جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 303
اسماء و صفات  خداوند در مفاتیح‌الغیب  ملاصدرا
نویسنده:
محمد صاحبکار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بحث رساله حاضر در مورد اسماء و صفات خداوند در مفاتیح‌الغیب ملاصدرا است و مباحث در چهار فصل تنظیم شده است .فصل اول: زندگی‌نامه و آثار ملاصدرا را مورد بحث قرار داده و سعی شده با توجه به منابع موجود دقیق ترین شرح از تاریخ پر ابهام زندگی ملاصدرا بدستداده شود.فصل دوم: در این فصل بنیان تفکر صدرا یعنی حکمت متعالیه که همان تطابق عقل و شرح است مورد بحث قرار گرفته استو این نظریه با توجه به آثار ملاصدرا و آراء وی بیان شده است. فصل سوم: مباحثی که در این فصل ذکر شده به منزله مقدمات فصل چهارم است و نویسنده در پی این بود که در حداقل صفحات ، نظریات مختلف متفکرین قبل از صدرا و آراء متکلمان و اقوال عمادی صرف و نحو را بیان دارد تا فرق بیانات صدرا که در فصل چهارم می‌آید با این آراء روشن شود و نظریات صدرا درست و دقیق فهم شود.فصل چهارم: در این فصل که قسمت اصلی رساله میباشد، بحث اسماء و صفات با توجه به افکار و آرایی که در سه فصل قبل ذکر شد بیان شده است و نظر ملاصدرا در مورد معنا و مفهوم اسم و صفت و فرق اسم و صفت با هم و با ذات حق تعالی و نحوه اطلاق صفات بر انسان و خدا و همچنین اقسام صفات بیان شده است از جمله صدرا معتقد استکه صفات سلبی بازگشت به وجوب وجود میکنند و همچنین صفات ثبوتی هم بازگشت به وجوب میکند و این یعنی همان توحیدی دیدن هستی که همه چیز در پرتو توحید معنا پیدا میکند و در بحث اسماء این معنا را انسان درمی‌یابد زیرا تجلی کامله اسماء بر انسان بوده است و انسان با مقام خلافت الهی به درک صفات الهی دست می‌یازد.
صفت جمال در مثنوی
نویسنده:
فریال اسکندری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ذات حق در مقام احدیت و احدیت برخود تجلی نمود و خود را در صورت اسماء و صفات نمایان ساخت. این اسماء و صفات تعین هایی در علم حق دارند که اعیان ثابته نامیده می شوند. اشاعره صفات حق را زائد بر ذات او می دانند، اما فلاسفه و اهل تحقیق، صفات حق را عین ذات او می دانند. صفات مبادی اسماء هستند. اگر ذات حق را با صفتی از صفات متصف کنیم، آن ذات را با توجه به آن اتصاف اسم می نامند. تعداد اسماء و صفات حق را نود و نه اسم ذکر کرده اند که این اسماء توقیفی است یعنی کسی حق افزودن بر آنها را ندارد. اسماء و صفات الهی را به طرق گوناگون تقسیم می کنند و از جمله تقسیم آنها به صفات جمال و جلال است. از دیدگاه اهل عرفان صفاتی که متعلق به لطف و رحمت حق هستند صفات جمال و صفاتی که قهر و انتقام الهی را در بر می گیرند صفات جلال اند. اما در باطن هر صفت جمال، جلالی مستور است و درون هر صفت جلال را جمالی آراسته است. مثنوی مولانا جلال الدین بلخی مملو از اسماء و صفات الهی است. در این میان صفات جمال مولانا را بیشتر تحت تاثیر خود قرار داده اند. تا جایی که مثنوی را می توان کتاب لطف و رحمت نامید. دیدگاه خوش بینانه مولانا نسبت به عالم سبب گردیده که او صفات جلال را نیز از دیدگاه جمال بنگرد. در این رساله بیست و چهار صفت، از صفات جمال الهی در مثنوی مورد بحث قرار گرفته است.
اخلاق و تربیت در مثنویهای عطار (منطق‌الطیر، مصیبت‌نامه، الهی‌نامه)
نویسنده:
حمایت محرمی نمرداشی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اخلاق از موضوعات مهمی است که فلاسفه، متکلمین و به خصوص عرفا آثار گرانقدری از خود برای سعادت انسانها در این زمینه به یادگار گذاشته‌اند که در این میان آثار عطار از ارزش والایی برخوردار است . او قالب داستان را برای طرح مسایل اخلاقی انتخاب کرده، و با زبان ساده و سمبلیک ، فضایل و رذایل اخلاقی را که سعادت و شقاوت انسان در گرو عمل به آنهاست بیان کرده است . حکایت‌های کوتاه و آموزنده اخلاقی که چاشنی بخش اشعار اوست خواننده را سخت تحت تاثیر قرار می‌دهد و او را از سرزمین تاریکی‌ها به سوی روشنایی‌ها هدایت می‌کند. عطار اعتقاد دارد که با دو بال شرع و عشق می‌توان به قله سعادت و کمال دست یافت . سالک با عشق‌ورزی به جمال حق، که روزگاری خلوت‌نشین حرم خاص او بوده است می‌تواند به پاک ساختن وجود خود از سیاهی بدیها و روشن ساختن آن به نور نیکی‌ها نایل آید. چند صباحی که انسانی از وطن اصلی خود دور شده و گرفتار قفس تنگ دنیا گشته است باید حقیقت وجود خود را که لطیفه ربانی است ، از آلوده شدن به صفات بد دور نگه دارد تا دوباره صدرنشین حرم کبریا گردد. او از هر فرصتی برای نکوهش صفات بد و تشویق انسانها برای آراسته‌شدن به صفات نیک استفاده می‌کند و با بیان حکایت‌های مختلف که شخصیتهای آن سمبلیک و بیشتر از افراد نامدار است ، نیکوکاران و بدکاران را در معرض قضاوت خوانندگان قرار می‌دهد تا از سرنوشت آنها عبرت گیرند و راهی که منجر به سعادت می‌شود انتخاب نمایند.
تحقیق و ترجمه "معجم‌الفرق الاسلامیه" (فرهنگ فرقه‌های اسلامی)
نویسنده:
محمدرضا موحدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علمای جامعه‌شناسی معرفت ، قایلند که همه آرای کلامی و فلسفی دارای زمینه‌ای سیاسی و اجتماعی‌اند، پیوستگی کلام و سیاست در خاورمیانه بسیار آشکار است و درست تا پیش از شروع عصر امویان، در منازعات سیاسی درون دولت اسلامی، تاثیر مسائل کلامی را در این گونه منازعات می‌توان پیدا کرد. انتقال خلافت به بنی‌امیه، پیامدهایی آشکار در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و اصول حکمرانی داشت . حوداث سیاسی که در پی مساله خلافت ، روی داد، دیدگاههایی به وجود آورد که براساس آنها نظریاتی با جلوه سیاسی، شکل گرفت و به سرعت قیافه مذاهب دینی به خود گرفت . این مذاهب به مساله اصول حکمرانی، توجه شدید داشتند و براساس دیدگاه خود، مبانی این اصول را تبیین می‌کردند و طبعا" حکومت و خلافت را تنها شایسته خود می‌دانستند. این دیدگاهها نخست در چهار مذهب متجلی شد: شیعه، خوارج، مرحبه و اهل سنت . بررسی‌هایی که تا به حال پیرامون مدل و نحل صورت گرفته، از دو زاویه بوده است : 1 - از نظر درستی و نادرستی اصل اعتقاد و مذهب ، که از این جهت جزو علوم عقلی است و در فلسفه و کلام باید مورد بحث قرار گیرد. 2 - از نظر آشنایی به زمان پیدایش و اطلاع بر خلاصه معتقدات این مذاهب و تحولات تاریحی بدون لحاظ جرح و تعدیل و اثبات و نفی، که مربوط به تاریخ و بویژه تاریخ مذاهب است . هر پژوهشگری که قصد تتبع و کاوش در مورد هر یک از مذاهب اسلامی داشته باشد، چاره‌ای جز این ندارد که به کتب کلامی و تاریخ مذاهب ، مراجعه کرده و مقصود خود را از منابع، استخراج کند. از سویی پژوهندگان بسیاری وجود دارند که نیازشان به آشنایی با یک مذهب ، کاملا" جانبی و ضمنی است (کمااینکه دانشجویان ادبیات فارسی و عربی، در مواجهه با متون، چنین نیاز جانبی را احساس می‌کنند)، علاوه براین معمولا" همه آن منابع و ماخذ در دسترس نبوده و فارسی‌زبانان با آنها، مانوس نیستند. اینجاست که ضرورت تالیف فرهنگنامه‌هایی درخصوص معرفی مذاهب ، بخوبی نمایان می‌شود و از این رو برخی صاحبنظران را بدین کار واداشته است . کتاب "معجم‌الفرق الاسلامیه" اثر شریف یحیی الامین، از زمره چنین کتابهایی است . نویسنده کتاب اگرچه اثری آکادمیک ارائه نداده، اما توانسته با مراجعه به منابع دست اول (و حتی با نقل دقیق عبارت آنها)، در حدود 480 فرقه اسلامی را معرفی کند و خواننده را از جستجوی مستقیم در کتابهای کلام و تاریخ و فرق، بی‌نیاز گرداند. در ترجمه کتاب ، سعی برآن بوده که حتی‌المقدور ترجمه‌ای روان و ساده و تعهد به متن ارائه شود و پیداست که چنین کاری در مورد مقالاتی که از کتب مربوط به قرون پنجم و ششم هجری قمری، برگرفته شده‌اند، چندان آسان نمی‌نماید. همچنین بر آن بوده‌ام تا برخی مذاهب و فرق از قلم افتاده را که نویسنده به خاطر عدم دسترسی بدان منابع، در فرهنگنامه خود بدانها اشاره نکرده (همچون برخی فرقه‌های صوفیه)، به کتاب بیفزایم، البته حتی‌المقدور سعی برآن بوده که از فرقه‌هایی که شناخت آنها به نحوی به فهم فرهنگ و ادبیات فارسی، کمک می‌کند، سخنی به میان آید.
معناشناسی واژه کتاب در قرآن بر پایه روابط همنشینی
نویسنده:
سید مهدی لطفی,سمانه میرسعیدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
واژه ""کتاب"" یکی از مفاهیم کلیدی قرآن است که از دیرباز مورد توجه قرآن پژوهان بوده است. این واژه 231 مرتبه در قرآن ذکر شده و در همنشینی با واژه های دیگر قرآنی قرار گرفته است. بررسی همنشین-های کتاب حاکی از آن است که این واژه دارای سه نوع از همنشین های صفتی، فعلی و اسمی است. از همنشینی بین کتاب و صفاتی همچون حق، منیر، مبین، مسطور، کریم، عزیز، امام و رحمت، معلوم، مصدق، مکنون، حکیم، حفیظ و مفصل، شش معنای قرآن،کتب آسمانی، تورات، لوح محفوظ، نامه، اجل مقدّر بدست می آید. همنشینی کتاب با چهارده فعل، چهار معنای قرآن،کتب آسمانی، تورات و نامه اعمال را در بردارد. همچنین کتاب با دو واژه ام و اهل همنشین شده است که نشان می دهد واژه کتاب در قرآن، در ترکیب اسمی خود دارای سه معنای کتب آسمانی، لوح محفوظ و آیات محکم است. این مقاله با بهره گیری از روش معناشناسی به تبیین محورهای همنشینی کتاب با دیگر واژه های قرآنی می پردازد تا از این طریق بتوان معنا و مفهوم کتاب و گستره معنایی آن را بدست آورد.
اهمیت و جایگاه طعام از منظر قرآن کریم
نویسنده:
مهدی یوسفی، هدی شیرافکن
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
چکیده: سابقه و هدف: تغذیه یکی از مقولاتی است که در بسیاری از مکاتب طبی، سرفصلی خاص برای آن باز شده است. ارتباط بین غذا با روح، از مسائلی است که در جهان بینی توحیدیو عمدتا در مکتب اسلام به آن اشاره شده است. هدف از این مطالعه تبیین جایگاه و اهمیت غذا از منظر قرآن کریم است که از این رهگذر، توجه بیشتری به موضوع تغذیه معطوف گردد. مواد و روش‌ها: با مراجعه به نسخ دیجیتال قرآن کریم و تفاسیر مرتبط و جستجوی واژ‌ه‌های مرتبط با تغذیه از جمله طعام، شراب، اکل و مشتقات آن، آیات مربوط جستجو شده و بر اساس ارتباط موضوعی و نظرات مفسرین ، جمع‌بندی شدند. یافته‌ها: در قرآن کریم درمجموع ۴۸ بار از واژه طعام و مشتقات آن، ۱۰۷ بار از واژه اکل و مشتقات آن و ۳۹ بار از واژه شراب یاد شده که در بین آیات مرتبط با طعام، ۶ بار به اصل کلی حلال بودن غذاها به صورت مستقیم اشاره شده و در بین تفاسیر مختلف اهمیت تغذیه جسم بر روح مورد تاکید قرار گرفته است. نتیجه‌گیری: به زعم بسیاری از متفکرین و مفسرین، موضوع طعام فراتر از جنبه‌های مادی آن است و مقولاتی همچون سلامت روح از طریق کسب رزق حلال، علم‌اندوزی و تفکر در آفرینش انسان و غذا، تدبر در چگونگی شکل‌گیری غذا و تغییر و تحول آن در بدن انسان، همچنین استفاده از منابع غذایی طبیعی را می‌توان از ابعاد، اهمیت و جایگاه طعام تلقی نمود.
صفحات :
از صفحه 24 تا 28
نقش تربیتی صراط مستقیم در قرآن و حدیث
نویسنده:
حمیدرضا حاجی بابایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
چکیده :
قرآن تربیت را به معنای تهذیب و فزونی مقام معنوی به کار برده که پیگیری تربیت و نقش صراط مستقیم در آن، میدان وسیع تحقیقی نخواهد داشت؛ ولی کاربردهای این اصطلاح از ریشه «ر ب ب»، که در معنای مصدری آن، معادل پرورش گرفته شده و مالکیت و تدبیر در آن نهفته است، با مفهوم «ربیت» و «ربانیت» و تبیین ربوبی شدن و ربوبی نمودن انسان از طریق صراط مستقیم، به زیبایی به تصویر کشیده شده است. صراط مستقیم، راهِ دارای وحدت و منطبق با حقیقت است و هدایت به آن، هدایت به مراتب یا تثبیت در مراتب آن خواهد بود. قرآن با نشان دادن صراط مستقیم به منزله دین کامل، تربیت را شناخت خدای جهان و رب یگانه دانستن او و نیز پذیرش اوامر و نواهی وی و عمل به آنها معرفی می نماید. از این منظر، به هر میزان که انسان ربوبی شود، در مسیرتربیت قرار می گیرد. بر همین اساس، اعمال عبادی، علمی، اجتماعی، جسمی و عاطفیِ متربی، براساس نقش تربیتی صراط مستقیم که منطبق با ربوبیت توحیدی است. سوال اصلی ما در این پژوهش این است که نقش اصلی صراط مستقیم در تربیت انسان چیست؟از یافته های این پژوهش این است که نقش صراط مستقیم، ربوبی شدن و ربوبی ساختن انسان است که هدف خلقت به شمار می رود.
صفحات :
از صفحه 83 تا 98
سیمای عبادالرحمن در قرآن
نویسنده:
راهب عارفی میناآباد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,
چکیده :
«عبادالرحمن» گروهی از بندگان صالح خداوند هستند که رحمانیت خداوند در آن ها تجلی یافته است، زیرا اراده این گروه بر اساس آگاهی و عبادات و عمل به کارهایی است که خداوند به آن راضی است و به علت انجام این امور چشمه های رحمت الهی برای نوازش آن ها به جوش و خروش در آمده است و اینان در حقیقت به اسم رحمان و رحیم خداوند متصفند.این مقاله به بررسی فهم پدیده هایی می پردازد که در آیاتی از سوره «فرقان» و دیگر آیات موجود است و به بیان ویژگی های بندگان صالح خداوند همراه با دلایل و اشارات روشن می پردازد؛ و نیز از منظر عرفان اسلامی و «نهج البلاغه» شریف در خطبه «متقیان» امیرالمؤمنین، حضرت علی(ع) با تحلیل چهل ویژگی عبادالرحمن در این خطبه به طالبان حقیقت بندگی و عبودیت ارائه شده است.هدف از این پژوهش بررسی موضوعی «عبادالرحمن» و ویژگی هایشان در خلال تفسیر آیات مرتبط به این موضوع با شیوه کتابخانه ای، تحلیل محتوا و استنتاج عقلی که به نتایج معقولی ختم شده است.با مداقه در صفات و ویژگی های عبادالرحمن به این نتیجه رسیده ایم هرکس به بندگی حقیقی خداوند دست یابد، زیر سایه اسم «الرحمن» خداوند قرار می گیرد و صادقانه به صفات «عبادالرحمن» آراسته می شود و در زمره آنان قرار گرفته و از چشمه های رحمت الهی بهره مند می شود و در دنیا و آخرت سعادتمند خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 17 تا 47
تحلیل اخلاقی امید با تأکید بر آیات قرآن کریم
نویسنده:
زهرا محققیان,اعظم پرچم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
چکیده :
امید به آدمی، شادابی، حیات و پویایی می بخشد. شادابی تن به شادابی دل وابسته است و شادابی دل در امید ریشه دارد.در این نوشتار به روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهره گیری از آیات و روایات، ضمن بیان مفهوم شناسی امید و شناسایی انواع آن، با توجه به شاخصه های امید حقیقی و جایگاه آن در اخلاقیات فردی و اجتماعی به تحلیل اخلاقی سیمای پسندیده امید در قرآن کریم پرداخته شده است.یافته های پژوهش بیانگر آن اند که چون در جهان بینی توحیدی، امید در راستای تکامل و کمالات اخلاقی انسان است و این تکامل از منظر قرآن، به سوی خلیفه اللهی در جریان است، (بقره / 30) توجه به این فضیلت اخلاقی عامل آرامش و استحکام او در برابر ناملایمات می باشد.
صفحات :
از صفحه 93 تا 118
بررسی و نقد أسناد مصحف امام علی (ع) در منابع فریقین
نویسنده:
فتح الله نجارزادگان
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
مقاله حاضر به بررسی صحت و سقم أسانید و مضامین گزارشها درباره مصحف امام علی (ع) می پردازد. مصحفی که پس از وفات رسول خدا (ص) به وسیله امام علی (ع) گرد آمده است. جهت گیری اصلی این پژوهش، بررسی و نقد دیدگاه برخی از اهل سنت در انکار چنین مصحفی است، این دیدگاه دستمایه داوری گروهی دیگر از اهل سنت (از تیره وهابیان) در اتهام شیعه به تحریفیه قرآن می باشد. چنین رویکردی اهمیت پرداختن به این موضوع را نشان می دهد.
صفحات :
از صفحه 23 تا 44
  • تعداد رکورد ها : 303