جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫از جمله مضامينى كه در ادبيان فارسى، به چشم مى خورد و بدان عمق ببخشيده است، انديشه هاى باريك و بلندى است كه از قرآن سرچشمه گرفته است. بدين سبب لازم بود ميزان و نوع تأثير قرآن در متون بررسى شود. براى اين منظور، ابتدا كتب عرفانى فارسى مطالعه و جدولى تنظيم شد كه نشان مى داد هر آيه، در هر كتاب چندبار به كار رفته است. بدين ترتيب، آياتى كه بيشتر از همه در اين كتابها به كار رفته بودند، مشخص شدند و تعداد 48 آيه به منزله متداول ترين آيه هاى قرآنى، از مهمترين متون عرفانى برگزيده شدند. در مرحله بعدى، نوع و برداشت عرفا از اين آيه ها بررسى و در نهايت دسته بندى شد و به شرح زير در متن پايان نامه قرار گرفت. ابتدا ترجمه و تفسير هر يك از آيات، از متون تفسيرى مختلف عربى و فارسى نقل شده و در خاتمه نظر شيخ ابوالفتوح رازى به منزله يك تفسير عرفانى شيعه آورده شده است تا خواننده بين تفسيرهاى عرفانى و عادى نيز بتواند مقايسه اى اجمالى انجام دهد. آنگاه، مطالب و شاهد مثالهاى مختلف از آثار عرفانى نقل شد و در نهايت، نظر عرفا درباره آن آيه ها، بررسى و دسته بندى شد.

‫چکيده : اين پايان نامه ترجمه و تحقيق کتاب قرآن حکيم از منظر امام رضا عليه السلام تأليف آيت‌الله عبدالله جوادي آملي به زبان اردو است، که در يک مقدمه وچهار فصل، ديدگاه امام رضاعليه السلام درباره قرآن و اهل بيت را منعکس مي سازد. در مقدّمه کتاب مزبور، مباحثي در زمينه علمي و عيني بودن کتاب خدا و ويژگي‌هاي هدايت بخش آن ارائه مي شود. در فصل اوّل راه‌ها و موانع رسيدن به معرفت قرآن بيان گرديده است. فصل دوم به تفاوت ميان تدبّر در قرآن و استنطاق آن و چگونگي استخراج معارف ناب قرآني مي پردازد. در فصل سوم به بحث درباره تشويق و ترغيب قرآن به تحقيق، تفکر، علم آموزي و تعقّل پرداخته شده و منع کردن کتاب خدا از پندارها و آرزوهاي باطل و طولاني بيان مي شود. در فصل چهارم راه هاي کسب معرفت صحيح و نجات از گمراهي از منظر قرآن کريم مورد توجّه قرار گرفته و راهکارهاي قرآن، مانندِ تشويق و ترغيب به روي آوردن به برهان عقلي و کشف و شهود قلبي و اجتناب از قياس وهمي و تمثّل شيطاني تبيين مي گردد. نگارنده همچنين با اشاره به وحدت و عينيت قرآن و اهل بيت عليهم السلام، هماهنگي عجيب اين دو عنصر هدايتگر و نوراني را توضيح مي دهد.

---

‫مباحث اين پايان عبارتند از: ويژگيهاى كلى مضامين شعرى ديوان صائب، شيوه بهرهجوئى صائب از قرآن در اشعار خود، ابيات سروده صائب ويژه قرآن، تلميحات صائب به داستانهاى قرآن نظير داستان يوسف (ع)، موسى (ع)، عيسى (ع)، ابراهيم (ع)، سليمان (ع)، داود (ع)، ايوب (ع) و آدم (ع).