جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هم‌اکنون سه تلقی پیشینی، تدریجی و مثبت از مفهوم انضباط کارکنان در سازمان وجود دارد. اینکه آیا گونه‌های انضباط محصور در این سه می‌باشد و اینکه کدامیک از رویکرد‌های موجود و یا پیشنهادی، مناسب‌ترین تلقی از انضباط است، مساله‌ی اصلی این رساله می‌باشد.این رساله درصدد شناسایی و تعریف گونه‌های متفاوت انضباط با استفاده از روش‌ گونه‌شناسی در حوزه دانش مدیریت منابع انسانی و ارایه گونه‌ی مطلوب با تکیه بر رویکرد اسلامی و از روش تفسیر قرآن به قرآن می‌باشد. در مرحله‌ی اول پژوهش گونه‌های متفاوت انضباط در دانش مدیریت و علوم اجتماعی احصاء شده و با استفاده از روش گونه‌شناسی تجربتی تبیین شده‌اند. همچنین با استفاده از گونه‌شناسی مفهومی و مبتنی بر نوعی تحلیل قیاسی، نظم و انضباط بر اساس مبانی هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی، واسازی و بازسازی شده‌است. نهایتاً اینکه با استفاده از گونه‌شناسی عملیاتی و بر اساس دیدگاه اسلامی و مطالعات قبلی، گونه‌شناسی جدیدی از نظم و انضباط کارکنان با تکیه بر آموزه‌های اسلامی شکل گرفته است.در مرحله‌ی دوم پژوهش، مفهوم نظم و انضباط مطلوب براساس رویکرد قرآنی و با تکیه بر دو مقوله‌ی مبانی و اصول تبیین شده است. به همین منظور فرایندی چهارمرحله‌ای مطالعه قرآنی طی شده است: الف- مطالعه و انتخاب آیات قرآنی مرتبط(بیش از2150 آیه قرآنی مرتبط با مفهوم نظم و انضباط)؛ ب-تدبر و استخراج برداشت‌ها و مضامین مرتبط با استفاده از تفسیر نور(بیش از 4150 برداشت از آیات قرآنی مرتبط با مفهوم نظم و انضباط)؛ ج- مقوله‌بندی فرعی و دسته‌بندی کل مضامین استخراج شده به صورت مقدماتی (ذیل 112 مقوله فرعی و 13 مقوله‌کلی)؛ د- استخراج مبانی و اصول و اعتبار‌سنجی یافته‌ها بر اساس تفسیر المیزان (مبانی هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی و 95 اصل ذیل 7 بُعد اصلی). براساس مبانی و اصول استخراج شده، انضباط تعالی‌بخش کارکنان به عنوان الگوی مطلوب نظم و انضباط کارکنان در سازمان معرفی شده است. این گونه از انضباط، بر مقولاتی همچون فطری بودن تمایل انسان به نظم و انضباط، وجود نظم و غایت‌مداری در عالم هستی و همنوایی نظامات قانون‌گذاری (تشریع) با قانون خلقت و فطرت تاکید داشته و رهبری و مدیریت الهی را ضامن ایجاد انضباط در فضایی مبتنی بر آموزش و تربیت، محبت و برادری در روابط بین افراد، سازمان‌ها و جامعه می‌داند. در نگاه قرآنی دنیا تنها محل حسابرسی و تشویق و تنبیه افکار و گفتار و اعمال افراد نیست و همه‌ی آنها به دقت در نظام حسابرسی و معاقبه الهی در جهان آخرت مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

پژوهش حاضر با هدف تحلیل و تبیین، و شناسایی نقاط قوت و ضعف محیط رابط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در بخش نمایه استنادی علوم ایران انجام پذیرفت. روش پژوهش کیفی و از نوع کاربردی بود و به شیوه مکاشفه‌ای انجام شد. به منظور انجام پژوهش مکاشفه‌ای از سیاهه وارسی که از ترکیب 3 سیاهه نیلسن (پیروتی، 2009)، چری و همکاران (لنکستر، 1997) و گالیور (2002) تدوین شده و روایی و پایایی آن نیز مورد تأیید قرار گرفته بود، استفاده شد. نمونه‌گیری پژوهش هدفمند و از جمله روش‌های غیراحتمالاتی بود. در این پژوهش ارزیابی به کمک 6 نفر از ارزیابان متخصص در رشته‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی و علوم رایانه انجام شد. ایشان ارزیابی محیط رابط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام را در 3 مرحله انجام دادند. ابتدا از ارزیابان تقاضا شد که به سوالات مندرج در سیاهه‌وارسی که در 8 مولفه طراحی شده بود، با گزینه‌های بلی و خیر پاسخ دهند. در مرحله دوم پس از گردآوری نتایج در مورد گویه‌هایی که از سوی ارزیابان پاسخ‌های متفاوت دریافت کرده بود، مصاحبه انجام شد و مشکلات موجود در این موارد بررسی گردید و در نهایت درجه شدت مشکلات با کمک ارزیابان دریافت و میانگین درجه شدت برای هر مولفه محاسبه شد. یافته‌های پژوهش نشان داد در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و در بخش نمایه استنادی علوم ایران از میان 83 گویه طراحی شده، در 8 مولفه سیاهه وارسی تنها 21 (25/3%) مورد رعایت شده بود و در 62 گویه (74/69%) دیگر با مشکلاتی همراه بود. مولفه‌های «طراحی کلی و جنبه‌های زیبا شناختی» و «اعمال محدودیت» با رعایت 50 % معیارهای مورد ارزیابی، از جمله مولفه‌هایی بودند که بیش‌ترین میزان همخوانی را با معیارهای سیاهه وارسی داشتند. نتایج نشان داد بیش‌ترین درجه شدت، مربوط به مولفه‌های «بازیابی مدارک»، «جست‌وجو» و «اعمال محدودیت» با میانگین 2/6 بود. این درجه شدت به معنای قرارگرفتن این مشکلات در زمره مشکلات اساسی پایگاه بود که رفع آن‌ها از الویت برخوردار است. به طور کلی یافته‌های پژوهش حاکی از ضعف محیط رابط پایگاه استنادی در رعایت معیارهای مورد ارزیابی بود.