جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫این تحقیق بنا دارد به ترجمه و تحقیق و نقد سه مبحث کلیدی ( معرفه احکامه ، معرفة جدله ، معرفة موهم المختلف ) از کتاب پر ارج البرهان بدر الدین زرکشی بپردازدکه در ضمن ترجمه ازاد به تحقیق که شامل تعریف لغوی و اصطلاحی بعضی از اصطلاحات و کلمات دشوار یا تفسیر برخی آیات قرآن و احیاناَ نقد برخی از دیدگاههای زرکشی پرداخته است . در این تحقیق از منابع کتابخانه ای استفاده شده است . این تحقیق شامل چهار فصل می باشد فصل اول به کلیاتی چون تعریف موضوع و اهداف تحقیق و شرح حال زرکشی و معرفی البرهان می پردازد و فصل دوم و سوم و چهارم هر کدام دارای دو بخش می باشد که بخش اول آنها مقدمه می باشد که شامل مفهوم و ضرورت و پیشینه و مقایسه ی آنها بین البرهان زرکشی و الاتقان سیوطی می باشد ، و بخش دوم آنها به ترجمه و تحقیق و احیاناَ نقد برخی از دیدگاهای زرکشی می پردازد .

‫نوشتارحاضر، ترجمه کتاب امام علي(ع) و زمامداران تأليف علي محمد ميرجليلي به زبان اردو است، که به تشريح موضع‌گيري‌هاي سياسي آن حضرت در رويايي با خلفاي سه‌گانه در برابر غصب خلافت و موضع سکوت آن امام همام در دوران خلافت آنان مي‌پردازد و شخصيت و عملکرد اميرالمؤمنين( پس از رحلت رسول خدا ونيز حکمت همکاري کردن ايشان با خلفا را در قالب شش فصل بررسي مي‌کند. نويسنده در فصل اول با اشاره به حوادث بعد از وفات پيامبر اکرم(، موضع‌گيري امام علي(ع) در قبال جريان سقيفه، استدلال‌هاي حضرتش در برتري خود براي رهبري امت اسلامي، انتقادهاي ايشان بر خلفا، سکوت امام در برابر حکومت خلفا و علل آن و حکمت اين‌که: چرا آن حضرت براي باز پس گيري قدرت هيچ اقدام جدي نکرده و موضع سکوت را اختيار کرده‌اند؟ تجزيه و تحليل کرده است. در فصل دوم به بررسي کمک‌هاي فکري اميرالمؤمنين علي(ع) با خلفاي سه گانه و مشورت دادن به آنان در امور مختلف حکومتي و جواب مثبت دادن ايشان به آن‌ها در قبال عجز و ناتواني‌شان در اداره حکومت مي‌پردازد. فصل سوم به تشريح حمايت‌هاي اميرالمؤمنين علي(ع) از خلفا و عملکرد آنان اختصاص دارد در فصل چهارم نيز مسؤوليت پذيري امام علي(ع) و ياران آن حضرت از طرف خلفا و انجام مأموريت‌هاي محول شده از سوي آنان تحليل سياسي گرديده و وسعت انديشه و درايت امام در همکاري با خلفا به تصوير کشيده شده است. در فصل پنجم اجراي حدود الهي توسط امام علي(ع) در عصر خلافت مي‌گردد. و سرانجام در فصل ششم مخالفت اميرالمؤمنين علي(ع) با بدعت‌هاي پديد آمده در عصر خلفا، مانند تحريم حج تمتع، تحريم ازدواج موقت (متعه)، اقامه نماز تمام در سفر و... شرح و بررسي تحليلي و تاريخي مي‌شود.

‫هدف از این تحقیق شناساندن احادیث اخلاقی معصومان (علیهم السلام) به انگلیسی زبانان و از طریق ترجمه احادیث نـُزهة الناظر محدث حـُلوانی است. این تحقیق حاوی دو بخش است: بخش اول مقدمه ای است تحقیقی در مورد تاریخ حدیث شیعه در قرون چهارم و پنجم هجری قمری و معرفی چهره های شاخص این دوران از جمله شیخ کلینی، شیخ صدوق، شیخ مفید، سید رضی، سید مرتضی، شیخ طوسی و محدث حـُلوانی و نیز معرفی دو مکتب حدیثی رایج در عراق یعنی مکتب بغداد و مکتب کوفه. در بخش دوم ترجمه سخنان معصومان (علیهم السلام) به زبان انگلیسی عرضه شده است. کتاب نـُزهة الناظر حاوی 528 حدیث اخلاقی است که به شیوه مُسندی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و دوازده امام شیعیان (علیهم السلام) با همان ترتیب اعتقاد شیعه دوازده امامی روایت شده است. در این شیوه احادیث نقل شده از یک معصوم در کنار هم گردآوری می شود و موضوع احادیث نقشی در ترتیب آنها ندارد. احادیث منقول از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) 127 حدیث است که یک چهارم حجم احادیث کتاب را شامل می شود. تعداد احادیث منقول از امامان (علیهم السلام) به این ترتیب است: امام اول 68 حدیث، امام دوم 31، امام سوم 25، امام چهارم 30، امام پنجم 38، امام ششم 71، امام هفتم 23، امام هشتم 27، امام نهم 24، امام دهم 30، ، امام یازدهم 22، و امام دوازدهم یک حدیث نسبتاً طولانی. بیشتر این احادیث کوتاه، یک سطری و گاه تنها چند کلمه ای است. کلید واژه ها: نـُزهة الناظر، حـُلوانی، احادیث معصومین، احادیث اخلاقی، مـُسندهای شیعی

‫در اين نوشتار که ترجمه ترکي استانبولي بخش هاي دوم تا چهارم کتاب "ربا" است؛ با استفاده از روش‌هاي مختلف فقهي، احکام فقهي ربا بحث و بررسي گرديده و سؤال ها و شبهه هاي مربوط به ربا پاسخ داده شده است. بخش اول، به بيان تاريخچه‌اي از بحث ربا در ميان فقهاي شيعه و اهل سنت اختصاص يافته است. در بخش دوم، احکام کلي ربا از منظر قرآن و روايات پژوهش شده و اشکال مختلف حرمت ربا بيان گرديده است. در اين بخش، همچنين ضمن تبيين حکمت تدريجي يا دفعي حرمت ربا؛ فلسفه حرمت ربا از منظري روايي بررسي گرديده است. در بخش سوم، که مهم ترين بخش اين نوشتار است، انواع ربا در فقه اسلامي و نيز رباي خريد و فروش، رباي قرضي از نظر مذاهب اسلامي و مبتني بر کتاب هاي فقهاي مسلمان شرح و بررسي گرديده و منابع فقهي شيعه و اهل سنت در اين زمينه معرفي شده است. در بخش مربوط به خريد و فروش و رباي مربوط به آن، ملاک‌هايي از احاديث اهل بيت( در خصوص حرمت ربا عنوان گرديده و اختلاف نظر فقه شيعه با فقه اهل سنت در اين زمينه برجسته شده است. بنا بر مذهب اهل بيت، از جمله ملاک‌هاي رباي خريد و فروش، بودن يا نبودن خريد و فروش به شکل مکيل و موزون عنوان شده و بر اساس اين نوع ربا، خريد و فروش مخصوص چيزهايي است که فقط با کيل و وزن فروخته مي‌شود و در اجناس ديگر چنين ربايي تصور نمي‌شود. فقهاي اهل سنت، با به کار بردن قياس، ملاک‌هاي ربا را مطرح کرده‌اند. نويسنده به وعده‌هاي عذاب براي ربا مندرج در قرآن کريم و روايات نيز اشاره و نيز اين وعده‌هاي عذاب از لحاظ حکم تکليفي ربا تجزيه و تحليل کرده و مواردي که حکم عذاب ربا براي آن قطعي است، بيان نموده است. از نظر نويسنده، محدوده حرمت ربا در روايات معصومين( کاملا مشخص شده و شرايط تحقق رباي معاملي نيز معين گرديده است. بخش چهارم، به راه‌هاي فرار از ربا از نظر فقهي و نيز طرح پانزده روش مندرج در کتاب هاي قديمي فقهي که به عنوان حيله‌هاي ربا مطرح شده؛ اختصاص يافته است.

‫اين پاياننامه در ترجمه بخشهاى مربوط به زكات و خمس كتاب آيات الاحكام محقق جزايرى است و برخى از مهم مطالب مندرج در آن به اين شرح است: زكات يكى از پايههاى پنجگانه اسلام(بنى الاسلام على خمس، الصلوة و الزكوة، الصوم، الولاية)، همراه آمدن دو فريضه در قرآن، موقوف بودن قبولى نماز به اداى زكات، وجوب زكات و محل آن، حدود مصرف زكات و...

‫كتاب »اضواء على متشابهات القرآن« نوعى كتاب تفسيرى است كه به تفسير بعضى از آيات متشابه ومشكل قرآن پرداخته است؛ يعنى به تفسير آياتى پرداخته است كه براى ما از نظر نحوى، بلاغى، علمى وفلسفى از وضوح كافى برخوردار نبوده است. در اين كتاب، ابتدا آيه‏اى آورده شده است ودر مورد آن سؤالى مطرح شده وسپس با مراجعه به تفاسير وكتابهاى ديگر به آن سؤالها جواب داده شده است، چنين كتابى با اين ويژگيها، منحصر بفرد بوده واگر قبلاً كتابهايى نيز چون »تأويل مشكل القرآن« و»مجاز در قرآن« نگاشته شده است ويژگيها وجامعيت اين كتاب را نداشته‏اند. در تحقيق نيز همين شيوه برگزيده شد وبا مراجعه به كتب تفسير واعراب القرآن يا جوابهاى ارائه شده را تحت عنوان »تحقيق« تأييد ويا آنها را رد كرده‏ايم وچون منبع اصلى ما در تحقيق، دو تفسير گرانقدر الميزان ونمونه بوده است، اگر احياناً نظرات اين دو كتاب را نپذيرفته‏ايم تحت عنوان »نقد وبررسى« به رد آنها اقدام كرده‏ايم. در تحليلها ونقدهاى ارائه شده چند قاعده واصل مد نظر بوده است يكى از اين اصول اصل عدم وجود مترادف در قرآن است كه بسيارى از تفاسير به آن توجه نداشته‏اند. گرچه تفسير الميزان اين اصل را مطرح ساخته است ولى در بسيارى از موارد به آن توجه نفرموده است. اصل ديگر اصل تشابه آيات واختلاف در بعضى كلمات است كه نكته‏هاى دقيق وجالبى از آن بدست مى‏آيد. اصل ديگر كه آن هم اصل بسيار مهمى است ودر حين ايجاز مشكلات تفسيرى بسيارى را براى ما حل مى‏كند اصل »تضمين« است ونيز اصول وقواعد ديگرى كه در مقدمه به آنها اشاره شده است. احاديث آمده در كتاب در حد توان به منابع اصلى ارجاع داده شده ودر بعضى موارد كه اسناد آنها ذكر نشده بود آنها را يافته در پاورقى ذكر نمودم براى ترجمه آيات مورد سؤال از ترجمه قرآن جلال‏الدين مجتبوى استفاده شده است واشعار نيز به صورتى شيوا وروان به فارسى برگردانده شده است. از ويژگيهاى اين كتاب اين است كه به تفسير همه آيات قرآن نپرداخته تا كتابش مانند تفاسير ديگر طولانى شده باشد ونيز همانند كتب »مجاز در قرآن« ويا »غريب القرآن« كه تنها يك جنبه را در نظر داشته ويا بصورت مختصر از مسأله گذاشته‏اند، نيست. از سوى ديگر چون مؤلف، كتاب را بصورت سؤال وجواب تنظيم كرده است خواندن آن را لذت‏بخش ساخته است. از جمله معايب كتاب اين است كه آيات وسؤالات تكرارى در آن زياد بچشم مى‏خورد وهمچنين مؤلف مى‏توانست آيات و سؤال و جوابهاى بيشترى را طرح كند تا كتابش از جامعيت بيشترى برخوردار بوده باشد.

---

‫اين تحقيق، ترجمه کتاب آزادي در فلسفه سياسي اسلام تأليف حجّت الاسلام دکتر منصور ميراحمدي به به زبان اردو است. کتاب مذکور در سه بخش تنظيم شده است. بخش اوّل آن، سه فصل را دربر مي‌گيرد و فصل نخست به مفهوم آزادي، اقسام آن و انواع برداشت‌ها از مفهوم آزادي اختصاص دارد. در فصل دوم از اين بخش ديدگاه فلاسفه مسلمان درباره مفهوم و محدوده آزادي، تحوّل مفهوم آن در فلسفه سياسي اسلام و نظريات برخي فيلسوفان قديم، مانند فارابي، خواجه نصيرالدّين طوسي و فلاسفه معاصر، همچون: استا مطهّري، علاّمه محمّدتقي جعفري و آيت الله محمّدتقي مصباح يزدي را مي‌خوانيم. در فصل سوم از بخش اوّل، تحليلي اسلامي از مفهوم آزادي ارائه شده و مؤلّفه‌هاي مهّم آزادي سياسي، تقسيم آزادي سياسي بر اساس رفتار سياسي و حقوق اساسي مردم و تشکل‌هاي سياسي بيان مي‌شود. بخش دوم به مباني آزادي در فلسفه سياسي اسلام مي‌پردازد. نگارنده در فصل اوّل از اين بخش، مباني آزادي در فلسفه سياسي ليبراليسم و مباني انسان‌شناسي، هستي شناسي و معرفت شناسي آن را شرح مي‌دهد. وي در همين زمينه مباني حقوقي و اخلاقي آن را در نظام هاي فلسفي و سياسي غرب و اسلام مقايسه و تفاوت آزادي در اسلام و نظام ليبراليستي را تبيين مي‌کند. بخش سوم به قلمرو و محدوده آزادي در نظام سياسي اسلام اختصاص دارد. در اين بخش ابتدا محدوده آزادي در فلسفه سياسي ليبراليسم مطرح شده و آزاد بودن افراد جامعه تا هنگامي که به حقوق ديگران تجاوز نشود و آن ها شکايتي از فرد يا گروه خاصّي نداشته باشند، ارزيابي شده و ارتباط ميان آزادي و منافع و امنيت جامعه و امنيت ملّي، تحليل مي‌شود. نويسنده در فصل دوم از بخش سوم، قلمرو آزادي در اسلام، فلسفه سياسي و مصاديق آن را ذکر مي‌کند. رابطه اختيار انسان با آزادي او، مفهوم آزادي بيان و عقيده و مباني آن در اسلام، از ديگر مندرجات اين نوشتار محسوب مي‌شود، که نگارنده با استفاده از ادلّه قرآني، روايي و عقلي، آن ها را واکاوي مي‌کند.

‫پژوهش حاضر، ترجمه کتاب نقش ائمّه در اِحياي دين تأليف علاّمه سيد مرتضي عسکري( است، که نگارنده در آن به بررسي عملکرد خلفا در اداره اجتماعي و فرهنگي حکومت و نقش امام علي( در محو تبعات منفي اين عملکردها مي‌پردازد. وي نخست به نقد اقدام ابوبکر در مسأله بيعت گرفتن براي خلافت خويش، با ادّعاي اين که خليفه پيامبر اسلام نبايد از غير قريش باشد، پرداخته و مخالفت عدّه زيادي از بني‌هاشم و انصار با خلافت ابوبکر به رغم فشارهاي فراوانش براي بيعت کردن با او را بيان مي‌کند. آن گاه هجوم بردن به خانه علي( براي بيعت اجباري آن حضرت با خليفه و اتمام حجّت حضرتش با صحابه و و رفتن ايشان به درِ خانه آنان براي ياري کردن او را مطرح کرده و اقدام ابوبکر درپس ندادن فدک به حضرت فاطمه زهرا( و آزار ايشان را ارزيابي مي‌کند. وي همچنين جنگ اقتصادي دستگاه خلافت با خاندان پيامبر( و ساقط کردن حقّ خُمس از آنان به بهانه جايز نبودن صدقه بر خاندان رسول خدا( را مطرح کرده، از محروم کردن حضرت زهرا( از ارث پدري خويش انتقاد کرده است. منع کردن روايت از پيامبر اسلام، انهدام روايات نبوي توسّط ابوبکر و ارجاع دادن مردم به قرآن کريم، از ديگر انتقادهاي مؤلّف به اَعمال ابوبکر محسوب مي‌شود. از منظر نويسنده، تفسير و فهم آيات کتاب خدا نيازمند سخنان پيامبر اسلام بود، که ده ها آيه قرآن کريم نيز به پيروي از رسول اکرم فرمان داده و اين کار ابوبکر، مخالف قرآن و سنّت پيامبر محسوب مي‌شود. در بخش ديگري نويسنده به نقد عملکرد عُمَربن خطاب در دوران خلافت وي پرداخته و سياست هاي برتري جويي براي قبيله قريش، ايجاد نظام طبقاتي در جامعه اسلامي، حبس صحابه در مدينه و درست کردن اهل بيت ساختگي براي پيامبر اسلام را از جمله اَعمال ناصواب عنوان کرده، منع انتشار احاديث نبوي، اجتهادهاي عُمَر در قبال نَص، انتشار اسرائيليات و ورود آن در احاديث و تفاسير قرآن کريم و در نهايت از عملکرد عُمَربن خطاب براي صحنه سازي خلافت عثمان بعد از ضربت خوردن و قبل از مرگ وي انتقاد کرده است. در بخش ديگري از کتاب نويسنده با اشاره به عملکردهاي منفي عثمان بن عفان در دوران خلافت خويش، ميدان دادن بيش از حد به بستگان و نَسَب خويش، آزار برخي صحابه بزرگ پيامبر اسلام، مانند ابوذر و عمّار و طرفداراي جانبدارانه از برخي ديگر به رغم فسق آشکار آنان را از جمله اين اَعمال منفي برمي شمارد. چگونگي به خلافت رسيدن امام علي(، گرايش مردم به آن حضرت، بيعت با آن امام و تلاش حضرتش براي اجراي عدالت و مساوات، اصلاحات فرهنگي و اقتصادي، آغاز فتنه‌هاي گسترده بر ضدّ حکومت علوي به بهانه خونخواهي عثمان بن عفان و برپايي جنگ‌هاي صفين، جَمَل و نهروان نيز پايان بخش مطالب پژوهش و ترجمه کتاب محسوب مي‌شود.