جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 255
متشابهات قرآن از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
مجید فلاح پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دانشمندان مسلمان در فرق مختلف با گرایشهای گوناگون فکری، درباره متشابهات قرآن سخن گفته و در این موضوع دچار اختلافات بسیار شده اند. ملاصدرای شیرازی با رویکردی روش شناسانه، این دانشمندان را از حیث آرایی که درباره متشابهات قرآن اخذ کرده اند، به چهار دسته تقسیم می کند: 1- اهل ظاهر 2- اهل تاویل 3- دسته ای که ترکیبی از اهل ظاهر و اهل تاویلند 4- اهل جمع میان ظاهر و باطن. او ضمن بررسی و نقد آرا سه دسته نخستن، دیدگاه دسته چهارم را مورد بررسی قرار می دهد و تنها به تایید روش آنها می پردازد. در این نوشته کوشش شده است با استفاده از آثار گوناگون ملاصدرا، دیدگاه او در این موضوع، مورد تحقیق و بررسی و نقدی مختصر قرار گیرد.
صفحات :
از صفحه 73 تا 88
اسباب صدور حدیث
نویسنده:
سلیمانی داوود
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی ازعوامل موثر درفهم حدیث - بالاخص احادیثی که صدور آن بنا به اقتضاء یا اقتضائاتی بوده است - شناخت اسباب ورود حدیث است. گاه سبب در متن حدیث و گاه درسند و طریق آن ذکر می شود؛ اسباب صدور متنوع اند، گاه سبب آن سوالی از معصوم (ع) است؛ و یا حدیث ناظر به امری تاریخی و یا حادثه و اتفاقی است که در پی آن روایت صادر گردیده است. شناخت حدیث مسبب [حدیث دارای سبب] فواید زیادی دارد: وقوف بر معنای حدیث و مراد و قصد معصوم (ع)، فهم بهتر احکام و فلسفه آن، رفع اختلاف از احادیث، درک تفسیر و تاویل آیات، ازجمله این فواید است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 79
نقد مبانی سلفیه در توحید
نویسنده:
علی اله بداشتی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
سلفیه اصطلاحی نوظهور در تاریخ اندیشه اسلامی است که گروهی از اهل حدیث و پیروان احمد بن حنبل، ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب برای خویش برگزیده اند. آنان در روش شناخته نقل گرا، و در فهم نقل ظاهر گرا هستند، عقل را شایسته فهم مسایل الهی ندانسته و رسالتش را تنها فهم درست سخنان سلف می دانند. بر مبنای هستی شناسی سلفیه خدا موجودی آسمانی و نشسته بر عرش در آسمان هفتم است، صفات خبری زاید بر ذات همچون ید، نفس و وجه دارد و در قیامت به چشم سر دیده خواهد شد. آنان در تبیین و تفسیر اینگونه صفات الهی از حیث معناشناسی براساس اصل ظاهرگرایی در قرآن و سنت و به تبعیت از برخی اهل اثر و اصحاب حدیث به معنای ظاهر و عامیانه این صفات بسنده کرده و آنان را تاویل نمی کنند. در نتیجه با پذیرش این مبانی توحید سلفیه تنها با وحدت عددی سازگار است و توحید حقیقی به معنای ذات بی مانند بسیط مبرای از هرگونه ترکیب ثابت نمی شود. در این مختصر مبانی سلفیه در توحید به خامه نقد کشیده شده است.
صفحات :
از صفحه 169 تا 186
صفات خبریه در ترجمه ها و تفسیرهای فارسی شیعی
نویسنده:
صابری حسین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
صفات خبریه آن دسته از صفات خداوند را گویند که عقل بر آن ها دلالت روشن ندارد و تنها بدان استناد که در متن دینی اعم از قرآن و حدیث به خداوند نسبت داده شده اند می توان آن ها را به خداوند نسبت داد. صرف نظر از امکان این انتساب تفسیر این صفات از دیر باز مورد نزاع متکلمان بوده است. جستار حاضر به بیان مفهوم و مصادیق صفات خبریه می پردازد و دست کم در مقدمات کار سیاهه ای از این صفات را به دست می دهد، سپس به صورت خلاصه موضع متکلمان را در این باره بر می رسد، سپس به گزارش دیدگاه شیعه می پردازد و در ادامه به وضعیت ترجمه مصادیق عمده ای از صفات خبریه در شماری از ترجمه های فارسی قرآن و نیز برخی تفسیرهای فارسی می نگرد تا معلوم شود که آیا ترجمه های با موضع کلامی شیعه هماهنگی دارند یا خیر. در پایان نیز ملاحظاتی در ذیل ترجمه ها فراروی نهاده شده است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 102
تفسیر معناشناسانه آیه محکم و متشابه
نویسنده:
نکونام جعفر
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
تفسیری که در این مقاله از آیه محکم و متشابه قرآن به دست داده می شود، به روش معناشناسی است و در آن سعی بر این است که معنای واژگان و عبارات از رهگذر نحوه کاربرد آن ها در جملات مشابه کشف گردد. واژگان و تعابیر کلیدی که در اینجا معناشناسی شده اند، عبارت اند از: فتنه، تاویل، متشابه، راسخون، علم، ایمان و زیغ. حاصل بررسی این است که مراد از فتنه عذاب اخروی و آیات متشابه، آیات قیامت و تاویل این آیات تحقق خارجی آنهاست و راسخان در علم عبارت از مومنان به کتاب آسمانی و زائغان عبارت از مشرکان مکه است.
صفحات :
از صفحه 39 تا 66
مولوی و قرآن « تفسیر یا تاویل»
نویسنده:
سیدی سیدحسین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مثنوی را قرآن منظوم هم نامیده‌اند. به این اعتبار که سرشار از آیات قرآن کریم است و ذهن و زبان مولوی را بیش از هر چیز قرآن شکل بخشیده است. رویکرد مولوی به آیات به چهار گونه بوده است: 1- اقتباس لفظی 2- اقتباس معنوی 3- تفسیر 4- تاویل. در این مقاله به دو گونه اخیر اشاره می‌شود که آیا مولوی تماما دست به تاویل زده است یا تفسیر؟ تاویل از نگاه مولوی چه شرایط و خاستگاه هایی دارد؟
صفحات :
از صفحه 137 تا 158
کاربست عقل ابزاری در روش نقلی کلامی با تکیه بر متون کلامی
نویسنده:
رضا برنجکار، مهدی نصرتیان اهور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مقصود از روش عقلی و روش نقلی در این نوشتار منبع بودن عقل و نقل در کسب معرفت است؛ اما عقل گذشته از منبع بودن، در روش نقلی نیز نقش‌آفرینی می کند. بدیهی است در روش نقلی، عقل نیز کارایی دارد، ولی نه به‌منزله منبع بلکه به‌مثابه ابزاری در اختیار متن. کاربست عقل ابزاری در روش نقلی ـ کلامی به‌معنای نقش‌آفرینی عقل در استنباط و دفاع از نقل است. نشان دادن نحوه به‌کارگیری عقل در استفاده کردن از متون وحیانی در کسب معرفت یکی از ضرورت‌های این تحقیق است که در کتب کلامی کمتر به این امر مهم پرداخته و بیشتر به تبیین نقش‌های کلی عقل اشاره شده است. هدف از این نوشتار تبیین نقش‌های مختلف عقل به‌منزله ابزاری در اختیار نقل است. برای رسیدن به این هدف از روش توصیفی ـ تحلیلی بهره گرفته می شود. به همین جهت به کتب کلامی جهت یافتن نمونه‌های مختلف به‌کار گیری عقل در بهره‌بردن از نقل مراجعه می شود. نقش استنباطی، نقش تبیینی ـ دفاعی و نقش اعتبار بخشی از جمله کارکردهایی اند که در نوشته حاضر بدان ها اشاره شده است.
صفحات :
از صفحه 49 تا 66
قرآن و تاویل آن از دیدگاه ناصرخسرو
نویسنده:
روحانی رضا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نویسنده در مقاله حاضر تلاش می‌کند ضمن استخراج نکاتی که ناصرخسرو در آثار، و به ویژه اشعار، درباره قرآن بیان داشته، آنها را دسته‌بندی، تحلیل و تبیین نماید و با معرفی دیدگاه‌های مختلف ناصر درباره قرآن و تنزیل و تأویل آن، شئون قرآنی شعر و اندیشه ناصر را به اجمال بیان نماید.در این نوشته، ابتدا دلایل متعدد شخصی، عقیدتی و روانی توجه خاص ناصرخسرو به قرآن اشاره می‌شود، و سپس مبحث مفصل و اصلی نوشته می‌آید که درباره تنزیل و تأویل از نظر این متفکر اسماعیلی، تمثیلاتی که او برای تبیین برتری تأویل بر تنزیل آورده، تحلیل شده و به فواید تأویل نیز در بحث مجزایی پرداخته شده است.مبحث آخر، درخصوص قرآن و اهل تأویل است، یعنی چه کسانی شایستگی تأویل دارند.از نظر ناصر، فقط آل نبی و علی (ع)، و دانایان و ائمه اسماعیلی مجاز به تأویل‌اند و وظیفه سایر مردم آن است که حقایق و معانی نهانی تنزیل را از طریق آنان بجویند و فراگیرند.
صفحات :
از صفحه 69 تا 94
عوامل و انگیزه های تاویل و تفسیر معنوی متون در مثنوی
نویسنده:
روحانی رضا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از جان مایه های اصلی کتاب شریف مثنوی، اشتمال آن بر جواهر گرانقدری از قرآن و حدیث، و شرح و تاویل موارد بسیاری از آن است، تا جایی که به تعبیر برخی از اهل نظر، مثنوی را می توان تفسیری منظوم و عرفانی از قرآن، (و حدیث) به شمار آورد.در این گفتار، به کشف و بررسی عوامل، دلایل و انگیزه هایی پرداخته شده که جلال الدین محمد مولوی را به تاویل و تفسیر معنوی متون مقدس، رهنمون می شده است. نویسنده عوامل و انگیزه های خواسته یا ناخواسته در این کار را به سه دسته تقسیم کرده است: یک دسته عوامل و انگیزه های گوینده محور که به صاحب اثر و انگیزه های درونی و شخصی او بر می گردد؛ دسته دیگر، دلایل یا انگیزه های مخاطب محور که به مخاطبان و خوانندگان آثارش راجع می شود؛ و دسته سوم، عوامل یا انگیزه های متن محور که به متون شرح و تاویل شده و ویژگی های آن متون برگشت می کند. نویسنده همچنین کوشیده است دسته بندی خود را با نظریات جدید درک و دریافت متن (نظریت هرمنوتیکی) تطبیق نماید، و با شواهد و مدارک مناسب، مستند و موید سازد.
صفحات :
از صفحه 82 تا 97
تبیین و بررسی مکتب تاویلی علامه حسن زاده آملی
نویسنده:
حمزه حبیب زاده اسبو
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علامه حسن زاده آملی حکیم و دانشمند از معدود علمای است که از جامعیت علمی برخوردار است هم در علوم عقلی و نقلی و هم در سیر و سلوک و کشف و شهود مراتب عالیه را طی کرده اند. مکتب تاویلی ایشان با مستندات عقلی و نقلی و عرفانی همراه بوده علامه حسن زاده آملی هرجا سخن از اسرار و حقایق به میان می آورد التفات ویژه ای به طهارت نفس، سیر و سلوک و کشف و شود می کنند. تاویل روشی برای رسیدن به لایه های باطنی و معانی ژرف و عمیقی است که در کتاب تکوینی و تدوینی وجود دارد. و نه برای انسان حد یقف است و نه برای قرآن. چراکه برای قرآن، قرآن کتبی، قرآن مثالی، قرآن عقلی هست وآیات و درجات قرآن، زمانی برای انسان تجلی می کند و اسرار و حقایق خود را به او نشان می دهد که انسان اسماء و صفات الهی را در خودش پیاده کند لذا معرفت فکری غیر از معرفت قلبی است. محال است انسان تنها با معرفت فکری به کنه اسرار و حقایق برسد. از دیدگاه علامه حسن زاده آملی فهم انسان ازکتاب تکوین و تدوین الهی دارای مراتب و درجات است.مراتب و درجات قرآن در وجود انسان نمود پیدا می کند. انسان هرچه بیشتر کتاب وجودی خودش را بخواند به فهم بالاتری دست پیدا می کند.
  • تعداد رکورد ها : 255