جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

علم نوین پیچیدگی در دهه 1970 به عنوان یک نهضت فکری ظهور کرد. هدف آن تغییر مبانی اندیشه علمی و فراتر رفتن از اندیشه تقلیل گرا و خطی بود. رهیافت پیچیدگی در پی آن است که هرگونه سیستمی را مورد تبیین قرار دهد. برتالنفی یکی از چهره‌های اصلی و بنیانگذار مبحث سیستم‌های پیچیده بود. او صورتبندی نظریه سیستم‌ها را تغییر داد. او معتقد بود سیستم‌های زنده برخلاف سیستم‌های مکانیکی ذاتا ًباز هستند. برتالنفی دیدگاه معرفت‌شناسی خود را چشم‌اندازگرایی می‌نامد؛ زیرا به نظری وی هیچ گونه شناختی نمی‌تواند همه واقعیت را درک نماید، بلکه تنها می‌تواند بخشی از واقعیت را در چارچوب مدل‌های کمابیش مناسب بازتاب دهد. دیدگاه برتالنفی به نوعی ضد تقلیل‌گرایی است که این، هم تقلیل‌گرایی مکانیستی و هم تقلیل‌گرایی حیات گرایانه را شامل می‌شود.

شناخت هویت امور پیچیده اولین قدم برای ساخت و مطالعه علوم پیچیده است. در هر دوی علوم طبیعی و اجتماعی عموماً از عناصر گوناگونی برای معرفی امور پیچیده نام برده می‌شود. طبق یکی از رایج‌ترین نظریات، عناصر «نوخاستگی»، «کل‌گرایی» و «تکاملی بودن» به عنوان سه عنصر برای هستی شناسی سیستم‌های پیچیده معرفی می‌شود. این در حالی است که کل‌گرایی و تکاملی بودن را می‌توان با تبیین و تحلیل‌های فلسفی داخل در عنصر نوخاستگی تصویر کرد. این فرایند از طریق توضیح و تفکیک ویژگی‌های نوخاسته از یک سو و تبیین کل‌گرایی و تکاملی بودن به عنوان نظریاتی بر آمده از مبنای فلسفی نوخاسته‌گرایی، از سوی دیگر میسر می‌شود. در این صورت کل‌گرایی و تکاملی بودن، عناصری هستی‌شناختی نبوده بلکه نظریاتی هستند که بر اساس نوخاسته‌گرایی قابل طرح هستند.

پارادایم پیچیدگی، چارچوب مفهومی با ارزشی را با توجه به کارایی بلند مدت و کوتاه مدت و روابط اولیه نشان می‌دهد‌. این پارادایم به دنبال نظریه آشوب شکل گرفته و توضیح رفتارهای پیچیده در تمام سامانه‌ها را مدنظر قرار می‌دهد. هدف مقاله توضیح دلالت‌های تئوری پیچیدگی در دانش و مهارت‌های مدیریت است. برای ‌این منظور با مطالعه مبانی نظری: مفاهیم، اصول و قوانین نظریه پیچیدگی شناسایی و تفسیر آن در اصول مدیریت تبیین شد. ‌این پژوهش از بعد روش‌شناسی تحقیق، توصیفی تحلیلی، از منظرِ هدف، نظری و از منظرِ پارادایم زیربنایی، از نوع کیفی است. ‌این مطالعه نتایج نشان داد پارادایم پیچیدگی در مهارت‌های مدیریت از جمله: برنامه‌ریزی، سازماندهی، کنترل و نظارت، هدایت و رهبری، و تصمیم‌گیری از قابلیت‌های تحلیلی برخوردار است. ارزش پارادایم پیچیدگی، تبیین زندگی سازمانی در چشم‌اندازی نوین است که عدم قطعیت، استقبال از تغییر و خودسازمانی انطباقی از خصوصیات اصلی این چشم انداز است.

امروزه با پیچیده شدن سازمان‌ها و بروز عدم قطعیت در تصمیمات و وابستگی بیش از پیش سازمان‌ها به یکدیگر، شبکه‌های میان سازمانی در حمایت سازمان‌ها در دستیابی به اهداف خود مقبولیت بالایی به دست آورده‌اند. مفاهیم یادگیری فردی، گروهی و سازمانی مدت‌هاست که به وجود آمده‌اند. در این مقاله نخست به نظریه آشوب و پیچیدگی خواهیم پرداخت و در ادامه نگاهی به تفکر جدید و نحوه تأثیر آن بر سازمان خواهیم انداخت. همچنین یادگیری را به عنوان راهکار تبدیل چالش پیش رو به فرصت تبیین خواهیم نمود. سرانجام یادگیری شبکه‌ای را به عنوان پاسخی به تلاطم محیط ارائه می‌نماییم.

این مقاله با استفاده از روش تحلیلی به خاستگاه نظریه پیچیدگی و تاثیر آن در مدیریت سازمان‏های آموزشی اشاره می‎کند. متفکران نظریه پیچیدگی معتقدند سازمان‏های آموزشی، سیستم‎هایی خود ـ سازمان، پیچیده و غیرخطی هستند، بنابراین تغییرات آنها را نمی‌توان با اصول مدیریت سنتی توجیه نمود و مدیریت آنها می‏بایست مدیریتی خلاق، انعطاف‏پذیر نسبت به تغییر، بی‏ثباتی و تنوع، تدوین برنامه‎های کوتاه مدت، بازدارنده نسبت به تمرکز قدرت و سلسله مراتب و کنترل از بالا به پایین، مبتنی بر اعتماد و احترام متقابل، و به صورت گروهی و اشتراکی باشد. در مقاله دلالت‏های ارزشمند این نظریه تحسین می‏گردند، اما به دلیل ماهیت نسبی‏گرای مدیریت پیچیده و چگونگی تطبیق سیستم خود ـ سازمان با مدیریت و نحوه عملی مدیریت گروهی، بر رعایت احتیاط در کاربرد عملی آن تاکید می‎شود. در نهایت نتیجه‏گیری می‏شود که مدیریت پیچیدگی مبتنی بر ارتباط مفاهیم مکملی چون نظم/ بی‏نظمی می‏تواند مبنای مناسبی برای مدیریت سازمان‏های آموزشی محسوب شود.

علوم پیچیدگی با مفاهیمی همچون نوپدیدی، لبه آشوب و سازشپذیری نگاهی تازه به پدید های اجتماعی و انسانی را پیش نهاده ب یننینی م فابت رس مرسهم برد ات ف بسیار تیس مهای پیچیدهی ست ااعی- منی رم ارهایی رس ظشار میدهند که توصیف و فهم دقیق ظ ا جز با بهرهگیری از دیدگاههای علوم پیچیدگی شدنی نیست. ظوش ار پیش رب ب سیت پرتش میپردازد که تفاوتهای اساسی میان نگرش سیستمی و اندیشهی پیچیدگی چیست و یاایز ربیکرد ینیینی در ر دب کدس ست ف در سیت رست ا با یاکید بر مرتا شناسی شاخ ها گوظاگور ر دب ب بررتی یطنیقی- ظقادسظ برخی ظوش های نظری یلاش میشود پاسخی برای ایت پرسش پژوهشی فراهم آید. ظشار دسد میشود که یفابتهای رویکرد سیستمی و پیچیدگی را مییوسر در هش حوز کلی مشخص کرد ک یصویر کلار سز دلارب ظ ا رس مرسرب مینهد و مرزهای کاربست و محدودیتهای این دو رویکرد تحلیلی را مینمایاند، تصویری که برای شناخت بهتر توان تحلیلی رویکرد سیستمی و پیچیدگی و بهکارگیری درست ظ ا اهمیت بسیاری دارد.

علم پیچیدگی علم مطالعه ظاا هها پیچیهد سته ف م هم ب ینیهیت رم ارهها ظاا هها پیچیهد ست اهاعی مسل ز طرسحی معادلات غیر خطی ست ک پارسدیمها کنوظی حاکم بر علو ست اهاعی دهدرت ر رس ظدسرظهدف سیت ظاا ها دسرس خوسصی هس ند ک ربش شناتیها تار ظاییوسظند ظ ا رس مورد مطالع درسر دهندف خه مشی عاومی ب عنوسر یک ظاا پیچید رس مییوسر سز ظگا علم پیچیدگی مورد مطالع درسر دسدف در سیت مقاله ظویسند یلاش دسرد با یحلیل ظاا ها پیچید ، ضربرت شکل گیهر علهم پیچیهدگی رس یوتیه ، بی گیهها ظاا ها پیچید رس بسکاب ب دلال ها ضانی سیت علم برس خ مشی گذسر عاومی رس یحلیل کندف