جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫تهاجم فرهنگي غرب در کشورهاي اسلامي و از جمله افغانستان بر کسي پوشيده نيست. از سوي ديگر، در هر جامعه، عوامل مختلفي در رشد فرهنگ ديني و تربيت کودکان و نوجوانان نقش دارد و رسانه‌هاي جمعي، از جمله تلويزيون، از مهم‌ترين اين عوامل است. اين پژوهش در پنج فصل در صدد بررسي چگونگي تطابق برنامه‌هاي کودک و نوجوان در «شبکه تمدن» با فرهنگ ديني است. نويسنده پس از پرداختن به مفاهيم و کليات، به شناخت ماهيت، کارکردها و تأثيرات تلويزيون در فرهنگ‌سازي براي کودکان و نوجوانان پرداخته است. رابطه بسترها و چالش‌هاي فرهنگ ديني افغانستان با تلويزيون، مبحث بعدي اين پژوهش است. مسجد و مدارس ديني، دو بستر فرهنگ ديني، در افغانستان شمرده شده، و بي‌سوادي و کم سوادي بيشتر مردم و جريان تحجر و تعصب، به عنوان چالش‌هاي فرهنگ ديني افغانستان انگاشته شده است. پس از آن، شاخص‌هاي فرهنگ ديني و سکولاريسم بيان شده است. شاخص فرهنگ ديني در سه بخش عقايد، احکام و اخلاق، تحليل و تبيين و جمع‌بندي شده و شاخص‌هاي سکولاريسم در سه چيز خلاصه شده است: دنياگرايي صرف در مقابل آخرت‌گرايي، عقل‌گرايي در مقابل وحي و اخبار ماورايي، و انسان‌گرايي در مقابل خداگرايي. تفاوت عمده شاخص‌هاي فرهنگ ديني و فرهنگ سکولار، به جهان‌بيني و انسان‌شناسي هر کدام باز مي‌گردد. در پايان، رعايت فرهنگ ديني در برنامه کودک و نوجوان شبکه تمدن، بررسي شده است. در اين زمينه با بررسي حدود دو هفته از برنامه‌هاي اين شبکه، با دقت در جزئيات و ريزه کاري‌هاي آن، تجزيه و تحليل انجام گرفته و پس از تحليل يکايک برنامه‌هاي هر روز که تحت عنوان خاصي کدگذاري و جدول بندي شده، در مجموع، نکات مثبت 165 مورد و نکات منفي 75 مورد اعلام شده است. حاصل جمع‌بندي همه جداول و ارزيابي محتواي کلي برنامه‌ها، با در نظر داشتن نکات مثبت و منفي آنها، اين نتيجه را مي‌دهد که در کل، برنامه‌هاي کودک و نوجوان شبکه تمدن، فرهنگ ديني را هدف استراتژيک دانسته و در اين زمينه، فعاليت جدي دارد؛ هر چند که تا رسيدن به آن هدف، فاصله زيادي وجود دارد. خلاصه اينکه، شاخص‌ترين رفتار فرهنگ ديني در برنامه کودک و نوجوان شبکه تمدن، برجسته کردن جلوه‌هاي ارزشي و ديني در بعد عقايد و اخلاق است.