جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب حاضر در دو بخش تنظیم شده است. بخش نخست به اثبات صانع از دیدگاه عقل اختصاص دارد؛ زمانی که گفته می‌شود حقیقتی برای عاقل اثبات می‌شود یعنی این که او نسبت به آن حقیقت «تنبه» پیدا می‌کند. این تنبه، امری وجدانی و شهودی است، نه فکری و ذهنی و همچنین ذاتا اختیاری نیست؛ هرچند می‌تواند مقدمات فکری و اختیاری داشته باشد، اما وقتی تعبیر «اثبات عقلی» به کار می‌رود، مقصود این است که این تنبه برای عاقل به نور عقل حاصل می‌شود. در بحث اثبات صانع (توحید) هر عاقلی به نور عقل هم انکار صانع و هم تشبیه او را قبیح می‌یابد و این مساله‌ای است که در بخش اول روشن می‌شود. در بخش دوم اثبات صانع از طریق شواهد نقلی (آیات قرآن و روایات معصومین (ع)) صورت می‌گیرد. در این بخش مشخص می‌گردد که از کلام خداوند و سخنان اهل بیت عصمت و طهارت (ع)، دقیقا همان حقایقی استنباط می‌شود که با رجوع وجدانی به عقل به دست می‌آید.

در این نوشتار به شرح خطبه اول از کتاب نهج‏البلاغه پرداخته شده است. نویسنده با توجه به عبارات خطبه اول از نهج‏البلاغه، ابتدا به نعمت‏های فراوان خداوند و لزوم اندیشیدن در خلقت جهان اشاره کرده و سپس جلوه‏هایی از صفات خدا و ویژگی‏های این صفات را بررسی نموده است. وی قایل شدن به صفت برای خداوند را از منظر حضرت علی (ع) منتفی دانسته و معتقد است این مسأله موجب قایل شدن به ثنویت (دوئیت) برای ذات خدا می‏شود و این مساله با توحید منافاتی آشکار دارد. در قسمتی دیگر از کتاب به آفرینش جهان و قوانین حاکم بر خلقت اشاره شده و به افرینش ملائکه و عبادت آنان، اوصاف حاملان عرش، آفرینش آدم، دام‏های شیطان برای انسان و نمونه‏هایی از بندگی خداوند از دیدگاه حضرت علی پرداخته شده و عبارت مرتبط با این موضوعات ترجمه و مورد شرح اجمالی قرار گرفته است.

نگارنده در این کتاب آیات توحیدی در قرآن را تشریح نموده است بر این اساس، نخست، متن آیه را به همراه ترجمه‌ آن فراهم آورده و سپس به تفسیر و تحلیل آن پرداخته است. موضوع این آیات عبارت‌اند از: آفرینش انسان از خاک، تشکیل خانواده، آفرینش آسمان و زمین و اختلاف زبان‌ها و...، خواب شبانه و تجدید قوا برای روز، نشانه‌های بیم و امید، تدبیر خداوند نسبت به انسان‌ها، چشاندن رحمت از جانب خداوند، آفرینش شب و روز و خورشید و ماه، خشوع زمین و موجودات آن در برابر پروردگار، گردآورده شدن همه‌ی جنبندگان از یک لحظه، و نعمت باد و گردش کشتی‌ها در دریا.

کتاب حاضر مجموعه‌ای از حکایت‌ها و داستان‌های قرآن و معصومین (ع) شخصیت‌های برجسته است که طی آن موضوع نبوت عامه و خاصه مطرح می‌شود. مباحث اصلی کتاب عبارت‌اند از: "بعثت"، "راه شناخت پیامبران"، "وحی"، "عصمت"، "سرچشمه‌های دانش پیامبران"، "ویژگی‌ پیامبران و اختلاف ادیان"، "دعوت پیامبران"، "پیامبری حضرت محمد (ص)" و "دلایل ختم نبوت".