جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
وحدت در کثرت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
تعداد رکورد ها : 10
عنوان :
بررسی و نقد دیدگاه شیخ اشراق و ملاصدرا درباره جایگاه مثل در نظام هستی
نویسنده:
محمد ذبیحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظام هستی
,
ملاصدرا
,
حکمت اشراق
,
عالم مثال ها
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
مُثُل
,
مُثُل افلاطونی(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
ملاهادی سبزواری ,
علامه طباطبایی ,
افلاطون ,
منشأ هستی ,
قاعده امکان اشرف ,
وحدت در کثرت ,
عوالم هستی ,
عوالم چهارگانه شیخ اشراق ,
منشا حرکت انواع طبیعی ,
براهین ملاصدرا بر اثبات مثل ,
براهین شیخ اشراق بر اثبات مثل ,
اتحاد معنوی جوهر عقلانی و مادی ,
مبادی ثبات ,
رابطه مثل و حل مسئله شناخت ,
اتحاد ماهوی مثل و انواع ,
اثبات علیت مثل برای موجودات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شابک (isbn):
2345-3761
چکیده :
مثل افلاطونی از دو منظر هستی و شناخت آن مجادلات پردامنه ای را بین موافقان و مخالفان آن بر انگیخته است، سه فیلسوف بزرگ جهان اسلام، ابن سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا نه تنها در مسأله مثل یکسان نمی اندیشند، بلکه دیدگاه شیخ اشراق و ملاصدرا در تقابل جدی با نظر ابن سینا است، ملاصدرا که مدعی است تا کنون کسی را ندیدم که همانند به این امر پرداخته باشد و این فضل و تأیید الهی بر من است کوشیده است با طرح دلایل سه گانه، کاستی های دلایل اشراقی را جبران نماید . پژوهش پیش رو همراه با گزارش، نقد و بررسی دلایل شیخ اشراق و ملاصدرا درباره مثل افلاطونی درپی بیان این ادعا است که دلایل اشراقی و صدرایی هر دو ناتوان از پاسخی روشن برای این پرسش است که جایگاه مثل، نقش و کارکرد آن در نظام هستی چیست؟
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 51
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه«اصالت وجود» و نوآوری های فلسفی حاصل از آن نظریه در حکمت متعالیه
نویسنده:
علی ارشد ریاحی، مھدی گنجور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تاثیر نظریه اصالت وجود در حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
حرکت جوهری ,
امکان فقری ,
اصالت وجود ,
وحدت در کثرت ,
حکمت متعالیه ,
امکان فقری ,
اصالت وجود ,
وحدت در کثرت ,
تعالی وجود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
مسئله اصالت وجود که از اساسیترین مسائل فلسفه اولی میباشد، یکی از شاخصههای اصلی فلسفه صدرالمتألهین است و اکثریت قریب به اتفاق مباحث حکمت متعالیه، مبتنی بر آن قلمداد شده است. تا آنجا که متعالیه بودن حکمت ملاصدرا را به دلیل تعالی وجود و «وجود» را اولین و آخرین حرف او در این نظام فلسفی دانستهاند. ملاصدرا در کشف و یا برهانی کردن بسیاری از مسائل فلسفی از قبیل تشکیک وجود، امکان فقری، حرکت جوهری، سریان علم و قدرت در موجودات و بسیاری از مسائل مربوط به قوه و فعل، و صنع و ابداع، مدعی ابتکار و نوآوری است. نوشتار حاضر، ضمن بررسی جایگاه اصالت وجود در حکمت متعالیه، به بیان نتایج و برکاتی که از قول به اصالت وجود، عاید این مکتب شده و موجب نوآوریهایی در آن گردیده است، میپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 9 تا 27
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی سیر از کثرت به وحدت در هستیشناسی افلاطون و ملاصدرا
نویسنده:
زهرا محمدی محمدیه، عباس جوارشکیان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود شناسی ملاصدرا
,
وجود شناسی افلاطون
,
مسایل جدید هستی شناسی
,
فلسفه الهی
,
فلسفه افلاطون
,
حکمت متعالیه
,
واحد و کثیر
کلیدواژههای فرعی :
الله ,
سلسله مراتب عالم ,
وحدت متعالی ,
کثرت ,
وحدت شخصی وجود ,
وحدت در کثرت ,
یکتائی ,
وحدت تشکیکی وجود ,
بهره مندی ,
وحدت شخصی ,
صفات الهی ,
وحدت شخصی وجود ,
قاعده «الواحد» ,
ایده ,
صفات خدا ,
وجود عام (فیض منبسط) ,
ایده خیر ,
وحدت تشکیکی وجود ,
خیر محض ,
الله (اسماء ذات) ,
اصل خیر ,
وحدت(احکام ظهورات ذات عرفان نظری) ,
ظهور تعینات(مقابل ظهور وجود عام) ,
کثرت ,
نگاه وحدت گرایانه ,
سایه بودن کثرات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
مباحث مربوط به خلقت و ترتیببندی موجودات، اصل خیر را در رأس هرم هستیشناسی خود مینهد و سعی در توجیه ارجاع کثرات به وحدت متعالی دارد. از سوی دیگر ملاصدرا نیز بر مبنای اصول فلسفی و دینی خود با نگاهی وحدتمحور با طرح نظریه بدوی خود یعنی (وحدت تشکیکی وجود) و نظریه نهایی خویش (وحدت شخصی وجود) به نحوی خاص میکوشد تا چگونگی ارجاع این کثرات به وحدت متعالی را مبین سازد. با وجود تفاوتهایی که در این زمینه در اندیشه این دو فیلسوف، بر اساس مبانی فلسفی متفاوت آنها وجود دارد، هر دو، کثرات را به امری واحد ارجاع میدهند به نحوی که کثرات را بیش از سایهای از وحدت متعالی نمیانگارند و در این رابطه چینش مورد نظر افلاطون از نظام هستی متناظر با نظریه بدوی ملاصدرا از هستی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 119
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قاعده "بسیط الحقیقه" و کاربردهای آن در اندیشه صدرایی
نویسنده:
محمد علی خورسندیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
توحید
,
وحدت وجود
,
وحدت در کثرت
,
بساطت وجود
,
قاعده بسیط الحقیقه
کلیدواژههای فرعی :
علم الهی ,
ملاصدرا ,
ابن ترکه ,
وحدت حقه حقیقیه ,
حقیقت بسیط محض ,
قاعده اعطا ,
اتحاد نفس و قوای خود ,
حمل حقیقت و رقیقت ,
صفات سلبی بسیط الحقیقه ,
سریان حیات در هستی ,
قرب و معیت حق ,
ابن عربی ,
ملامحسن فیض کاشانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
مسأله و هدف اصلی این تحقیق تبیین قاعده بسیط الحقیقه کل الأشیاء از دیدگاه صدرالمتألهین است. همچنین در این مقاله این سؤال پاسخ داده میشود که چه برهانی بر این قاعده اقامه شده است و چه استفادههایی از آن در ابواب مختلف حکمت متعالیه صورت میگیرد؟ بیشتر دادههای مورد نیاز این پژوهش، از آثار ملاصدرا گردآوری شده و تلاش بر این بوده است که پس از درک درست عبارات ایشان و مقایسهشان با یکدیگر و با تحلیل و استنتاج مبتنی بر اصول کلی فلسفه اسلامی و منطق ارسطویی، به تبیین موضوع پرداخته شود. در این مقاله، استدلال ملاصدرا بر این که حقیقت بسیط محض، کل اشیا است و در عین حال، هیچ کدام از آنها نیست، به کمک نوعی برهان خلف به اثبات میرسد و در مقایسة این استدلال با قاعده اعطاء (معطی الشئ لایکون فاقدا له) که عرفا بدان استناد کردهاند، برتری این برهان اثبات میگردد. در نهایت، به پیآمدهای مهم پذیرش این قاعده در اثبات توحید و وحدت حقیقی ذات واجب الوجود، شناخت صفات خداوند، رابطة وحدت و کثرت، مفهوم حیات در جهان هستی، اتحاد نفس ناطقه با قوای خود و همچنین تأثیر این قاعده در فهم برخی عبارات متون مقدس دینی پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 41 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پیدایی کثرت از منظر عرفان و فلسفه
نویسنده:
محسن میری (حسینی)
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کثرت
,
وحدت در کثرت
,
کثرت(احکام ظهورات ذات عرفان نظری)
,
عالَم کثرت(مقابل عالَم وحدت)
,
کثرت حقیقی
,
کثرت از نظر عرفان
,
کثرت از نظر فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
نظام هستی ,
فصوص الحکم ,
حکمت متعالیه ,
وجود ,
عوالم سه گانه ,
الله ,
مشاء ,
فیض مقدس ,
عالم مثال ,
وحدت شخصی وجود ,
صادر اول ,
ظهور متفاوت اسما الهی ,
فیض اقدس ,
مجهول مطلق ,
مرتبه ذات حق ,
نظام هستی ,
صادر اول ,
وحدت شخصی وجود ,
انسان کامل (کلام) ,
فیض منبسط ,
ذات احد ,
مرتبه واحدیت ,
قاعده «الواحد» ,
اطلاق ذاتی ,
نظام عالم وجود ,
وجود لابشرط مقسمی ,
تعینات خلقی ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
عالم ( امکانی ) ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
عالم ارواح ,
هویت مطلقه ,
اصطلاحنامه عرفان ,
نفس رحمانی(عرفان نظری) ,
اعیان ثابته ,
احدیت الوهی(الله) ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
ظهور اسماء(قسیم صفات و اعیان ثابته) ,
ظهور صفات(قسیم اسماء و اعیان ثابته) ,
ظهور کثرت در وحدت(مقابل ظهور وحدت در کثرت) ,
ظهور وحدت در کثرت(مقابل ظهور کثرت در وحدت) ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
مقام واحدیت(مقابل مقام احدیت) ,
مجهول مطلق(مقابل مجهول من وجه) ,
اعیان ثابته ,
اعتباریت کثرت ,
تعین وجود ,
وجود بشرط شئ ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
مقاله حاضر، نخست به تبیین اجمالی برخی مبانی نظری عرفانی در پیدایش عالم، همچون وحدت شخصی وجود و اعتباری بودن کثرت، تعینات وجود قبل از پیدایش کثرت و پس از آن میپردازد. سپس نحوه پیدایی عالم را از منظر عرفان برمیرسد و در هر دو بحث، تفاوت این دیدگاه را با دیدگاه فلسفی به نحوی اجمالی بیان میکند. در این مقاله چگونگی ظهور اسما و صفات الهی و تعینات و نسبتهای متکثر آن و نیز اینکه این امور با ترتیبی خاص از او ناشی میشوند، مورد بررسی قرار گرفته، نقش قاعده الواحد در این بحث، ویژگیهای صادر اول و تفاوت دیدگاه عرفانی و فلسفی و نیز تحلیل و نقد برخی گفتههای ابن عربی در این خصوص بیان میگردد. از آنجا که در برخی از دیدگاههای عارفان اختلاف نظرهایی وجود دارد و انعکاس این اختلافات موجب دور شدن مقاله از هدف اصلی میگردید، آنچه در این مقاله به عرفان و عارفان نسبت داده شده است، عمدتا بر اساس تبیین و تشریح حضرت استاد آیت الله جوادی آملی از عرفان نظری میباشد و موارد معدودی هم که به دیدگاه عرفانی بزرگان دیگر اشاره شده، مواردی است که با این تبیین همخوانی دارد. ضمن اینکه در ارائه نظریات حکمت مشاء، صرفا بر آرای ابن سینا تأکید شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 49 تا 63
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تشکیک وجود صدرایى و تطبیق اجمالى آن بر وحدت شخصى وجود
نویسنده:
مرتضى رضائى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
فیض مقدس
,
وحدت شخصی وجود
,
وحدت سریانی
,
وجود لابشرط مقسمی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
تشکیک خاصی وجود
,
وحدت اطلاقی
کلیدواژههای فرعی :
اختلاف تشکیکی ,
توحید ,
اصالت وجود ,
وحدت در کثرت ,
اصل علیت ,
بساطت وجود ,
مراتب وجودی ,
هستی شناسی صدرایی ,
تشکیک منطقی ,
تشکیک فلسفی ,
کثرت حقیقی موجودات ,
حمل هوهوی وجود ,
عینیت وحدت و کثرت وجود ,
بازگشت کثرت به وحدت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
نظریه تشکیک خاصى وجود، یکى از پایه هاى اصلى حکمت متعالیه است. این نظریه، در برخى نوشته ها، به شکل صحیحى تبیین نشده است؛ ازاین رو، مطالعه دوباره آن مى تواند تصویرى مقبول تر از آن به دست دهد. مطابق این پژوهش، مباحثى چون «اشتراک معنوى» و «مشکک بودن» مفهوم وجود، «اصالت وجود» و «بساطت وجود» ازجمله مبانى این نظریه اند؛ چنان که وحدت و کثرت حقیقى موجودات و عین یکدیگر بودن وحدت و کثرت وجود، از مؤلفه هاى آن به شمار مى آیند. بر پایه این نظریه، تمام مراتب هستى را، به رغم کثرت و اختلاف آنها، مى توان واحدى شخصى، سارى و پیوسته دانست که از بالاترین مرتبه وجود (واجب الوجود بالذات) تا پایین ترین مرتبه آن (هیولاى اولى) کشیده شده است. به این ترتیب حقیقت واحده و شخصى وجود، در عین وحدت و بساطتش متکثر، و داراى مراتب طولى و عرضى است. به نظر مى رسد نظریه تشکیک خاصى صدرالمتألهین، متفاوت با نظریه وحدت شخصى ایشان است و مى توان تفاوت هایى را میان آن دو قایل شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 61
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
توحید خاصی و تفسیر آیات متشابه از منظر ملاصدرا
نویسنده:
احمد عبادی , داود صائمی , احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید خاصی
,
توحید عامی
,
آیات متشابه
,
عرش
,
مجسمه (مشبهه صفاتیه)
,
عرفان اسلامی
,
تفسیر قرآن
کلیدواژههای فرعی :
اختلاف تشکیکی ,
تأویل ,
مجسمه ,
کرسی ,
برهان ,
وحدت وجود ,
ذوق تأله ,
تشکیک در وجود ,
مراتب هستی ,
تشبیه ,
میزان ,
تفسیر آیات متشابه ,
کثرت وجود ,
کثرت موجود ,
اشتراک وجود ,
توحید وجوب وجود ,
وحدت در کثرت ,
نظام معرفتی صدرایی ,
وحدت فعل حق تعالی ,
شهود و برهان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
0
چکیده :
آیات متشابه در طول تاریخ علوم اسلامی از جمله مباحث چالشبرانگیز بوده است. صدرالمتألهین شیرازی در اصول هستیشناسی خود قائل به نظریه توحید خاصی در مقابل دیدگاه توحید عامی است. وی معتقد است بدون آنکه نیازی به تأویل آیات متشابه یا قول به تجسم در باب ذات باریتعالی باشد میتوان بر مبنای اصول فلسفیـ عرفانی دیدگاه توحید خاصّی ظواهر الفاظ آیات را حفظ کرد و همه آیات متشابه را بر ظاهر معنای آنها حمل کرد. اما بر مبنای نظریه توحید عامی نمیتوان آیات متشابه را بر ظاهر الفاظ حمل کرد، بلکه یا باید آنها را تأویل کرد، یا قول به تجسم در باب واجبالوجود را پذیرفت. با توجه به چندتباری بودنِ مسئله متشابهات قرآن، ملاصدرا در این مسئله رهیافت میانرشتهای اخذ کرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد مبنای مابعدالطبیعی خودگرایی اخلاقی بر مبنای تشخص از نگاه صدرا
نویسنده:
رضا اکبریان، حمید حسنی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
خود گرایی اخلاقی
,
آین رند
,
حقیقت عینی واحد وجود
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
اختلاف تشکیکی ,
وحدت در کثرت ,
ملاک تشخص ,
خودگرایی عقلانی ,
تقدم وجود بر آگاهی ,
تمایز است - باید ,
ملاک نیاز به اخلاق ,
ماهیت خیر ,
ارزش حیات انسان ,
رابطه حیات انسان و ملاک خیر ,
عینیت گرایی اخلاقی ,
جیمز ریچلز ,
فردگرایی متافیزیکی ,
رابطه تشخص و تمیز ,
ارتباط متافیزیکی میان افراد ,
فضایل خودگرایانه ,
نوعدوستی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2345-3761
چکیده :
خودگرایی اخلاقی نظریه ای مربوط به اخلاق هنجاری است. ایده اصلی این نظریه، از نظر «این رند»، رمان نویس، و فیلسوف غیر دانشگاهی امریکایی این است که هر شخص باید منحصراً به دنبال منافع خودش باشد. ایده دیگر وی این است که عینیت گرایی، به معنای مورد نظر رند، در مابعدالطبیعه و معرفت شناسی، مستلزم خودگرایی اخلاقی در حوزه اخلاق است. وی با تأکید بر اینکه که هرچیزی در جهان خارج جزئی و خاص است و ما در خارج کلی نداریم، زمینه را برای تمسک خودگرایان اخلاقی بعدی به مفهوم خاصی از «تشخص» در تمام موجودات خارجی، به منظور توجیه اولویت خود بر دیگران فراهم ساخت. این درحالی است که طبق مبانی ملاصدرا، «تشخص» از آن وجود خارجی اشیا است و همان وجود، حقیقتاً کثیر و، در عین حال، حقیقتا واحد است. نتایجی که در این مقاله حاصل می گردد این است که، اولاً: نه تنها «تشخص»، مبنای متافیزیکی محکمی برای خودگرایی اخلاقی نخواهد بود، بلکه، ثانیاً: دیدگاه های بنیادین مابعدالطبیعی ملاصدرا در باب تشخص و تشکیک، می تواند به عنوان نوعی مقدمه یا مبنای مابعدالطبیعی برای فلسفه اخلاقی تلقی گردد که قائل به رعایت توازن میان منافع خود و منافع دیگران است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 42
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آرای هراکلیتوس دربارهی جنبش ذاتی طبیعت و مقایسهی آن با دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
منیره سیدمظهری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابطال تناسخ
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه هراکلیتوس
,
ذات طبیعت از نظر هراکلیتوس
,
ذات طبیعت از نظر ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
معاد ,
اسفار ,
حرکت جوهری ,
اصالت وجود ,
تناسخ ,
لوگوس ,
وحدت در کثرت ,
حدوث زمانی عالم ,
تشکیک وجود ,
ثبات ,
هماهنگی اضداد ,
خلق مدام ,
تضاد ,
ابطال تناسخ ,
ربط متغیر به ثابت ,
ثبات و تغییر ,
حیثیت وجود اشیاء ,
جهان بینی ملاصدرا ,
نیازمندی عالم به خالق ,
غایت مندی جهان طبیعت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
از جمله مباحثی که همواره در طول تاریخ فلسفه، محل بحث و گفتوگو بوده، مسألهی جنبش ذاتی طبیعت یا به تعبیر عامتر، صیرورت و دگرگونی آن است. تا آنجا که تاریخ فلسفه نشان میدهد، اندیشهی فیلسوفان همواره میان ثبات و تغییر، مردد بوده است: برخی به کلی، واقعیت داشتن حرکت در طبیعت را انکار کرده و تغییر و تحولاتِ مشهود را ساخته و پرداختهی ذهن تلقی کردهاند؛ برخی دیگر اما، از حرکت به مانند حقیقتی انکارناپذیر سخن گفته و آن را مبنای نظام فلسفی خویش قرار دادهاند. در میان فیلسوفان یونانی، اولین کسی که با انکار ثبات، از تغییر و جنبش دائم اشیائی طبیعی سخن به میان آورده، هراکلیتوس است. در میان فیلسوفان مسلمان نیز بیش از همه، ملاصدراست که از جنبش ذاتی جوهر اشیا سخن گفته و آن را یکی از ارکان مهم حکمت متعالیهی خود دانسته است. هراکلیتوس بر مبنای چهار اصل مهم فلسفهی خود، یعنی لوگوس، تغییر، تضاد و وحدت در عین کثرت، به تبیین اصل تغییر و صیرورت در طبیعت پرداخت و آن را ویژگی اساسی و فراگیر و نافذ عالم طبیعت دانست. ملاصدرا نیز با ابتنا بر اصول مهم فلسفهی خود، همچون اصالت وجود و تشکیک وجود، حرکت را از عوارض تحلیلی وجود دانست و ثابت کرد که حیثیت حرکت، از حیثیت وجود اشیا، انفکاکناپذیر است. این مقاله پس از تحلیل اندیشهی هراکلیتوس و مقایسهی آن با آرای ملاصدرا نتیجه گرفته است که بهرغم تفاوتهای آشکاری که میان دیدگاه این دو فیلسوف وجود دارد، ارائهی تفسیر نزدیک به هم و تقریب آرا ایشان دربارهی جنبش ذاتی طبیعت، امری ناممکن نمینماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 133 تا 162
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عالم میانه در مکتب اشراق و فلسفه های وحدت وجودی
نویسنده:
منیره پلنگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
وحدت وجود
,
نور
,
ظلمت
,
جوهر غاسق
,
برزخ
,
وحدت در کثرت
,
کثرت در وحدت
,
عالم خیال
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
عالم میانه
,
وحدت سنخی
,
ثنویت سنخی
,
عرفان نظری
چکیده :
این مقاله با عنایت به نکتهیی از هانری کربن درباره حکمت سهروردی به این مطلب میپردازد که مباحث ناظر بر عالم میانه در فلسفه هایی یافت میشود که بنوعی وحدت سنخی میان همه مراتب هستی قائل باشند. از اینرو اگر در اندیشه مثلا ً سهروردی نتوانیم چنین وحدت سنخی را میان جهان نور و جهان ظلمت بیابیم، هر چند که او بنوعی بنیانگذار یا احیا کننده مسائل ناظر بر عالم میانه هم باشد اما، نظام هستیشناسی او به ما اجازه نخواهد داد که عالم میانه را داخل در بنیاد هستیشناسی او بدانیم. و این خود حاکی از آنست که در تفکر او ثنویت سنخی در قلمرو هستی باقی است. نقش عالم میانه تنها افزودن عالمی به سایر عوالم نیست، بلکه آنست که دو جهان دیگر را به یکدیگر آنچنان پیوند دهد که جهان مادون، تا حدّ ممکن، برخوردار از احکام و اوصاف جهان مافوق گردد و بدین ترتیب نوعی وحدت سنخی منظور گردد. باید توجه داشت که چنین نقشی مقتضای برزخیت چنین عالمی است. بر همین اساس، بررسی شواهدی از فلسفه شیخ اشراق نشان میدهد که تلقی هانری کربن از حکمت سهروردی بعنوان حکمتی ناظر بر عالم میانه یا بتعبیر خود او حکمت مبتنی بر خیال ... که روش فلسفی را دگرگون میکند و از میان آری و نه میگذرد، در صورتی صحیح خواهد بود که طرح عالم میانه موجب نفوذ و شمول واقعیت جهان برتر در باطن ذات جهان پستتر گردد، حال آنکه ثنویت سنخی جهان نور و جهان ظلمت مجال چنین تصویری از هستیشناسی سهروردی بدست نمیدهد. در همین راستا، با تذکر اجمالی هستیشناسی ابن عربی، دوانی، و ملا صدرا، بعنوان اَشکالی از وحدت وجود در سنت فلسفه اسلا می فرض تحقق عالم میانه را در هر کدام مورد توجه قرار خواهیم داد، البته با این پیش فرض که بنا بگفته خود ملا صدرا تفاوتی میان وحدت تشکیکی او و وحدت شخصی ابن عربی وجود ندارد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
تعداد رکورد ها : 10
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید