جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
اشاعره
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 122
عنوان :
همآوردیِ سید مرتضی با معتزله در مسئله افضلیت انبیا بر ملائکه
نویسنده:
عین الله خادمی، محمد طباطبایی یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معتزله
,
افضلیت
,
شیعه
,
انبیا
,
ملائکه
,
سید مرتضی علم الهدی
,
17. فرق کلامی
,
13. علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
کلام شیعه ,
ابلیس ,
شیخ مفید ,
اشاعره ,
کلام امامیه ,
عدم حجیت خبر واحد ,
کرامت انسان ,
خداوند ,
المخلوق ,
تفسیر کلامی ,
تکلیف خداوند ,
ابلیس ,
نسبت انسان و فرشته ,
نومعتزلیان ,
فضیلت انبیا ,
اهل حدیث ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
دو فرقه کلامی شیعه و معتزله در مسائل گوناگونی اختلاف دارند. سید مرتضی، سرآمد متکلمان امامیه در قرن چهارم و پنجمِ هجری که به ناحق به اعتزال متهم شده، به نقد یکی از مسائل اختلافی با معتزله پرداخته و در تقابل با این جریان، به افضلیت پیامبران بر ملائکه معتقد است. وی هرچند با نقد ادله لَه و علیه مدعای معتزلیان مبنی بر افضلیت ملائکه بر پیامبران، رأی شیعه را اختیار میکند، در ادله عقلی و نقلی امامیه نیز خدشه میکند و مبنای پذیرش قول امامیه را اجماع علمای این طایفه میداند. به نظر میرسد در مجموع، نظرِ سید مرتضی درباره مسئله تفاضل قابل قبول باشد، چراکه ادله ذکرشده قابل مناقشه است و نمی توان با تکیه بر آنها، رأی قاطعی اتخاذ کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 102
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مسأله اراده خداوند از منظر حکمت متعالیه و مکتب تفکیک
نویسنده:
علیارشد ریاحی، زهره نصر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
صفات الهی در حکمت متعالیه
,
صفات الهی
,
اراده الهی
,
صفات خدا
,
حکمت متعالیه
,
ارادة الهی
,
مکتب تفکیک
کلیدواژههای فرعی :
کیف نفسانی ,
معتزله ,
صفات ثبوتی ,
اشاعره ,
سنخیت ,
الامامیه ,
صفات الفعل ,
المرید ,
الکیفیه النفسانیه ,
الفاعل المختار ,
علت تامه ,
فاعل موجب ,
صفت فعل ,
فعل فاعل مختار ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اهل بیت(ع) ,
قدرت فاعل مختار ,
اراده فاعل مختار ,
قرآن ,
صفت ذات ,
نظام اتم ,
ترک فعل ,
مشیت ,
صفات فعلیه ,
صفات سلبی ,
کیف نفسانی ,
اجزاء علت تامه ,
صفات ذاتیه ( الهی ) ,
صفات فعلیه ,
مشیت فعلی ,
نظام اتم ,
فاعل موجب ( قادر ) ,
قرآن ,
کیف نفسانی ,
ضرورت علی معلولی ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
اسم مرید ,
صفات ثبوتی(مقابل سلبی) ,
صفات سلبی(عرفان نظری) ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
منشأ اراده ,
سلب صفت از ذات ,
سنخیت خالق و مخلوق ,
صدور معلول ,
مجبور بودن خداوند ,
ملاک اختیار ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
در اندیشه صدرالمتألهین، اراده الاهی، علم او به نظام اصلح و از صفات ذات است. خداوند، علت تامه مخلوقات است و صدور فعل از او، ضروری میباشد. در مقابل دیدگاه صدرا، به باور اهل تفکیک، اراده الاهی نه به معنای علم، بلکه به معنای قدرت و سلطه بر فعل و ترک است؛ و در نتیجه، از صفات فعل به شمار میآید. با چنین توصیفی، خداوند، فاعل مختار است و نتیجه قول به علت تامه بودن او، فاعل موجب بودن او است. از جمله اشکالاتی که پیروان مکتب تفکیک بر دیدگاه ملاصدرا وارد کردهاند، اشکال به معنای اراده و ضروت علی و معلولی میان خداوند و مخلوقات است که منجر به فاعل موجب بودن خداوند میگردد. در این نوشتار، دیدگاه صدرالمتألهین در تقابل با مکتب تفکیک در باب اراده الاهی، بررسی شده و به اشکالاتی پاسخ داده شده است که پیروان مکتب تفکیک در این باره بر صدرا وارد کردهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 70
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سازگاری جبر و اختیار نزد سازگارگرایان جدید غربی و ملاصدرا
نویسنده:
فخرالسادات علوی، یوسف شاقول
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جبر و اختیار(کلام)
,
جبر و اختیار از نظر ملاصدرا
,
جبر و اختیار از نظر سازگارگرایان جدید غربی
کلیدواژههای فرعی :
جبر ,
اصالت وجود ,
اشاعره ,
امر بین امرین ,
آزادی اراده انسان ,
سازگارگرایی ,
آزادی گرایی ,
اهل تفویض ,
سازگارگرایی اسلامی ,
فرضیه متافیزیکی آزادی مطلق انسان ,
لوازم آزادی ,
رفتارهای بازتابی ,
خود کنترلی تأملی ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2322-3421
چکیده :
مسأله جبر و اختیار (اجبار یا آزادی اراده انسانی) یکی از مسائل بنیادین تاریخ اندیشه بشری، و محل مواجهه آراء متنوع و بعضا متضاد انواع مکاتب جبر گرا، آزادی گرا و سازگار گرا بوده و هست. آنچه در پیش رو دارید حاصل بررسی و تأملی در اهم رویکرد های سازگار گرایانه اخیر فلاسفه غربی و نیز راهبرد خاص ملاصدرا در عالم اسلامی به منظور دفاع از آزادی اراده است؛ این رویکرد ها توانسته اند با نگاهی واقع نگرانه و در پرتو تعدیل معنا و لوازم آزادی، به نزاع دیرینه آزادی و جبر پایان داده و سازگاری این دو سویه به ظاهر ناسازگار را نشان دهند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 72
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی حدوث و قدم کلام خدا در اسلام و مسیحیت
نویسنده:
علی اکبر افراسیاب پور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قدیم
,
الحدوث
,
خلق قرآن
,
حدوث
,
حدوث کلام الهی
,
حدوث قرآن
,
حضرت عیسی (ع)
,
حدوث و قدم قرآن
,
حدوث و قدم کلام الهی
,
حضرت مسیح (ع) از نظر مولوی
,
دین مسیحیت (دین الهی توحیدی تحریف شده)
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
اسلام ,
مسیحیت ,
اشاعره ,
ماهیت کلام ,
بنی عباس ,
وعد و وعید ,
حنابله ,
انجیل ,
فرشته وحی ,
حنابله (فرق کلامی) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
وعد و وعید ,
انجیل ,
نوس ,
شورای نیقیه ,
کلمه(لوگوس) ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
دین مسیحیت(دامنه ادیان پیشرفته) ,
عباسیان ,
صفت در ذات ,
کلمه خدا ,
کلام و فعل خدا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
یکی از مهمترین مشترکات کلامی بین دین اسلام و مسیحیت، بحث درباره حدوث و قدم کلام خداست. شاید کهنترین جدال اعتقادی در این دو دین آسمانی، همین موضوع باشد. متکلمان مسیحی، که مسیح را کلام خدا دانستهاند، درباره حادث یا قدیم بودن، الهی یا انسانی و آسمانی یا زمینی بودن او دچار اختلاف شدهاند و به همین دلیل، در بین خود، مذهبها و مکتبهای مختلفی را به وجود آوردهاند. این اختلافات در نخستین حکومتهای آنها و دوران کنستانتین و شورای نیقیه اوج میگیرد. در اسلام نیز درباره کلام خدا، یعنی قرآن مجید همین ماجرا وجود داشته و بحث شده است که آیا کلام خدا حادث است یا قدیم و آسمانی است یا زمینی، به ویژه در دوران خلافت مأمون خلیفه عباسی و اختلاف معتزله و اشاعره و دیگران، این جدال اوج گرفت. در این مقاله، به مشابهتهای متعدد این دو دین الهی درباره کلام خدا پرداخته و موارد متعددی از آن شباهتها ارائه گردیده است که راهی برای تقریب بین این ادیان آسمانی میگشاید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
زبان دین از دیدگاه ملاصدرا و قاضی سعید قمی
نویسنده:
سیده معصومه حسنی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
زبان دین از نظر ملاصدرا
,
زبان دین از نظر قاضی سعید قمی
,
زبان دین (فلسفه دین)
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
تشکیک در وجود ,
اصالت ماهیت ,
اصالت وجود ,
اشاعره ,
رابطه لفظ و معنا ,
امکان معرفت خداوند ,
زبان رمزی ,
قرآن ,
زبان حقیقی ,
رازهای زبان الهی ,
معناشناسی صفات الهی ,
زبان سلبی ,
نحوه دلالت اسم بر مسما ,
ایراد زبان مستقیم ,
رمزگونگی زبان قرآن کریم ,
نفی زبان استعاری ,
مراتب فهم انسان ,
مراتب معنای کلمات الهی ,
صفات ایجابی خداوند ,
صفات سلبی خداوند ,
زبان دین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
زبان شناسی دینی خواستار کشف رازهای زبان الاهی است که در قالب زبان بشری بیان شده است تا از این طریق، هم بتواند به سؤالات زیادی در مورد نحوه ی نزول کلمات الاهی، چگونگی حفظ معانی کلمات در عالم علوی و عالم سفلی و ... پاسخ دهد و هم در مورد راه یابی به فحوای اصلی متون الاهی که همان نظر شارع مقدس است، به حقایقی دست یابد. در راستای فهم «زبان قرآن کریم»، شناخت نظریات ملاصدرا و قاضی سعید قمی از اهمیت به سزایی برخوردار است؛ زیرا با تقابل این دو دیدگاه، گستره ی این مسایل نزد متفکران اسلامی، به خوبی آشکار می شود. مهم ترین موضوع مورد بحث آن ها، مساله ی «معناشناسی صفات الاهی» است. ملاصدرا با اختیار کردن زبان رمزی و حقیقی و رد هر گونه استعاره به تفسیر کلمات واجب الوجود پرداخت؛ در مقابل، قاضی سعید به زبان سلبی روی آورد. این نوشتار در صدد کشف علت اختلاف این دو متفکر در گزینش نوع زبان دینی است که دامنه ی آن در «رابطه ی لفظ و معنا» و «نحوه ی دلالت اسم بر مسما» نیز کشیده شده است و پس از بیان دیدگاه های دو طرف در اثبات سخن خویش و رد نظر متقابل، به این مطلب دست می یابد که این اختلاف ریشه در مبانی انسان شناختی و جهان شناختی دارد و سرانجام در این نوشتار، دیدگاه قاضی سعید مورد نقد قرار می گیرد که از جمله پای بند نبودن قاضی سعید بر اصول مورد پذیرش خویش است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 48
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
افضلیت امام از دیدگاه فرق کلامی
نویسنده:
علیرضا نجف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امامت
,
امام شناسی
,
افضلیت امام
,
امام شناسی
,
امامت
,
افضلیت ظاهری امام
,
امام شناسی کلامی
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
ولایت ,
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
اشاعره ,
الامامیه ,
الخلفاء الراشدین ,
صحیح بخاری ,
شایستهسالاری ,
اشاعره (اهل سنت) ,
سنت الهی ,
معتزله (اهل سنت) ,
امامت فاضل ,
امامت مفضول ,
وصی بلا فصل پیامبر(ص) ,
قرآن ,
سنت های الهی ,
أهل السنة ,
امامت مفضول ,
مصلحت عامه ,
قرآن ,
3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
خلفای راشدین ,
امامت ظاهری ,
شرط امامت ,
امام از نظر شیعه ,
امام از نظر سنت ,
خلافت امام حسن (ع) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
یکی از ویژگی های امام که مورد اختلاف متکلمان مسلمان واقع گردیده، افضلیت او از سایر افراد امت است. افضلیت در نظر ایشان از دو حیث مطرح است: نخست افضلیت به معنای فزون تر بودن کرامت و ثواب او نزد خداوند و دومی افضلیت در صفاتی که شرط امامت ظاهری است. متکلمان امامیه به اتفاق، افضلیت از هر دو حیث را از شرایط ضروری امامت می دانند. این مسأله برای اولین بار از طرف شیعیان مطرح گردید تا با تکیه بر افضلیت امامان خود، احق بودن ایشان برای امامت را اثبات کنند. در افرادی که از طرف امام به حکومت نصب می شوند مثل والیان، امیران و قضات، اگرچه افضلیت مطلق شرط نیست، ولی ایشان نیز باید در آنچه بر آن ولایت می یابند، از رعایای خود افضل باشند و در هیچ حال تقدم مفضول بر فاضل جایز نیست. اما متکلمان اهل سنت در این مسأله دیدگاه واحد و ثابتی نداشته اند. گروهی در مقام نظر از وجوب امامت افضل جانبداری کرده و در واقعیت تاریخی، ترتیب خلفا را به ترتیب افضلیت آن ها دانسته اند. اما اکثر معتزله و اشاعره امامت افضل را ضرورتاً به مصلحت ندانسته و به عذر حفظ مصالح امت، به جواز امامت مفضول با وجود افضل رأی داده اند. هر گروه در اثبات مدعای خود به دلایلی از کتاب، سنت، اجماع، و عقل تمسک کرده اند. با عنایت به این که پذیرش هر یک از این دو مبنا تاثیر عمیقی در ترسیم ساختار نظام سیاسی – حکومتی اسلام دارد، این مقاله در پی آن است که به تبیین و نقد دیدگاه ایشان در این خصوص بپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 173 تا 207
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی انتقادی تلاشهای عقلی متکلمان و فیلسوفان اسلامی در مسأله حشر حیوانات
نویسنده:
طوبی کرمانی، کرامت ورزدار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد
,
انسان شناسی
,
حشر حیوانات
,
امکان عقلی معاد
,
نفس حیوانی
,
03. انسان شناسی Human nature
,
علم نفس
,
حشر حیوانات
,
خواص نفس حیوانی
,
معاد(فلسفه)
,
معرفت نفس(خودآگاهی)
,
علت معاد
,
حیوان شناسی
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
اشاعره ,
اراده ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
شعور ,
مراتب ادراک ,
آکل و مأکول ,
برهان غایت ,
اختیار ,
اشاعره (اهل سنت) ,
اعواض ,
تجرد خیال ,
معتزله (اهل سنت) ,
ادراک تخیلی ,
ادراک حسی ,
شبهه آکل و مأکول ,
قرآن ,
تجرد خیال ,
ادراکات خیالی ,
امکان عقلی حشر ,
علت حشر ,
اعواض ,
اعاده معدوم ,
تشخص ,
قرآن ,
اراده ,
شعور حیوانات ,
نفس مجرد حیوان ,
مسأله عوض ,
تکلیف حیوان ,
برهان علت غایی ,
بازگشت به مبدأ ,
حدود ادراک ,
شعور باطنی حیوان ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
در این نوشتار، تلاش متکلمان و فیلسوفان اسلامی در باب حشر حیوانات، از دو جنبه امکان عقلی حشر و علت آن، بررسی شده است. پاسخهای متکلمان به سؤال اول، مختلف است. برخی با توجه به اینکه اساساً هیچ مجردی غیر از خداوند را قبول ندارند، حشر حیوانات را نیز همچون حشر انسان، به صورت جمع کردن مجدد اجزای پراکنده شده، میدانند؛ برخی دیگر، به دلیل تساوی رتبی حیوان و انسان، منکر نفس مجرد در حیوانات شده و حشر آنها را انکار میکنند؛ و گروهی نیز با دلیلی مبتنی بر استقرا، در صدد اثبات نفس مجرد در حیوانات برآمدهاند. اما از منظر فیلسوفان، نفس حیوانی در مرتبه ادراکی خیالی سکنا دارد؛ به همین دلیل، فارابی نفوس حیوانی را به دلیل عدم ادراک عقلی، غیرمجرد میانگارد. در آثار بوعلی و شیخ اشراق در باب تجرد خیال، دوگانگی به چشم میخورد که مدعای قویتر، انکار تجرد خیال و بالتبع، منکر تجرد نفوس حیوانی و حشر آنها هستند. صدرالمتألهین با اثبات تجرد خیال، گامی نوین در توجیه امکان عقلی حشر نفوس حیوانی برداشته است. متکلمان درباره سؤال دوم، بر مسألۀ عوض تأکید کرده است که به دلیل عدم جامعیت، مورد نقد است. علامه طباطبایی با بحث اختیار و شعور در حیوانات، به نوعی تکلیف در حیوانات، قائل شده است. صدرا در این مسأله، از طریق برهان علت غایی، اثبات میکند که تمام موجودات به سمت مبدأ بازخواهند گشت؛ وگرنه دچار تناقض و خلف خواهیم شد. این پژوهش با نگاهی متفاوت، و با طرح دیدگاهی نو، نشان میدهد که میتوان حشر حیوانات را حشر برخی از انسانها به صورت حیوانات مختلف در روز قیامت به شمار آورد که در واقع، همان عدم صعود از مرتبه حیوانی به مرتبه انسانی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
امامشناسی از منظر حکمت متعالیه
نویسنده:
معصومه سالاریراد، امیرعباس علیزمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام شناسی حکمت متعالیه
,
امام علی بن موسی الرضا
,
17. فرق کلامی
,
امامت
,
نبوت
,
وحی
,
شیعه شناسی
,
پیامبر
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
اصالت وجود ,
علامه طباطبایی ,
اسفار ,
معتزله ,
ولایت ,
کون جامع ,
حرکت جوهری ,
ملاصدرا ,
الله ,
شیعه ,
مشاء ,
اشاعره ,
فاعلیت الهی ,
لطف ,
متکلمان شیعه ,
قاعده لطف ,
شیخ کلینی ,
ولایت تکوینی ,
قرآن کریم و امام زمان (عج) ,
قاعده امکان اشرف ,
ریاست عامه ,
عینیت مقام امامت ,
ضرورت عقلی امام ,
نص بر امامت ,
مبانی فلسفی اوصاف امام ,
صفات ائمه اطهار (ع) ,
فاعل طبیعی ,
کرامت امام معصوم (ع) ,
دلایل وجوب امام ,
دلایل وجود امام ,
شرح اصول کافی ,
لزوم هدایت انسان ,
ادله نقلی بر اثبات ائمه (ع) ,
تاسیس حکومت دینی ,
وجود برتر ,
حجت الهی ,
ولایت تشریعی ,
واسطه فیض الهی ,
وحی ,
مفهوم امامت ,
مقام امام (ع) ,
اقتضای عنایت الهی ,
ابن سینا ,
پیامبر ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-7063
چکیده :
در مکتب تشیع، امامت یکی از اصول مسلم اعتقادی است. این اصل در ردیف مقام نبوت جای دارد. متفکران و اندیشمندان زیادی همواره در طول تاریخ تشیع، در قالب مکاتب فلسفی و کلامی به اثبات و تبیین این اصل پرداختهاند. آنها ویژگیهای دارنده این مقام را به طور مفصل تفسیر کردهاند. در همین راستا، حکمت متعالیه به عنوان یکی از مکاتب مهم فلسفی در جهان اسلام به تبیین و تحلیل شئونات و جایگاه امامت پرداخته است. پیروان این مکتب که در رأس آن صدرالمتالهین شیرازی است، مباحث مهمی را حول این محور تفسیر کردهاند. از جمله این مسایل میتوان به اثبات اصل امامت به عنوان یکی از مبانی اعتقادی، عینیت مقام امامت، وجود امام و ضرورت عقلی آن، نص بر امامت، شیوه تعیین و انتصاب وی، بیان مبنای فلسفی اوصاف امام و پیوند این اوصاف با امام و عدم امکان قطع رشته امامت از روی زمین اشاره کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل و ارزیابی رمزگشایی علامه طباطبایی از مسئله طینت
نویسنده:
مهدی ذاکری، محمد حسین منتظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظر علامه طباطبایی در مورد طینت
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
جبر و اختیار ,
اشاعره ,
سعادت و شقاوت ,
تجرد ادراک ,
طینت علیین ,
احادیث طینت ,
تکامل نفس ,
جبر و اختیار(کلام) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
حکمت صدرایی ,
قرآن ,
جبرگرایی ,
آیات سعادت و شقاوت ,
قرآن کریم ,
تفاوت اقتضاء و علت تامه ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2383-3165
چکیده :
دستهای از اخبار در میراث حدیثی شیعه، تفاوت آدمیان در آفرینش را مطرح میکند و از پیوند ایمان و کفر، با طینت آدمیان سخن میگوید. ظاهر این روایات، دال بر سعادت و شقاوت ذاتی انسان و نفی اختیار آدمی در رقم زدن عاقبت خویش و در نتیجه گرایش به جبر است. بسیاری از محدثان و اندیشمندان امامیه، به تبیین مفاد این روایات و حل اشکالات آنهاپرداخته اند. علامه طباطبایی با طرح الگویی جامع، بر اساس مبانی حکمت صدرایی به تحلیل محتوایی این احادیث پرداخته است. وی با حمل طین بر ماده زمینیای که بدن انسان را میسازد و سپس نفس انسان از آن برمیخیزد؛ تاثیر آن را بر سعادت و شقاوت انسان در حد اقتضا دانسته و مستلزم جبر نمیداند. این مقاله ضمن بیان تحلیل علامه، مبانی آن را تبیین می کند و در نهایت راه حل ارائه شده در دیدگاه علامه برای اشکالات را ارزیابی میکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 207 تا 240
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مفسرین قرآن و پل تیلیش: آیا زبان دین معرفتبخش است؟
نویسنده:
حمیده طهرانیحائری، میر سعید موسوی کریمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قرآن
,
تفسیر قرآن
,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
زبان نمادین دین
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
قرآن
,
تفسیر قرآن
,
تیلیش
,
زبان نمادین قرآن
,
زبان نمادین
,
زبان دین
,
معناداری و ارجاع
,
نظریه نمادین بودن زبان دین
,
معرفت شناسی گزاره دینی
,
زبان دین (فلسفه دین)
کلیدواژههای فرعی :
اشاعره ,
گزاره های دینی ,
ادیان ابراهیمی ,
آموزه خلقت در ادیان ابراهیمی ,
ادیان ابراهیمی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
عالم ذر ,
بیعت حدیبیه ,
وحی ,
نماد ,
فلسفه زبان ,
معناداری ,
گفتار دینی ,
وحی الهی ,
ابطال ناپذیری گزارههای دینی ,
صدق گزارههای دینی ,
فلسفه زبان ,
معناداری(اصطلاح وابسته) ,
معرفت زایی زبان دین ,
واقع نمایی گزاره دینی ,
خبر از عالم واقع ,
وحی اصیل ,
وحی وابسته ,
عالم ذَر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
شاید مهمترین مسأله زبان دین، موضوع «معناداری، ارجاع، و شأن معرفتشناختی گزارههای دینی» است؛ به این معنی که آیا گزارههای دینی، بهویژه گزارههای مربوط به خداوند و ویژگیهایش، معنادار، ارجاعدهنده، و حکایتگر امور واقع هستند یا خیر؛ و آیا زبان دین، معرفتزاست یا غیرمعرفتزا؟ در پاسخ، میتوان گفت با یک تقسیمبندی کلی، فیلسوفان دین به دو دیدگاه معتقدند: بنا به دیدگاه نخست، برگرفته از دیدگاه ویتگنشتاین متقدم و حلقه وین، گزارههای دینی، مهمل و فاقد معنا هستند. دیدگاه دوم که زبانِ دین را زبانی معنادار میداند، به دو گروه تقسیم میشود: گروهی زبان دین را معرفتبخش و گروهی غیرمعرفتبخش میدانند. از مهمترین نظریههای گروه دوم، نظریه «نمادین بودن زبان دین»، صورتبندی شده توسط پل تیلیش است. در این مقاله، پس از توضیح این نظریه و مهمترین نقدها علیه آن، به تفسیر تعدادی از آیات قرآن میپردازیم که به نظر شش مفسر مطرح در این مقاله، طبرِسی، زمخشری، فخر رازی، قشیری، میبدی، و طباطبایی، از جمله مواردی در قرآن هستند که در آنها از زبان نمادین استفاده شده است. نتیجه پایانی مقاله این است که به رغم همه اشکالات وارده به فرض نمادین بودن زبان دین، گزیری نیست مگر آنکه فرض کنیم دستکم بخشی از عبارتها و واژههای بهکار رفته در قرآن معنای نمادین دارند، و حکایتگر واقعنمایانهای از عالم نیستند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 122
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید