جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با اینکه سابقه علمی باستان شناسی در آذربایجان شرقی به سالهای 62-1960 توسط چارلز برنی بر می گردد ولی غیر از همین کاوش نمی توان فعالیت دیگری در این زمینه یادآور شد و با توجه به این امر بسیاری از دوره ها منجمله دوره آنن که یکی ازپیچیده ترین دوره هی موجود در باستان شناسی منطقه شمال غرب ایران بوده و مسایل بسیار مهم و اساسی را به همراه دارد بدرستی مورد بررسی قرار نگرفته اند. حفاری هایی که از سال 1378 در محوطه باستانی مسجد کبود تبریز آغاز شد باعث روشن شدن گذشته پیش از اسلام این شهر گردید که تا آن لحظه متاسفانه غیر از متون آشوری و ارمنی هیچگونه دلیل باستان شناختی در این باره موجود نبود و موجودیت آن را بدون توجه به واقعیت های تاریخ به زمن هارون الرشید نسبت می دادند. پنج فصل حفاری در این محوطه باعث کشف تعداد قابل توجهی تدفین مربوط به عصر آهن گردید که به لحاظ اعتقادی که در جوامع پیش از تاریخ در رابطه با دنیای مرگ موجود بوده این قبور حاوی ظروف و اشیایی بودند که برای تامین حیات واپسین به همراه متوفی گذاشته شده بود. با در نظر گرفتن اینکه سفال فراوانترین و متنوع ترین مصنوعاتی است که مطالعه دقیق آن می تواند راه گشای مسایل ارتباطی میان فرهنگها ی مختلف باشد لذا در این تحقیق سعی شده است که با طبقه بندی و گونه شناسی سفال های مکشوفه از قبور این محوطه باستانی اولا خود محوطه معرفی و جایگاه آن در عصر آهن معلوم گشته ثانیا ارتباط آن با مکان های هم عصر روشن گردد.

‫اين پژوهش در سه فصل، حکم تکليفي و وضعي سقط جنين از ديدگاه فقه و حقوق را بررسي کرده است. در کليات و مفاهيم، پس از تعريف چند واژه، به پيشينه فقهي و حقوقي سقط جنين، مراحل تکوّن جنين (چون نطفه، علقه و مضغه)، اقسام سقط جنين از ديدگاه حقوق (تسبيبي و مباشرتي، جنايي، انتخابي و درماني)، و سقط جنين از ديدگاه فقه اهل سنت و اماميه پرداخته است. سپس حکم اولي سقط جنين از منظر فقه و حقوق بررسي شده است. نگارنده ذيل اين مبحث، نخست به سقط جنين تسبيبي و پس از آن، سقط جنين مباشرتي را بررسي کرده است. حکم اولي هر دو حرمت است و از نظر فقه و حقوق ممنوع است. حکم ثانوي آن، قبل از ولوج روح، در صورت ضرورت و اضطرار و وجود خطر نسبت به جان مادر، از نظر فقه و حقوق جواز است. نويسنده سپس به سقط جنين از ديدگاه حقوق جزاي افغانستان و ايران و حکم تسبيبي سقط جنين در فقه اهل سنت پرداخته است. فصل پاياني، به حکم سقط جنين بعد از ولوج روح اختصاص يافته است که در آن، سقط جنين تسبيبي، حکم اولي سقط جنين در فقه اماميه، حکم ثانوي آن در فقه اماميه، سقط جنين مباشرتي عدواني بعد از ولوج روح و سقط جنين در صورت عسر وحرج بررسي شده است. سقط جنين بعد از ولوج روح، از نظر فقه و حقوق جايز نيست؛ مگر در صورتي که ادامه حاملگي براي مادر خطر داشته باشد. قائلين به جواز در اين صورت، دلايل متعددي را ارائه کردهاند. ادله قائلين به عدم جواز سقط جنين بعد از ولوج روح اطلاق دارد و شامل سقط جنين ناقصالخلقه و جنين حاصل از روابط نامشروع نيز ميشود. در صورتي که سقط جنين بعد از ولوج روح، عمدي و عدواني باشد، دو ديدگاه وجود دارد: قصاص و عدم قصاص. با توجه به عدم قوت کافي ادله قائلين به قصاص و ضعف ادله منکران حق قصاص، بايد به اصل اولي و احتياط در دماء مراجعه کرد. بنابراين، جز ديه و تعزير، مجازات ديگري براي آن وجود نخواهد داشت.

‫چکيده : پايان نامه حاضر به مقايسه مدينه فاضله محمدي( با مدينه فاضله تصوير شده توسط افلاطون يا اتوپياي افلاطوني مي‌پردازد و مؤلفه‌هاي مهم حکومت، اجتماع و اخلاق را از اين دو منظر با هم مقايسه مي‌کند. نويسنده در سه باب به تحقيق در ابعاد اين مسأله پرداخته است. وي در باب اول ابتدا مفردات مهم تحقيق يعني اتوپيا، مدينه، مدينه محمديه، مباني مدينه فاضله و ارزش پرداختن به آن در مسايل اجتماعي اسلام را وصف کرده، سپس به معرفي سيره و شخصيت پيامبر اسلام(ص) و پس از آن به شخصيت و افکار افلاطون و منابع فکري و آثار و روش وي در فلسفه سياسي و مباحث اجتماعي مي‌پردازد. نگارنده در باب دوم از نوشتار خويش نخست به واکاوي ديدگاه‌هاي افلاطون درباره حکومت پرداخته و انواع آن مانند دموکراتيک، اريستوکراسي، حکومت نخبگان، حکومت مردم بر مردم، حکومت اشراف و مدينه فاضله را از منظر وي تصوير کرده است. سپس ريشه و اساس دين محمدي( و دولت در اسلام را بررسيده و دين آسماني را متضمن عقيده، شريعت و اخلاق دانسته و ويژگي‌هاي شريعت محمدي( و ادله ضرورت دولت و حکومت در سيره و سخن پيامبر اسلام(ص) با تکيه بر مبحث ولايت رسول خدا(، احکام، نياز جامعه به حکومت، اقوال علما و حکما و سياست‌مداران و سيره آنان درباره حکومت، آيات و روايات دلالت کننده بر حکومت و مفهوم مدينه محمديه را تبيين مي‌سازد. نويسنده در باب سوم از پژوهش خود به مقايسه سيره فکري و سيره عملي پيامبر اسلام با افکار افلاطون مقوله حکومت و اجتماع پرداخته و عناصر تشکيل دهنده حکومت فاضله مانند طبقات مردم، قانون و حاکم يا سلطان را بيان مي‌کند. او در ادامه با نگاهي به مدينه فاضله محمدي( در زمينه وجود طبقات اجتماعي، قانون و... اين عناصر را با عناصر مدينه فاضله افلاطوني مقايسه کرده است. جايگاه زن در مدينه فاضله افلاطوني و مدينه فاضله محمدي(، تعدّد زوجات در دين اسلام، مسأله ازدواج در مدينه فاضله افلاطوني و مدينه فاضله محمدي(، پوشش مناسب عورت (حجاب) در اسلام و مدينه فاضله افلاطوني، رقيت (بندگي و بردگي) در دين اسلام و مدينه فاضله افلاطوني و اخلاق و جايگاه آن در اين دو مدينه، از ديگر مطالب مهم در اين نوشتار محسوب مي‌شود.

‫اين پژوهش، ديدگاه هاي فقهي شيعه اماميه و مذاهب اربعه اهل سنت را در باره چيزهايي که سجده بر آنها صحيح و جايز است، واکاوي مي‌کند و مواضع اختلاف و اتفاق نظرشان را که منجر به يک نتيجه مورد قبول همه آن ها باشد، فراروي مخاطبان مي‌نهد. تحقيق حاضر در سه فصل تدوين شده است. نويسنده در فصل اول به بيان تعريف لغوي، اصطلاحي و فقهي سجده پرداخته و منشأ و موارد اختلاف ديدگاه‌هاي فقهاي شيعه و اهل سنت را در باره کيفيت وقوع سجده بررسي مي‌کند. وي مستندات و مصادر شرعي آنان را از روايات و سيره پيامبر اسلام استخراج کرده و کشف سنت عملي پيامبراسلام( در انجام سجده را دليل و حل کننده اختلاف مکتب هاي فقهي شيعه و اهل سنت برمي شمارد. نگارنده پس از استقراي احاديث و سنت رسول اکرم( سجده برزمين را به شهادت بسياري از صحابه پيامبر( مفهوم اصلي سجده دانسته و از اين منظر اختلافي بين فقهاي شيعه و اهل سنت قايل نمي‌باشد. آن گاه با اشاره به مصاديق سجده بر زمين و مقدار واجب از گذاشتن مواضع آن خصوصاً پيشاني را از ديدگاه آنان بيان کرده و موارد استجاب و کراهت سجده بر برخي اشيا را نيز بررسي مي‌کند. در فصل دوم پس از تبيين ضابطه هاي فقيهان اماميه و اهل سنّت در صدق سجود و تحقّق آن، به اختلاف نظر آنان مي‌پردازد. در فصل سوم نيز ثمرات فقهي مترتب بر سجده صحيح از جمله: پاک بودن و غصبي نبودن محل سجده، همراه با اختلاف نظرو وحدت نظر فقهاي حنفي، شافعي، حنبلي، مالکي و امامي درج گرديده است. در همين زمينه نويسنده به تحليل و بررسي فقهي جواز يا عدم جواز بر منسوجات، فرش، سفال، آجر، سنگ، چوب، عمامه، برگ درختان و... پرداخته و ضمن بيان ادله روايي و قرآني مذاهب اربعه و مذهب فقه اماميه، آراي فقهي آنان را در اين زمينه به صورت مجزّا منعکس مي‌سازد. وي در پايان پيشنهاد مي‌کند: که مباحث عميق فقهي از اين قبيل، بايد بين فقهاي شيعه و مذاهب اربعه اهل سنت رايج شود تا موجب نزديکي ديدگاه‌هاي فقهي، کلامي، تفسيري و اصولي ميان آن ها شده و اختلاف‌نظرها به حداقل کاهش يابد.

معیار فضیلت نزد خداوند متعال تقوی و پرهیزگاری است و این معیار بر همه فرزندان آدم و حوا علیهماالسلام چه مرد و چه زن بطور یکسان منطبق است. اما واقعیات جامعه و تاریخ بگونه ای دیگر رقم خورده است. ارزش و جایگاه اجتماعی زنان و مردان همواره به صورت نابرابر تحقق یافته و این نابرابری تقریبا در همه موارد به نفع مردان شکل گرفته است. مردان در راستای تقویت و تداوم برتری خود در بسیاری از موارد از حدود و حقوق خود تجاوز کرده و ستمهای فراوانی بر زنان وارد کرده اند و این اوضاع و احوال ستم آلود و تبعیض آمیز هر چند در شکلها و پوششهای جدید تا زمان حاضر استمرار یافته است. جنبش فمینیسم به عنوان مهمترین داعیه دار طرفداری از حقوق زنان در دوران معاصر، تلاش گسترده ای را در ابعاد مختلف برای معرفی نابرابریها و ستمهای جنسی و تبیین و ریشه یابی آنها و همچنین ارائه راهکارهایی برای رفع نابرابری و ستم جنسی در خانواده بطور خاص و در محیط اجتماعی بطور عام سامان داده است. این نوشتار ضمن مروری بر تلاشهای نظری فمینیستی در زمینه های یاد شده، با معرفی دیدگاه اسلام در همین زمینه ها، مقایسه ای بین دیدگاه اسلام و دیدگاههای فمینیستی را در اختیار خوانندگان قرار خواهد داد.