جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در دنیای غرب، برخی اسلام و پیامبرش را جنگجو، خشن، خونریز و قسی القلب معرفی کرده‌اند و جایگاه مسلمانان را تا حد تروریست تنزل داده‌اند! حال آنکه حقیقت امر جز این است و منشأ این نوع تحلیل و برداشت را می‌توان در دشمنی غرب با اسلام، گزینشی برخورد کردن با سیره و منش پیامبر اسلام، و فهم نادرست از دین اسلام و عدم اطلاع جامع از دین اسلام دانست. پیامبر اکرم برای انجام رسالت خود اصول و مبانی را در دستور کار خود قرار داد که در فراگیر شدن اسلام در عربستان و کشورهای همسایه با ایجاد صلح و دوستی میان مردم و ایجاد همزیستی مسالمت آمیز میان مردم آن منطقه نقش بسزایی را ایفا کرد. از همین روی برای معرفی چهره‌ جامع از پیامبر اکرم(ص) در این مقاله سعی شده است شیوه‌های بر خورد پیامبر اکرم(ص) در دعوت به مبانی اسلام بازخوانی شود و مبانی و اصول کلی آن با تکیه بر آموزه‌های قرآنی استخراج شود.

در تمام عمر انسان بر روی کره خاکی، انسان از واژه مظلومیت و بهره کشی متنفر بوده است و آن را به عنوان قبح عقلی و شرعی مد نظر داشته است. فطرت پاک خداوندی به عنوان ابزار بسیار حرکت بخش مانع از سلطه پذیری او بوده است و لیکن هر جامعه‌ای که زمینه فرهنگی سلطه پذیری و استضعاف را داشته باشد به مستکبر و استعمارگر در «خود برتر بینی‌اش» کمک کرده است. اشاره آیات شریف قرآن در «لا تَظلِمونَ و لا تُظلَمون» مبین چنین معنایی است.هدف این مقاله نمایاندن چهره استکبار در جامعه انسانی امروز است. کیفیت استکبار ستیزی از منظر قرآن و تبیین شیوه‌های مبارزه با استکبار با ارائه آیات شریفه موجبات طمأنینه؛ و آرامش و عزت نفس خواهد بود این بررسی با شیوه توصیفی و فلسفی و از نوع تحلیلی و مطالعات کتابخانه‌ای است.

باور همه شیعیان اثنی‌عشری آن است که نه‌تنها پیامبر اسلام و ائمه اطهار(علیهم السلام) انسان‌های کاملی بوده‌اند بلکه دیگران را به رسیدن به این مرتبه دعوت کرده و راه‌های نیل به کمال را در سیره و سنّت خویش بیان کرده‌اند. به این ترتیب اصطلاح الانسان الکامل و اصطلاحات مشابهی مانند الانسان الحقیقی و کمال الانسان، به فرهنگ و علوم اسلامی راه یافته و در علوم مختلف اسلامی مانند عرفان، حکمت، کلام، تفسیر و حدیث درباره آن سخن رفته است. اکنون سؤال این است که آیا کمال انسان امری است که در این دنیا و پیش از مرگ قابل حصول است و انسان می‌تواند قبل از قطع تعلق روح از بدن به آن دست یابد؟ یا اینکه دنیای مادی محدودتر از آن است که بتواند ظرف چنین کمالی برای نفس باشد و بنابراین دستیابی به این کمال منوط به مرگ است و فقط در جهان دیگر و نشئه دیگر قابل دسترسی است؟ همچنین در صورتی که کمال پس از مرگ حاصل می‌شود، آیا مراد از این مرگ، موت ارادی و کشتن نفس به سبب ریاضت‌های شرعی است یا مراد مرگ طبیعی است و یا آنکه متون دینی در این باره صراحت ندارند و پاسخ روشنی در قبال این پرسش ارائه نکرده‌اند؟

قرآن کریم متن مقدس مسلمانان، کتابی آسمانی نازل شده بر آخرین پیامبر صلوات الله علیه و آله است تا پیامی برای جهانیان برای تمامی اعصار باشد. از آنجا که قرآن تنوع زبان‌ها را می‌پذیرد و آن را زمینه‌ای برای آشنایی اقوام و ملل می‌داند ترجمه قرآن از دیرباز مورد توجه بوده است. زبان انگلیسی امروزه زبان بین المللی و میانجی است و ترجمه‌های پرشماری از قرآن به این زبان فراهم آمده است. یکی از مهم‌ترین مسائل در برگردان متون ایجاد تعادل و یا برابری در سطوح مختلف زبانی است. تعادل در سطح واژگانی و نیز تقدم معنا بر صورت از مهم‌ترین اولویت‌ها در ترجمه متون دانسته شده است. در پژوهش پیش رو سه ترجمه از قرآن مبتنی بر دیدگاه مونابیکر در مبحث ایجاد تعادل بررسی شده است. بر اساس مثال‌های بررسی شده، یافته‌ها نشان می‌دهد این ترجمه‌ها گاه در ایجاد تعادل ناموفق بوده و نتوانسته‌اند معنا را به درستی به زبان مقصد منتقل نمایند.

از کلمه «جاهلیت» در چهار سوره مدنی قرآن کریم یاد شده است. مکتب انسان ساز اسلام، با عادات، احکام، عقاید باطل و انحرافات جامعه آن روز به مقابله پرداخت و از آن به جاهلیت تعبیر کرد. جاهلیت را نمی‌توان صرف نادانی در برابر علم دانست بلکه جاهلیت معنای وسیع‌تری دارد که خشونت، عدم توجه به علم، استبداد، خودپرستی و... را نیز در بر می‌گیرد. از منظر قرآن جاهلیت به دو بخش اولی و مدرن قابل تقسیم است که جاهلیت اولی مؤلفه‌هایی همچون ظن جاهلیت، تبرج جاهلیت، حمیت جاهلیت وحکم جاهلیت دارد. پس از این دوره، جاهلیت دیگری با مؤلفه‌های نسبتاً مشابه آغاز شد که تا عصر حاضر ادامه دارد که با جاهلیت مدرن نامبردار است. پژوهش حاضر با تأمل در آیات قرآن، آرای مفسران و... به تبیین مؤلفه‌های جاهلیت پرداخته است.

جاهلیت دارای مؤلفه‌های ویژه‌ای است و محدود به زمان و مکان معینی نمی‌باشد و محورهای گوناگون آن در قرآن مطرح و نقد شده است. یکی از این محورها، نماد و ویژگی‌های جاهلیت می‌باشد. از جمله مؤلفه‌های فرهنگی مهم دوران جاهلیت که همچنان به اشکال دیگر در زمان حاضر در جوامع مختلف از جمله جوامع مسلمان دیده می‌شود، دو موضوع تبرّج و خشونت علیه زنان است. لذا ضروری است با تأسی به قرآن جهت شناخت چهره واقعی جاهلیت، این مؤلفه‌ها بررسی و تحلیل شود تا با نگرشی اصلاح‌گرایانه در دوران معاصر به کار برده شود. در پژوهش حاضر که با رویکرد توصیفی– تحلیلی و گردآوری مطالب از منابع معتبر صورت پذیرفته، می‌توان دریافت که رذائل اخلاقی در جاهلیت مدرن بر اساس تحولات فرهنگی، اجتماعی و دیدگاه‌های مادی گرایانه، جایگاه جدیدی پیدا کرده و مشابه جاهلیت اولی، همچنان ادامه دارد.

زبان شناسی شناختی بر این باور است که زبان به طور مستقیم مفهوم سازی گوینده را از موقعیت‌ها نشان می‌دهد. لنگاکر به عنوان یکی از نظریه پردازان زبان شناسی شناختی، بیان می‌کند که بر اساس سه اصل، اهمیت، دقت و چشم انداز می‌توان تعبیرهای گوناگون گوینده را مورد پردازش قرار داد. در قرآن کریم نیز اینگونه تعابیر بسیار هستند. در واقع تعابیر گوناگونی که در آیات قرآن به کار رفته‌اند، از لحاظ شناختی نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند و معناسازی خاصی دارند. یکی از آن تعابیر، تعبیر«لعل+فعل» است. در واقع این تعبیر به ما می‌گوید که کدام یک از عنصرهای زبانی آن آیات، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از این رو این مقاله بر آن است تا با کمک این نظریه و بر اساس منهج توصیفی- تحلیلی آیاتی که دربردارنده این تعبیر هستند، را مورد بررسی قرار دهد. نتایج این بررسی نشان داد که افعال موجود در تعبیر «لعل+فعل» در نزد خداوند اهمیت بیش‌تری نسبت به دیگر عنصرها داشته است و از بین دیگر عناصر زبانی، برجسته شده‌اند تا توجه خواننده را به سمت خود جلب کنند.

مدیریت بحران به عنوان موضوعی بین رشته­ای در حوزه­های مختلف مدیریت سیاسی، اجتماعی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. بنابراین رویکرد قرآن کریم به این موضوع، قابل توجه است. مطالعه آیات مدنی نشان می­دهد که پیامبر اکرم(ص) در دوران حکومت مدینه، با بحران‌های گوناگونی مواجه بوده است. یکی از پیچیده­ترین این بحران‌ها، اقدامات مخرب جریان نفاق در برابر پیامبر(ص) است. با توجه به جایگاه خاص پیامبر(ص) در دریافت وحی، واکنش‌های ایشان در برابر منافقان می­تواند به عنوان الگویی مطمئن برای مدیریت بحران در جهان اسلام و جامعه بشری مورد بهره­برداری قرار گیرد. مدیریت پیامبر(ص) در بحران­های ایجاد شده توسط منافقان را می­توان در سه مرحله کلی شامل مدیریت قبل از بحران، حین بحران و بعد از بحران ارزیابی کرد. این پژوهش بر آن است تا بر اساس مطالعه ادبیات موضوع و با رویکرد توصیفی-تحلیلی، مهم‌ترین بخش‌های این مدیریت که شامل بیان روش‌ها و اقدامات تنش­زای منافقان و واکنش­های متناسب قرآن همراه با اعلام سیاست‌ها و تدابیر پیامبر(ص) است را بررسی نماید. راهبردهای شش‌گانه به دست آمده در پژوهش حاضر، از دستاوردهای این نوشتار است.

در این تحقیق استشاره و استخاره که دو راهکار تصمیم سازی در فرهنگ اسلامی و قرآنی است مورد نقد و بررسی قرار گرفت. استشاره و استخاره دو موهبت از مواهب بزرگ خداوند مهربا‌ن‌اند که به هنگام حیرانی و سرگردانی می‌توانند برای انسان راهگشا باشند. این دو امر همانند دیگر امور در زندگی ما برای شروع اولیه نیاز به رعایت یک سری اصول و شرائط دارد که اگر با رعایت آداب و شرائطشان انجان نشوند نه‌تنها انسان را از حیرانی بیرون نمی‌آورند بلکه او را به گمراهی نیز می‌کشاند. لذا در این مقاله به مسائلی از قبیل چیستی و چرایی استشاره و استخاره، جایگاه آن‌ها در آیات و روایات و شرائط آن‌ها پرداخته شد. برای پاسخگویی به این موارد از روش تحقیق توصیفی استفاده شد و با مراجعه به منابع مکتوب و غیر مکتوب و سایت‌های اینترنتی، مطالب لازم جمع آوری گردیده است.