جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 52
تبیین نقش هشام‌بن محمدبن سائب کلبی در تمدن اسلامی
نویسنده:
وحید سعیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش پیش رو با تکیه بر منابع دسته اول تاریخی و تحلیل روایت های باقی مانده از هشام بن محمد کلبی در بین منابع مکتوب، بر آن است تا ضمن معرفی خاندان کلبی و از میان این خاندان، هشام، به تبیین نقش او در تمدن اسلامی بپردازد. بررسی نقش و جایگاه هشام کلبی در زمینه‌های مختلف علمی که در آن فعالیت نموده است هدف دیگر این پژوهش است که در چند فصل بدان پرداخته می‌شود.شخصیت علمی هشام به خاطر گرایش شیعی خاندان کلبی مورد قضاوت های متفاوتی در میان منابع رجالی اهل سنت شده است اما منابع رجالی شیعه او را از جمله شیعیان به حساب آورده اند. بیشترین شهرت هشام به خاطر نسب نگاری اوست. تا قبل از ظهور هشام کلبی در حوزه‌ی نسب نگاری اسلامی، نگارش آثاری که در آن به ثبت نسب تمام قبایل پرداخته شود متداول نبود. هشام با نگارش اثر معروف خود با عنوان «جمهره النسب»، رو به سوی نوعی مجموعه‌نویسی ‌آورد اثری که محتویات آن در حکم دایر المعارف قبایل عرب به شمار می‌رود. گذشته از این هشام در زمینه نسب نویسی ابتکار دیگری نیز دارد؛ او نسب نویسی را علاوه بر انسان به حیوان ها هم تسری می‌دهد و در این زمینه کتاب معروف «نسب الخیل» را می‌نویسد. در زمینه تاریخ نگاری هشام از جمله مورخان فعال درجمع تاریخ نگاران عراق است. وی از اولین تاریخ نگارانی است که به صورت علمی به نوشتن تاریخ می‌پردازد. زمینه دیگر فعالیت هشام در مورد جغرافیاست. در این زمینه او از اولین نویسندگان مسلمان است که هم در مورد حوزه داخل شبه جزیره به نگارش پرداخته است و هم حوزه بیرون از این منطقه را نیز مورد بررسی قرار داده است.
پیدایش و گسترش جمکران (بحثی در جغرافیای جهان‌بینی)
نویسنده:
فلوریا خرازی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هدف اصلی ما در این نوشتار، بررسی چگونگی فرآیند شکل‌گیری، ریخت‌زایی و رشد مسجد جمکران قم (و مجموعه وابسته به آن) بر اثر ایجاد باور دینی است . "مجموعه‌ای که از مصادیق روشن تاثیر دین بر تحول رفتار و کردار معنوی انسان و در نتیجه پیدایی و تحول در چشم‌اندازهای فرهنگی است ، چرا که رابطه دین با محیط همواره از طریق باورمند شدن فرد، گروه دینی و یا جامعه گذر می‌کند و تحت فراهم آمدن شرایط و مقتضیات معین، بارگذاری کالبدی دین توسط شخص ، گروه و یا جامعه متدین، متنفذ و دارای در حد مقدرات انجام می‌گیرد و بدین ترتیب ساختار یا سازمان قضایی کارکردهای دینی شکل می‌یابد". تحلیل علمی نقش دین در نقش‌بندی و دگرگون‌سازی چهره مجتمع‌های زیستی کشور در گذشته و حال از ضروریات است و از آنجا که امروزه عده‌ای از نظریه‌پردازان جغرافیای شهری نقش عوامل مذهبی را در پیدایش و توسعه شهرها بسیار موثر می‌دانند اهمیت اینگونه مطالعات و تحلیلها بیشتر مشخص می‌شود. مسجد جمکران قم به عنوان یک چشم‌انداز فرهنگی که پیدایی آن متاثر از جهان‌بینی اسلامی است ، پس از انقلاب اسلام و تحول در نظام حکومتی، به واسطه دیدگاههای اسلامی کارگزاران حکومت رشدی فزاینده داشته است و به عنوان یک پدیده فضایی - مکانی می‌تواند محور مطالعات جغرافیایی باشد. از آنجا که این فضا اولین پدیده منبعث از جهان‌بینی و بینش اسلامی نیست و بی‌گمان آخرین آن هم نخواهد بود، و با توجه به پویایی و توان درونی بینش اسلامی در چهره‌بخشی و سامان‌دهی به فضاهای جغرافیایی ضروری است که جغرافی‌دانان ، برنامه‌ریزان شهری و ناحیه‌ای و مدیران امور کشوری به هنگام ارائه و اجرای طرحهای عمرانی نواحی مختلف ، از توان و نیروی پتانسیل این بینش بهره لازم را بگیرند.
کش ها و کشی ها
نویسنده:
منصور داداش نژاد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
کش نامی است مشترک برای چند مکان در مناطق شرقی جهان اسلام. در منابع رجالی، تاریخی و جغرافیایی از کش ها و کشی های بسیاری سخن رفته است. در این مقاله شش مکان که کش نام داشته شناسایی شده، ضبط های مختلف و موقعیت جغرافیایی آنها به دست داده شده، مشاهیر منسوب به آنها معرفی شده، و به برخی از اشتباهات و خلط هایی که در کاربرد نام این مکان ها و منسوبان بدانها صورت گرفته، اشاره شده است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 32
شبکه مفهومی «وادی» در گفتمان سده های نخست هجری
نویسنده:
مهران اسماعیلی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
برگرداندن «وادی» به واژه های متفاوتی چون دره، بیابان، منطقه، سرزمین و اخیرا مسیل و در بسیاری موارد ترجمه نکردن آن از سوی مترجمان بیانگر آن است که به رغم طی شدن سده ها از ارتباط میان زبان فارسی و عربی، دلالت روشن و مشخصی برای وادی در زبان فارسی در اختیار نیست و مترجمان صرفا با تکیه بر شواهد و قراین متن یا تجارب پیشین خود، معنای وادی را استنباط می کنند یا آن را به استنباط دیگران می سپارند. این مقاله در صدد بررسی این مساله است که این واژه مشخصا بیانگر چه پدیده جغرافیایی در خاستگاه خود بوده است و چرا در زبان فارسی نتوانسته معادل مناسب خود را طی دوره های گذشته به دست آورد. چنین می نماید که پیوند خوردن اقلیم بیابانی با زیست بشری در قالب کوچ نشینی، به تولید این واژه منتهی شده است و مفاهیمی چون منبع آب، پوشش گیاهی، پوشش جانوری، اقامت گاه بشری و جاده شبکه معنایی آن را شکل داده اند؛ ولی در ایران که کوچ نشینی در مناطق بیابانی کمتر روی داده این پدیده جغرافیایی اهمیت حیاتی نداشته و از این رو برای آن واژه ای وضع نشده است و درنتیجه «وادی» نه تنها مفهوم خود بلکه شبکه مفاهیم پیرامونی خود را نیز در زبان فارسی از دست داده و شبکه ای از معانی دیگر را پیرامون خود ایجاد کرده است.
صفحات :
از صفحه 3 تا 22
بررسی واژه شناختی و معناشناختی روستا و رستاق در دوره اسلامی تا سده هفتم هجری
نویسنده:
الهام امینی ,قنبرعلی رودگر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
از جمله اصطلاحاتی که جغرافیدانان دوره اسلامی از تقسیمات ایرانیان وام گرفتند، «روستاک» است که آن را به صورت های رستاق و روستا به کاربرده اند. به سبب شباهت های ظاهری و ریشه لغوی مشترک این دو تصور شده که روستا و رستاق در متون دوره اسلامی معنایی یکسان داشته اند. گرچه به ندرت این دو واژه معنا و دلالتی یکسان داشته، اما عموما، روستا و رستاق دو واحد جغرافیایی مستقل از یکدیگر بوده اند، روستا مترادف ده و قریه و رستاق واحدی بزرگ تر از شهر و در حکم بخش یا دهستان امروزی بوده است.
صفحات :
از صفحه 73 تا 86
جایگاه کوره در نظام تقسیمات جغرافیایی- اداری مسلمانان تا سده هفتم هجری قمری
نویسنده:
الهام امینی کاشانی ,قنبرعلی رودگر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
كوره معرب خوره پهلوی اصطلاحی است كه اعراب آن را از ايرانيان وام گرفتند. كاربرد كوره در تقسيمات كشوری دوره اسلامی - به عنوان واحدی كلان كه ساير واحدهای ديگر زير مجموعه آن قرار می گرفتند- به سرعت فراگير شد، چندان كه نه تنها در سرزمين های شرقی جهان اسلام كه در مصر و شمال افريقا و حتی اندلس نيز مورد استعمال قرار گرفت. اصطلاح كوره از لحاظ ظاهری و معنايی در طول سده های متمادی و در سرزمين های اسلامی كاربردی كمابيش يكسان داشته؛ اما در برخی دوره ها، جغرافيدانانی، خاصه ايرانيان اين اصطلاح را در معانی ديگر به كار برده يا بر جای آن از معادل های ديگری استفاده كرده اند.
صفحات :
از صفحه 47 تا 60
احمد بن عمر العذری (393-478 ق): نخستین جغرافی دان عجایب نگار اندلسی
نویسنده:
مسعود صادقی ,محمدجعفر اشکواری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
کلیدواژه‌های فرعی :
چکیده :
اهتمام احمد بن عُمَر بن اَنَس العُذری- معروف به ابن دَلايی محدث و مورخ اهل اندلس- در جغرافيا نگاری در شرح حال هايی باقی مانده درباره او ناديده گرفته شده است، در حالی كه تَرصيع الاخبار و تَنويع الآثار به عنوان تنها اثر بر جای مانده از عُذری نشان از آن دارد كه وی علاوه بر آگاهی از علوم زمانه خويش- حديث و تاريخ- به جغرافيانگاری نيز پرداخته و در اين اثر جغرافيا را بر تاريخ مقدم داشته است. پژوهش حاضر با روش توصيفی – تحليلي به بررسی و تقسيم بندی اطلاعات جغرافيايی موجود در اين كتاب پرداخته و در صدد است تا با تبيين جغرافيانگاری عذري، به واكاوی اين بخش از حيات علمی عذری كه مورد غفلت واقع شده است، بپردازد. يافته های اين پژوهش نشان می دهد كه عذری فقط به نقل اطلاعات پيشينيان اكتفا نكرده است، بلكه به جغرافيای وصفی و ابزارهای آن و نيز انواع جغرافيانگاری به ويژه عجايب نگاری احاطه داشته است.
صفحات :
از صفحه 57 تا 78
نقشه و نقشه نگاری در تمدن اسلامی
نویسنده:
محمدحسین گنجی , امیرهوشنگ انوری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
تمدن اسلامی یکی از چند تمدن اصلی و تاریخ ساز بشر است و نقشه، از جمله دستاوردهای با ارزش این حوزه ی تمدنی است که تا کنون به گونه ای شایسته، در کانون توجه محققان ایرانی قرار نگرفته است. این مقاله با بررسی کرنولوژیک نقشه های جغرافیایی، نقشه نگاران و مکتب های نقشه کشی در تمدن اسلامی از تولد تا اوج و سپس انحطاط این رشته، با مراجعه به منابع و اطلاعات محدود و پراکنده ی موجود در این زمینه، به سیر تاریخی و ماهیت علمی نقشه کشی در تمدن اسلامی پرداخته و ضمن شناسایی تاثیر دستاوردهای اقوام پیشین در نقشه نگاری اسلامی، نشان می دهد که مسلمانان، چگونه با نوآوری ها و آفرینش های چشمگیر خود، به غنای علمی این حوزه افزودند.
صفحات :
از صفحه 97 تا 126
نحوه ظهور و بسط آئین بودا
نوع منبع :
مقاله , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
نقش جغرافیا در مذهب، هنر و ادبیات عارفانه
نویسنده:
محمد رحمانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
جغرافیا به عنوان یکی از علوم قدیم به جهت ریشه داشتن در عمق پدیده های طبیعی و انسانی همواره به بررسی ارتباط بین این دو پدیده که پایه اصلی نظام هستی است می پردازد. این دو پدیده دارای جوهری است که با ذات وجود باری تعالی و باورهای اعتقادی و عرفانی در یک رابطه تنگاتنگی قرار گرفته است. این فرایند را در یک تفکر فلسفی می توان از پرستش سنگ و کوه و قداست رودخانه ها و تاثیر معنوی آن در پاک کردن زشتی ها تا به امروز می توان دید و چه تابلوهای بسیار زیبا و هنرمندانه ای که در آن قدرت لایزال خدواند با تصویر کشیدن قله ای برای نشان دادن استواری سرزمین مادری نقاشی شده است که این قدرت در کنار یک رودخانه جاری جریان زندگی را نشان می دهد که ذات درونی، غائبی را که قابل مشاهده نیست را در برون جغرافیایی تصویر به نمایش گذاشته است. ما انسان را بدون جغرافیا و در خلاء نمی توانیم به سر مقصد درک واقعی جهان برسانیم. در عالم معنا در ظهور و بلوغ موسیقی و آواز، ملودی و طنین جغرافیا در محیط با نوای جوشش چشمه و خروش رود، غرش آسمان و آواز پرندگان مولود آواز و موسیقی است. در این پژوهش با متغیر مستقل هنر و ادبیات عارفانه که وابسته به متغیرهای جغرافیایی است به این نتیجه می رسیم که جغرافیا به عنوان یکی از علوم کهن در هر دو دیدگاه عرفانی اصالت به ماده و اصالت به تصور هم در هنر و هم در ادبیات عارفانه و باورهای مذهبی نقش مهمی را ایفا می کند.
صفحات :
از صفحه 195 تا 218
  • تعداد رکورد ها : 52