع علم پیامبر و امام علیه السلام پرداخته اند.در این رساله به مقام و منزلت امام و نسبت آن با پیامبر و گستره و فعلیت علم امام و روش کسب آن، با توجه به آیات قرآن کریم و روایات از دیدگاه علامه مجلسی و علامه طباطبایی پرداخته شده است. امامت مقامی است که باید از طرف خدای تعالی معین شود و امام باید مؤید از طرف پروردگار باشد. امامت مقامی بس ارجمند است که تنها برخی از پیامبران به آن دست یافتند. بنابراین امامان ما مقامی رفیع تر از بسیاری از پیامبران داشته اند. گستره علم امام، دانش کامل پیرامون آنچه برای هدایت انسانها مورد نیاز است، می باشد. و در این باره بخشی از علم ایشان فعلی و بخشی از آن محصول منابعی است که در اختیار ایشان می باشد و یا از طریق الهام به ایشان می رسد.علامه مجلسی و علامه طباطبایی معتقدند علم غیب ذاتی مختص حضرت حق است و امام با تعلیم الهی عالم به علم غیب می شود آنها همچنین قائل به علمی گسترده برای امام هستند و تنها موارد اندکی را از این علم مستثناء می نمایند. علامه طباطبایی علم امام را بالفعل می داند و در خصوص نحوه بهره گیری علم غیب در زندگی عادی امام، معتقد است امام نمی تواند از این علم نفعی ببرد زیرا این علم تخلف ناپذیر است. ولی علامه مجلسی می گوید امام نباید طبق علم غیب خویش عمل کند و البته عمل نمی کند تا مشیت الهی محقق شود. وی تنها قضاوت را از این امر استثناء می کند.
روش‌شناسی امام علی (علیه السلام) در تربیت زاهدانه
نویسنده:
شهناز عزیزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
زهد از مفاهیم پرکاربردی است که در مباحث عرفانی و اخلاقی جایگاهی ویژه دارد. در کتاب نهج البلاغه، واژه و مفهوم زهد ورزی در دنیا، در خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها فراوان دیده می‌شود. عصمت و حکمت امیر مومنان در کنار بلاغت بی‌نظیر امام، هر پژوهشگری را ترغیب می‌کند تا راز تکرار یک مفهوم، در کتابی که مفهوم نامش «سخن به جا گفتن» است را دریابد.اندیشمندان دینی، با اشاره به تکرار فراوان این مفهوم، آن را از عناصر موعظه‌ای نهج البلاغه دانسته‌اند و در نتیجه تکرار آن را توجیه می‌کنند. زیرا تأثیر موعظه با تکرار افزون می‌شود.اما آن گاه که مفاهیم زاهدان? نهج البلاغه و سخنان امیر مومنان علی × را در ظرف زمانی صدور خطبه‌ها و نامه‌ها قرار می‌دهیم و سیر? رفتاری امام و شاگردانش را با رویکردی روش شناختی تحلیل و بررسی می‌کنیم؛ به نظام تربیتی جامعی بر اساس پرورش استعدادهای فطری، به نام «تربیت زاهدانه» دست می‌یابیم که به نظر می‌رسد رمز تکرار این مفهوم در نهج البلاغه، اقبال انبیاء عظام ^ و عرفا به وارستگی و زهد باشد. و به دیگر سخن، زهد رهاورد زمانی خاصی نیست. بلکه زهدورزی در دنیا ارزش اساسی و ذاتی دارد.برای برقراری نظام تربیت زاهدانه، راهکارهای نظری و عملی در سخنان امیر بیان ارائه شده است. شیوه‌ها و روش‌هایی که آن حضرت در پرورش وارستگان به کار گرفته‌اند، برای اجرایی کردن نظام تربیتی زاهدانه کارگشا هستند.اهمیت برقراری این نظام تربیتی پرورش استعدادهای فطری، آزادی انسان‌ها و رهایی جوامع از انواع بحران‌های فردی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است که با آن دست به گریبانند.آشنایی با حقیقت زهد، راهکارهای نظری و عملی برای رسیدن به وارستگی، به کارگیری روش‌های مناسب در تربیت زاهدانه و درک جایگاه این نظام تربیتی؛ از مهم‌ترین اهداف پژوهش پیش روست.
واکاوی غفلت با توجه به آموزه‌های علوی
نویسنده:
هاشم راسخی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش پس از بیان معنای لغوی و اصطلاحی و معرفی حوزه‌ی معنایی غفلت و مراتب آن، به ذکر اقسام این واژه از منظر امام علی ع؛شامل غفلت از خویشتن، مبدأ عالم، فتنه‌ها و فسادها،‌ معاد، کمال انسانی، آیات الهی، امر به معروف و نهی از منکر، ترک معاصی و ... پرداخته و نشانه‌های غافلان هم‌چون ، بی‌فکری، سرگرمی، بیهوده گذراندن عمر، پند نگرفتن از حوادث دنیا، نداشتن رهبر، هم‌نشینی با گناه‌کاران و ... را مطرح می‌کند. پس از آن به عوامل غفلت‌زا مانند دنیاگرایی، ضعف ایمان و نیت، جهل و نادانی، مشورت نکردن با اهل نظر، آرزوی دراز و .... اشاره و هر عامل را با روایات رسیده از امام علی(ع) تبیین می‌کند. در بیان آثار سوء غفلت از دیدگاه امام علی (ع) به قساوت قلب، ‌مرگ قلب، خودباختگی، هلاکت زودرس، طرب انگیزی، فساد اعمال و ...اشاره می‌شود. در پایان به راه‌کارهای رهایی از غفلت هم‌چون تفکر، یاد خدا، وعظ و موعظه، زمان شناسی، بصیرت افزایی، مرابطه نفس و .... به عنوان زمینه‌ رهایی از غفلت؛ پرداخته می‌شود
مشترکات مضامین عرفانی نهج‌البلاغه و مثنوی
نویسنده:
محمد زمان لاله زاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مفاهیم عرفانی از جایگاه و اهمّیّت ویژه ای برخوردار بوده ، نزدصاحب نظران ، دارای ارزش و اعتبار خاصّی می باشند ؛ چرا که مقامات عرفانی مانند طلب ، عشق، معرفت ،‌ استغنا ، توحید ، حیرت ، فنا و ... که خمیر مایه و شاکله ی اصلی رساله راتشکیل داده اند روابط و وظایف انسان را با نفس خویش و خدای خویش بیان می دارند وتوانسته اند نردبان تقرّب به ذات اقدس الهی جهت سالکان طریق گردند.یکی از منابع اصلی که قادر بوده انسان را به کمال ومعرفت الی الله واصل نماید کتاب گران مایه ی نهج البلاغه بوده که به زعم اولیا و وارستگان، سرتاسر این کتاب بی نظیر ، عرفان مطلق و آزادی و رهایی از غیر و عدم وابستگی به دنیا و نیز عشق محض به پروردگار خالق یکتاست .هم چنین ، مثنوی معنوی مولانا ، صحیفه ی نوری است برخاسته و نشأت گرفته از قلبی منوّرکه بیت بیت آن سرشار از اصطلاحات و مفاهیم و راز و رمز های عرفانی است که مشابهت ها و مشترکات بسیار زیادی را در زمینه ی عرفان می توان در نهج البلاغه ومثنوی معنوی مشاهده و درک و فهم نمود . به عنوان نمونه یکی از موضوعات ارزشمند و مشترک موجود در این دو اثر وزین الهی و آسمانی ، نکات و مباحث معرفتی بوده که در هر دو اثر به آن ها التفات گردیده است .پس از تفحّص و مطالعه در نهج البلاغه و مثنوی معنوی ،به این نتیجه واصل گردیده که اکثرقریب به اتّفاق مفاهیم و فضایل عرفانی موجود در کتاب مثنوی مولانا جلال الدّین، برگرفته و مقتبس ازنهج البلاغه حضرت علی(ع) بوده و وجود مفاهیم معرفتی مورد نظر و دل خواه او در این کتاب، مشوّقی راغب گردیده تا مولانا توجّه ویژه و مستمری به این یادگار جاوید آسمانی داشته باشد .
تحلیل و بررسی تصاویر ادبی دنیا و آخرت در خطبه‌های نهج‌البلاغه
نویسنده:
حسین بیات
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
امام علی(ع) در فصاحت و بلاغت بی‌مانند و در خطابه و سخنوری سرآمد است. سخنان زیبا و پر محتوا و آموزنده او از روزگار زندگی پربارش، مورد توجه ادیبان و سخن‌شناسان و بزرگان علم و ادب بوده است. نهج‌البلاغه که بعد از قرآن کریم، از گرانبهاترین و ارزشمندترین میراث فرهنگی اسلام و یکی از منابع معتبر و مستند دینی است با محتوای غنی و تصاویر زیبا و نغمه دلنشین، از همان آغاز توجه بسیاری از بزرگان دانش زیباشناسی و هنر سخنوری را به خود جلب نموده است.دنیا و آخرت از موضوعات اصلی و محوری نهج البلاغه است، که امام علی(ع) در معرفی این دو مقوله از تصاویر ادبی زیبایی بهره می‌گیرد و خلاقیت، ابتکار و فصاحت بی‌بدیل خویش را به نمایش می‌گذارد. تصاویر ادبی به کار گرفته شده در این دو موضوع، از خیال و ابتکاری بی‌نظیر برخوردار است. دقت در انتخاب الفاظ و تعابیر، تازگی و طراوتی خاص به توصیفات آن حضرت بخشیده و خطبه‌ها را از حالت رکود و ایستایی خارج کرده است، به طوری که خواننده با خواندن این خطبه‌ها، با احساس نشاط پیام امام(ع) را دریافت می‌نماید. ایشان به شکل هنرمندانه از خیال استمداد گرفته و اندیشه‌ها و مفاهیم عقلی والا و پیچیده حکمی را در قالب الفاظی اندک و به صورت موثر و گیرا به مخاطب القا می‌کند.امام(ع) با استفاده از عناصر طبیعی، زمان، مکان، تشخیص، استفاده از تجارب شخصی در به تصویر کشیدن این موضوعات و... پویایی و حرکت خاصی در تصاویر ادبی خویش ایجاد کرده است که نشان از معرفی دقیق چهره دنیا و آخرت و شناخت آن دارد.واژه های کلیدی: امام علی(ع)، نهج البلاغه، دنیا، آخرت، تصاویر ادبی.
آسیب‌شناسی خوارج و واکنش آنها به تمایلات مذهبی یاران امام علی (ع)
نویسنده:
حبیب‌اله قلی‌نجات
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در قرن نخست هجری و در جریان جنگ صفین ، فرقه خوارج با تمسک به داستان حکمیت پا به عرصه تحولات سیاسی گذاشت . این گروه با اتخاذ مواضع تند و خشونت بار مسیر تاریخ را عوض کردند . شورش خوارج در دوره خلافت امام علی (ع) جهان اسلام را وارد یک آشوب و ناامنی گسترده ای نمود به گونه ای که عواقب جبران ناپذیری را بر حکومت امام چه در زمان حیاتش و چه در بعد از آن بوجود آورد.گستردگی مناطق تحت نفوذ حکومت اسلامی ، عدم توانایی تعدادی از والیان در تبیین اهداف حکومت و عملکرد خلفای قبلی ، باعث گردید تا گروهی از افرادی که روند حرکتی حکومت امام علی (ع) را بر وفق مراد خود نمی دانسته ، دست به شورش بزنند و در این بین تعدادی از افرادی را که نسبت به چگونگی اداره حکومت اسلامی در جهل به سر می بردند نیز با خود همراه سازند . این مردم از اسلام چیزی نمی شناختند جز برخی شعارها و ظواهر کلی ، و تربیت دینی درست وکاملی نداشتند و هنوز تعصبات قبیله ای ، مفاهیم جاهلی ، مصالح و منافع شخصی و گروهی ، گرایش های احساسی انگیزه اصلی در اتخاذ مواضع و اقدامات آنان بود . از عواقب تلخ جریان خوارج و همراهان جاهل آن می توان به شکل گیری جنگ نهروان ، شهادت امام ، خانه نشین شدن فرزندان امام ، حادثه ناگوار کربلا و عدم اجازه فعالیت آشکار به منظور تبیین اهداف حکومت اسلامی در زمان معصومین عنوان نمود. بی گمان و بطور اجمال شیوه حکومتی خلفای قبل از امام علی (ع) و عدم توانایی والیان در تبیین حکومت اسلامی ، جهل تعدادی از مردم نسبت به شیوه حکومتی امام علی (ع) و اشاعه فساد در دستگاه حکومتی و تشدید فاصله طبقاتی در زمان خلفای قبل از امام در شکل گیری خوارج تاثیرگذار بوده است.
توحید عملی در زندگانی امام علی (ع)
نویسنده:
سمیه دیداری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این رساله توحید عملی در زندگانی حضرت علی (ع) بررسی می‌شود.هدف مورد نظر در این پژوهش، معرفی امام علی به عنوان منادی توحید و تلاش جهت درست شناساندن خط مشی توحیدی ایشان برای الگو گیری از آن حضرت در زندگی فردی و اجتماعیاست که در این راستا مباحثی به شرح ذیل مطرح می‌شود. توحید عملی در ابعادش، به معنای اینکه، تنها خداوند را پرستش کردن، و تنها او را محبوب خویش قرار دادن و به او توکل کردن و تحت حاکمیت و فرمانروایی‌اش قرار گرفتن و تنها از او یاری خواستن و آمرزش طلبیدن است. انسان موحدی که به توحید عملی دست‌یافته است، دارای شاخصه‌های شناختی و عملی است که در زندگی او تجلی یافته است. زندگانی امام علی سراسر توحید است. عبادتش تنها برای خداست، جلوه‌های اطاعت از خدا و پیامبر، در زهد، انفاق و ازخودگذشتگی و همچنین توحید عملی در محبت و توکل و استعانت درسیره فردی امام جلوه‌گر می‌باشد. زندگانی اجتماعی امام، مملو از توحید عملی در رفتار با خانواده و خویشاوندان، مومنان و شهروندان و حتی مخالفان و معاندان است. نگاه توحیدی امام به حکومت باعث پدیدار شدن جلوه‌هایی در عملکرد حکومتی از قبیل؛ خدامحوری به جای خودپرستی، فروتنی، پرهیز از خودستایی و برتری‌طلبی و عدالت‌ورزی گشته است. زندگانی مبارزاتی امام بر پایه توحید و پایبندی به اصول اخلاقی چه قبل از نبرد و در حین نبرد و حتی پس از آن استوار است و توحید عملی در زندگی اقتصادی امام، در تولید و مصرف و توزیع، جلوه‌گر است. این ویژگیهای شخصیتی او را الگوی مناسبی برای همه انسانها قرار داده است. برای رسیدن به اهداف مورد نظر این مباحث مطرح گردیده است و از منابع کلامی، تاریخی و حدیثی بهره گرفته شده است و به دنبال آن به این نتیجه دست یافته است توحید عملی در زندگانی امام تجسم یافته است.
مقایسه و بررسی اندیشه‌های تربیتی امام علی (ع) و آرای تربیتی مکتب اگزیستانسیالیسم
نویسنده:
اکبر کریمی کشکولی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
استفاده از اندیشه های والای امام علی (ع)در تعلیم و تربیت موضوعی است که اگربیشتر مورد توجه دست اندرکاران تعلیم و تربیت قرار گیردمی تواند راهگشای بسیاری از مشکلات کنونی در تعلیم و تربیت نسل جدید جامعه باشد.از آنجا که اندیشه های مکاتب جدیداز جمله اگزیستانسیالیسم به طور وسیع و همه جانبه نسل امروزی را آماج تاثیرات خود قرار داده است، روشن ساختن نقاط اشتراک و تفاوتهای نظام تربیتی اسلام و اندیشه های امام علی (ع)با مکتب اگزیستانسیالیسم،موضوعی است که از سوی صاحبنظران عرصه تعلیم و تربیت چندان مورد توجه واقع نشده و این پژوهش در صدد مقایسه اندیشه های تربیتی امام علی(ع)با آرای تربیتی اندیشمندان مکتب اگزیستانسیالیسم می باشد.برای این منظور در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل مقایسه ای و رویکرد توصیفی تفسیری ،اهداف،محتوا و روشهای تربیتی مکاتب اسلام و اندیشه های امام علی(ع)،با مکتب اگزیستانسیالیسم مورد مقایسه و بررسی قرار گرفته است.مطالعه حاضر در پاسخ به سوال اساسی به شرح زیر آمده است:سوال اصلی:نقاط افتراق و اشتراک اندیشه های امام علی(ع)و آرای تربیتی مکتب اگزیستانسیالیسم در چه مواردی است؟و سوالات فرعی نیز،این نقاط اشتراک و افتراق را در سطوح مختلف اهداف،محتوا و روشهای تربیتی مورد بررسی قرار می دهد.نتیجه این تحقیق نشان می دهد که در تعلیم و تربیت از نظر امام علی (ع)،که برگرفته از تعالیم الهی امام و اندیشه های ناب اسلامی است،به تمامی ابعاد تعلیم و تربیت توجه شده و به طور همه جانبه به مسائل پرداخته شده است،در حالی که نگاه مکاتب غربی و از جمله مکتب اگزیستانسیالیسم به مسائل نگاه تک بعدی و ناقص است.ونمی تواند پاسخگوی تمام نیازهای انسان باشد. ودر پایان نیز پیشنهاد شده است که با توجه بیشتر به اندیشه های امام علی(ع)سعی شود این اندیشه ها در محتوای درسی دوره های مختلف آموزشی گنجانده شود.
آثار تربیتی ولایت از منظر امیرالمؤمنین(ع)
نویسنده:
منیرالسادات مدرس رنانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسئله‌ی تربیت از دیدگاه اسلامی و ولایی، از مهم-ترین مسائل و مباحث اسلامی و قرآنی و محوری‌ترین مسأله در مکتب اهل بیت (ع)است. بر این اساس مسئله‌ی ولایت و جایگاه و اهمیت آن، نیز مفاهیم، مصادیق، ابعاد، اقسام و مباحث دیگر آن در متون دینی به طور مبسوط بحث و بررسی گردیده و زوایای آن تعیین شده است. ولایت و اثر تربیتی آن در همه‌ی رده‌های سنی و از هر جنس ،از جایگاه بلند اعتقادی و محتوای آن، از مسائل عمیق ارزشی برخوردار است و از ذخایر نهفته‌ی درون عالم و آدم حکایت می‌کند. ولایت در قرآن، حکایت حقیقت آدمی است که استعدادهایش در اثر پیوند با ولایت تامه‌ی الهیه و حقیقت ذات ربوبی‌اش ،از راه عبادت و بندگی به منصه‌ی ظهور و بروز رسیده، تا آن‌جا که به غایت قصوای منزلت و مقام انسانی یعنی «انسان کامل» نائل آمده است؛ در نتیجه به مقام‌ها و منصب های رفیع الهی نبوت، رسالت، امامت و مانند آن دست یازیده است. از آنجا که هدف انسان ساختن دنیا به بهترین شکل برای رسیدن به آخرت و بهشت موعود است ، بنابراین نظام سیاسی و ولایی کاملی ارائه کرده تا فرد و جامعه ، به درستی تربیت شوند و به کمال اخروی برسند. بیان آثار تربیتی ولایت گامی موثر در مسیراثبات کارآمدی نظام سیاسی اسلام است.در این پژوهش، به تبیین مفاهیمی چون تربیت از دیدگاه‌های مختلف و مباحث ولایت و ارتباط و تعامل این دو مقوله، از منظر امیر بیان امیرالمومنین علی (ع) و آثار این تربیت در زندگی انسان می‌پردازیم.
هشدارهای امام علی (ع) راجع به غفلت از مرگ (ترجمه و تحقیق فصل «فی الموت» از «بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه»)
نویسنده:
نسرین غفاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تحقیق حاضر به بررسی عوامل و عواقب غفلت از«مرگ» در نهج‌البلاغه می‌پردازد. امام علی(ع) هشدار می‌دهد، شما برای دنیا خلق نشده‌اید؛ دنیا خانه جاویدان نیست؛ اعتماد و دلبستگی خود به دنیا را کم کنید. هم‌چنین سختی‌های مرگ و طی منازل پس از آن را یادآور می‌شود و به تحصیل تقوا و تدارک توشه پسندیده برای سفر آخرت، سفارش می‌کند. از مهم‌ترین نکات در سخنان امام علی(ع)، توجّه دادن به ثبت و ضبط اعمال و تأثیر آن بر زندگی اخروی است. ایشان بسیار تأکید می‌کند که همین اعمال نیک و بد، نعمت‌ها و نقمت‌های بهشت و دوزخند. قرین هرکس، اعمال و رفتار مجسّم او در حیات اخروی او است.حاصل سخنان امام(ع) این‌که در اثر توجّه دائمی به مرگ، دنیا و لذائذ آن رهزن آدمی نخواهد شد.
  • تعداد رکورد ها : 124