جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 434
نگاهی به فقه امام علی (ع) با تاکید بر عناصر احکام حکومتی، رویکرد قضایی و شذوذات روایی
نویسنده:
بهرامی بهرام, ناصری مقدم حسین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
چیرگی و تضلع امام علی (ع) به دانش خاصی محدود نیست. با این حال، نمود علمی آن حضرت در قلمرو فقه بسیار درخشنده و بارز است. روایات فقهی فراوانی از آن حضرت، میراث فقهی ما - و حتی اهل سنت - را سیراب کرده است و فقیهان سترگی چونان ابن عباس از خرمن دانش فقه او، خوشه برگرفته اند.فقه امام علی (ع) از دیرباز مورد علاقه و توجه فقه پژوهان بوده است، چه به لحاظ سنجش آن با فقه خلفای راشدین و چه از منظر آبشخور بودنش برای فقه امامان بعدی. با آن که عناصر متعددی در فقه امام علی (ع) نمود دارند، اما سه عنصر بیش از همه مهم و قابل بحث جلوه می کند: نخست، احکام حکومتی آن حضرت که با توجه به تشکیل حکومت از جانب ایشان و اجرای برخی تصمیمات که به ظاهر با احکام اولی در تعارض بود، اهمیت می یابد. دوم داوری ها و قضاوت های آن جناب که در پاره ای موارد نیازمند توجیه و واشکافی است و سوم روایت هایی است که به ویژه از طرق عامه به ایشان انتساب می یابد ولی عالمان امامی آنها را تلقی به قبول نمی کنند.
صفحات :
از صفحه 9 تا 48
أسالیب الحوار من وجهة نظر الإمام علی (ع)
نویسنده:
خزعلی انسیه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
لا ینکر أحد دور الحوار و آثاره الإیجابیة والسلبیة فی التعاملات الفردیة والإجتماعیة و لطالما کانت الأدیان و الشریعات تؤکد علی هذا الدور و خاصة فی مواقف خروج الکلام عن الإطار الفردی و اکد علی دوره الفاعل فی المسیرة الانسانیة و ما یرتبط بسعادة البشر و شقاوته حین تتوسع آفاقه فی المجتمعات البشریة. فی هذا المقال یعالج الحوار فی کلام علی (ع) من جوانب شتی نظرا إلی ظروف الحوار والأطراف المعنیة والأهداف المرمیة فیه ویتناول البحث فی کل من هذه المجالات المختلفة الطریق الصحیح و الأسلوب المتناغم مع الظروف المذکورة. فان الإمام إلی جانب تأکیده علی الأهداف السامیة فی الحوار، نبه من خلال سیرته و محاوراته وکذلک فی رسائله إلی العمال و الحکام الی منطلقات الحوار و حفظ الأصول و القیم للحیلولة دون انحرافه عن مسیره کما أشار الی استیعاب الانسان ما یجری علی لسانه والتفکیر بعواقبه والتسلیم الی الحق و الاجتناب من العصبیة. هناک تأکید علی التحلی بالحلم و اجتناب العناد و الإستئثار بالرأی و الإهتمام بالقواسم المشترکة للوصول الی التفاهم والإستعانة بالجدال الأحسن کأسالیب فاعلة و مؤثرة فی الحوار کما یستفید الإمام من سنن السابقین و الوقائع التاریخیة کنماذج حیة و واقعیة و یعرضها علی الصدیق و العدو بالرغم من أنه أراد من کل واحد منهما هدفا معینا و غایة مختلفة. منهج البحث هو توصیفی- تحلیلی والکاتب یتناول الکلام المنقول عن علی (ع) من خلال الکتب التاریخیة و الروائیة وبشکل خاص من خلال نهج البلاغة وغرر الحکم کمجموعتین أکثر إستنادا من سائر المأثورات الواصلة إلینا.
صفحات :
از صفحه 1 تا 17
نظام قبیله ای و خاستگاه خوارج نخستین
نویسنده:
پاکت چی احمد
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
مقاله حاضر در مقام آن است که از تحلیل نظام قبیله ای به منزله ابزاری برای توجیه وقایع رخ داده پس از جنگ صفین در راستای پایگیری خوارج نخستین استفاده کند. در این مقاله نشان داده شده است که رقابت های موجود میان قبایل عربی ساکن در عراق، نقشی تعیین کننده در بروز خارجی گری داشته است. با تحلیل وضعیت یکایک قبایل و نحوه مشارکت آن ها در جریان صفین و حکمیت، معلوم شده است که دو نوع چالش سیاسی، تاثیر مستقیم بر برآمدن خوارج از یک قبیله داشته است: در بعد روابط بین قبیله ای، در چارچوب ارتباط قبایل حاشیه ای متحد (قبایل اقماری) با قبایل محور، چالش سیاسی حاشیه با محور، زمینه بروز گرایش خارجی در میان قبایل حاشیه ای را پدید آورده است. در بعد روابط درون قبیله ای، گسل سیاسی در مرکز قبیله نیز منجر به بروز خارجی گری در شعبه های مرکزی قبیله ای شده است. باید توجه داشت گونه اول از تنیدگی منجر به خارجی گری ناپایدار و گونه دوم خارجی گری پایدار شده است.
صفحات :
از صفحه 93 تا 114
بررسی و نقد آراء ماتریدی و نسفی در مورد آیات مربوط به اهل بیت (ع)
نویسنده:
نفیسی شادی, خلیلی آشتیانی سمیه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.
صفحات :
از صفحه 145 تا 176
اسماء و صفات خداوند- مقایسه‌ای بین دیدگاه معتزله و روایات امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) و ائمه‌ی معصومین (علیهم‌السلام)
نویسنده:
علی ایمان‏پرست
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
توحید اصل اول همه‌ی فرق و مذاهب اسلامی است. با این وجود در جزئیات این اصل میان آنها اختلافات اساسی وجود دارد. از جمله‌ی مهم‌ترین و بحث‌برانگیزترین شاخه‌های توحید، موضوع اسماء و صفات خداوند متعال است. اینکه خداوند اسم یا صفت دارد یا خیر و اگر دارد، چگونگی اتصافش به اسماء و صفات، مهم‌ترین مسائل این بحث است. یکی از گروه‌های مهم اسلامی، «مکتب اعتزال» است. عمده شاخصه‌ی این مکتب، خلاف دیگر فرق اهل سنت، توجه بسیار زیاد آن به عقل و استنباط گزاره‌های دینی از مجرای عقل و خرد است. آنچه بررسی این گروه را دارای اهمیت خاص می‌کند، ادعای آنها بر اخذ معارف در توحید و عدل از امیرالمؤمنین علی‌بن ابی‌طالب (علیه السلام) است. در این تحقیق، سعی در شناخت عقیده‌ی معتزله در بحث «اسماء و صفات» خداوند و آن‌گاه تطبیق آن با سخنان امیرالمؤمنین (علیه السلام) و ائمه‌ی معصومین (علیهم السلام) شده است تا نشان دهیم که معتزله در نقاط قوتشان وام‌دار تشیع هستند و اکثر معضلاتشان به سبب عدم پایبندی کامل ایشان در پیروی از امیرالمؤمنین (علیه السلام) است. دانشمندان معتزله در موضوع اسماء و صفات هم‌رأی نیستند. عقاید آنها در این موضوع را می‌توان طور خلاصه این‌گونه بیان کرد: 1. نفی صفات و عینیت آنها با ذات، 2. سلب اضداد از ذات خداوند 3. نظریه‌ی حال، 4. نیابت ذات از صفات. با این حال می‌توان به طور کل گفت که همه‌ی آنها هم سعی در نفی صفات و هم حفظ کمالات حق متعال داشته‌اند و این خود منجر به نظریات مختلف در این باب شده است. با بررسی روایات می‌یابیم که امیرالمؤمنین (علیه السلام) و اهل بیت (علیهم السلام)، به نفی صفات از ذات خداوند متعال قائل هستند. نکته‌ی مهم دیگر، خروج از دو حدّ تعطیل و تشبیه در مورد خداوند است. ذات خداوند دارای ترکیب و قابل تجزیه نیست و اثبات صفات برای ذات، ناچار به وادی ترکیب ذات و تشبیه آن به مخلوقات وارد می‌شود که هر دو باطل است. در دیدگاه اهل بیت (علیهم السلام)، ذات خداوند قابل شناخت و تعقل و تفکّر نیست و عقل تنها تا مرتبه‌ی اثبات و تنزیه ذات می‌تواند پیش رود. به همین دلیل این ذات نه قابل تصوّر و نه قابل وصف است، چرا که هر وصفی، تشبیهی در دل خود دارد. به طور اجمال، روایات امیرالمؤمنین و اهل بیت (علیهم السلام) معانی ثبوتی برای ذات قائل نیستند و صفات ثبوتی را به معانی سلبی باز می‌گردانند. ما دلائل عقلی و نقلی مختلف در این باره را بررسی کرده راه جمع بین قائل شدن به کمالات حق متعال و نفی صفات را نیز از زبان روایات بیان نموده‌ایم. در پایان نیز، دو دیدگاه معتزله و روایی شیعی را با هم مقایسه کرده به این نتیجه رسیدیم که تنها نظر معتزله که مطابق روایات شیعی است، نظریه‌ی سلب اضداد از خداوند می‌باشد. پس از نظریه‌ی سلب اضداد، نظریه‌ی نیابت ذات از صفات بیشترین شباهت را با بیان روایات دارد. نظریه‌ی حال نوعی تشبیه خفی است و مطابق روایات نظر صحیحی نیست. نفی صفات و عینیت صفات با ذات نیز ـ هر چند در بیان بعضی از معتزله از حیث عبارات شباهت‌هایی با روایات دارد ـ اما در مجموع با آنها تطابق ندارد.
نقد تئوریهای پیدایش شیعه
نویسنده:
غیدان الاماره
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پایان نامه به ارزیابی تئوری های پیدایی شیعه می‌پردازد و شکل‌گیری شیعه از همان ابتدای بعثت پیامبر اکرم و آغاز اسلام را اثبات کرده و برخی دیدگاه‌های انحرافی درباره پیدایی تشیع و نسبت دادن آن به شخصی مجهول الهویه به نام عبدالله بن سبأ و نیز غرض ورزی‌های مخالفان شیعه را بررسی می‌کند. نویسنده ضمن تحلیل اعتقادات شیعه در مسأله امامت و خصایص شیعه و دیدگاه شیعیان به پیامبر اسلام? و امام علی(ع) و جانشینی آن حضرت به عنوان خلیفه بلافصل، در صدد اثبات این مسأله بر می‌آید که: شیعه همزاد اسلام است؛ از زمان خود پیامبر شکل گرفته و مصنوع دست هیچ شخص یا شخصیتی نیست. نوشتار حاضر در سه باب تنظیم شده است. باب اوّل به کلّیات مفهوم شیعه از لِحاظ لغت و اصطلاح، تاریخچه، شکل گیری و عوامل تشکیل دهنده تشیع اختصاص دارد. در باب دوم نظریات مختلف درباره تاریخ شکل گیری شیعه به ویژه پس از رحلت پیامبر اکرم? و جریان سقیفه می‌شود. نویسنده با استناد به آیات و روایات متعدّدی شیعه را همان یاران، محبّان و پیروان علی بن ابی طالب معرّفی کرده و فضایل شیعیان و جایگاه ویژه آنان را نزد خداوند متعال بر می‌شمارد. در باب سوم شبهه هایی درباره موسّس شیعه و خرافاتی در زمینه این که بنیان گذار آن عبدالله بن سبأ است، ارائه شده و پاسخ آن ها با استناد به آیات، روایات و ادلّه معتبر تاریخی مطرح گردیده است. نویسنده تناقض در احادیث ساختگی تاریخی در زمینه شخصیت عبدالله بن سبأ را بررسیده و آرای برخی مستشرقان را در این زمینه نَقل و نقد می‌کند. شبهه های نسبت دادن تشیع به فارس و اهل ایران و این که: تشیع تلفیقی از ادیان پیشین است، و پاسخ این دو شبهه نیز از دیگر مطالب این نوشتار محسوب می‌شود.
تربیت اخلاقی بر اساس تمثیل‌ها در کلام علوی
نویسنده:
ناصر جوادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هدف از این پژوهش بررسی و تبیین دلالت‏های تربیت اخلاقی بر اساس تمثیل‏ها در کلام علوی است. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی - تحلیلی می‏باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه‏ی منابع در دسترسبوده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات نیز سند کاوی و فیش برداری منظم و تدوین آنها بوده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات این پژوهش، از شیوه ولکات استفاده شده است. از این رو کلیه اسناد و مدارک موجود در ارتباط با موضوع پژوهش توصیف، تحلیل و تفسیر شده و دلالت‏های تربیتی مستخرج از آن ها استنباط و استنتاج شده‏اند. نتایج این پژوهش نشان داد که امام علی(ع) در تمثیلات خود دلالت‏های تربیت اخلاقی را حکیمانه به تصویر کشیده است به طوری که تمامی ابعاد تربیت اخلاقی مطمح نظر بوده‏اند. از جمله اهدافی که از تمثیلات در کلام علوی استنباط و استنتاج شده عبارتند از: تقوی، عبودیت و بندگی، آخرت گرایی، حکمت آموزی و اندیشه ورزی. مهم‏ترین اصول برگرفته از تمثیلات امام (ع) عبارتند از: تزکیه، تعقل، سعه صدر، اعتدال و میانه روی، حیاء، خاشع بودن، آراستگی، مداومت و محافظت بر عمل، حسن معاشرت، اصلاح شرایط و اصل کنترل در دوستی ها و از روش‏های تربیت اخلاقی کهبر اساس تمثیل‏ها در کلام علوی تبیین شده می‏توان به روش‏های تفکر، علم آموزی، الگویی، موعظه حسنه، مشاوره و مشورت، امر به معروف و نهی از منکر، تجربه آموزی، تحریک ایمان، پرهیز از دنیا پرستی، عفو و گذشت، حلم و کظم غیظ، صبر و بردباری، توبه، عادت، تشویق و تنبیه، عبرت آموزی، صداقت در گفتار، لطافت در گفتار، تغییر موقعیت، زمینه سازی، گشاده رویی و مواجهه با سختی ها و مشکلات اشاره کرد. از مجموع آموزه‏ها در تمثیل‏های امام علی (ع) چنین بر می‏آید که از منظر امام (ع) مهم‏ترین هدف تربیت اخلاقی " تقوا " و بزرگ‏ترین مانع تربیت اخلاقی " دنیا پرستی " است.
بررسی موضوع تحجر در نهج‌البلاغه
نویسنده:
مختار اسماعیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
دین حقیقتی متعالی و امری قدسی است و از این وجه فراتر از آسیب و آفت است ، اما رویکرد جامعه دینداران به دین ممکن است دچار آفت و آسیب گردد ؛ یکی ازاین آسیب ها که در صورت گرفتار آمدن افراد ، گروه ها و جامعه به آن ، زیان های فراوانی را متوجه اجتماع دینداران خواهد کرد تحجر می باشد . از آنجا که انسان موجودی متفکر است و امور زندگیش را با تفکر اداره می کند پیدایش تحجر در اندیشه ی او باعث ظهور آن در سایر عرصه های زندگیش نیز می شود، بر این اساس تحجر انواعی مانند: فکری ، فرهنگی ، تربیتی ، فقهی و سیاسی خواهد داشت و برای درمان هر یک راهکارها و راهبردهای ویژه لازم خواهد بود.در این پژوهش با استفاده از روش اسنادی سعی شده است این موضوع مورد کند وکاو قرار گیرد و راهبرد های امام علی (ع) در اصلاح چنین پدیده ی شومی ، خصوصیات افراد و گروه های متحجر را از این منابع استخراج کرده با عرضه ی آن به جامعه مانع از پدید آمدن یا گسترش آن گردد ؛ و در پایان به راهکارهای راهبردی در جهت زدایش چنین روحیه ای در جامعه ی دینی پرداخته شده است.
الگوی رفتار در خانواده از دیدگاه کلام و سیره علوی
نویسنده:
ناهید امیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خانواده از دیدگاه اسلام، کانون الفت و محبت و کانون مهر ورزی و مودت است. در این میان امام علی (علیه السلام) محبت و صداقت را ارکان اصلی خانواده عنوان می‌نماید. پژوهش حاضر در صدد بررسی و شناخت الگوی رفتار در خانواده از دیدگاه کلام و سیره علوی می‌باشد. سئوال اصلی این پژوهش به دنبال پاسخ به آن می‌باشد که الگوی رفتار در خانواده در کلام و رفتار امام علی (علیه السلام ) چگونه بوده است؟محقق با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای و بهره‌گیری از منابع و متون معتبر در این زمینه به بررسی وشناخت الگوی متعارف رفتار در خانواده، رفتار والدین با فرزندان، زن و شوهر و فرزندان در برابر یکدیگر در کلام و سیرۀ علوی پرداخته است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که محبت ورزیدن و صداقت از بنیان‌های اصلی خانواده در مکتب امام علی (علیه السلام) به حساب می‌آیند. پرهیز از دروغ و خشونت ورزی، داشتن حسن خلق و احترام متقابل اعضای خانواده نسبت به یکدیگر از مهمترین ارزش‌هایی است که پر کاربرد‌ترین عناصر مورد تأکید امام علی (علیه السلام)، محبت و مهربانی و خوش خلقی بوده و در فرهنگ علوی با صراحت کامل خشونت و زور در رفتار با خانواده نهی شده است. همچنین پاکدامنی، خوش خلقی، پرهیز از انتظارات نامعقول و تربیت صحیح فرزندان از توصیه‌های مهمی در فرهنگ علوی به زنان و همسران خانواده‌ها برای داشتن یک زندگی شیرین بوده است.
عبودیت از منظر امام علی علیه السلام
نویسنده:
زهرا حسینی قهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عبودیَت از ریشه عبد و به نظر بسیاری از لغت شناسان به مفهوم خضوع است. و در معانی متعددی چون اطاعت و فرمانبرداری از خداوند و پرستش او استعمال می شود. در این پژوهش عبودیت از منظر امام علی علیه السلام، بررسی شده است.علم و آگاهی،خردورزی، توبه و استغفار، تزکیه و تهذیب نفس و تقوا برخی از عوامل گرایش به عبودیت محسوب می شود. عبودیت، موانع بازدارنده نیرومندى دارد که آدمى را، در صورت غفلت، در دام خود گرفتار کرده و از برکات سرشار پرستش خداوند محروم مى‏سازد. برخی از موانع تحقق عبودیت از منظر امام علی علیه السلام پیروی از هوای نفس، آرزو های طولانی، وسوسه های شیطان، گناه و استکبار می باشد. عبودیت در کلام علی علیه السلام دارای آثار و دستاوردهایی است که می توان آن را در ابعادفردی – دنیوی، فردی – اخروی و اجتماعی – دنیوی مورد بررسی قرار داد. آزادگى، توکل، دوری از گناه و خروج از سلطه شیطان، جلب رضایت خداوند، کسب یقین و... از جمله آثار عبودیت در بُعد فردی – دنیوی است. جاودانگی در سرای ابدی، عاملنجات در قیامت، کسب سعادت و... از جمله آثار عبودیت در بُعد فردی – اخروی است. درک عظمت و قدرت اسلام، ارتقاء اخلاق اجتماعی و... از جمله این آثار در بُعد اجتماعی – دنیوی می باشد. لازم به ذکر است قرار گرفتن در صراط مستقیم الهی مهمترین اثر عبودیت می باشد که در برگیرنده تمامی آثار یاد شده، است.
  • تعداد رکورد ها : 434