جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

‫چکيده : اين پايان نامه با رويکردي قرآني، راه هاي رسيدن به کمال انساني، معيارهاي کمال، رابطه آن با عقل، علم، عشق، لذّت، ثروت، قدرت، تفکر، سعادت و تقرّب الهي و آموزه‌هاي قرآن در باره موانع رسيدن انسان به کمال مطلوب را بيان مي کند. نويسنده همچنين ديدگاه برخي مکتب هاي فکري مختلف و انديش مندان اسلامي و غيراسلامي را در اين باره جويا شده و در پنج فصل ابعاد مختلف کمال را بررسيده است. وي در فصل اوّل ساختار کلّي تحقيق، فرضيه‌هاي مرتبط با آن و روش تحقيق را بيان کرده و مفاهيمي از واژه‌هاي انسان، کمال، سعادت، رابطه کمال با حرکت، تفاوت سعادت و کمال، ملاک اختلاف کمالات و خيرات، کمالجويي انسان به صورت فطري و مراد از کمال حقيقي انسان را ارائه مي کند. نگارنده در فصل دوم ديدگاه‌هاي برخي مکتب هاي فلسفي و عرفاني را در زمينه کمال انسان و رابطه آن با عقل، نسبت بين لذت و کمال انسان و رابطه سعادت و کمال را مطرح کرده و ضمن بيان نظريّات شخصيت‌هايي مانند محيي‌الدين ابن عربي، سقراط، افلاطون و ارسطو، به نقد نظريه اعتدال طلايي ارسطو درباره کمال انسان مي پردازد. در فصل سوم ديدگاه قرآن کريم درباره رابطه قدرت و کمال، نسبت بين ثروت و کمال، فطري بودن حب مال و ثروت، مذموم نبودن جمع‌آوري ثروت، معيار ارزش و کمال نبودن آن مطرح شده است. در فصل چهارم معيارهاي کمال نهايي انسان از منظر قرآن کريم ذکر مي‌گردد و مفهوم کمال ذاتي و اکتسابي، کمال هدفي و وسيله‌اي و کمال طبيعي و اکتسابي تبيين مي‌شود. نگارنده با همين هدف، به ارزش ذاتي روح انسان و کمال و ترقّي آن اشاره کرده و ديدگاه‌هاي مفّسران قرآن را در باره ترقّي روح و حقيقت آن، قرب الهي و رابطه آن با کمال نهايي انسان و درجات و مراتب تقرب الهي منعکس مي سازد. فصل پنجم به عوامل کمال انسان همچون: تفکر، تعقّل، اراده، ايمان، عمل صالح و محاسبه نَفس از ديدگاه قرآن اختصاص دارد.

‫چکيده : نور و ظلمت، دو مبحث مهم قرآني است که نويسنده نيز در اين پژوهش سعي کرده با مراجعه به آيات قرآن و حال و هواي حاکم بر فضاي فرهنگ قرآني، مفهوم و مصاديق نور و ظلمت در قرآن کريم مورد شرح و بررسي قرار دهد. سپس شايع‌ترين مصاديق نور و ظلمت و موانع، آثار و ويژگي‌هاي آن دو را از منظر قرآن کريم تجزيه و تحليل کند. در فصل آغازين اين تحقيق، کليات پژوهش آمده و معناي لغوي و اصطلاحي و واژه‌هاي نور و ظلمت و اقسام نور مادي و معنوي، اقسام فلسفي، اعتقادي و اخلاقي نور و ظلمت و مفاهيم آن‌ها بيان گرديده است. فصل دوم به بيان مراتب نور و ظلمت اختصاص يافته است. نويسنده مراتب تکويني نور از جمله نور خدا، نور مجردّات، نور ماديات و مراتب ارزش (اختياري) آن، همچنين مراتب تکويني ظلمت در جمادات، حيوانات و انسان‌ها و مراتب ارزشي ظلمت (مراتب اختياري آن) مانند شرک، نفاق، کفر و فسق را شرح داده است. در ادامه اين پژوهش، نويسنده عوامل ايجاد و موانع نور و ظلمت را از منظر قرآن کريم در فصل سوم مورد شرح و بررسي قرار مي‌دهد و اموري مانند قرآن، پيامبر اکرم(، ائمه معصومين(، ايمان، عمل صالح و علم را از عوامل دستيابي به نور تلقي کرده و هواپرستي، حب دنيا، کبر و غرور، تقليد کورکورانه، ارتداد، لجاجت، دروغ و افترا در رهبري و هدايت‌گري را از موانع دستيابي به نور معرفي مي‌نمايد. نويسنده در فصل چهارم مي‌کوشد به درستي آثار و ويژگي‌هاي نور و ظلمت مانند آثار مادي و غير مادي، و همچنين آثار و ويژگي‌هاي نور حقيقي (خداوند) مانند جاودانگي آن، اعجاز آن، کمال مطلق بودن آن، قيوم بودن، جامعيت آن بيان کند و در ادامه، آثار ظلمت در دنيا مانند قساوت قلب، خيانت، فراموشي و غفلت، گمراهي، طغيان و اضطراب و آثار اخروي ظلمت مانند گرفتار شدن در عذاب‌هاي اخروي تبيين کند. بحث پاياني تحقيق، شرح و تفسيري اجمالي از آيات و روايات متعدد در خصوص نور و ظلمت است.

‫در تعاليم يهود، چنين ادّعايى مى‏خوانيم كه بنى اسرائيل ملّتى برگزيده است واين فكر باعث جرأت دادن به پيروان آن دين شده است وآنان را وادار به تجاوز وتعدى بر ديگران مى‏كند واينگونه است كه روح تعصّب نژادى وخود برتر بينى بر افراد اين قوم حاكم مى‏شود. قوم بنى اسرائيل به علت خصائص دنيا پرستى وتكبر وغرورى كه دارند، در طول تاريخ خود، انحرافات عظيمى را ايجاد كرده‏اند، وتاريخ آنان پر از ذلّت وآوارگى وتو سرى خوردن از كشورگشاها مى‏باشد. آنان براى رسيدن به مقاصد خود از هر مكر وظلم وجنايتى كوتاهى نكرده ونمى‏كنند، واز اين جهت است كه انبياء زيادى بر اين قوم مبعوث شده است، چرا كه هرگاه به دست پيغمبر قبلى هدايت مى‏شدند ورو به خدا مى‏رفتند با مرگ آن پيامبر دو مرتبه به حالت ستمكارى وسركشى اوليه برمى‏گشتند وخداوند براى اصلاح آن مردم مجدداً پيغمبر ديگرى مى‏فرستاد. آيات قرآن كريم در نكوهش بنى اسرائيل با كتاب عهدين هم صدا وهم گام مى‏باشد ودر هر دوى آنها از مذمّت اسرائيليان واعمال زشتشان وآنچه را كه سزاوار عذاب وغضب پروردگار شدند، گفته شده است. در اين پايان نامه، برخورد اين ملّت با فرستادگان الهى از ديدگاه قرآن كريم وكتاب عهدين مورد نظر قرار گرفته است. پذيرش وعدم پذيرش نبوت انبياء، تكذيب ويا تصديق معجزات وبينات آنان مفصلاً از ديدگاه قرآن وتورات بررسى شده ودر ادامه آن به قتل انبياء توسط اين ملت وطغيان وانحراف ايشان از مسير حق بعد از پيامبرانشان اشاره شده است. ان شاء اللَّه كه نتايج حاصل از اين تحقيق و بررسى بتواند ما را در راه شناخت اين قوم و يافتن صراط مستقيم يارى نمايد. »بعون اللَّه وتوفيقه«