جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از آنجا که پیشرفت‌های مردمی و جمعی بشر در سایه اجتماعات، حاصل می‌شود لذا مکاتب فکری انسانی و نیز شرایع آسمانی خصوصا اسلام بر این مهم پای فشرده‌‌اند. در گام اول، هر انسانی باید جامعه‌پذیر باشد یعنی بتواند خود را با جامعه وفق داده و قوانین و ملزومات جامعه خود را بپذیرد. لذا این پژوهش با هدف بررسی عوامل و موانع جامعه‌پذیری و نیز راه‌کارهای مقابله با موانعِ این امر مهم با تکیه بر قرآن و جامعه‌شناسی سامان گرفته است.در اهمیت و کارکرد جامعه‌پذیری باید گفت که در سایه این فرآیند، شخصیت افراد شکل گرفته و کمال می‌یابد، و هدف اسلام نیز رساندن آنان به کمال است. علاوه بر آن، فرد با شیوه‌های پذیرفته شده زندگی اجتماعی آشنایی پیدا می‌کند و می‌آموزد که نیازهای خویش را به شیوه‌های قابل قبول جامعه برآورد، و مهارت‌هایی را که برای زندگی در جامعه ضروری است، کسب می‌کند، و با دیگران نیز به‌گونه موثری ارتباط برقرار می‌کند.این فرآیند مهم توسط نهادها و عواملی مانند: خانواده، آموزش و پرورش، همسالان، محیط، فرهنگ، دین و رسانه‌های جمعی به وقوع می‌پیوندد، که البته هرکدام از آن‌ها آسیب‌هایی نیز دارد. علاوه بر این نهادها، عواملی چون: ایمان و عمل شایسته، مهربانی، تواضع، تعاون، صداقت، وفای به عهد، گذشت، سخاوت و مشورت در تحقق این امر موثر هستند. پس از این‌که امر جامعه‌پذیری محقق شد، می‌توان در جامعه آثاری چون: محبت، آرامش، اتحاد، عدالت، مدارا، احترام،استفاده از تجربیات دیگرانو پیشرفت را مشاهده نمود. اما مسیر رسیدن به این پیشرفت همیشه هموار نبوده، بلکه با موانع مختلفی پوشیده شده است، موانعی که در دو بخش فردی_اخلاقی و فرهنگی_ اجتماعی قابل مشاهده است. عواملی مانند: کم‌رویی، پرخاشگری، خودبینی، سخن‌چینی، سوءظن، تکبر، حسد، کینه و نفاق جزء موانع فردی، اخلاقی است و عواملی چون: اختلاف و تفرقه، تجاوزگری و فرهنگ منحط جزء موانع فرهنگی، ‌اجتماعی می‌باشد. از طرف دیگر، عواملی چون: اصلاح میان مردم، نظارت اجتماعی امر به معروف و نهی از منکر، پرورش آگاهی و بصیرت اخلاقی، تکریم شخصیت، ایجاد روحیه‌ی قانون‌پذیری و درمان هر کدام از موانع اخلاقی، خنثی‌کننده و راه-کار این موانع می‌باشند.

---

‫اين تحقيق با رويکردي تطبيقي، احکام شرعي مربوط به پوشش زنان و ظاهر کردن و پوشاندن زينت آنان در قبال محرم و نامحرم از ديدگاه فقه اماميه و فقه مذاهب چهارگانه اهل سنت را بررسي مي‌کند. نويسنده در سه فصل نظريات فقهاي اماميه، حنفيه، شافعيه، حنابله و مالکيه را در موضوع مورد بحث مقايسه و اشتراکات و تمايزات ديدگاه‌هاي فقهي آنان را درج کرده است. در فصل اول از نوشتار حاضر، مباحثي مقدماتي در زمينه معناي زينت از لحاظ لغوي و اصطلاحي، استعمال لفظ زينت در قرآن کريم و مفهوم آن، مصاديق زينت زنان از نظر قرآن و فقه اسلامي، استعمال زينت در احاديث اسلامي و ادعيه، اقسام زينت اعم از مادي و معنوي، معرفي برخي از آلات زينت، ظاهر آيات مربوط به زينت در تفاسير شيعه و اهل سنت، رابطه بين زينت زنان و نگاه کردن به آنان و اظهار زينت توسط زنان و مراد از عورت زن از جنبه لغت و اصطلاح فقهي آن شرح و بررسي تفصيلي مي‌شود. نگارنده به دليل فراگير بودن مفهوم زينت، بحث مفصلي ازمفهوم و مصاديق زينت ارائه مي‌دهد. در فصل دوم معناي زينت زن در قبال اجانب، لزوم پوشش زينت از اجنبي و اظهار نکردن آن ابتدا از منظر فقه اماميه و سپس از منظر فقهاي مذاهب اربعه بيان مي‌گردد و نصوص وارد شده در اين زمينه از ديدگاه آنان شرح و بررسي شده است. نگادنده در همين زمينه با اشاره به حکم اظهار صوت (صدا) زن در قبال نامحرم از منظر فقه اماميه و فقهاي مذاهب چهارگانه به عنوان يکي از مصاديق اظهار زينت، موارد حرمت و جواز اظهار صوت زنان در قبال اجنبي را از منظر آنان شرح مي‌دهد. فصل سوم از اين تحقيق نيز به ظاهر کردن زينت زن براي محارم و شروط آن اختصاص دارد و ابتدا مقصود از محرم و نامحرم در فقه و مصاديق محرم و نامحرم از منظر فقهاي اماميه، حنفيه، شافعيه، حنابله و مالکيه بيان گرديده، آن‌گاه ديدگاه‌هايشان در مورد ظاهر کردن انواع زينت براي محارم و اختلاف نظر و اشتراک نظر فقهي و ادله آنان و نيزخلاصه ديدگاه‌هاي هر يک از اين مذاهب فقهي ذکر شده است.