جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
08. صفات attributes
>
علم
>
ادراک
>
ادراک عقلی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 55
عنوان :
معرفت شناسی ادراک عقلی از نظر ملاصدرا
نویسنده:
سحر کاوندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ارباب انواع
,
تجرد
,
ادراک عقلی
,
ارباب انواع
,
عقل فعال
,
تعقل(معرفت شناسی)
,
معرفت(ادراک جزئی)
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
حرکت جوهری ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
وحدت عقلی ,
عقل(قوه عاقله) ,
عقل مستفاد ,
نظریه اضافه اشراقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
شناخت حقیقت علم و ادراک و چگونگی حصول ادراکات به طور اعم، و ادراکات عقلی به طور اخص از دیرباز در اندیشه فلاسفه و حکمای مسلمان جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است. صدرالمتالهین از جمله فیلسوفان مسلمانی است که به طور مبسوط و متفاوت از دیگر فیلسوفان به این مساله پرداخته است. در این مقاله، پس از بیان اصول بنیادین اندیشه صدرایی در مورد علم، به تبیین سه نظریه ظاهرا متفاوت از ملاصدرا در خصوص کیفیت حصول ادراکات عقلانی و یا تعقل پرداخته شده است. سپس جمع بین این سه نظریه و ارجاع آن به تحولات و تطورات مختلف نفس بررسی شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 107
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تقریر و تحلیل انتقادی ادراک عقلی از نظر ابنسینا، ابن رشد، فخر رازی
نویسنده:
مجید سرآبادانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه و منطق
,
نقد
,
علوم انسانی
,
ادراک عقلی
,
فلسفه و منطق
,
فخررازی، محمدبن عمر
,
بررسی تحلیلی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
بررسی تحلیلی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
بررسی تحلیلی
چکیده :
کیفیت حصول ادراکات عقلی و نحوه واقع نمایی آنها از موضوعات مهم در فلسفه و کلام است . در این باره نظریات متفاوتی از سوی فلاسفه و متکلمان ارائه شده است . ابنسینا، فیلسوف بزرگ مشائی در جهان اسلام، پیدایش ادراکات حسی و خیالی مبتنی میکند و مطالعه صور ادراکی جزئی را به منظور حصول استعداد نفس در اتصال با عقل فعال امری ضروری میداند. او قائل به مراتب چهارگانه هیولانی، بالملکه، بالفعل و مستفاد برای نفس ناطقه است . از نظر او وصل به مرتبه عقل مستفاد، که همان مرتبه دریافت معقولات و مطالعه بالفعل و مستفاد با عقل فعال است . ابنسینا عقل فعال را حافظ و مفیض صور عقلی میداند. او اتحاد عقل را با معقولات و با عقل فعال انکار میکند و عقل فعال را در آخرین مرتبه از سلسله عقول خارج از نفس قرار میدهد. از آنجا که عقل فعال افاضهکننده صور نوعیه نیز هست لذا میتواند صور عقلیه مطابق با واقع و نفس الامر را بر نفس ناطقه افاضه نماید. از نظر ابنسینا خطای در اندیشه از هزنیهای قوه متخیله حاصل میشود و با استفاده از موازین منطقی میتوان به شناخت صحیح دست یافت . ابنرشد، شارح معروف ارسطو نیز حصول ادراکات عقلی را متوقف بر ادراکات حسی و خیالی میداند. او صور ادراکی را به معانی کلی و معانی شخصی تقسیم میکند و ادراک شخصی را شامل ادراکات حسی و خیالی میداند. از نظر ابن رشد، ادراک عقلی توسط نفس ناطقه که عقل نامیده میشود تحقق مییابد و بر ادراک معانی عام مجرد از هیولی اطلاق میگردد. او در پیدایش ادراکات عقلی بر وجود عقل فعال تاکید میکند. از نظر ابنرشد عقل فعال فقط محرک عقل هیولانی است که با معقول ساختن صور ادراکی خیالی، موجب به فعلیت رسیدن عقل هیولانی میشود. او اشارهای به این مطلب ندارد که عقل فعال، حافظ صور عقلی است . ابنرشد به پیروی از ارسطو، نفس را به صورت منطبع در ماده میداند، از این رو قول به حدوث و فنای آن را میپذیرد، لیکن براساس تقیدات شرعی خود، این عقیده را میپذیرد که نفس ، امری باقی است . فخررازی، متکلم بزرگ اشعری، اگر چه همانند ابنسینا و ابنرشد نفس را در ابتدای خلقت آن فاقد هر گونه ادراک و معرفتی معرفی میکند لیکن از دو جهت به مخالفت با ایشان برمیخیزد، جهت اول اینکه او علم و ادراک را حالتی اضافه نفس با اشیا حاصل میشود و تحقق آن مشروط به حصول صورت ادراکی در نفس است . جهت دوم اینکه از نظر او، نفس از راه تفکر و استنتاجهای منطقی به تکثیر معلومات میپردازد و در کسب معلومات ، نیازی به عقل فعال وجود ندارد. فخررازی قوای مختلف حس و خیال را آلات و شرایط حصول معرفت میداند. از نظر او ادراکات مختلف حسی، خیالی، وهمی و عقلی، انواع مختلف ادراکاند نه مراتب مختلف تجرید. قوای عامله و عالمه و مراتب چهارگانه عقل نیز از نظر فخزرازی به منزله استعداد نفس در تدبیر بدن و دریافت علوم تلقی میشوند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و تحلیل نسبت «انسان» با «عالم» در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
محمد بیدهندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی ملاصدرا
,
03. انسان شناسی Human nature
,
جهان شناسی فلسفی
,
حکمت متعالیه
,
جهان شناسی ملاصدرا
,
عالَم کبیر(مقابل عالَم صغیر)
,
عالَم صغیر(مقابل عالَم کبیر)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
ادراک عقلی ,
اتحاد عاقل و معقول ,
استکمال نفس ,
عوالم هستی ,
معاد(کلام) ,
نظام هستی ,
ادراک عقلی ,
عالم عقول ,
انسان کامل (کلام) ,
ادراک خیالی ,
سلوک معنوی ,
عوالم وجود ,
ادارک حسی ,
حرکت جوهری ,
عالم ( امکانی ) ,
قرآن ,
نوع انسان ,
مراتب وجود(خاص) ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
عالَم اجسام(قسیم عالم معانی و ارواح و مثال) ,
مقام نفس ,
باطن انسان ,
ارتباط ذهن و عین ,
انفتاح و گشودگی ,
دوگانگی انسان و عالم ,
موجود عینی ,
عالم داری انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
در انسان شناسی ملاصدرا، كه به شدت متأثر از عرفان اسلامی است، انسان تنها موجودی است كه دارای ماهيت مشخص و معين نبوده و همواره به سوي فعليت ها و امكان های بی نهايت كه در پيش روی دارد، مفتوح و منكشف است. ملاصدرا از طريق كشف و شهود و به كمك اصول فلسفه متعاليه به ويژه دو اصل حركت جوهری و اتحاد عاقل و معقول در پی تبيين نسبت انسان با عالم برآمده است. در هستی شناسی ملاصدرا فرض انسان بدون عالم و عالم بدون انسان امري غيرممكن می نمايد. وی معتقد است انسان و مراتب وجودی او متناظر و مطابق با عالم و مراتب وجودی آن است، به گونه ای كه احكام هر يك در خصوص ديگری صدق می كند. نگارنده در اين نوشتار نخست رويكرد خاص ملاصدرا به انسان و به ويژه آدمی در برابر حقايق عينی و عوالم وجودی و سپس «انفتاح و گشودگی» صفت حذف دوگانگی بين انسان و عالم و تبيين ملاصدرا از رابطه ذهن و عين به عنوان ثمره اصلی رويكرد يادشده را مورد نقد و بررسی قرار داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 14
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نگاهی به منظومه معماری منظر (با تکیه بر متون اسلامی)
نویسنده:
حسن ذوالفقار زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جهان هستی
,
عالم ماده
,
تدبیر عالم طبیعت
,
معماری ایران
,
عالم ( امکانی )
,
نظام طبیعت
,
معماری منظر
,
رابطه معماری و عالم
کلیدواژههای فرعی :
ادراک عقلی ,
ارواح ,
آفرینش (اِبداع) ,
نور ,
سلسله مراتب عالم ,
صبغه ,
حس ,
ادراک (معرفت شناسی) ,
عقل انسان ,
اقسام علوم ,
نظام هستی ,
ادراک انسان ,
ادراک تخیلی ,
ادراک عقلی ,
قرآن ,
ناظر ,
هنر دینی ,
ادراکات خیالی ,
معمار ,
کمال طلبی ,
سلسله مراتب وجود ,
دین و هنر ,
خلق ( ایجاد ) ,
فیض الهی ,
قرآن ,
عقل(منطق) ,
عالم ذهن ,
نور (حکمت اشراق) ,
فطرت(سرشت) (معرفت شناسی) ,
حس(قوه حاسه) ,
ظهور مناظر ,
وجود مناظر ,
رابطه حکمت و منظر ,
حس انسان ,
مناظر آسمانی ,
مناظر زمینی ,
مراتب ادراک منظر ,
معمر ,
علم المناظر ,
عالم صور اشیا ,
بینش مادی مناظر ,
بینش معنوی مناظر ,
علم جویی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
0
چکیده :
مناظر بیپایان هستی نشانی از حکمت و معماری بیبدیل آفریدگار هستی است. معانی مناظر و مفاهیم معماری چیست؟ عوامل آن کدام است؟ بازتاب و مراتب ادراک این مناظر در انسان چگونه است؟ در ظهور این مناظر سلسلهمراتبی وجود دارد که از منشأ قدرت لایزال هستی آغاز میگردد. ظهور و وجود مناظر از جریان دایمالافاضه فیاض علیالاطلاق من جمیع الجهات و الحیثیات است که انقطاع فیض موجب انهدام آنهاست. هر موجودی در عالم مادی، جایگاه و زمان و مکان خاص خود را داراست. عوامل مناظر به سه دسته کلی: ناظر، نور و فضا تقسیم میشود و هر کدام از مناظر بازتابی در ناظر ایجاد میکند و حکمتی را به او متذکر میشود. مراتب ادراک انسان از مناظر، بهترتیب از حس به خیال و تعقل صعود پیدامیکند. تعقل در مناظر تا عمق معانی آنها نفوذ کرده و تا کنه وجودی آنها در حد وسع و توانایی پیش میرود تا به حقیقت هستی برسد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 55
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نقش معرفت شناسی عقل فعال در حکمت متعالیه
نویسنده:
محسن کدیور، مریم سالم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
عقل فعال
,
واهب الصور (اسماء فعل)
,
عقل فعال از نظر ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
عقل فعال ,
ارواح ,
اتصال نفس به عقل فعال ,
اتصال به عقل فعال ,
هستی ,
تعریف علم ,
ادراک (معرفت شناسی) ,
تعقل ,
ادراک ,
ادراک عقلی ,
عقول ,
عقول طولیه ,
عقول عالیه ,
عقول عرضیه ,
عقل فعال ,
ماهیت علم ,
عقل(منطق) ,
عقول طولى و عرضى ,
علم(اسماء اول ، عرفان نظری) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
1010-4968
چکیده :
صدرالمتألهین در پی اثبات مسأله اتحاد عقل، عاقل و معقول و با توجه به مبانی خاص معرفتشناسانه خود از قبیل مساوقت علم و وجود، تجرد صورت علمی محسوس، متخیل و معقول، حرکت جوهری و استکمالی نفس در حین ادراک مدرکات محسوس، متخیل و معقول و ...، معتقد است نفس در هنگام ادراک صور کلی و معقول و به عبارت دیگر در مرتبه تعقل، با عقل فعال متحد میشود. صدرالمتألهین به اثبات این مدعای خویش و توضیح و تبیین اصطلاحات عقل فعال، اتحاد، چگونگی برقراری ارتباط و اتحاد نفس با عقل فعال و... میپردازد که در این مقاله به آنها اشاره میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 143
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
درون نگری، گواهی، و حافظه در نظام فلسفی ملاصدرا و دکارت
نویسنده:
قاسم کاکایی، حسن رهبر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
منابع معرفت
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
علم نفس
,
دکارت
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
معرفت
,
منابع معرفت(اصطلاح وابسته)
,
معرفتشناسی دکارت
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
فاعل شناسا ,
گواهی (معرفت شناسی) ,
حافظه (معرفت شناسی) ,
صور ادراکی ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
معرفت حافظه ای ,
بدیهیات اولیه ,
وجدانیات ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حس مشترک ,
حافظه ,
وهم(معرفت شناسی) ,
اعتبار ادراک واضح و متمایز ,
ارزش معرفت شناختی درون نگری ,
گواهی لفظی ,
گواهی کتبی ,
ارزش معرفت شناختی گواهی ,
دروننگری (معرفتشناسی/روانشناسی) ,
نقش معرفت شناختی حافظه (معرفت شناسی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
یکی از مباحث مهم در معرفت شناسی معاصر سخن از منابع معرفت است. معرفت شناسان پنج منبع معرفت را بر می شمرند: ادراک حسی، عقل، درون نگری، گواهی، و حافظه. نویسندگان در این مقاله سه منبع معرفت، یعنی درون نگری، گواهی، و حافظه را با محوریت آرای صدرا و دکارت به صورت مقایسه و تحلیل مورد بحث و بررسی قرار داده اند. دکارت و صدرا درون نگری، گواهی، و حافظه را از جمله منابع معرفت می دانند و معتقدند انسان از این راه ها می تواند معرفت کسب کند. آنها معلومات حاصل از درون نگری را یقینی تلقی می کنند. همچنین هر دو از گواهی به منزله انتقال دهنده، و از حافظه به مثابه نگه دارنده معرفت یاد می کنند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 121
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی آرای ابن سینا و ساموئل کالریج در مورد تمایز میان خیال و تخیل
نویسنده:
حسن بلخاری قهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ساموئل تیلور کالریج
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
فلسفه هنر
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صانع ,
علم نفس ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
صور معقوله ,
تداعی ,
تداعی صور (معانی) ,
افعال نفس ,
صورت غیر حسی ,
عقل فعال ,
خود حیوانی ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حس مشترک ,
حافظه ,
متخیله ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
سیره ادبی ,
استعاده ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
بحث خیال از جمله مهم ترین و اصلی ترین مباحث فلسفه هنر در حوزه ادبیات و هنر است. از افلاطون تا به امروز، فیلسوفان و متفکران، آرای مهم و متفاوتی در زمینه خیال ارایه نموده اند. پیش از رنسانس، در منظر اندیشمندان غربی، این معنا صرفا در ساحت فلسفه مورد بحث قرار می گرفت، اما همراه با تحولات علمی و ادبی، نظریه پردازی در عرصه خیال، به حوزه نقد ادبی و نیز نظریه پردازان عرصه شعر و هنر نیز کشیده شد. از جمله این نظریه پردازان، ساموئل تیلور کالریج شاعر و نویسنده انگلیسی است که در سال 1817، با نگارش کتاب سیره ادبی، تئوری خود درباره تمایز میان خیال و تخیل را ارایه نمود. از دیدگاه بسیاری از منتقدان و متفکران، وی اولین کسی بود که این تمایز را مطرح نمود. این مقاله با بررسی آرای ابن سینا در کتاب شفا و تامل در آرای وی، تبیین نموده است که هشت صد سال پیش از کالریج، این ابن سینا بود که متفاوت با آرای اسلاف خویش، تمایز میان خیال و تخیل را مطرح نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سهم صور خیال، اراده و عقل در حصول مفهوم عقلی با تکیه بر فلسفهی نفس ارسطو
نویسنده:
مهدی مطهری، رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه ارسطو
,
نفس شناسی ارسطو
,
معرفت شناسی ارسطو
کلیدواژههای فرعی :
ادراک عقلی ,
قوه و فعل ,
عقل نظری ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
اراده انسان ,
قوای معرفتی ,
شهادت و صور خیال ,
خواص نفس حیوانی ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
عقل ( جوهر ) ,
عقل فعال ,
مُثُل ,
عقل بالملکه ,
وحدت قوا ,
عقل هیولانی ,
مفهوم عقلی ,
عقل درونی ,
عقل بیرونی ,
ماهیت فکر ,
فانتاسیا ,
فعلیت قوه عاقله ,
معقول بالقوه ,
در هم تنیدگی ادراکات ,
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
تبارشناسی و فهم دقیق آرای بسیاری از فیلسوفان در باب ادراکات، بدون توجه به نظریهی عقل ارسطو، بهخصوص در باب چگونگی حصول مفهوم عقلی، ممکن نیست. این نوشتار در تلاش است با تکیه بر بازخوانی متن آثار ارسطو و نیز محورقراردادن نفسشناسی ارسطو، تفسیری نو از مسأله ارائه کند: الف) مفهوم عقلی حاصلِ دستگاه شناختی انسان است نه قوهی عاقلهی محض؛ ب) در این دستگاه، عامل فعلیتبخشِ معقولاتِ بالقوه نه عقل بیرونی است نه عقل درونی محض، بلکه هریک از بخشهای مختلف دستگاه شناختیِ انسان (حس، خیال، اراده و عقل) بهنحوی در بالفعلشدن معقول بالقوه نقش دارند؛ ج) فرایند شکلگیری ادراکات از الگوی طولی واحدی پیروی نمیکند، بلکه کارکردهای بخشهای مختلف دستگاه شناختی درهم تنیدهاند، بهطوریکه نمیتوان مرز مشخصی میان قوای حسی، خیالی و عقلی و نیز میان کارکردهایشان ترسیم کرد. از منظر ارسطو، با همان ادراکی که شیء جزئی محسوس را درمییابیم، ذات کلی و خالص آن را نیز درمییابیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قلمرو شناخت عقل نظری و محدودیتهای آن از نظر دکارت و ملاصدرا
نویسنده:
مینا مهدیزاده، علی کرباسیزاده اصفهانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
محدوده عقل
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه دکارت
,
حکمت متعالیه
,
فلسفة تطبیقی
,
معرفت شناسی دکارتی
,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته)
,
فلسفهی تطبیقی
کلیدواژههای فرعی :
تقلید ,
ضروریات عقلی ,
کتاب قواعد هدایت فکر دکارت ,
کتاب اصول فلسفه دکارت ,
فطرت(کلام) ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
اراده الهی ,
رؤیت قلبی خدا ,
حصول معرفت ,
متعلق ادراک ,
حقائق مطلق ازلی ,
احکام عقلی ,
مثلث ,
راه های کسب معرفت دینی ,
پیش داوری درست ,
پیش داوری نادرست ,
ضعف وجود ,
مُثُل ,
اجتماع نقیضین ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
عالَم عقلی(حکمت اشراق) ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
وحی ,
الهام(القاء در نفس) ,
دلیل عقلی(قسیم دلیل نقلی و دلیل مرکب از عقلی و نقلی) ,
هواپرستی ,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,
تأملات (کتاب) ,
خطای عقل ,
مخلوقیت احکام عقلی ,
ازلیت احکام عقلی ,
نیاز عقل به شهود ,
طبیعت نامتناهی ,
رؤیت دریا ,
درک حقیقت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
مقایسهی قلمروی شناخت عقل نظری و محدودیتهای آن در سه بخش، صورت گرفته است. اول، ثابت و ازلیبودن یا مخلوق و مجعولبودن اصول و احکام عقلی که بهنظر ملاصدرا، اصول عقلی فینفسه ثابت و ازلی هستند، اما ازنظر دکارت، این اصول، مخلوق و تحتارادهی خداوند هستند. دوم، محدودیت عقل در شناخت خداوند که ازنظر ملاصدرا، درک مفهومی عقلی و مابهازائی از خداوند نمیتوان داشت. وی راه حقیقی شناخت خداوند را شهود میداند، اما بهنظر دکارت، مفهوم خداوند واضحترین و متمایزترین مفهوم ذهنی است، هرچند درک احاطی به آن ممکن نیست. سوم، پژوهش دربارهی اموری که پیشزمینهی بروز خطا و درنتیجه، ایجاد محدودیت در شناخت عقل هستند، ازجمله اشتغال به امور محسوس و هوای نفس، پیشداوری و تقلید و لزوم بهکارگیری روش علمی صحیح در درک حقایق.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 106
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه عقل از منظر محدثان امامیه (شیخ کلینی و شیخ صدوق)
نویسنده:
سید هادی سید وکیلی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شیخ صدوق
,
کلام شیعه
,
شیخ کلینی
,
عقل ستیزی
,
علم حدیث
,
ادراک عقلی
,
محدثین
,
عقل ( جوهر )
,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع)
کلیدواژههای فرعی :
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اهل بیت(ع) ,
حسن و قبح عقلی ,
عدل الهی ,
جهنم ,
اهل دوزخ ,
قرآن ,
اصول کافی ,
کارکرد عقل نظری ,
دور و تسلسل ,
حدیث اهل سنت ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
کتاب التوحید ,
حجت مستقل الهی ,
حجیت استقلالی عقل ,
عیون اخبار الرضاء ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
ابن قبه رازی: محمد بن عبدالرحمن
چکیده :
برخی از مورخان، روش مسلمانان را به دو جریان اصحاب حدیث با مشخصه عقل ستیزی، و متکلمین با مشخصه عقلانیت، تقسیم بندی می کنند. این تقسیم که از جریانات فکری غیر امامی گرفته شده است، به امامیه نیز بسط داده می شود. در کتب بسیاری، محدثین شیعی چون شیخ کلینی و شیخ صدوق به عقل ستیزی متهم شده اند. در این مقاله سعی شده است تا با مراجعه به کتب این دو شخصیت مهم امامی، جایگاه عقل در نظر ایشان آشکار گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 151 تا 172
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 55
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید