جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اين پژوهش به استدلال از آيه ولايت (مائده/ 55 ) و شأن نزول آن درباره ولايت اميرالمؤمنين علي( و نيز شرح و تفسير اجمالي آيه از منظر مفسرّان بزرگ شيعه اختصاص دارد. نويسنده نخست به بررسي معناي لغوي و اصطلاحي "ولايت" پرداخته و معاني مختلف آن را از زبان لغويان و مفسران بيان کرده و با توجه به وجود اين واژه در آيات متعدد، تفسيري لغوي از آن و مصاديق گوناگونش عرضه کرده است. آن گاه از منظري قرآني و روايي به تفسير ولايت در آيه 55 سوره مائده "انّما وليکم الله و الّذين آمنوا الذين يقيمون الصّلاة ويؤتون الزّکوة وهُم راکعون" پرداخته و تطبيق آن را بر اميرالمؤمنين علي( بر اثر خاتم‌بخشي حضرتش به فردي مستمند در حال رکوع نماز وارسيده و ادله و شواهدي متعدد بر اين قضيه آورده است. وي سپس با تفسير آياتي ديگر در باره ابعاد مختلف ولايت و دلالت آن ها را به ترتيب براي خداوند متعال، پيامبر اسلام( و ائمه( به ويژه امام علي( ثابت مي‌کند. او در ادامه به اهميت مقوله ولايت در قرآن کريم و ساير آموزه‌هاي اسلامي پرداخته و بناي اصلي دين را بر اساس ولايت ارزيابي کرده، که بدون آن، به خيمه اي بي ستون و چارچوب مي‌ماند. وي از مجاري ديگري نيز به اثبات ولايتِ اميرالمؤمنين علي( همت گمارده و با توجه به فضايل و شايستگي‌هاي فراوان حضرتش که در طول حيات خويش از خود بروز داده و همچنين تأکيد هاي بسيار و روايات متعدد از پيامبر اسلام در اين زمينه، اثبات ولايت براي شخصي چونان علي بن ابي طالب را بسيار آسان، قابل فهم و اثبات دانسته است. نگارنده همچنين با توجه به آيه ابلاغ و حديث ثقلين از جهت ديگري به اثبات ولايت و امامت علي( همت گماشته و جريان وصايت آن امام همام را از ابتداي بعثت دنبال کرده و ابعاد مختلف ولايت امام علي( را از لحاظ عقلي، نقلي، تاريخي و شهادت‌دادن دشمنان و مخالفان حضرتش در اين مسأله بررسيده است.

تاریخ ادبیات مانند علوم دیگر به بررسی و تحلیل نیاز دارد . این علم وابسته به سبک شناسی وجغرافیا و جامعه شناسی و.... وهریکی از این علوم در سیر وتحول تاریخ ادبی نقشی مهمی دارد . بعضی از منتقدان می گویند که اصلاً تاریخ ادبیات علم نیست وگروهی دیگر اشکالشان با تاریخ ادبیات در اینست که تاریخ ادبیات نه فقط ایران بلکه همه ملتهای دیگر مخصوصاً بررسی در تاریخ نوشته‌های که با اسلوب متعالی نوشته‌اند نیست بلکه گاهی اوقات تاریخ ادبیاتنثرهای علمی و طبی ذیل نام تاریخ ادبیات گذاشته شده است . مشخص کردن مرز نثرهای علمی از ادبی در تاریخ ادبیات ایران واقعاً دشوار است بر سبیل مثال کتاب تاریخ بیهقی که شامل داستانهای و روایات است اما به عنوان اثر ادبی تدریس می شودو مثالهای زیادی از این نوع هستند. واین موضوع نه فقط در دوران اسلامی بلکه حتی در روزگاران پیش ازاسلام هم هست چنانکه در تاریخ تفضلی که سنگنبشته‌ها و مهرها و سفال در هنگام سخنش از ادبیات آورده . و این امر به علت کم بودن متون ادبی یا از بین رفتن آنها یا حتی عدم وجود آنها چون چنانکه ذکر شد روایات و اشعار در زمانهای قدیم در سینه حفظ می شد . اما در دوران ساسانیایرانیها زیاد به نوشتن توجه کردند واین موضوع ادامه داشت تا ورود اسلام به ایران اما خط پهلوی نوبتش را به خط قرآن که عربی است داده . و ایرانیها به نوشتن مولفاتشان به زبان عربی همت گماشتند مخصوصاً در سالهای نخستین ورود اسلام به ایران اما بعد و هنگامی که ایرانیهای ضد ستم بنی امیه قیام کردند .این امر منجر شد به استقلال ایرانی‌ها و تشکیل حکومت‌های ایرانیکه ایران دوست بودند مخصوصاً سامانیان که متعصب به نژاد ایرانی شان بودند و امیران این سلسله ووزیران آن اهل علم و ادب بودند و به تشویق مردم نوشتن به زبان ایرانی و ترجمه از عربی فارسی اقدام نمودند و این موجب رشد و گسترش ادبیات فارسی شد ایرانیها اینجا متوقف نشدند بلکه با ترجمه‌های آنان از متون پهلوی بر شناساندن عربها به تمدن ایرانی قبل از اسلام ( ساسانی ) نقشی بسزا داشتند. پس ادبیات عربی بر ادبیات فارسی تأثیر گذاشت که این تأثیر تا امروز دوام یافته است و ادبیات فارسی در ادبیات عربی موثر بود واین در بسیاری از آثار و اشعار عربی متجلی و روشن است .