جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در اين نوشتار که ترجمه کتاب "سبع مسائل فقهيه" تأليف آيت‌الله جعفر سبحاني و به زبان اردوست؛ هفت مسأله فقهي اختلافي بين شيعه و اهل سنت تجزيه و تحليل شده و ديدگاه‌هاي فقه اماميه در مورد آن‌ها مطرح و دلايل فقهي اهل سنت در اين موارد، نقد و ارزيابي گرديده است. نويسنده، نخست به برپايي جشن ميلاد پيامبر اسلام و مشروعيت برپايي اين قبيل جشن‌ها در فقه شيعه اشاره کرده و ديدگاه‌هاي فقهي اهل سنت را مبني بر عدم مشروعيت اين گونه جشن‌ها نقد کرده است. در ادامه، مشروعيت سفر به قصد زيارت قبر مطهر رسول خدا( و جواز آن و ديدگاه‌هاي برخي از فقهاي اهل سنت مبني بر عدم جواز اين قبيل سفرها بررسي و نقد شده است. نويسنده، سپس به حرمت و عدم جواز تکتف (بستن دست در نماز) اشاره کرده و پس از طرح ديدگاه‌هاي فقهاي اهل سنت، مبني بر جواز تکتف، اين مسأله يکي از بدعت‌هاي خليفه دوم معرفي شده است. خواندن "نماز ضحي"، به عنوان يکي از نمازهاي مستحب و جزء سنت شمردن آن از سوي اهل سنت و ممنوع بودن اين نماز نزد فقهاي شيعه، ممنوعيت خواندن نمازهاي مستحب شب‌هاي ماه مبارک رمضان تحت عنوان "نماز تراويح" و بدعت خواندن اين نماز از سوي فقهاي شيعه و ممدوح و مجاز بودن آن نزد فقهاي اهل سنت؛ از مطالبي است که نويسنده به طرح و بررسي آن‌ها پرداخته است. جواز سه طلاق در يک مجلس نزد فقهاي اهل سنت و عدم جواز آن نزد فقهاي شيعه، حرمت متعه (ازدواج موقت) و متعة الحج نزد فقهاي اهل سنت و جواز آن نزد فقهاي شيعه همراه با دلايل فقهي آن و بدعت شمرده شدن حرمت اين دو نوع متعه از سوي فقهاي شيعه، از ديگر مباحث اختلافي فقهي است که در کتاب مذکور به صورت مبسوط بحث و پژوهش شده‌اند.

‫نوشتار حاضر، ترجمه کتاب پندهاي امام صادق (ع) به ره جويان صادق تأليف آيت‌الله محمدتقي مصباح يزدي به زبان اردو است، که نصايح امام صادق (ع) به يکي از اصحاب خويش عبدالله بن جندب را بيان مي‌کند و در آن وظايف و مسؤوليت‌هاي شيعيان در بيست و هشت گفتار گردآوري و ارائه شده است. عناوين و مباحث مهم نصايح امام صادق (ع) به عبدالله بن جندب که به نوعي وصايا و تقاضاي امام صادق (ع) به شيعيان خويش محسوب مي‌گردد، چنين است: دوستان واقعي اهل بيت، ضرورت پيروي از اهل بيت (ع) ، خطر شيطان براي از راه به در کردن مؤمنان و شيعيان، اجتناب از دنيا و انس با خدا، ويژگي‌هاي دوستان اهل بيت (ع) ، ضرورت محاسبه نفس، مراحل محاسبه نفس، عبادت و استغفار شبانه، وسعت نظر در عبادات، دعوت به اهل بيت با گفتار و رفتار، نشانه‌هاي ايمان و مؤمن حقيقي، رابطه ابزارانگاري و جهل ديني، ثمرات استقامت در دين‌داري، شرط نجات بخش بودن ولايت، ولايت اهل بيت (ع) ، خوف و رجا داشتن همزمان به خداوند، دام‌هاي گسترده شيطان و توجه به آن‌ها، رفع کردن کاستي‌هاي اخلاقي، پاداش‌هاي بزرگ الهي براي شيعيان واقعي، ويژگي‌هاي شيعه واقعي از منظر امام صادق (ع) ، گناه مفغور و نيکي مقبول نزد خدا، برحذر بودن از تملق جاهلان، رابطه مؤمن با دنيا و متعلقات مادي، رابطه مؤمن با مؤمنان ديگر، پندهاي امام صادق (ع) براي خردورزان، سفارش‌هاي عيسي بن مريم به حواريون مبني بر لزوم عيب پوشي از ديگران و مبارزه با خواهش‌هاي دنيوي، اخلاق سالکان، خدا و آخرت، غايت افعال مؤمنان و شيعيان، ويژگي‌هاي نماز مقبول و آثار آن، بحثي درباره حيا و محبت اهل بيت (ع) پايه محکم اسلام و... که عمل به وصايا و پندهاي امام صادق (ع) ضامن سعادت و خوشبختي مؤمنان در دنيا و آخرت است.

‫اين نوشتار، ترجمه کتاب وهّابيت، مباني فکري و کارنامه عملي تأليف آيت الله جعفر سبحاني به زبان اردو است، که برخي افکار وهّابيان و شکل‌گيري فرقه وهّابيت را بررسي مي‌کند. کتاب مذکور در دوازده فصل تدوين شده است. فصل اوّل بر ضرورت اتّحاد مسلمانان و پرهيز از اختلاف آنان تأکيد مي‌کند. در فصل دوم به معرّفي ابن تيميه پايه‌گذار اصلي تفکرات ضدّ شيعي و نيز فردي که محمّد بن عبدالوهّاب، افکار سلفي و افراطي خويش را از او گرفته، اختصاص دارد. فصل سوم به چگونگي شکل‌گيري فرقه وهّابيت پرداخته و نقش تفکرات و آثار ابن تيميه در شکل‌گيري آن را برجسته مي‌سازد. در فصل چهارم اختلاف هايي را که محمّدبن عبدالوهّاب در ميان مسلمانان افکند، اتّهام‌هايي که وي در زمينه عقايدش به شيعيان زد و آن ها را مشرک و بدعت‌گزار ناميد، تجزيه و تحليل شده است. در فصل پنجم و ششم نقدهاي فرقه وهّابيت درباره زيارت قبور و شرک خواندن آن مطرح و منافات نداشتن زيارت قبرهاي مؤمنين و ائمّه( با توحيد اثبات مي‌شود. در فصل هفتم يکسان بودن زن و مرد در احکام اسلامي و منع نداشتن شرعي زيارت براي زنان اثبات مي‌گردد. فصل هشتم به استحباب زيارت قبر پيامبر اسلام، سفر براي آن و اثبات جواز و مباح بودن آن با استفاده از مستندات شرعي، اختصاص دارد. در فصل نُهُم حقيقت مرگ و برزخ در آموزه‌هاي قرآن و سنّت واکاوي شده و باقي ماندن حقيقت انسان پس از مرگ و داراي حيات و شعور بودن او، به ويژه افرادي همچون: پيامبر اسلام و ائمّه معصومين( و در نتيجه: صحّت توسّل به آنان در زمان مرگ ظاهري شان اثبات مي‌شود. در فصول دَهُم و يازدهم صحّت و جواز توسّل به اولياي الهي، با ذکر مُستندهاي قرآني، روايي و سيره انبياي الهي و ذکرِ نمونه‌هايي از آن بيان مي‌گردد. در فصل دوازدهم ثابت مي‌شود اولياي الهي از آن جا که مقام هايي معنوي دارند، مي‌توانند در برخي امور عالَم تصرّف و نقش آفريني کنند. بررسي محدوده شفاعت شافعين در روز قيامت و پاسخ به شبهه هاي وهّابيت در اين زمينه، از ديگر مندرجات فصل سيزدهم محسوب مي‌شود.

‫اين نوشتار، ترجمه کتاب وحي و نبوّت تأليف استاد مطهّري و حاوي ابعاد مختلف مباحث نبوّت عامّه و نبوّت خاصّه، خصوصيّات پيامبران الهي و نقش آن‌ها در هدايت بشر، ويژگي‌هاي قرآن کريم و سيره پيامبر اکرم( است. نوشتار يا کتاب مذکور در پنج فصل سامان يافته است. در فصل اوّل ويژگي‌هاي کلّي پيامبران الهي، مانندِ اعجاز آنان براي اثبات نبوّت خويش، ضرورت عصمت آن ها و ادلّه عصمت و اعجاز از منظري قرآني، روايي و عقلي بيان مي‌شود. در همين زمينه تفاوت پيامبران الهي با نوابغ، زواياي گوناگون رهبري پيامبران الهي، خلوص نيت و صاحب شريعت بودن آنان نيز ذکر و ديدگاه‌هاي شهيد مطهّري درباره ويژگي‌هاي عمومي انبياي الهي منعکس مي‌گردد. در فصل دوم با عنوان " نقش تاريخي پيامبران"، تأثير پيامبران الهي در حفظ وضع موجود و تعاليم و تلاش آنان در تکامل بشر به تصوير کشيده شده است. فصل سوم به نبوّت و بعثت انبيا و اهداف نبوّت و بعثت آنان اختصاص دارد. در اين فصل همچنين از دليل ختم نبوّت، علل تجديد نبوّت و معجزه خاتميت و ارزش و کاربرد معجزات پيامبر اسلام( غير از قرآن کريم بحث مي‌شود. در فصل چهارم اهمّيت قرآن کريم به عنوان کتاب آسماني مسلمانان و اوصاف آن، اعجاز، القاب، معاني، تواريخ و قصص انبيا و ساير مباحث مندرج در قرآن بيان مي‌گردد. در فصل پنجم و پاياني با عنوان "مشخصّات دين اسلام"، ابتدا ارتباط ايدئولوژي با جهان‌بيني و سپس ويژگي‌هاي معرفت شناسي و هستي شناسي اسلامي بيان مي‌شود. در همين بخش از ترجمه کتاب(نوشتار حاضر) برخي اَدوار مختلف زندگي رسول خدا و بعضي اوصاف حضرتش همچون: بيزاري از بيکاري و بطالت، مبارزه ايشان با ظلم و مظاهر مختلف ستم به ديگران، اخلاق در خانواده، عبادت، زهد، ساده زيستي، و نظم و انضباط ايشان در دوران گوناگون به تصوير کشيده شده است.

‫در پاياننامه حاضر، كتاب مذكور اثر ابو عمرودانى ترجمه و تحقيق شده است. اين كتاب در خصوص رسم الخط و كيفيت نگارش كلمات در مصحفهاى ارسالى عثمان به شهرهاى بزرگ آن عصر مثل كوفه، بصره، مكه و مدينه است. ويژگيهاى چشمگير مباحث مربوط به علوم قرآن كه برگرداندن عبارات و جملات از زبان تازى به زبان پارسى، اضافه بر تلاش گسترده، تسلط كامل بر عناوين مورد بحث را مىطلبد. لذا در اين ترجمه با مراجعه به مصادر و منابعى كه در دسترس بوده تا جايى كه ممكن بود سعى شده است تا ترجمهاى سهل و روان، نه آزاد و رها و نه كاملاً بسته و مقيد و در بند الفاظ ارائه گردد.

‫پايان نامه حاضر، ترجمه و تحقيق کتاب جايگاه ادوار فقه اسلامي تأليف جمعي از استادان و محققان، زير نظر آيت‌الله ناصر مکارم شيرازي به زبان اردو است، که ادوار فقه شيعه و اهل سنت را تجزيه و تحليل تاريخي کرده و ويژگي‌هاي فقه فريقين را با يکديگر مقايسه مي‌کند. نگارنده نخست به ضرورت تحقيق در باره تاريخ فقه و فراز و نشيب‌هاي آن از صدر اسلام تا دوران معاصر اشاره کرده، آن‌گاه ادوار گوناگون فقه اماميه را در نه دوره و ادوار فقه اهل سنت را در شش دوره بررسيده و ضمن معرفي فقهاي مشهور هر دوره، تغيير و تحولات فقه اسلامي در آن دوره را شرح مي‌دهد. وي در مورد ادوار فقه شيعه با اشاره به وضعيت فقه اماميه در دوران حضور ائمه و دسترسي مردم به احکام واقعي، ادوار مختلف فقه از زمان غيبت ائمه و دوران غيبت صغرا و کبرا تا عصر حاضر را بيان مي‌کند. دوارن فقه شيعه از زمان تأسيس حوزه علميه نجف به دست شيخ طوسي و تبويب و ترتيب يافتن فقه و همچنين تدوين نصوص فقهي، ارائه شيوه جديد در فقه و به اصطلاح شروع دوران اجتهادي فقه، دوران رکود فقه و خاموش شدن شور و نشاط اجتهادي، احياي دوباره فقه توسط امثال علامه حلي و حرکت و تحول فقهي شيعه پس از يک دوره نسبتاً طولاني رکود، تحول در فقه و حرکت فقهي شهيدين در احياي فقه و ابداع روش‌هاي نوين در اجتهاد، آغاز حرکت اخباري‌گري و رکود مجدد حرکت اجتهادي، احياي حرکت اجتهادي توسط علامه وحيد بهبهاني و سرانجام، ورود به دوران معاصر فقه پس از شيخ انصاري و امثال ايشان، از ادوار مهم فقه شيعه قلمداد شده است. نويسنده پس از آن درشش دوره، فراز و نشيب‌هاي فقه اهل سنت را نيز بررسيده و ظهور مذاهب مختلف فقهي و دوران ضعف و قوت فقهي آنان را بيان مي‌کند.

‫اين پاياننامه به ترجمه و تحقيق بخش اول و دوم كتاب المصاحف ابن ابى داود سجستانى اختصاص دارد و در آن مباحث آتى آمده است: دستور به نوشتن مصحفها، خطوط مصحفها، جمع قرآن، جمع قرآن توسط على بن ابيطالب عليهالسلام، خشنودى و ناخشنودى عبدالله بن مسعود از جمع قرآن، پيوستگى سوره انفال با سوره توبه، اختلاف لحن عرب در مصاحف، و اختلاف مصاحف صحابه.

‫اين نوشتار، ترجمه اردوي کتاب اّللهوف علي قتلي الّطفوف (يکي از مقتل‌هاي معتبر واقعه عاشورا و حادثه کربلا) تأليف سيدبن طاووس است، که منبع موثّق براي روضه خواني و تاريخ شهادت سيدالّشهداء (ع) محسوب مي‌شود. کتاب مذکور در سه بخش تدوين شده است. بخش اوّل به زندگاني اجمالي امام حسين (ع) از ميلاد تا شهادت، معجزات به وقوع پيوسته هنگام ولادت و چگونگي مقدّماتي که منجر به واقعه تلخ کربلا شد، از جمله: نامه نگاري‌هاي فراوان کوفيان به امام حسين، شهادت مُسلم بن عقيل (سفير امام حسين) در کوفه، عهد شکني اهل کوفه، حرکت سيدالّشهداء به سمت کوفه، توقّف ايشان توسّط سپاه حُربن يزيد رياحي و ورود حضرتش به سرزمين کربلا اختصاص دارد. بخش دوم، مربوط به حوادث مهّم شب و روز عاشورا، همچون: خطبه خواندن امام براي ياران خود، برداشتن عهد خويش از آنان، بيعت اندکي از اصحاب با ايشان، ملحق شدن حُر به سپاه حسينيان، چگونگي شهادت امام، ياران و خاندان آن حضرت، به تاراج رفتن خيمه هاي حسيني و تاختن بر پيکر بيجان شهداي کربلا است. در بخش سوم حوادث پس از شهادت امام از جمله: دفن اجساد، اسارت بانوان، ورود کاروان اسيران به کوفه و شام، خطبه خواندني زينب? و امام سجّاد (ع) در کوفه و شام و بازگشتِ کاروان به مدينه بررسيده است.