جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
حرکت اشتدادی نفس
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 53
عنوان :
حرکت و زمان در مجرّدات (بر اساس مبانى حکمت متعالیه)
نویسنده:
احمد سعیدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
زمان
,
مجرد
,
جسمانی
,
فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
تشکیک در وجود ,
بدن مثالی ,
حرکت اشتدادی نفس ,
مکان ,
حرکت قطعی ,
حرکت توسطی ,
قابلیت اشاره حسی ,
حکمت متعالیه ,
وحدت تشکیکی وجود ,
تغیر ,
مجرد متحرک ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
تقریبا همه حکما در اینکه حرکت و زمان از ویژگىهاى موجودات مادّى بوده و عالم تجرّد و موجودات مجرّد کاملاً منزّه و برتر از آنها هستند، اتفاق نظر دارند. اما مى توان با کمک مبانى حکمت متعالیه و دقت نظر در مفاهیم «مجرّد»، «مادّى»، «حرکت»، و «زمان» ثابت کرد که تنها مراتب عالى تجرّد فارغ از حرکت و زمان اند و در مراتب نازل «تجرّد»، نه تنها دلیل قاطعى بر استحاله «حرکت» و «زمان» نیست، بلکه چه بسا با الهام از پاره اى از آموزههاى نقلى، بتوان ادلّه اى هم بر امکان و وقوع «حرکت» اقامه کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 69
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هستى عقلى نفس از منظر عقل و نقل
نویسنده:
احمد سعیدى
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس آدمی
,
علم النفس ملاصدرا
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
علم نفس
,
هستی عقلی نفس
,
رابطه ذاتی نفس و بدن
کلیدواژههای فرعی :
قوس نزول و صعود ,
مجرد ,
وجود سعی نفس ,
حرکت اشتدادی نفس ,
اتحاد با هستی ,
وجود نفس قبل از بدن ,
بالقوه ,
وجود تجردی موجودات ,
نشئات نفس ,
هبوط نفس از عالم عقل ,
تطابق قوس صعود و نزول ,
روایات وجود قبلی نفس ,
تجلی بودن نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
درحالى که بسیارى از آیات و روایات حاکى از خلقت نفس پیش از بدن هستند، ملاصدرا مانند اکثر فلاسفه مسلمان، حدوث نفس را پیش از بدن مخالف ادله عقلى، و مستلزم محذورات فراوانى دانسته، و آن را انکار کرده است؛ اما به دلیل اهتمامى که به نشان دادن تطابق عقل و نقل داشته و براى حفظ حرمت ظواهر، کوشیده با تصرف در دلالت و ظهور ادله، سطحى برتر از معناى آیات و روایات ارائه، و مشکل پیش آمده را برطرف کند. وى معتقد بود که همه ادله حاکى از خلق روح پیش از بدن، درصدد بیان احوال نفس در عوالم برترند و نفس را به منزله کمالى از کمالات مبادى عالیه و موجودى در ضمن موجودات برتر توصیف مى کنند؛ یعنى ادله مزبور، ناظر به وجود عقلى نفس اند نه وجود نفسى آن. در این مقاله، ضمن تبیین و تثبیت آموزه «هستى عقلى نفس»، پاره اى از اشکالات عقلى و نقلى به آن را پاسخ داده ایم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دستاوردهاى نظریه حرکت جوهرى نفس در حل برخى مشکلات عقلى و نقلى
نویسنده:
احمد سعیدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حرکت جوهری
,
حرکت اشتدادی نفس
,
معاد(کلام)
,
علم نفس
,
دستاوردهای حرکت جوهری
,
تجرد نفس (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
معاد ,
حدوث نفس ,
مرگ ,
وجود سعی نفس ,
نفسیت نفس ,
کثرت نوعی انسان ,
مسخ باطنی ,
مرگ طبیعی ,
بقا و خلود نفس ,
تجرد مثالی ,
مسخ ظاهری ,
کثرت نفوس ,
جمع تجرد و کثرت ,
کثرت نفوس مجرد ,
تجرد تام عقلی ,
تکثر نفوس پس از مرگ ,
انحصار نوع مجرد در فرد واحد ,
درجات نفس ,
درجات التفات نفس ,
آیات درجات نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
با پذیرش حرکت در جوهر و ذات نفس مى توان براى بسیارى از مشکلات عقلى و نقلى راه حل هاى دقیق تر یا آسان ترى یافت. نحوه حدوث نفس مجرد، کثرت نفوس مجرد، بقاى نفس پس از ترک بدن، و مرگ طبیعى تنها برخى از مواردى هستند که با این نگاه ویژه به نفس، تحلیل و تبیین بهترى مى یابند. در این مقاله کوشیده ایم برخى از نقاط ابهام در موارد مزبور را با بهره گیرى از تصریحات و تلویحات صدرالمتألهین برطرف سازیم و به این ترتیب بخشى از دستاوردهاى آموزه حرکت جوهرى نفس را در حوزه هاى عقلى و نقلى برجسته کنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 38
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روش شناسى علم دینى ناظر به علوم انسانى
نویسنده:
مهدى سلطانى، حمید پارسانیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جامعه شناسی
,
علم دینی
,
جامعه شناسی دینی
,
روش شناسی علوم انسانی
,
فلسفه (خاص)
,
حکمت متعالیه
,
نظریه اجتماعی
کلیدواژههای فرعی :
رابطه نفس و بدن ,
عقل خود بنیاد ,
حرکت اشتدادی نفس ,
فعل انسان ,
نقد علم مدرن ,
03. انسان شناسی Human nature ,
انسان کامل (کلام) ,
نظریه پردازی ,
مفاهمه ,
انسانیت ,
علم مدرن ,
مسایل جدید انسان شناسی ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
معرفت شناسی اسلامی ,
فلسفه پوزیتیویسم ,
واقعیت منحاز ,
امور اعتباریه صرف ,
اصالت وجود ,
موضوع علوم انسانی ,
عصر خود آگاهی ,
نفس الامر ادراک اعتباری ,
شکل گیری زیست جهان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
داعیان علم دینى معتقدند که علوم، اعم از انسانى و طبیعى، در دامنه و حاشیه متافیزیک به وجود آمده و بسط یافته اند؛ لذا با تغییر در متافیزیک، علوم نیز متحول خواهند شد. به عبارت دیگر، چنانچه متافیزیک الهى باشد، علوم نیز الهى مى شوند و چنانچه متافیزیک سکولار و این جهانى باشد، علوم نیز سکولار خواهند شد. با این حال، براى ایجاد تغییر و تحول در علوم، ارائه روش هایى بایسته و ضرورى است. هدف پژوهش پیش رو، ارائه روشى براى تغییر در علوم انسانى متناسب با چارچوب هاى علم دینى است. روش مقاله، تحلیلى ـ برهانى است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسى چیستى فلسفه اسلامى با رویکرد پاسخ به ایراد مخالفان آن
نویسنده:
محمد سربخشى
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایمان (فرجام شناسی)
,
مخالفت با فلسفه
,
فلسفه الهی
,
فلسفه اسلامی
,
حکم عقلی
,
حقایق خارجیه
کلیدواژههای فرعی :
نفس ناطقه ,
انسان شناسی ملاصدرا ,
اتحاد عاقل و معقول ,
حرکت اشتدادی نفس ,
محدودیت شناخت ,
ادراک عقلی ,
راه کشف و شهود ,
کمال نفوس انسانی ,
موجودیت ,
باورهای تقلیدی ,
وجودی بودن علم ,
تعریف فلسفه ,
شناخت حقایق اشیاء ,
رابطه فلسفه و عمل ,
دامنه فلسفه ,
اقامه برهان در فلسفه ,
فصل حقیقی انسان ,
ادراک حضوری موجودات عقلی ,
مراتب حکم به موجودیت ,
معرفت برهانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
برداشتى که مخالفان فلسفه از حقیقت آن دارند با آنچه فیلسوفان از آن اراده کرده اند یکى نیست. برخى از ایشان حقیقت فلسفه را بازى با مفاهیم و توضیح آنها و حداکثر اقامه برهان مى دانند. حتى برخى در برهانى بودن فلسفه تردید روا مى دارند. این در حالى است که دقت در تعاریف خود فلاسفه و تصریحات ایشان نشان مى دهد فلسفه از دیدگاه آنان حقیقتى بس فراخ دارد و همه عرصه هاى دانش و عمل را دربر مى گیرد. این برداشت دست کم در میان فلاسفه اسلامى وجود دارد. بى توجهى به معناى حقیقى فلسفه موجب طرح اشکال هاى فراوانى نسبت به آن شده است. این اشکال گیرى به ویژه از سوى کسانى که داعیه تدین دارند و به گمان خود فلسفه را در تعارض با دین مى بینند نمود بیشترى دارد. مقاله حاضر مى کوشد نشان دهد فلسفه نه تنها دانشى برهانى است، بلکه عمل نیز جزو حقیقت آن است و فیلسوف حقیقى کسى است که علاوه بر تسلط بر قلمرو دانش، در عرصه عمل به دستورهاى اخلاقى نیز به کمال رسیده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 58
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین وجودى و معرفتى حسّ مشترک در فلسفه اسلامى
نویسنده:
احمد بهشتى، محمّد نجاتى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حرکت اشتدادی نفس
,
ادراک (معرفت شناسی)
,
تقلیل گرایی
,
احساس
,
معرفت تشکیکی
,
فلسفه اسلامی
,
ادراک
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
حکمت متعالیه ,
اصالت وجود ,
مشاء ,
علم حضوری ,
متخیله ,
علم نفس ,
ادراک حسى ,
مفاهیم جزئی جعلی ,
مفاهیم جزئی شهودی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در حیطه علم النفس فلسفه اسلامى، حسّ مشترک به عنوان قوّه اى ادراکى مطرح شده است که مفاهیم حسّى، مفاهیم جعلى، و مفاهیم شهودى را ادراک مىکند. این مقاله، در دو حوزه وجودشناختى و معرفت شناختى، به بررسى حسّ مشترک پرداخته است. فلاسفه مسلمان از دوره ابن سینا با طرح مسئله وحدت نفس و تنزّل وجودى قواى نفس به حوزه مفهوم و اسم، به نوعى تقلیلگرایى وجودشناختى در باب حسّ مشترک جهت مى یابند. در بستر معرفت شناختى، در این مقاله، ابتدا ادراکات حسّ مشترک به لحاظ حصولى و حضورى بودن بررسى، و سپس با طرح مسئله نماى مطابقت در حکمت سینوى، نگاه ویژه ابن سینا به این مسئله تبیین شده است. در نهایت، با طرح نظریه حرکت جوهرى از دید ابن سینا (و اقتران با نگاه معرفتى ویژهاى که ابن سینا به حسّ مشترک دارد)، چالش فقدان محوریت اطلاقى معرفت از دیدگاه وى تا حدودى مرتفع شده است. حاصل این اقتران، گونه اى از معرفت شناسى خواهد بود که معرفت شناسى تشکیکى نامیده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسى دیدگاه مهدى حائرى یزدى در مسئله اتحاد عاقل و معقول با ابتنا بر کاوش هاى عقل نظرى
نویسنده:
محمدهادى توکلى
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اتحاد عاقل و معقول
,
وجود رابطی
,
برهان تضایف
,
حکمت متعالیه
,
ماهیت معقول بالذات
,
اضافه
,
معقول بالعرض
کلیدواژههای فرعی :
حرکت اشتدادی نفس ,
عرض ,
تکافؤ ,
وجود فی نفسه معقول ,
عاقلیت معقول ,
قاعده وجود رابطی ,
نحوه وجود اعراض ,
عاقل بالذات ,
عاقل بودن مجردات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
برهان تضایف یکى از براهینى است که صدرالمتألهین در اثبات نظریه اتحاد عاقل و معقول بدان متمسک مى شود. این برهان در آثار حکماى پس از صدرالمتألهین مورد بررسى و مناقشات بسیار قرار گرفت، عده اى آن را در جهت اثبات اتحاد مذکور، ناتمام دانستند و عده اى دیگر بر تمامیت آن اصرار ورزیدند. در این میان، مهدى حائرى یزدى، که به نظر مى رسد برهان مذکور را پذیرفته و در نوشته هاى خویش به صورت مبسوط به تحلیل و بررسى آن پرداخته، که در این مقاله دیدگاه هاى ایشان در «کاوش هاى عقل نظرى» مورد بررسى قرار مى گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 94
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش حرکت جوهری در تحول وجودی انسان
نویسنده:
مهدی نجفی افرا، مریم زیارتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی ملاصدرا
,
وجود شناسی ملاصدرا
,
علم النفس ملاصدرا
,
03. انسان شناسی Human nature
,
علم نفس
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
حکمت متعالیه
,
حرکت جوهری
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
قوه و فعل ,
حرکت اشتدادی نفس ,
حدوث جسمانی نفس ,
اکوان ثلاثه ,
نظام هستی ,
حدوث عالم جسمانی ,
حرکت جوهری اشتدادی ,
جوهر ,
وحدت قوای نفس ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قرآن ,
حرکت ,
عقل بالفعل ,
عقل بالملکه ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل مستفاد ,
حرکت تکاملی نفس ,
تکامل وجود عقلانی انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
حرکت نشان از اشتداد هستی موجود متحرک دارد. لذا در تفکر صدرایی، حرکت امری وجودی است، نه ماهوی، ولی به دلیل اتحاد ماهیت با وجود، حرکت به جوهر نسبت داده میشود. معنای حرکت جوهری این است که هر صورت حادث، مشتمل بر آثار و کمالات صور قبلی نیز هست و جریان حرکت به نحو «لبس بعد از لبس» است. اثبات حدوث جسمانی نفس، وحدت نفس با قوای آن و جامع اکوان ثلاثه بودن انسان، از دستآوردهای حرکت جوهری است. صدرا بر مبنای «حدوث جسمانی نفس» و «حرکت اشتدادی جوهری»، نفس انسانی را در آغاز، جسمانی میداند که با حرکت تکاملی، مادی- مثالی و سپس مثالی محض خواهد شد و سرانجام به مرتبه تجرد عقلی میرسد. نفس حقیقتی ذومراتب است که بدن، مرتبه نازله آن است و هر فعل و انفعالی که در یک مرتبه رخ دهد، با فعل و انفعال در مراتب دیگر مرتبط است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 132
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
از خیال شناسی ابن عربی تا معرفت شناسی صدرایی
نویسنده:
نفیسه اهل سرمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
ابن عربی
,
تجرد مثالی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
خلاقیت نفس
,
عرفان نظری
,
خیالشناسی
,
فلسفه و عرفان
,
Epistemology شناخت شناسی - بحث معرفت (مجتبوی)
کلیدواژههای فرعی :
اشکال وجود ذهنی ,
حرکت اشتدادی نفس ,
ادراک کلیات ,
قوای باطنی نفس ,
علم نفس ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
خیال(معرفت شناسی) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
علم به مادیات ,
معرفت شناسی صدرا ,
مراتب تکاملی نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
ابنعربی و ملاصدرا خیال را در معانی مختلفی به کار بردهاند که خیال منفصل و متصل، از شایعترین موارد کاربرد آن است. سایر کاربردها عبارتاست از خیال، «نامی برای ما سوی الله»، «هریک از موجودات»، «مرتبهای در صقع ربوبی»، «نفس»، «یکی از قوای نفس» و «مرتبهای از مراتب تکاملی نفس». در ایــن مقاله که با عنایت به سه معنای اخیرشکل گرفته است، کوشش میشود تا تصویری از کارکردهای خیال در نفسشناسی و پس از آن در معرفتشناسی صدرا ترسیم شود. بدینترتیب که یکبار از خیالشناسی تا نفسشناسی و سپس از آن تا معرفتشناسی حرکت میکنیم و بار دوم راه خیالشناسی را بهطور مستقیم تا معرفتشناسی تعقیب میکنیم. با این بیان، خلاقیت نفس و حرکت جوهری آن که متأثر از حوزه خیال هستند خود پیامدهایی در باب معرفتشناسی دارند که از آن جمله است: رابطه صدوری نفس و صورتهای ادراکی و حل اشکالات وجود ذهنی. بهعلاوه خلاقیت نفس در باب تعلیم و تربیت نقش برجستهای ایفا میکند. تغییر در ملاک کلیت و جزئیت، علم به مادیات، اثبات و حل اشکالات وجود ذهنی و علم حضوری از جمله ثمرات تجرد مثالی در حوزه معرفتشناسی است. البته در تمامی این مباحث، توجه خاص نگارنده بر روشن نمودن تأثیر عرفان ابنعربی بر حکمت صدرایی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و تحلیل «جسمانیت نفس» از دیدگاه صدرالمتألهین
نویسنده:
محمود شکری , یارعلی کرد فیروزجایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حرکت اشتدادی نفس
,
حدوث جسمانی نفس
,
جسمانیت نفس
,
کون تعلقی نفس
,
نفسیت نفس
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
نفس ناطقه ,
تعلق نفس به بدن ,
نظریه افلاطونی نفس ,
مراحل تکامل نفس ,
نظریه سینوی حدوث نفس ,
مراحل مادی نفس ,
نفس نباتی ,
مرحله جسمیت مطلق نفس ,
وجود رابطی نفس ,
نشئه اخروی نفس ,
وحدت در کثرت مراتب نفس ,
اضافه نفس به بدن ,
وجود فی نفسه نفس ,
صورت جسمیه ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
تجرد نفس (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
تعبیر «جسمانیت نفس» در آثار صدرالمتألهین براساس دو نظریه متفاوت از وی قابل تفسیر است: نظریه اول، حدوث جسمانی نفس است که براساس آن، نفس در مراحل ابتدایی وجود خود امری منطبع و حال در ماده است و نظریه دوم، ذاتی بودن «اضافه نفسیت» است که طبق آن، نفس دارای کون تعلقی بوده و در نتیجه از لحاظ وجودی وابسته به ماده است. ملاصدرا گاهی برمبنای نظریه اول و گاهی برمبنای نظریه دوم واژه های مادی و جسمانی را بر نفس اطلاق می کند. به نظر می رسد بدون تبیین و تفکیک این دو نظریه نمی توان به مفهوم روشنی از اطلاقات واژه های مادیت و جسمانیت نفس در کلام ملاصدرا رسید. افزون بر این، با تفکیک این دو نظریه می توان به دو تفسیر متفاوت از نظریه حدوث جسمانی و بقای روحانی نفس نیز دست یافت که به نظر می رسد هر دو، مورد تأکید ملاصدرا بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 115
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 53
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید