جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
فلسفه مشاء
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
تعداد رکورد ها : 418
عنوان :
علم خداوند
نویسنده:
علی مطهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم الهی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
علم حصولی ,
اصالت وجود ,
مشاء ,
بساطت ذات ,
علم اجمالی ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
بساطت ذات الهی ,
قرآن ,
کشف تفصیلی ,
بساطت واجب ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
اصالت وجود ,
قرآن مجید ,
علم تفصیلی خداوند ,
علم اجمالی خداوند ,
صور عقل الهی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
چگونگی علم خداوند به مخلوقات باتوجه به بساطت ذات او، مسأله ای است که از دیرباز مورد بحث فلاسفه اسلامی بوده است. حکمای مشاء قایل به علم حصولی فعلی خداوند به اشیاء و حکمای اشراقی معتقد به علم حضوری باری تعالی به اشیاء بوده اند و در اینکه این علم، اجمالی است یا تفصیلی و اگر تفصیلی است چگونه با بساطت ذات حق سازگار است نیز آرایی مطرح بوده است. از جمله مسائلی که در حکمت متعالیه ملاصدرا به خوبی حل شده است، همین مسأله است. وی براساس (اصالت وجود) ثابت کرده است که علم تفصیلی خداوند به اشیاء منافاتی با بساطت ذات حق ندارد و علم اجمالی حق تعالی در عین کشف تفصیلی است و بدین وسیله این مشکل را حل نموده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 243 تا 352
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ماهیت وحی در حکمت اسلامی
نویسنده:
عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
وحی ( قرآن )
کلیدواژههای فرعی :
عقل فعال ,
عقل(قوه عاقله) ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل هیولانی ,
عقل بالملکه ,
عقل بالفعل ,
عقل مستفاد ,
مبدا فاعلی وحی ,
مبداء قابلی وحی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
برخی از نويسندگان، وحی را نوعی الهـام و شـعر و تجربـه دينـی زاييـده فرهنـگ زمانه دانسته اند؛ به گونه ای كه نمی توان صدق معرفت شناختی را بدان نسبت داد . طرفه آنكه اين ادعا به فيلسوفان مسلمان نسبت داده می شود. اين نوشتار برآن است تـا ثابـت كند وحی شناسی فيلسوفان اسلامی بـه شـدت بـا نظريـه تجربـه دينـی و شـاعرانه وحـی رسالی و قرآنی مخالف است و آن را حقيقتی الهی می داند. براين اساس، وحی الهـی و آسمانی، زمانی تحقق می یابد كه پيامبری از مرحله عقل بالقوه و عقل بالملكه و عقل بالفعل بگذرد و به عقل مستفاد برسد و با عقل فعال ارتباط برقرار كند ، ولـي هـيچ گـاه وجود پيامبر، از نظر فيلسوفان مسلمان توليـد كننـده فـاعلی وحـی بـه شـمار نمـی آيـد. چگونگی توليد وحی جزئی و وحی كلی، يكی ديگر از مباحث اين مقاله است كـه از ديدگاه ابن سينا، شيخ اشراق وملاصدرا تبيين شده است
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فیلسوفان شریعت مدار
نویسنده:
علیرضا میرزایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
متن
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
یعقوب بن اسحاق کندی
,
ابو نصر فارابی
,
ابن رشد
,
ابن سینا
,
عقل و دین
,
حکمت متعالیه
,
دل سوخته و عقل پخته
کلیدواژههای فرعی :
شواهد الربوبیه ,
تهافت الفلاسفه ,
الفیلسوف ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
علم نفس ,
معاد(کلام) ,
معاد جسمانی ,
علم پیامبر (ص) ,
وحی الهی ,
فلسفه مشاء ,
عقل ( جوهر ) ,
برهان بسیط الحقیقه ,
قرآن ,
عقل بالفعل ,
عقل بالملکه ,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی ,
حکمت ,
المنقذ من الضلال ,
عقل هیولانی ,
عقل مستفاد ,
شریعت محمدی (ص) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
پنج فیلسوف و حکیم شاخص در جهان اسلام، ابواسحاق کندی، فارابی، ابنسینا، ابن رشد و صدرالدین شیرازی که جریان فلسفی عقلگرا را از ابتدای نهضت ترجمه تا تکوین حکمت متعالیه نمایندگی میکنند، با وجود توغل در حکمت و فلسفه، تعلّق خاطر عمیقی به شریعت و آموزههای دین و مقام شامخ پیامبر اکرم(ص) داشته و در آثار خود به قدر معتنابهی به آن تصریح کردهاند. آنان بین حکمت و شریعت، اندیشهورزی و عبودیت، آزاداندیشی و متشرع بودن منافاتی قائل نبودند. خردورزی آنان، عقال عقل و مانع و رادع دینباوری آنان نشد. با وجود غوطهور شدن در دریای عقل فلسفی و حکمی از سرچشمه زلال وحی و شرع سیراب گشتند و به مقام دل سوخته با عقل پخته نائل شدند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 57
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دلالت براهین ابن سینا در اثبات مجردبودن نفس ناطقه بر مادی نبودن قوه خیال
نویسنده:
محمود صیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
تجرد نفس ناطقه
,
انسان شناسی فلسفی
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
تخیل(راه های معرفت)
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
,
نفس شناسی سینوی
کلیدواژههای فرعی :
برهان انسان معلق درفضا ,
تجرد ,
صورت خیالی ,
فلسفه مشاء ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
عقل ( جوهر ) ,
ماده ,
احکام ماده ,
تقسیم ناپذیری صورت معقول ,
تقسیم ناپذیری صورت های خیالی ,
محاذات نداشتن صورت معقول ,
محاذات نداشتن صورت خیالی ,
ادراک صور معقول ,
امور نامتناهی ,
ادراک نفس ناطقه ,
ادراکات قوه خیال ,
ادراکات ذات در مقام خیال ,
آلات جسمانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
مجردبودن نفس ناطقه یکی از مباحث بسیار مهم در فلسفه ابنسینا و انسانشناسی او است. ابنسینا براهین متعددی بر اثبات این مطلب اقامه میکند. او با استفاده از وضع و محاذاتنداشتن صور معقول، قدرت نامتناهی نفس در ادراک اینگونه صور و بینیازی نفس ناطقه در برخی از ادراکات خویش از آلات جسمانی، این مطلب را اثبات میکند. با وجود این، وی منکر تجرد قوه خیال است و آن را مادی میداند. نگارنده در پژوهش حاضر با بررسی و تحلیل این براهین، با بیان دلالت آنها تجرد قوه خیال را اثبات میکند و میگوید صور خیالی وضع و محاذات ندارند، قوه خیال قدرت نامتناهی در ادراک صور خیالی دارد و در برخی ادراکاتش از آلات بدنی و محسوس بینیاز است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 139 تا 156
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل مقایسهای آراء آکویناس و ابنسینا درباره علم فرشتگان
نویسنده:
علی سنایی، عظیم حمزئیان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آکوئیناس
,
عالم فرشتگان
,
ابن سینا
,
فلسفه الهی
,
فلسفه مشاء
,
علم(اسماء اول ، عرفان نظری)
,
هستی شناسی مشائی
,
علم فرشته
,
فرشته شناسی اسلامی
,
فرشته شناسی مسیحی
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
فرشته وحی ,
راه کشف و شهود ,
قاعده «الواحد» ,
فلسفه ارسطو ,
عقل ( جوهر ) ,
عقل فعال ,
جوهر عقلانی ,
موجود مجرد ,
حس مشترک ,
لوگوس(اصطلاح وابسته) ,
هیئت بطلمیوس ,
طبایع عقلی ,
علم به جزئی با کلی ,
علم به جزئی به ما هو جزئی ,
اثبات وجود فرشته ,
قوه استدلال ,
سلسله مراتب عقول ,
علم فرشته به مادون ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
در این نوشتار، دیدگاه آکویناس و ابنسینا درباره علم فرشته بررسی و تحلیل شده است و وجوه اشتراک و اختلاف آنها را در این خصوص بیان کردهایم. با اینکه آکویناس و ابنسینا هر دو متأثَر از سنّت ارسطویی بودهاند؛ ولی چون جهانشناسی آنها از جهاتی متفاوت است، درباره جایگاه علم فرشته به نتایج مختلفی رسیدهاند. آکویناس و ابنسینا هر دو معتقدند که فرشتگان طبایع عقلانی هستند؛ بنابراین مشخّصه اصلی آنها علم است؛ ولی با این تفاوت که ابنسینا علم فرشته را علّت ایجادی موجودات مادون خود میداند؛ ولی آکویناس معتقد است که فرشتگان نقش ایجادی و علّی در عالم ندارند و کیفیّت علم فرشته بیشتر به امور مادون با درجه بساطت ذات آن تبیینپذیر است. ازسویدیگر، ابنسینا معتقد است که فرشته، جزئی را از طریق کلی (به معنای ثابت و لایتغیر) میشناسد؛ ولی آکویناس میگوید که فرشته، جزئی را به ما هو جزئی میشناسد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شناخت ذات باری و حقیقت توحید شهودی از نگاه محقق دوانی
نویسنده:
حسین حبیبی تبار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
محقق دوانی
,
بساطت واجب(امور عامه)
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
توحید ذاتی
,
توحید شهودی
,
حد معرفت خدا
کلیدواژههای فرعی :
ذوق تأله ,
شبهه ابن کمونه ,
شهودگروی ,
استحاله تعدد واجب ,
حکمت استدلالی ,
فلسفه مشاء ,
محرک ,
ماهیت واجب ( ماهیت ) ,
علیت ,
تسلسل ,
ترجیح بلا مرجح ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
برهان صدیقین ,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
توحید ذاتی ,
توحید صفاتی(فلسفه)) ,
توحید خالقی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
برهان ان (منطق) ,
برهان لمّ (مقابل برهان انّ) ,
قیام وجود به ماهیت ,
برهان انی بر وجود خدا ,
رساله تهلیلیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در تحصیل معرفت، نخستین گام کسب تعریف می باشد، لکن در حوزه الهیات، یکی از مهم ترین مسائل، چگونگی شناخت ذات باری و حقیقت آن می باشد. چه آن که برخی بر آنند، راهی برای شناخت ذات خداوند نیست. از جمله محقق دوانی، دانشمند و فیلسوف شهیر سده نهم هجری، وی معتقد است شناخت خداوند از طریق شهودی و فطری است؛ گرچه امکان اقامه استدلال بر وجود خدا وجود دارد. ایشان ضمن ارائه براهینی بر این امر، لحاظ موجودات با علت تا بدین وسیله یافتن علت آنها مبرهن گردد را دلیلی پیشینی بر پی بردن به جود خداوند برای شناخت این که علتشان خارج از مجموعه مخلوقات است، می داند و آن برهان را متفاوت از برهان صدیقین ابن سینا دانسته و خارج از تقریرهای مختلف برهان علی که خود آنها را تبیین می کند، دانسته است. نظریه وی در باب الهیات اخص، مبتنی بر دیدگاهی با مبنای عرفانی است که خود آن را ذوق متالهین می داند، می باشد. لذا در باب توحید هم، مقتضای چنین ذوقی، توحید در وجوب وجود و توحید در وجود، دانسته و به علاوه توحید صفاتی و افعالی را هم بر همین مبنا، توجیه می نماید. مقاله حاضر به شیوه کتابخانه ای و بررسی و تحلیل اسنادی، دیدگاه دوانی را در باب شناخت خداوند و چگونگی حصول آن، واکاوی نموده، به سوالات و مجهولاتی در این خصوص پاسخ داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت نور و تحقق تبعی ظلمت در اندیشه سهروردی
نویسنده:
محمود هدایت افزا، عباس شیخ شعاعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
حکمت اشراق
,
اصالت نور
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
نور (حکمت اشراق)
,
نورشناسی سهروردی
,
ظلمت شناسی سهروردی
,
تحقق تبعی ظلمت
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
حکمت متعالیه ,
اصالت ماهیت ,
اصالت وجود ,
المشارع و المطارحات ,
حکمت مشاء ,
حکمت یونان باستان ,
اصالت ,
موجود بالذات ,
مجعول بالذات ,
اتحاد عرضی وجود و ماهیت ,
معتزله (اهل سنت) ,
قرآن ,
ترکیب انضمامی ,
اسماعیلیه ,
بالتبع ,
بالعرض ,
فلسفه یونان ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قرآن ,
ماهیت ,
آموزههای زردشتی (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) ,
ترکیب انضمامی ,
تشکیک در وجود ,
مجعول بالعرض ,
مقوله بندی اشراقی موجودات ,
موجود بالتبع ,
تعالیم زردتشت ,
اصالت عام ماهیت ,
غنای ذاتی نور ,
مجعول بالتبع ,
اعتباریت اخص وجود ,
تشکیک در نور ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
شیخ اشراق در برخی آثار خود ـ علاوه بر نور ـ بر تحقق ظلمت در عالم خارج نیز تصریح نموده است. در نوشتار پیش رو ضمن اشاره به تلقی سهروردى از نور و ظلمت، مقولهبندى اشراقی موجودات، تصریحات شیخ اشراق بر تحقق تبعی ظلمت، پیشینه تفکر وى و توجه به معانی مختلف مفاهیم «اصیل» و «اعتباری»؛ نسبت بین نور و ظلمت در اندیشه شیخ اشراق و فرآیند تطبیق این دو بر مفاهیم وجود و ماهیت مورد تحلیل قرار گرفته است. در این راستا مشخص گردیده که معنای نور نزد سهروردی، أخص از معنای وجود نزد ملاصدرا است و به همین دلیل گاه از سوی صدرا و برخی شارحان وی نسبت تناقضگویی به سهروردی داده مىشود؛ اما لحاظ معانی وجود و ماهیت در اصطلاحات شیخ احسائی و تطبیق آن بر نور و ظلمت سهروردی، تفسیر نوینی از «اصالت وجود» در پیش روی ما قرار مىدهد که در پرتو این نگرش، نظام فلسفی سهروردی، قدرى منسجمتر و پویاتر به نظر میرسد. در این تفسیر نور یا وجود «موجود بالذات» و ظلمت یا ماهیت، «موجود بالتبع» ـ و نه بالعرض ـ به شمار مىرود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 143 تا 172
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حل پارادوکس علم به جوهر در کتاب تعلیقات ابنسینا
نویسنده:
رضا اکبریان، احمد حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم به جوهر
,
التعلیقات ابن سینا
,
پارادوکس علم به جوهر
,
ابن سینا
,
فلسفه مشاء
کلیدواژههای فرعی :
بهمنیار ,
ملاصدرا ,
ابو نصر فارابی ,
مشاء ,
جوهر (منطق) ,
حمل ذاتی اولی ,
حمل شایع صناعی (منطق) ,
کیف نفسانی بودن علم ,
عرض بودن علم ,
مفهوم جوهر ,
مصداق ذهنی جوهر ,
ماهیت جوهر ,
صفت جوهر ,
جوهر ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
جوهر(حکمت اشراق) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
در کتاب تعلیقات ـ که به احتمال زیاد حاصل درسنوشتههای شاگردان شیخالرئیس است ـ تلاش میشود تا به پارادوکسی در خصوص علم به جوهر پاسخ داده شود. این پارادوکس را میتوان بدین صورت بازسازی کرد که اگر با علم به شیء، عین ماهیت آن به ذهن میآید، آنگاه وقتی به جوهری علم پیدا میکنیم باید عین ماهیت آن، که جوهر است، به ذهن بیاید. از طرف دیگر، در فلسفه مشاء، علم از کیفیات نفسانی و از اعراض است. بدین ترتیب، با تناقضی مواجه میشویم که علم ما به جوهر هم باید جوهر باشد و هم باید عرض باشد و جوهر نباشد. پاسخ تعلیقات به این پارادوکس آن است که آنچه جوهر است، مفهوم جوهر است که همان «در موضوع نبودن» است و آنچه عرض است، علم ما به جوهر است که از کیفیات نفسانی است. بنابراین موضوع در دو گزاره بهظاهر متناقض عینا یکی نیست، بلکه در یکی مفهوم جوهر است و در دیگری مصداق ذهنی جوهر. از اینجا معلوم میشود که پاسخی که صدرالمتألهین با بهکارگیری مفاهیم حمل اولی ذاتی و حمل شایع صناعی به این پارادوکس (و پارادوکسهای مشابه، مانند پارادوکس معدوم مطلق و یا کلی و جزئی) مطرح میکند، در آثار شیخالرئیس سابقه دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 38
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهشی دربارۀ ماهیت گزارههای زبان اخلاق سینوی: بدیهی یا مشهور؟
نویسنده:
محمدهانی جعفریان, میرسعید موسوی کریمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زبان اخلاق
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
هستی شناسی اخلاق
,
انسان شناسی اخلاق
,
معرفت شناسی اخلاق
,
فلسفه اخلاق ابن سینا
کلیدواژههای فرعی :
حد وسط ,
عقل نظری ,
اشارات و تنبیهات ,
ماده و صورت ,
علم نفس ,
ادراک محسوسات ,
منطق سینوی ,
رساله حی بن یقظان ,
رساله سلامان و ابسال ,
رفتار اخلاقی ,
فلسفه مشاء ,
عقل فعال ,
مشهورات (معرفت شناسی) ,
شهود حسی(قسیم شهود عقلی و محض) ,
شهود عقلی(قسیم شهود حسی و محض) ,
صور افاضه شده عقل فعال ,
هستی شناسی عمل اخلاقی ,
رفتار جسمانی ,
معناشناسی سینوی ,
سنخ گزاره های اخلاق سینوی ,
میانه روی اخلاقی ,
رسائل مشرقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
ابنسینا معتقد است حقیقت عالم طبیعت، از صور افاضهشده از عقل فعال تشکیل شده است که بهترتیب خاصی کنار یکدیگر قرار گرفته و کلیت واحدی را بهوجود آوردهاند. انسان نیز با افعال خود، صورتهایی را به این کلیت اضافه میکند. اگر صورت اضافهشده، معلول درک عقلانی وی و هماهنگ با نظام واحد صورتهای عالم باشد، رفتار وی اخلاقی است؛ وگرنه اخلاقی نخواهد بود. زبان اخلاق نیز نشاندهندۀ این وحدت یکپارچه است و صدق آن مطابقِ عالم خارج؛ بنابراین، لازمۀ دیدگاه ابنسینا این است که زبان اخلاق باید راوی صادقی از وضع عالم باشد؛ اما ظاهر سخن او بهگونهای است که او نمیپذیرد زبان اخلاق این ویژگی را دارد؛ از اینرو، ذیل بررسی انسانشناسی اخلاقی بوعلی خواهیم گفت اصل توجه او به مخاطبانش است و نشان میدهیم بهنظر او صدق زبان اخلاق، به مخاطبانش بستگی دارد. در این مقاله، ابتدا هستیشناسی اخلاق ابنسینا را میکاویم و در ادامه، مخاطبان اخلاق وی را بررسی و ویژگی زبان اخلاق را برای هریک مشخص میکنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 30 تا 45
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آکوئیناس از نگاه فردریک کاپلستون
نویسنده:
مصطفی امیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه مشاء
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
تعداد رکورد ها : 418
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید