جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

---

---

---

‫اين پژوهش با نگاه به جايگاه فقه و احکام الهي، به ادله فقهي ضرورت وحدت ميان مسلمانان از نگاه مذاهب اسلامي و نقد و بررسي شبهات مربوط به اين ضرورت پرداخته است. ايجاد وحدت بين فرقههاي اسلامي، ريشه در آيات قرآن و روايات صحيحالسند و موثق فريقين دارد. يکي از ادله قرآني، لزوم اعتصام به حبلالله و دوري از تفرقه براساس آيه 103 سوره آل عمران است. آيه 60 سوره انفال، افزون بر دستور آمادگي دفاعي نظامي به مسلمانان، بر وحدت فرقههاي اسلامي تأکيد ميکند. همچنين آيه 141 سوره نساء، بر نفي سبيل کافران بر مسلمانان تأکيد ميکند و وحدت فِرَق اسلامي، از عوامل مهم در هم شکستن سلطه کفار بر مسلمانان است. دليل ديگر، هوشياري در حفظ کيان اسلامي و حرمت مسلمانان است. تقيه به عنوان اصلي براي زندگي مسالمتآميز و احترام جان و مال و ناموس مسلمان و پرهيز از تمسخر و غيبت مسلمان، به عنوان سه محور دليل يادشده بررسي شده است. دليل ديگر، برقراري و حفظ اخوت ديني است که اصلاح ذاتالبين و همکاري مسلمانان با يکديگر در امور اجتماعي، به عنوان دو محور دليل فوق بررسي شده است. لزوم اطاعت جمعي از خداوند، پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم و اولوالامر، دليل بعدي است که آيه 46 سوره انفال بدان دلالت دارد. ششمين دليل، لزوم برقراري عدالت اجتماعي است که زيربناي آن، وحدت و انسجام ميان فرقههاي اسلامي است. بنابراين، مسلمانان بايد حول محور قرآن، پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم و اهل بيت? با هم وحدت برقرار کنند. نويسنده در پايان، رويکرد افراطي به اصل تولّي و تبري و تکفير مسلمانان و مباح شمردن خون آنان را به عنوان دو مانع وحدت، نقد و بررسي کرده است. نتيجه اينکه با توجه به بررسي فقهي ادله قرآني و روايي، در مقام ثبوت، وحدت فرق اسلامي به طور مطلق واجب است؛ در عين حال، معتقدان به هر مذهب، ميتوانند به باورهاي مذهبي خود پايبند باشند.

‫بر اساس آموزه‌هاي دين اسلام، کودکان از حقوقي برخوردار هستند که والدين ملزم به رعايت آن مي‌باشند. در متون ديني با توجه به تأثير وراثت، و نيز تأثير ويژگي‌ها و صفات خوب و بد والدين در کودک، رهنمودهايي در مورد انتخاب همسر ارايه شده است. توجه به هم‌طرازي و کفو بودن همسر، نهي از ازدواج با شراب‌خوار، زنازاده و احمق، در همين راستا قابل ارزيابي مي‌باشد. همچنين ارايه الگوي آميزش جنسي با معرفي زمان‌ها و مکان‌هاي مناسب و نامناسب، و همچنين رعايت آداب آميزش از جمله خواندن بعضي دعاها، حاکي از تأثير اين امور در شخصيت کودک مي‌باشد. حتي نوع غذايي که والدين در زمان انعقاد نطفه و دوران حاملگي تناول مي‌نمايند بر فرزند تأثير مي‌گذارد، و به‌همين دليل، در آموزه‌هاي اسلامي توجه ويژه‌اي به نوع غذاي والدين شده است. پس از تولد فرزند نيز آدابي همچون پيچيدن در پارچه سفيد، قرائت اذان و اقامه در گوش نوزاد، و تبرک کام او با آب فرات يا تربت کربلا ذکر شده است. از ديگر وظايف والدين، انتخاب نام مناسب براي کودک مي‌باشد که آثار و فوايدي را به‌همراه دارد، و در اين زمينه درباره انتخاب نام‌هايي که بيان‌گر عبوديت خدا هستند، يا اسامي انبيا و معصومين(، توصيه‌هايي وارد شده است. ختنه نمودن، صدقه دادن طلا و نقره هم‌وزن موهاي کودک، عقيقه نمودن و توزيع گوشت آن ميان فقرا، از ديگر توصيه‌هاي اسلام به والدين است. نفقه کودک نيز به‌عهده پدر است، و شير مادر تا دوسالگي بهترين غذاي اوست. حضانت نيز حق کودک است، و در صورت عدم پذيرش ولي، او را مجبور مي‌کنند تا حضانت کودک را بر عهده بگيرد. در هفت سال دوم زندگي، آموزش عبادت و جداکردن رخت‌خواب او توصيه شده است. همچنين والدين بايد به کودک خود محبت بورزند، و هرگاه وعده‌اي به او دادند به آن عمل نمايند. به‌طور کلي، پرورش صحيح کودک، از واجبات فقهي والدين است.

‫در اين نوشتار، به بررسي پديده فقر و علل آن پرداخته شده و از منظر فقهي راه‌هاي ريشه کني فقر و مبارزه با اين پديده زشت اجتماعي بيان گرديده است. نگارنده در صدد آن است تا ضمن بررسي برنامه‌هاي فقر ستيزانه اسلام (مبتني بر فقه و کلام فقها) و راهکارهاي اجراي آن ها در جامعه؛ دستورهاي قرآن کريم و سخنان ائمه معصوم( را در مورد فقرزدايي و راه‌هاي رشد و شکوفايي اقتصاد در جامعه اسلامي تبيين نمايد. وي در پنج فصل ملاک‌هاي فقر و غنا در فقه، وظايف افراد تهيدست در تأمين نيازهاي خود و وظايف توانگران در برابر آن‌ها و همچنين وظايف دولت اسلامي را در تأمين نيازهاي جامعه و رفع فقر مطرح نموده است. در فصل اول، شاخص‌هاي فقر و راه‌هاي شناسايي تهيدستان در جامعه اسلامي و ماهيت و تعريف فقر را از نظر مکاتب اقتصادي دنيا بررسي کرده و در ادامه آثار زشت اقتصادي و اجتماعي و عوامل اقتصادي گسترش فقر را در جامعه ذکر نموده است. فصل دوم، به بررسي ملاک فقر و غنا در فقه و نيز به پرداختن زکات براي رفع مطلق و فقر نسبي افراد جامعه از منظر فقه اسلامي اختصاص يافته است. در فصل سوم، افزون بر تبيين وظايف افراد تهيدست در تأمين نيازهاي خود؛ اين مسأله از لحاظ اقتصادي و معنوي بحث و بررسي و آيه ها و روايات متعددي در اين زمينه مطرح شده است. وظايف توانگران در برابر افراد تهيدست جامعه، وظايف دولت اسلامي در ريشه کني فقر، و موارد غيرالزامي، توزيع عادلانه درآمد و ثروت‌هاي طبيعي، تأمين اجتماعي، ايجاد اشتغال و رفع محروميت از سطح جامعه، از مباحث فصل سوم اين نوشتار است. در فصل چهارم، عوامل مؤثر بر فقر درکشور افغانستان، به عنوان نمونه عيني و تجربي بررسي و راهکارهاي درمان فقر در افغانستان با استفاده از روش‌هاي ارائه شده در اين تحقيق و با نگرشي فقهي، بيان گرديده است. فصل پنجم مشتمل بر جمع بندي کلي و نتيجه تحقيق مي‌باشد.