جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

‫اعتماد يکي از جنبههاي مهم روابط انساني است که بنيان بسياري از ارتباطات روزمره بين انسانها، چه در ارتباط بين افراد و چه در ارتباط اجتماعي بين گروهها و نهادها را تشکيل ميدهد. اين تحقيق در چهار فصل، به اعتماد اجتماعي و موانع آن در افغانستان پرداخته است. عوامل تأثيرگذار بر اعتماد اجتماعي، عبارتاند از: توزيع عادلانه ثروت و قدرت، نبود اختلاف مذهبي، پاسخگويي، شفافيت در نهادها، و امنيت و نظم اجتماعي در جامعه. در مقابل، فقدان اين عوامل منجر به نابودي اعتماد در سطح جامعه ميگردد. شواهد موجود و تطبيق آن با اين شاخصها نشان ميدهد که اعتماد اجتماعي در افغانستان در حد بسيار پاييني قرار دارد. عواملي که باعث تخريب اعتماد در افغانستان گرديده و نميگذارد که اعتماد اجتماعي به و جود آيد عبارتاند از: موانع اجتماعي، فرهنگي و سياسي. در حوزه اجتماعي مانع عمده، بسته بودن دايره شبکه قومي است. در روابط ميان گروهها، اقوام، دولت و مردم، سوظن، نبود اطمينان و بياعتمادي نسبت به هم، به شدت سايه افکنده است؛ به گونهاي که اقوام در کنار هم احساس امنيت نداشته و به رفتار يکديگر، به ديده شک و توطئه نگاه ميکنند. اين امر در ميان اقوام فاصله ايجاد کرده و در يک شهر، اقوام به طور عمده مناطق مسکوني جداگانهاي دارند و هر يک بخشي از آن شهر را به خود اختصاص دادهاند. در حوزه فرهنگ، مهمترين مانع براي ايجاد اعتماد اجتماعي، تضاد هنجاري و نگاه ابزاري به مذهب در جهت تأمين منافع قومي است. همچنين نگاه قشري به آموزههاي مذهبي باعث گرديده که ميان آموزههاي ديني و آنچه به شکل هنجار در اجتماع به وجود آمده، تضاد وجود داشته باشد. در حوزه سياسي، به دليل دو ويژگي استبدادي و قبيلهاي بودن حکومتها، مردم نسبت به دولت بياعتماد هستند؛ زيرا آنان دولت را جداي از خود دانسته و از همين رو تا حد ممکن، به دولت و نهادهاي دولتي مراجعه نميکنند.