جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در مقاله «زمینه‌های حضور دین در قلمرو علوم انسانی، نویسنده محترم آقای محمدمهدی نادری کوشیده است این‌گونه نشان دهد که علوم انسانی‌ای که ساخته و پرداخته عالمان دیندار است با علوم حاصل از تحقیق و بررسی عالمان غیردیندار (که علوم انسانی غربی مصداق آن است) متفاوت می‌باشد. نویسنده همچنین به هنگام استفاده از وا‌ژه دین، تمام ادیان آسمانی را در نظر دارد و تمامی کسانی را که در شاخه‌ای مختلف از علوم انسانی تحقیق می‌کنند، را عالِم علوم انسانی در نظر می‌گیرد بدون اینکه در مورد تأثیر یک دین بر شاخه یا شاخه‌هایی از علوم انسانی سخنی به میان بیاورد

در شرایط فعلی مدرنیت و در حوزه اخلاق، دو گروه در مقابل یکدیگر صف‌آرایی کرده‌اند: طرفداران لیبرالیسم و منتقدان اخلاق مدرنیت یعنی اجتماع‌گرایان. در زیر مجموعه هر کدام از دو نحله فکری فوق، نظرات و نظریه‌پردازان گوناگونی با تنوع فکری فراوانی وجود دارند. دو محور عمده بحث میان لیبرال‌ها و اجتماع‌گرایان وجود دارد: یکی موضوع «خویشتن» و دیگری فلسفه‌ی اخلاق. در لیبرالیسم «خویشتن» فرد انسانی به عنوان فاعل اخلاقی مختاری قلمداد می‌شود که مفهوم زندگی را مبتنی بر خیر و به طور آزادانه برای خود، انتخاب می‌کند، در حالی که اجتماع‌گرایان، مفهوم «خویشتن» را موقعیت‌مند می‌دانند و شأن تفسیری برای قائل هستند. اجتماع گرایان بر این باورند که درک ذاتاً فردگرایانه‌ای که لیبرالیسم از «خویشتن» ارائه می‌دهد، خودآگاهی واقعی ما را از این مفهوم دربر نمی‌گیرد چرا که ما با توجه به پیوندها و روابط اجتماعی‌مان درباره خود می‌اندیشیم. لذاست که برخلاف مباحث لیبرالیستی، فرد، ضرورتاً دارای چیزی به عنوان «برترین منفعت» که با توجه به آن راه زندگی خود را انتخاب می‌کنند، نیستند؛ آنها تنها از طریق دیدگاه‌های موقعیت‌مند اجتماعی به درک و فهم اندیشمندانه از منفت خود می‌رسند

درآمد شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا وارث حکمت مشّاء است. حکمت مشّاء همان فلسفه‌ی ارسطو است و شیخ‌الرئیس ارسطو را می‌ستود که به حکمت سر و سامان داد و آن را درچهارچوبی منطقی و عقلانی درآورد به طوری که می‌توان صحت و سقم آن را به میزان عقل سنجید. با وجود این، ابن‌سینا در طی تفلسف خود راه‌های جدیدی را به روی خود می‌گشود و تحت تأثیر عوامل تعیین‌کننده متعددی دست به تألیفی جدید زد و حکمت خاص خود را به منصه‌ی ظهور رساند. عواملی که در ظهور فلسفه‌ی خاص ابن‌سینا تعیین‌کننده بودند عبارت از این چهار عامل هستند: 1- فلسفه‌ی یونان 2- دین اسلام 3- ذوق عرفانی 4- نبوغ عقلانی

لنین و بلشویک‌ها معتقد بودند که می‌توانند در نظریه‌ی تاریخ مارکس صرفه‌جویی کنند و با پریدن از روی جامعه لیبرال بورژوایی مستقیماً از جامعه‌ی کشاورزی به دیکتاتوری پرولتاریا حرکت کنند. بهترین شیوه برای درک این بدعت‌گذاری از سوی تاکتیک‌ها و عقاید انقلابی لنین عطف توجه به تأثیر اندیشه سالوفایل است. نکته‌ی مهم‌تر برای اهداف فعلی ما این است که رابطه‌ی عجیب و غریب بین مارکس، لنین و ناسیونالیسم احساسی ممکن است در توصیف اندیشه فردی که ظاهراً از سمت و سویی دیگر می‌آید (السدر مک اینتایر) ما را یاری رساند