جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

برآیند تحلیل منطقی آراء خاور شناسان در زمینه های قرآنی نکات مشروحه ی زیر است: -سطحی نگری و عمیق نشدن درلایه های میانی و تأویل پذیر قرآن و ناآگاهی از روش منحصر به فرد پژوهش در موضوعات قرآنی و مقایسه آن با کتاب های نوشته شده به دست افراد بشر . -نداشتن شناخت کافی از شرایط شبه جزیره عربستان وآداب و سنن آن سرزمین در زمان نزول قرآن ، یا توجه نکردن بهاین اوضاع و شرایط با وجود شناخت و آگاهی از آن؛ و نیز بی توجهی به نزول تدریجی و اسباب و شأن نزول آیات و سُوَر قرآن - که بسیاری از احکام ، قوانین و معارف قرآنی در پرتو توجه عالمانه به این امور، واقع بینانه تفسیر و تبیین می گردد.- مبنا قرار دادن یک یا چند کتاب معدودتفسیری یا علمیِ نوشته شده توسط برخی دانشمندان اهل سنت در باره ی قرآن و توجه نکردن به آثار و تفاسیر دانشمندان شیعه و معارفی که از اهل بیت پیامبر اکرم (ص) درباره قرآن گردآوری شده است، و قضاوت درباره جنبه های مختلف قرآن بر اساس شناخت و معرفتی که از همان یک یا چند کتاب معدود به دست آورده اند. -عدم آشنایی کامل به زبان قرآن ( زبان و ادبیات عرب) و در نتیجه مراجعه بیشتر مستشرقین به ترجمه های اروپایی به جای مراجعه به خود قرآن و مطالعه آن. اساس و زیر بنای اشکالات مستشرقان در زمینه اعجاز تشریعی و علمی قرآن، غیر علمی و بی بهره از هر گونه استدلال و برهان منطقی ، ریشه گرفته از عدم دقّت کافی درکلیّت قرآن کریم و در موارد بسیاری نیز غیر منصفانه و همراه با غرض ورزی و تعصّب های خشک دینیِنصرانی- یهودی است. اگر دانشمندان غربی بویژه کسانی که دستی در زمینه قرآن پژوهی دارند به خود قران مراجعه ، محکمات آن را مطالعه، و متشابهات و آیات مجمل و تأویل پذیر آن را به احادیث نبوی (ص)و روایات امامان شیعه (ع)و کتب و تفاسیر صحیح و مورد قبول عامّه ی مسلمانان، ارجاع نمایند و البته اغراض دینی و تعصّب های نژادی را نیز به کناری نهاده آنگاه در زمینه قرآن پژوهش کنند، قطعاً به نتائجی جز آنچه تاکنون رسیده اند ، خواهند رسید- چرا که قرآن کریم ، آخرین کتاب وکامل ترین ذخیره آسمانی خداوند برای بشر است و هر آنچه لازمه ی سعادت انسان بوده را در خود جمع کرده است.

پس از بیان معنای لغوی و اصطلاحی تناقض و بیاناسباب اختلافوشرایط آن، آگاه شدیم که خاورشناسانی که قرآن را به تناقض گویی متهم کرده اند،معنای تناقض را درست درک نکرده و آنان به کتاب خدا هم چون کتاب بشری نگریسته، و به آن دید غیر وحیانی داشته اند، در حالی که علمای اسلام به عدم تناقض در قرآن اجماع دارند و حتی برخی از آن ها یکی از وجوه اعجاز قرآن را عدم تناقض در آن می دانند. برخی از ادعاهای خاورشناسان مبنی بر تناقض و تعارض در آیات قرآن درزمینه‌ی اعتقادات، احکام و خلقت می باشد و با بررسی نمونه های آن ها، روشن است که آن ها به دلایل متعددی دچار این توهم شده اند از جمله این دلایل: سطح کم اطلاعات، آگاه نبودن بهقواعد و اسالیب زبان عربی، رجوع به منابع اهل سنت، سوء فهم، آگاه نبودن از شرایط تناقض، تفسیر نادرست آیات، مراجعه به آیات متشابه، ناسخ و منسوخ ، مطلق ومقید و عام و خاص، بدون آگاهی از آن ها و کینه و حقدشان نسبت به اسلام می باشد. با بررسی این نظراتبا تکیه به منابع اصیل اسلامی این نتیجه حاصل می شود که آیات قرآن نه تنها با هم متناقض نیستند بلکه موید و مصدق یکدیگر نیز می باشند.

نوشتار حاضر، به بررسی بخشی از دیدگاه‌های ناصرالدین قفاری، یکی از عالمان اهل سنت با گرایش‌های وهابی‌گری می‌پردازد. و نقدهای وی در اعتقادات شیعه امامیه در زمینه امام و ویژگی‌های او و مبانی و اصول حاکم بر امامت را ارزیابی می‌کند. نویسنده در پنج فصل ابعاد مختلف امامت را از منظر شیعه امامیه اثبات کرده و شبهه‌های قفاری در این زمینه را پاسخ می‌گوید. فصل اول به کلیات تحقیق اختصاص دارد. در فصل دوم ابتدا تعریفی از امامت در لغت و اصطلاح ارائه شده، سپس نیاز و ضرورت وجود امام، صفات اصلی امام از منظر شیعه اثناعشری، مانند افضلیت، علم، عصمت امام همراه با ادله قرآنی، روایی و عقلی مبتنی برآن‌ها مطرح شده و اشکال‌های قفاری درمفهوم امامت و امام، منشأ پیدایی شیعه و افسانه عبدالله بن سبأ نقد گردیده است. پاسخ ایرادهای قفاری در زمینه مقام و موقعیت ویژه امام معصوم( و نقد دیدگاه‌های وی در تقیه، از دیگر مندرجات این بخش محسوب می‌شود. در فصل سوم به تبیین حصر امامت در دوازده امام از منظر شیعه پرداخته شده و شبهه های قفاری مطرح و ادله انحصار امامت در علی( و فرزندان معصوم آن حضرت به وسیله نص صریح و صحیح ذکر شده است. در فصل چهارم حکم منکر امامت و کفر وی از منظر اعتقادات شیعه و دیدگاه ائمه مذاهب چهارگانه اهل سنت مطرح و نقد می‌گردد. تکفیر صحابه از سوی شیعه و تصریح اهل سنت بر عدالت صحابه، اثبات ارتداد و عدم عدالت برخی صحابه، شروط عدالت آنان و نقد دیدگاه‌های قفاری، از دیگر مطالب همین فصل به شمار می‌آید. در فصل پنجم به بحث در این مسأله می‌پردازد که: تنها راه شناخت امام معصوم، نص صریح و صحیح است و با اجماع، انتخاب و شورا نمی‌توان امام را تعیین کرد. نویسنده در این موضوع نیز به اشکال‌های قفاری پاسخ می‌دهد.

عثمان بن حنیف از جمله اصحاب پیامبر اکرم (ص) است که دو روایت با موضوع توسل را نقل نموده است. این دو روایت از جهت رجالی خالی از اشکال است. از جهت درایی و دلالی نیز بر جواز و وقوع سه نوع توسل دلالت می کند: توسل به دعای پیامبر اکرم (ص) در زمان حیات و پس از حیات حضرتش، توسل به ذات پیامبر اکرم (ص) در زمان حیات و پس از حیات آن حضرت و توسل به جاه و مقام پیامبر اکرم (ص) در زمان حیات و پس از حیات ایشان. وهابیان در میان موارد مذکور تنها توسل به دعای آن حضرت در زمان حیات ایشان را جایز دانسته، سایر موارد را نامشروع و بدعت می دانند. بر این اساس آنها تلاش کرده اند با طرح شبهات رجالی و دلالی درباره این دو روایت، آنها مخدوش نموده و راه استفاده را بر مخالفان عقیده خود ببندند. مقاله حاضر در صدد است با نقد و بررسی این شبهات، صحت سند و دلالت این هر دو روایت را اثبات نماید.

لطفا برای مشاهده متن چکیده فارسی و عربی به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

تبیین مفهوم کانونی عدالت در فلسفه سیاسی غرب، وامدار اندیشمندان بزرگی چون افلاطون است، همچنان که مبنای نظریه پردازی افلاطون و طرح مدینه فاضله وی، موضوع عدالت و طراحی جامعه عدالت محور و آرمانی است تا عالم مثالی در زمین محقق شود. از آنجا که نظریه عدالت افلاطونی دارای ایرادهای فراوانی است، این نوشتار با تاکید بر سترگی اندیشه های امام علی (ع) و سرآمدی آن بر کلیه مکاتب و آرا بشری، بر آن است که مفهوم عدالت را در اندیشه علوی، با محتوا و اهدافی متعالی، کامل تر و عملی تر و به نحوی گسترده تر در قیاس با اندیشه افلاطون، مطرح کند، چرا که اندیشه عدالت علوی از ضعف ها و نقایص متعدد نظریه عدالت افلاطونی کاملا مبراست و دارای ریشه و مبنای الهی و ایمانی است و با مفهومی عینی، ملموس، مصداق پذیر و شریعت مدار و ابزاری در جهت نیل به سعادت و رستگاری الهی از طریق کسب ملکات فاضله و انجام ارادی افعال خیر می باشد. عدالت علوی فاقد وجه متصلب و تک گفتاری بوده و خصلتی آرمان گرایانه و ظلم ستیز دارد و مبنای تعیین عدالت و استحقاق، نزد آن، شریعت الهی است و بر خلاف صبغه فردی و جبرگرای عدالت افلاطونی، دارای وجه غالب عدالت اجتماعی است و بر مبنای آن، امکان ارتقاء در سلسله مراتب اجتماعی بر اساس شایسته سالاری و میزان انجام تکالیف برای همگان وجود دارد.

اندیشه خاورشناسان درباره باسواد بودن رسول خدا (ص) و اهداف و اغراض آنان از این ادعا قابل بررسی است.آنان دو دلیل بر مدعای خود اقامه کرده اند: یکی نوشتن کلمه «محمد بن عبداله» از طرف رسول خدا (ص) در جریان صلح حدیبیه و دیگری دستور آن حضرت، به منظور آوردن کاغذ و دوات برای نوشتن نامه در روزهای پایانی عمر شریفشان.بررسی و نقد این دو دلیل و اثبات ناموجه بودن دلایل خاورشناسان بر این مساله، موضوع پژوهش پیش روست.بررسی آموزش و کتابت رسول خدا (ص) از جنبه بشری و الهی چه قبل از بعثت و چه پس از آن و اعمال این توانایی قبل و بعد از بعثت از منظر دو گروه شیعه و سنی، ما را برای رسیدن به مساله حاضر یاری می کند.

برهان امکان و وجوب که از مهم ترین برهان های اثبات وجود خدا به شمار می آید، در گذر اندیشه های بشری جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده است. در میان اندیشمندان، در طول تاریخِ اندیشه های مربوط به مبدا هستی، فیلسوف و متفکر بزرگی را نمی توان یافت؛ مگر اینکه به گونه ای با این برهان روبه رو شده است. و این برهان از همین رهگذر تقریرها و نقدهای گوناگونی را به خود دیده است.در این نوشتار، یکی از تقریرهای برهان یاد شده را به دلیل داشتن ویژگی های قابل توجه، برگزیده ایم و نقدهای راسل، هیوم و کانت به آن مطرح و پاسخ آنها را بیان کرده ایم. به نظر ما امتیاز تقریر مورد نظر «رسایی عبارتهای به کار رفته و نیفتادن در دام تسلسل و بطلان آن» است.