جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در اين پژوهش، مباني قرآن کريم در باره نحوه اجراي عدالت اجتماعي و اجراي آن در عرصه‌هاي سياسي اقتصادي، حقوقي، قانوني و راه کارهاي اجرايي پيش‌بيني شده در قانون اساسي کشور افغانستان بحث و بررسي شده است. نويسنده در پنج فصل ابعاد مختلف عدالت در قانون اساسي افغانستان و تطبيق اين قوانين با احکام و مباني قرآن کريم را در مورد راه‌کارهاي اجراي عدالت اجتماعي تبيين کرده است. فصل اول به طرح کلياتي از مباحث نظري مربوط به عدالت، مانند معناي لغوي و اصطلاحي عدالت و نيز اقسام عدالت، اعم از عدالت الهي و عدالت انساني اختصاص دارد. در فصل دوم مفهوم عدل در قرآن کريم مطرح گرديده و اصطلاح عدال و واژه‌هاي مترادف آن، مانند قسط، استقامت، وسط، اقوام، ميزان، وزن، استوا، سوا، قسطاس، کيل، مکيال، قصد و مفهوم ظلم بحث و بررسي شده است. در فصل سوم ضمن بيان مطالبي در زمينه عدالت اجتماعي در قرآن کريم و اهميت آن؛ اجمالاً راه‌هاي اثبات عدالت اجتماعي در قرآن و آيات شاخص در اين باره شرح و تفسير شده است. در فصل چهارم علاوه بر بررسي معناي قانون اساسي و محتواي آن، از جمله درج قوانين مربوط به ضرورت اجراي عدالت اجتماعي، لزوم تصويب قانوني فراگير و عادلانه در قوانين اساسي تأکيد گرديده است. بررسي عدالت اجتماعي در قانون اساسي افغانستان، تاريخچه‌تدوين قانون اساسي در افغانستان، روش‌هاي بررسي عدالت اجتماعي در قانون اساسي اين کشور، طبق ضوابط اسلام و نيزتأمين حقوق اساسي مردم، تبيين انواع حقوق اجتماعي، اقتصادي، سياسي و راهکارهاي تأمين عدالت در اين قانون رؤوس مطالب پنجمين فصل اين پژوهش مي باشند.

‫موضوع تحقيق حاضر گفت‌گوي دو مکتب بزرگ کلامي يعني عدليه (شامل اماميه و معتزله) و اشاعره و اختلاف نظر آن‌ها در مقوله عقل و کارکردهاي آن در دين و نيز ساير عقايد کلامي است. نويسنده در سه فصل به اختلاف نظرهاي کلامي اشاعره، معتزله و اماميه در زمينه مسايلي مانند عصمت، حسن و قبح عقلي، عدل، امامت و صفات خدا و نيز معرفي اين فرقه‌هاي کلامي و افکار و عقايد آنان مي‌پردازد. وي در فصل اول از نوشتار خود ضمن واکاوي معناي لغوي و اصطلاحي حوار (گفت‌گو و علم کلام) و فوايد اين علم، تاريخچه، روش عقلي و نقلي و روش اهل بيت( در اين علم را بررسي کرده است. او در فصل دوم به معرفي مکتب‌هاي کلامي پرداخته و نخست مکتب کلامي عدليه و تاريخچه پيدايي، شخصيت ها و گروه‌هاي منتسب به آن‌ها را ارائه مي‌دهد. سپس با معرفي فرقه کلامي اشاعره و چگونگي پيدايي آن، برخي علماي مشهور آن‌ها را همراه با گروه‌هاي منشعب از اشاعره، مانند حنبليه، سلفيه و وهابيت و تاريخچه پيدايي آنان را نيز شرح داده است. نگارنده در فصل سوم از نوشتار خويش به تبيين مسايل اختلافي بين دو مکتب عدليه و اشاعره پرداخته و ديدگاه‌ها و ادله آنان در اثبات حسن و قبح عقلي، عدل الهي، امامت، عصمت و ادله عقلي و نقلي اثبات امامت از آيات قرآن کريم، روايات معصومين( همچون: حديث غدير، حديث ثقلين، آيه مباهله، آيه ولايت، آيه مودت و آيه تطهير و نظريات اشاعره و معتزله در نقد عصمت و امامت را بررسيده و ديدگاه‌هاي آنان در مقوله صفات خداوند در ذات الهي، نسبت بين صفت و ذات خدا و عينيت ذات و صفات را مطرح و با يکديگر مقايسه مي‌کند.