جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رساله اي است مختصر در بيان اصول دين بر پايه مباحث عقلي، مشتمل بر يك مقدمه در معني اصول دين و اصول مذهب و پنج باب. مختصري است در اصول دين با استفاده از احاديث و آثار، در پنج باب و هر باب داراي پنج مقام، و تفصيل مباحث به دو كتاب مؤلف «مصباح الهدي» و «البراهين القاطعه» حوالت داده شده، و جز رساله اصول دين مؤلف است كه به شماره (3066) گذشت. (سيد احمد اشكوري) مؤلف در اين رساله اصول پنجگانه دين اسلام و مذهب جعفري را بيان كرده و براي اثبات يكايك آنها دلائل عقلي آورده است. (عبدالله انوار) اين رساله، ترجمه عربي اصل الاصول مؤلف است. آغاز كتاب: بسمله الحمدلله علي نواله و الصلوة و السلام علي رسوله و آله اما بعد فيقول خادم بساتين ... انجام كتاب: في احوال اهل النار و الجنه و الاعراف ... و ما كنا لنهتدي لو لا ان هدانا الله [كتابخانه جامع گوهرشاد 4/2079 و 4/2080؛ التراث العربي 1/247؛ مرعشي 8/289و 8/297و 11/26و 26/283؛ مركز احياء ميراث 2/305؛ كتابخانه ملي 2/209 و 2/211 و 15/100؛ چهل ستون ص 382 و 384؛ مدرسه خيرات خان ص 1783؛ اهدائي به آستان قدس ص272؛ شيخ علي حيدر 3/556؛ امام صادق چالوس ص 310؛ دارالحديث ص 301؛ ميراث شهاب س9ش/2 33؛ رايانه آستان قدس] شرح و حواشي: شرح اصل الاصول (-) شاخ نبات = اصل الاصول استرآبادي، محمد جعفر بن سيف الدين (1198-1263) اصل الاصول استرآبادي، محمد جعفر بن سيف الدين (1198-1263) فصل الفصول در شرح اصل الاصول استرآبادي، علي بن محمد جعفر (-1315)

رساله ايست در بيان قضا و قدر به عربي و فارسي و به شيوه رسائل شاه نعمت الله نگارش يافته است. شايد از «كلمات المكنونة» او گرفته باشد. آغاز كتاب: انا خلقنا كل شيئي بقدر انجام كتاب: و امثال ذلك من اركان العبودية [كتابخانه نوربخش 1/25 بدون نام مؤلف و آن را به شيوه كارهاي شاه نعمت الله ولي دانسته؛ فهرستواره منزوي 6/209 با انتساب به فيض كاشاني]

كتاب مهمي است دربيان مناظراتي كه فخر رازي در شهرهاي ماوراء النهر (بخارا، سمرقند، خجند و بناكت) و غزنه با بزرگان اين شهرها در مسائل مختلف انجام داده و خود آنها را تحرير نموده است. او در بخارا با رضي نيشابوري، نور صابوني، نعمة الله ركن قزويني شافعي شاگرد رضي نيشابوري، امام شرف الدين مسعودي، و در غزنه با قاضي غزنوي، در طوس با امير شرف شاه، ‌و درسمرقند با فريد غيلاني، مناظره نموده است. دراثناي اين مناظرات فخر رازي ايراداتي بر كلمات غزالي و ابو حنيفه وارد نموده است. (صدرائي خوئي، علي) [فيلم دانشگاه 1/492]

در رد پادري مسيحي هنري مارتين با يك ديباچه و يك مقدمه در دو فصل سپس سه باب نخستين در شش هدايه، دومي در دو فصل، سومي در پنج مفتاح و بنام فتح علي شاه كتاب مفصلي است در اثبات نبوت خاصه پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم و پاسخ گفته هاي پادري نصراني هنري مارتن انگليسي كه همداني در رد او كتاب مختصري بنام « ارشاد المضلين » نوشته بود ولي در اين كتاب بتفصيل پرداخت و در بحثها ادله عقلي و نقلي را مي آورد و معتقد است كه در امور اعتقادي فقط به ادله عقلي فلسفي نمي توان اكتفا كرد و بايد آيات الهي و احاديث صحيح را نيز بررسي نمود و از آنها استفاده برد. اين كتاب بنام فتحعلي شاه قاجار و وليعهد وي عباس ميرزا تاليف شده و مشتمل بر يك مقدمه و سه باب و يك خاتمه مي باشد بدين تفصيل: مقدمه: در حسن و قبح عقلي و وجوب لطف باب اول: در مباحثي پيرامون اصل نبوت داراي هفت هدايت باب دوم: در اثبات نبوت مطلقه داراي دو فصل باب سوم: در اثبات نبوت خاصه داراي پنج مفتاح خاتمه: در خلاصه ادله بنحو اختصار (احمد حسيني اشكوري) در رد سر هنري مارتن در يك مقدمه و پنج مفتاح (مشار 1471-ف583) با ديباچه اي از ميرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهاني مورخ 1232 بنام فتحعلي شاه و عباس ميرزا (محمد تقي دانش پژوه) اين كتاب در يم مقدمه و پنج مفتاح به اسم فتحعلي شاه و عباس ميرزا نوشته شده است. در آغاز نسخه ديباچه محمود خان ملك الشعراء (ابوالقاسم قائم مقام فراهاني) آورده شده است كه در سال 1232 ق انشاء شده است. اين كتاب در اثبات نبوت خاصه پيامبراكرم و رد نصارا و در جواب كساني كه منكر نبوت شده بودند نوشته شده است. «مدبر چهار برجي، سيف الله» آغاز كتاب: آغاز ديباچه: بسمله. الحمد لمن يقصر اللسان عن حمده. . اما بعد بر ضمير منير ارباب يقين آغاز مقدمه: بسمله. حمدله. والصلاة والسلام علي محمد وآله اجمعين اما بعد چنين گويد بنده شرمنده علم و عمل محمدرضا بن محمدامين همداني انجام كتاب: اگر در خانه كس است يك حرف بس است والا بر سيه دل چه سود خواندن وعظ، نرود ميخ آهنين بر سنگ والحمدلله رب العالمين [مركز احياء ميراث اسلامي 2/74؛ وزيري 1/144؛ كتابخانه مدرسه آخوند ص 1275؛ دانشگاه تهران 9/1340؛ فيلم دانشگاه 3/199؛ اهدائي به استان قدس ص 231؛ ذريعه 21/352؛ اونس 5؛ دانشگاه 3/583؛ فهرست نسخه هاي خطي فارسي 947و993؛ الذريعة 21/352؛ كتابخانه ملك 4/772؛ فهرستواره منزوي 9/546] شرح و حواشي: فهرست ارشاد المضلين همداني (-) ارشاد المضلين في نبوة خاتم النبيين = منتخب مفتاح النبوة = مختصر اثبات النبوة كوثر همداني، محمد رضا بن محمد امين (-1247) مفتاح النبوة (خاتمه) كوثر همداني، محمد رضا بن محمد امين (-1247)

اين رساله پاسخ به سؤال حاج عبدالوهاب قزويني است دربيان فلسفه نهضت امام حسين عليه اسلام ونتائجي ديني که ازآن حاصل شد با استفاده از احاديث اهل بيت عليهم السلام. كتاب در بيان رموز و اسرار معنوي شهادت حضرت ابي عبدالله الحسين عليه السلام است. مؤلف اين كتاب را به خواهش حاج عبدالوهاب قزويني تأليف نموده است. (مهدي ولايي) در بيان اسرار شهادت حضرت سيد الشهداء (ع) كه آنرا به خواهش حاجي عبدالوهاب قزويني در 1238 هـ ق، ساخته است كه چاپ شده است. در بيان فاجعه كربلاست تأليف سيد كاظم رشتي متوفي 1259 هجري از شاگردان و تربيت يافتگان شيخ احمد احسائي (متوفي 1240) كه بخواهش حاج ملاعبدالوهاب قزويني نوشته و در شب پنجشنبه 24 جمادي الاولي 1238 هجري از تأليف آن فراغت يافته است، اين كتاب يكبار بضميمه مجموعه رسائل سيد كاظم و يكبار مستقلاً‌ بچاپ رسيده است: «گلچين معاني» كتاب حاضر مشتمل بر مقام و درجات معنوي حضرت ابي عبدالله الحسين (ع) و حادثه جانگداز كربلا و اسرار و رموز شهادت آن بزرگوار است كه آنرا بدرخواست دوستش حاج عبدالوهاب قزويني تأليف و در شب پنجشنبه 24جمادي الثاني 1238 به پايان رسانده است. (براتعلي غلامي مقدم) در سر قيام حضرت امام حسين عليه السلام و نتيجه ديني شهادت آن حضرت بنا بر آنچه كه از روايات و احاديث اهل بيت عليهم السلام استفاده مي شود. اين رساله بدرخواست مولانا حاج عبدالوهاب قزويني نگاشته شده است. (سيد احمد اشكوري) در بيان سر واقعه كربلا و شهادت حضرت امام حسين عليه السلام و نتائج ديني اين پيش آمد، استفاده شده از احاديث اهل بيت عليهم السلام و بروش مخصوص گروه شيخيان. پاسخ در خواستي است از حاج عبدالوهاب قزويني و شب پنجشنبه 24 جمادي الاول 1236 بپايان رسيده است. (احمد حسيني اشكوري) مولف رساله را به خواهش حاج عبد الوهاب قزويني نگاشته است ودر آن از اسرار وحقايق پشت پرده واقعه عاشورا وشهادت امام حسين ع مطابق مشرب و مذاق شيخيه پرده برداشته است. (طيار مراغي) در بيان اسرار شهادت امام حسين (ع) و ياران آن حضرت، به خواهش حاج ملاعبدالوهاب قزويني، به نوشته مشار، درمجموعه رساله هاي سيد كاظم رشتي چاپ شده است. (مؤلفين5/39) در بيان اسرار شهادت حضرت سيد الشهداء (ع) كه آنرا به خواهش حاجي عبدالوهاب قزويني در 1238 هـ ق، ساخته است كه چاپ شده است. در اسرار شهادت حضرت حسين (ع) و رويداد كربلا، به خواهش حاج عبدالوهاب قزويني، در انجامه تاريخ به پايان رسيدن به چند گونه آمده است (نك: ‌نسخه ها) از آن ميان، پنجشنبه 24 ج 1/1238 آمده است (نك. ش 2/2114 و 10/1659). اين رساله در مجموعه رساله هايي در 1277ق چاپ شده است. (احمد منزوي) رساله اي است عرفاني، آميخته به عقائد شيخيه در بيان مقام و درجات معنوي حضرت سيدالشهداء امام حسين (ع) و حادثه جانگداز کربلا و اسرار شهادت آن بزرگوار که به درخواست عبدالوهاب قزويني نگاشته و در شب پنج شنبه 24 جمادي الأولي 1238 به انجام رسيده است. في التوحيد «باش اعيان» آغاز كتاب: حمدله. صلاة. اما بعد، فيقول العبد الجاني و الا سير الفاني كاظم بن قاسم الحسيني الرشتي، ان جناب المولي الامجد. . الحاج عبدالوهاب القزويني ... قد امرني ان املي كلمات اظهرها سر الحقيقة في وقعة الطفوف، حقيقة الامر فيها. انجام كتاب: يحتمله الجنان. و هذا القدر كفاية لاهر الدراية و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين. و الحمدلله رب العالمين [التراث العربي 3/190؛ كتابخانه وزيري 3/851 و 3/1110؛ مجلس شورا 7/12 و 22/97؛ كتابخانه مدرسه آخوند ص 1421؛ مركز مطالعات و تحقيقات اسلامي 1/304 و 1/528؛ فهرست كتب احسائي 135؛ دياني ص 85؛ مجلس شورا 12/44؛ الذريعه 2/46؛ دانشگاه تهران 10/1577و10/1632 و 17/410؛ مدرسه صدر بازار 2/349؛ اعلام، 3/1884؛ فهرست كتب مشايخ، 32، مشار، عربي، 482 «مجموعة الرسائل» چ 1277ق؛ مشار، مولفين، 5/37؛ دائرة المعارف اسلامي 1/21و 1/22؛ فهرست آستان قدس 1/162/7؛ كتابخانه ملك 6/180و 6/183دائر‌ة المعارف بزرگ اسلامي 1/17؛ نسخه پژوهي 3/109؛ كتابخانه نوربخش 2/215؛ عمومي مراغه ص 233؛ شيخ علي حيدر 1/368 و 1/385 و 2/219؛ تراثنا س13ش2و/3 334؛ رايانه ملي 1201؛ آستان قدس 26/85؛ شورا 1/60/33 و 1/150/33؛ رايانه آستان قدس] شرح و حواشي: اسرار الشهادة (ترجمه) طباطبائي، حسين (-13) اسرار الشهادة (ترجمه) مراغي، حسن بن محمد باقر (-13)

رساله اي است در استدلالات شيخ مفيد در مقابل علماي اهل سنت همچون قاضي «عبدالجبار معتزلي» در مباحث اعتقادي. از جمله مناظره وي درباره حديث غدير، مسئله حرب جمل و حديث نبوي «يا علي حربك حربي»، ‌ابطال قول به نوبه اصحاب جمل، همچنين محاجه وي با رماني در مورد طلحه و زبير و مطالبي ديگر. [اهدائي رهبر4-2]

دراين رساله کوتاه، اقوال مختلف فلاسفه را پيرامون اختيار واجبار افعال مردم با ادله آنها ذکر کرده ودرنهايت عقيده خودش را ابراز مي کند. اين رساله جز رساله <القضا و القدر> اوست. ملا صدرا در اجابت در خواست جماعتي از دوستان رساله حاضر را در بيان عنايت الهي و معني قضا و قدر، لوح و قلم، اثبات حسن و كمال نظام عالم و كيفيت دخول شرور در قدر همراه با مسائلي ديگر نگاشت. مباحث رساله در 6 فصل ذيل بيان شده است: فصل اول - در معني عنايت و قضا و قدر. فصل دوم-در محل قضا و محل قدر. فصل سوم - در اينكه خلقت و نظم عالم در مجموع اكمل و اتم است. فصل چهارم - در كيفيت دخول شر در قضاء الهي. فصل پنجم - در كيفيت اقوال و افعالي كه به اختيار از ما واقع مي شود. فصل ششم - در فائده طاعات و تاثير دعا. «حبيب الله عظيمي» از تطبيق اين رساله با رساله قضا و قدر عبدالرزاق كاشي بر مي آيد كه ملاصدرا از آن رساله فايده بسيار برده و برخي از عناوين نيز برگرفته از كار اوست. دراين بحث کوتاه اقوال مختلف فلاسفه راپيرامون افعال عباد واينکه آيا مختارند يا مجبور با ادله شان بيان کرده ودر پايان عقيده خودش را مي آورد. اين رساله جز رساله « القضاء و القدر » ملاصدر است كه ذكرش به شماره (1430) در همين فهرست گذشت. (سيد احمد اشكوري) بحث کلامي است پيرامون مسأله قدر در افعال وچگونگي خلق اعمال، بحث مي کند در آغاز رساله اقوال فلاسفه دراين موضوع نقل شده، پس ازآن، حق راکه اهل بيت عليهم السلام فرموده اند، مي آورد. مؤلف درديباچه رساله مي نويسد: « چون رخصت نداشتم از اسرار مسأله قدر سخن گويم ورازهاي نهفته رافاش سازم به بازگو کردن سخنان دانشمندان اسلام وشمه اي از روش اهل الله بسنده مي کنم. » دربعضي نسخه ها با عنوان « جبر وتفويض » اين رساله آمده است. پيرامون مسأله قدر در افعال وچگونگي خلق اعمال که درآغاز رساله اقوال فلاسفه دراين موضوع نقل شده وپس ازآن حق را که اهل بيت عليهم السلام فرموده اند را مي آورد. در اين بحث بسيار كوتاه آراء مختلف فلسفي و كلامي پيرامون موضوع قدر در افعال بندگان، بررسي شده و در آن رد و ايراد مي شود با استفاده از بعضي آيات قرآني مناسب موضوع رساله. (سيد احمد اشكوري) از صدراي شيرازي است و در مجموعه رسالهاي او بچاپ رسيده است. در اين كتابخانه نسخه هاي متعدد از اين رساله موجود است و در فهرست ج 5 برخي از آنها ياد شده بحثي فلسفي همراه با استناد به آيات قرآن و احاديث مرويه از ائمه معصومين عليهم السلام است. در شش فصل: 1_ في معني العناية و القضاء و القدر 2_ في محل القضا و محل القدر 3_ في ان العالم مخلوق علي اجود النظامات 4_ في کيفية دخول الشرفي القضا الالهي 5_ في کيفية الافعال الواقعة منا 6_ في فائدة الطاعات. اين رساله بضميمه مجموعه رسائل ملا صدرا چاپ شده است. رساله اي است در معناي قدر در افعال بندگان كه موجب اختلاف آرا در مذاهب مختلف اسلامي شده است. در اين گزيده اقوال مختلف نقل و رد شده و مختار مصنف توضيح داده شده است. از ناشناس. نامبوب. (احمد منزوي) اين رساله يكي از هشت رساله (الحدوث، اتصاف الماهية بالوجود، سريان الوجود، القضا و القدر، الواردات القلبيه، اكسير العارفين، الحشر التشخص) ملاصدرا است. (احمد منزوي) دانشمند صدراي شيرازي بمانند استاد خويش فيلسوف داماد كه ايقاظات و خلق اعمال (ش 647ص 127ج 4 فهرست طوس) نگاشته است اين گفتار را بپرداخت وي در آغاز ميگويد كه چون سخن درباره سرنوشت و آزادي دشوار و مايه سرگشتگي بود ما اين نامه را نگاشتيم و گفته هاي دانشمندان (اختيار - جبر - امير بين الامرين يا عليت خدا و قابليت مستقيم و غيره مستقيم موجودات در برابر فيض او) را در آن مياوريم سپس روش اهل الله يا وحدت و جود را ياد ميكنيم اين نامه در رسائل شيرازي بسال 1302 ص 7-371 و در كنار كشف الفوائد حلي بسال 1305 بچاپ رسيد. (محمد تقي دانش پژوه) اين كتاب به سال 1302 هـ در مجموعه رسائل مؤلف، نيز به سال 1305 هـ در هامش كتاب كشف الفوائد بچاپ رسيده است، در ذريعه با عنوان خلق الاعمال و رسالة في القدر آمده است، در نسخه شماره 37/4349 همين فهرست با عنوان: خلق الاعمال و در نسخه شماره 8/4763 به اشتباه با عنوان جبر و تفويض و در نسخه شماره 3/660 نيز اشتباهاً از مير سيد شريف جرجاني دانسته شده كه البته فهرستنگار قبلي اين كتابخانه آنرا تشخيص نداده و بدينوسيله تصحيح مي شود، ناگفته نماند: آغاز نسخه هاي رساله قدر ملاصدرا، همچون رساله قدر ميرسيد شريف مي باشد كه در ذريعه 17/49 آمده است ليكن انجام آنها با رساله ميرسيد شريف كه در ذريعه و فهرست سپهسالار 4/394 آمده، همخواني ندارد. (سيد محمود مرعشي) رساله اي در بيان قضا و قدر، لوح و قلم و اعمال اختياري و اجباري كه در شش فصل تنظيم شده است: الفصل الاول؛ في معني العناية و القضاء و القدر. الفصل الثاني؛ في محل القضاء و محل القدر الفصل الثالث؛ في ان العالم مخلوق علي اجود النظامات. الفصل الرابع؛ في كيفية دخول الشر في القضاء الالهي الفصل الخامس؛ في كيفية الافعال الواقعة منا. الفصل السادس؛ في فائدة الطاعات. (طيار مراغي) و هو رسالة في بيان العناية الالهيه و معني القضاء و القدر و اللوح و القلم و اثبات جودة نظام العالم علي اتم ما يتصور و اتم ... كذا ذكر المصنف في مقدمة اوله: الحمدلله الذي اخرج من مكنونات عنايتهما ادرج في القلم و ابرز في فضاء الوجود ما خفي في العدم ... كتبه بالتماس جماعة منه ذلك در مباحث قضا و قدر، لوح و قلم و اثبات حسن و كمال و نظام عالم و ساير مسائل در شش فصل «‌ محمود نظري » مختصري است در شش فصل و يک خاتمه در مبحث جب و اختيار؛ الفصل الاول: في معني العناية و القضاء و القدر، الفصل الثاني: في محل القضاء، الفصل الثالث: في ان العالم مخلوق علي اجود النظامات و اتم الاوضاع، الفصل الرابع: في کيفية دخول الشر في قضاء الالهي، الفصل الخامس: في الافعال الواقعة منا بالاختيار. .، الفصل السادس: في فائدة الطاعات و تأثير الدعا في انجاح المهمات. خاتمه في بيان سريان الذکر و التسبيح في جميع الموجودات. ملاصدرا در اين رساله از رساله «قضا و قدر» عبدالرزاق کاشاني بهره برده است به گونه اي که عنوان بسياري از فصلهاي رساله خود را از او گرفته است. آغاز كتاب: الحمدلله الذي اخرج من مكنونات عنايته ما ادرج في القلم و ابرز الي قضاء الجود ما اخفي في العدم ... و بعد فيقول خادم القوي العقلية ... . انه لما لزمتني اجابة ملتمسي جماعة من الاخلاء الروعية و اسعاف مقتبسي طائفة من الاود السلوكية في بيان الغاية الالهية و معني القضاء و القدر و اللوح و القلم و اثبات جودة نظام العالم علي اتم ما يتصور ... انجام كتاب: الا تراها تشهد علي النفوس المسخرة لها يوم القيامة من الجلود و الايدي و الارجل و الالسنة و السمع و البصر و جميع القوي فالحكم لله العلي الكبير [التراث العربي /4 274 و 275؛ کتابشناسي جامع ملا صدرا ص 273؛ الذريعه 17/147 رقم 769؛ مرعشي 5/371 و 4/216 و 34/118؛ مركز احياء ميراث اسلامي 3/113 و3/110؛ كتابخانه ملي 12/464؛ كتابخانه مجلس شورا 5/433-435 و 16/242 و 32/332 و 3/24 ص70؛ فهرست مشار عربي 414؛ يادنامه 117؛ معجم المطبوعات 1175؛ فهرست دانشگاه 3/318؛ دارالكتب 1924ص 251 ج 1؛ مجلس سنا 2/205؛ دليل المخطوطات 1/150؛ علامه طباطبايي 2/205؛ مركز مطالعات و تحقيقات اسلامي 1/545؛ الذريعه 17/147؛ مرعشي 4/216 و 34/158؛ ريحانة الادب 3/417؛ معادن الحكمة في مكاتيب الائمة 1/23؛ سريزدي 1/75؛ ريحانة الادب 3/417؛ معادن الحكمة، چاپ دوم جامعه مدرسين قم 1/21 و 42 و 62؛ مدرسه صدر بازار 1/160؛ دانشگاه تهران 16/138 و 20/177؛ امام صادق چالوس ص 314؛ رايانه ملي 1236؛ ميراث شهاب س5ش/1 203؛ مكتبة امير المومنين 1/303 و 2/574؛ مجلس شورا 1/171/33؛ رايانه استان قدس] شرح و حواشي: حاشية رسالة القضاء و القدر نوري، علي بن جمشيد (-1246)

رد رساله پادري مسيحي است از ملا احمد نراقي 1185-1245 كه آنرا در 1233 نگاشته است و فرزند او ملا محمد نراقي در گذشته 1297 فهرست مبسوطي براي عبارات عبري كتاب و طرز خواندن آن ترتيب داده و از آن در 1250 فراغت يافته است. در اول بعضي از نسخه ها فهرست كتاب از فرزند مؤلف ملا محمد بن احمد نراقي (1297) مذكور است كه آن را به دستور پدرش نوشته است. هنري مارتن کشيش انگليسي کتاب فليپ پادري که رد براسلام بود دست برده و چيزي برآن افزوده و ناشيانه ميان کشورهاي مسلمان پخش کرد و با اين کار روحانيان را برانگيخت و علامه نراقي اين کتاب را در رد پادري به درخواست عباسي ميرزا قاجار و به نام فتحعلي شاه درسه باب درهفدهم ماه صفر 1233 به انجام رسانده است. در سه باب و مصدر به فهرست و فرهنگ لغات عبري بفارسي. باب اول در تقديم فوائدي چند که قبل از بيان مطلب دانستن آنها لازم است. باب دوم در اثبات نبوت خاتم انبياء. باب سيم در ذکر کلمات پادري نصراني و شبهات آن و رد آنها. و درسال 1267 وسپس چند بار چاپ شده است. نراقي ديباجه اين كتاب را بنام ناصرالدين شاه و عباس ميرزا كرده و آن را در 1233 بپايان رسيده است. (عبدالحسين حائري) هنري مارتن Henry martin انگليسي كشيش كه پاتر (Pater = پدر) يا پادري خوانده ميشد بر كتابيكه فيليپ Philippe پادري در فرنگ در رد بر اسلام نوشته بود افزوده رساله اي ساخت و در دسترس مسلمانان گذارد. دانشمندان نيز بخرده گيري آن پرداختند. نخستين بار دانمشند احمد بن محمد مهدي بن ابي ذر نراقي كاشاني (6 يا 1185 - 5 يا 1244) بر آن ردي بنام سيف الامه نوشته و در آن نصوص عبري تورات را گواه آورد. او در ديباچه از فتحعليشاه قاجار بي اندازه ستايش نمود. اين كتاب در تهران بسال 1267 بچاپ سنگي رسيد. پس از او آخوند ملا محمد تقي كاشاني فقيه آشناي بعبري و سرباني در رد بر ترسايان و همين هنري مارتن «هداية‌المسترشدين» را بپارسي نوشته و آنرا در 24 محرم 1303 بپايان رساند. آنرا ميرزا محمودخان مديرالدوله متولي آستانه طوس در تهران بسال 1312 بچاپ سنگي رساند [در همين روزگار كتابي ديگر نيز در رد اسلام نوشته شده و آن ينابيع الاسلام سن كلر تيزدال (Saint Clair Tisdall) است بپارسي كه در لاهور بسال 1899 بچاپ سنگي رسيد و انگليسي آن بنام «The original sourees of the Quran» در لندن بسال 1905 چاپ شد. او در اين كتاب ريشه قصص قرآن را در كتابهاي آسماني زردشتي و كليمي و عيسوي يافته و در همان زبانها آورده است چنانكه سيدرسكي Sidersky در كتاب Lcs orgines de Legendes musulmanes dans le Coran etles Vies des Prophetes ريشه هاي آنها را در كتابها ديني يهود و ترسا يافته است. اين كتاب در پاريس بسال 1933 بچاپ رسيد. شيخ حسين بن عبدالعلي تبريزي توتونچي در رد بر ينابيع الاسلام و ميزان الحق پفاندر. R. C. G Pfander «ازالة الوسواس و الاوهام عن قدس ساحة الاسلام» نوشته و در 26 صفر 1346 آنرا بپايان رساند و آن در تبريز بسال 1351 چاپ سربي شد. شيخ احمد شاهرودي نيز «ازالة الاوهام في جواب ينابيع الاسلام» نوشته كه د رايران بسال 2344 چاپ گشت. اين ميزان الحق هم در رد بر اسلام است و يكبار در كلكته با طريق الحيات و مفتاح الاسرار هر دو در اثبات كيش مسيحي بخط تعليق از 1833 تا 1850 بچاپ رسيد و باره ديگر در لندن بخط نسخ بسال 1862 چاپ گشت. (نيز بنگريد به: فهرست طوس ج 1 ش 79 حكمت و ج 4 ش 123 و 668 ص 277 و 365 و ش 350 ص 220 نيز ص 364). (محمد تقي دانش پژوه) كتابي است در رد فادري نصراني هنري مارتين درباره مسائل اسلام و مسيحيت، و عناوين آن چنين است «نصراني گفته ... جواب» . در سال 1233 از آن فراغت يافته است. (انصاري، محمد باقر) كتاب سيف الامة را در سال 1233 بموجب اشاره نايب السلطنه عباس ميرزا در جواب شبهات هنري مارتن انگليسي نوشته كه مشاراليه در رد اسلام رساله اي متنشر كرده بوده است و مؤلف شصت فقره از توراة در حقيت دين اسلام مطالبي استخراج كرده كه اغلب عين عبارات توراة را ذكر مينمايد. و كتاب در سه بابست باب اول در فوائدي چند كه قبل از بيان مطلب دانستن آنها لازم است باب دوم در اثبات نبوت خاتم النبين باب سوم در ذكر شبهات پادري و رد آنها. آغاز كتاب: الحمدلله الذي من علي عباده بارسال السفراء المقربين و نجاهم من الغبادة [كذا] و العواية بارشاد الانبياء المكرمين ... اما بعد چنين گويد ... احمد بن محمد مهدي بن ابي ذر نراقي ... انجام كتاب: پس بحضرت يحيي ختم نخواهد شد. ختم الله لنا بالحسني و حشرنا تحت لواء ... [الذريعة 9/612 و 12/286؛ نسخه هاي خطي، منزوي 2/960؛ دانشگاه تهران 3/583 و 2720؛ مشار 993؛ فهرست سپهسالار 5/126؛ کتابخانه جامع گوهرشاد 1/68؛ مركز احياء ميراث 2/193 و 5/318؛ حضرت معصومه 1/126؛ مدرسه فيضيه 2/72؛ لباب الالقاب كاشاني ص 96؛ ذريعه 12/286؛ مشار؛ ملي 4/195و 1/28و 1/71؛ الهيات تهران ص 78؛ كتابخانه ملك 5/357 و 5/467؛ فهرست مركز احياء ميراث اسلامي 3/829؛ مدرسه نواب 507؛ فاضليه ش 17 ص 13؛ عكسي مركز احياء 2/141؛ مدرسه رضويه ص 6؛ كتابخانه مجلس شورا 6/63 و 10/1879 و 14/275 و 14/320؛ فيلم دانشگاه 1/126؛ دانشگاه تهران 10/1596؛ حضرت شاهچراغ 2/66؛ فهرست الفبائي آستان قدس ص 315؛ كتابخانه شيخ علي حيدر 3/37؛ تربيت ص 88؛ مكتبة اميرالمؤمنين 2/420؛ فهرستواره منزوي 9/360؛ رايانه آستان قدس] شرح و حواشي: فرهنگ = سيف الامة نراقي، عبدالصاحب محمد بن احمد (1215-1297)

در اين رساله از اصلهاي پنجگانه دين (توحيد - عدل - نبوت- امامت - معاد) گفتگو نمود و آن در يك مقدمه و پنج باب است و ديباچه آن به عربي ميباشد. در پايان ميگويد كه در روزگار محمد شاه قاجار (1193-1211) در شيراز زاده و فارسي را در آنجا نزد پدر خوانده ام او كه سفر رفت من براي فرا گرفتن علمهاي ادب همراه او بودم. هنگاميكه منوچهرخان معتمدالدوله در سپاهان فرمانروائي ميكرد من بدانجا شدم و پدرم از نزديكان او بود. من دست از آموختن دانش نكشيدم و اين نگارش را بپرداختم و بمنوچهرخان ارمغان دادم. (محمد تقي دانش پژوه) رساله اي كوتاه در اصول و عقايد ديني كه در يك مقدمه و پنج باب و يك خاتمه تنظيم و به منوچهر خان معتمدالدوله اهدا شده است. (طيار مراغي، محمود) آغاز كتاب: بسمله. الحمدلله رب العالمين ... فيقول ... . ابن محمد رفيع الفارسي المدعو بلطف الله ... انه قد التمس مني بعض الاخوان الذين، يجب اطاعتهم ... انجام كتاب: و ظل عاطفش بر مفارق قاطبه بندگان پاينده باد الي يوم التناد اللهم طول عمرا. . بحق محمد و اله الطاهرين. [دانشگاه تهران 3/573؛ شورا 1/14/33؛ فهرستواره منزوي 9/279]

كتاب در اصول دين است مرتب بر مقدمه و پنج باب و خاتمه. تاريخ ختم تاليف: 1191 هـ. ق. در مقدمه آمده كه اين كتاب ترجمه «رساله اصول دين» آخوند ملا احمد اردبيلي است كه از تركي به پارسي برگردانيده. اگر مقصود فقيه نامي مقدس اردبيلي معروف باشد براي وي تاليفي بتركي ديده نشد. و او را در «اصول دين» تاليفي است بپارسي كه بشماره 351 حكمت آستان قدس است. (مهدي ولائي) متن گويا همان است كه به نام «عقايد الاسلام» در ذريعه نشاني داده شده است و در انتساب آن به اردبيلي بر پايه ماده تاريخ به كار رفته در آن ترديد شده است: «شاه عباس ثاني جمجاه = 1052ق) كه ديرتر از در گذشت اردبيلي است. ترجمه ايست بفارسي از رساله خلاصه تركي ملا احمد اردبيلي در يك مقدمه و پنج مطلب و خاتمه و در توحيد و نبوت و امامت و معاد است. متن گويا همانست كه بنام عقائد الاسلام بعربي در آمده است (ف 600). (محمد تقي دانش پژوه) ترجمه «عقايد الاسلام» تركي منسوب به مقدس اردبيلي است در 1 «مقدمه » و 5 «مطلب و 1 «خاتمه». «حافظيان» آغاز كتاب: حمد بي نهايت و حد واجب الوجود يكانه را سزا است كه هيچ فردي از افراد مخلوقات كنه ذاتش را نشناخت. انجام كتاب: نفس كسب كمال ازين بدن ميكند و حشر ميشود و السلام علي من اتبع الهدي. [فهرست آستان قدس 11/167؛ دانشگاه تهران 12/2631؛ فهرستواره منزوي 9/343؛ ذريعه 15/281]