جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫‫ف‍ارس‍ی‌ - ان‍گ‍ل‍ی‍س‍ی‌ ب‍ه‌ ن‍ظر م‍ی‌ رس‍د آراآ م‍وس‍س‌ ب‍ر ف‍رض‌ غ‍ی‍رع‍ق‍لان‍ی‌ ب‍ودن‌ دی‍ن‌، ض‍م‍ن‌ ت‍ب‍ی‍ی‍ن‌ اب‍ع‍ادی‌ از رف‍ت‍ار دی‍ن‍ی‌ از ب‍ن‍ی‍اده‍ای‌ واق‍ع‍ی‌ ت‍ف‍ک‍رات‌ دی‍ن‍ی‌ ان‍س‍ان‌ ب‍س‍ی‍ار دورن‍د. واق‍ع‍ی‍ت‌ آن‌ اس‍ت‌ ک‍ه‌ دی‍ن‌ اک‍ث‍ری‍ت‌ اف‍راد م‍وس‍س‌ ب‍ر ع‍ق‍لان‍ی‍ت‌ م‍ی‌ب‍اش‍د، ح‍ک‍م‌ ع‍ق‍لان‍ی‍ت‌ آن‌ اس‍ت‌ ک‍ه‌ ان‍س‍ان‌ ج‍ان‍ب‌ اح‍ت‍ی‍اط را رع‍ای‍ت‌ ک‍رده‌ و م‍ن‍اس‍ب‌ ت‍ری‍ن‌ اس‍ت‍رات‍ژی‌ را در ب‍راب‍ر اح‍ت‍م‍الات‍ی‌ ک‍ه‌ در ب‍اب‌ ح‍ی‍ات‌ پ‍س‌ از م‍رگ‌ و وج‍ود خ‍دا م‍ی‌ت‍وان‌ م‍ن‍طق‍ا درن‍ظر گ‍رف‍ت‌، ات‍خ‍اذ ک‍ن‍د. دی‍ن‌ در واق‍ع‌ واک‍ن‍ش‌ ع‍ق‍لان‍ی‌ ان‍س‍ان‌ ب‍ه‌ ای‍ن‌ ن‍گ‍ران‍ی‌ ه‍اس‍ت‌. ب‍رای‍ن‌ اس‍اس‌ اک‍ث‍ری‍ت‌ ان‍س‍ان‍ه‍ا م‍ت‍ن‍اس‍ب‌ ب‍ا م‍وق‍ع‍ی‍ت‍ی‌ ک‍ه‌ در آن‌ ق‍رار دارن‍د، رف‍ت‍اره‍ای‌ دی‍ن‍ی‌ ک‍ه‌ ک‍م‍ت‍ری‍ن‌ ه‍زی‍ن‍ه‌ را ب‍رای‍ش‍ان‌ دارد و ت‍زاح‍م‌ ج‍دی‌ ب‍ا واس‍ت‌ ه‍ای‌ ای‍ن‌ ج‍ه‍ان‍ی‌ ش‍دن‌ ن‍دارد اخ‍ت‍ب‍ار ک‍رده‌ و ب‍ه‌ ای‍ن‌ ت‍رت‍ی‍ب‌ ض‍م‍ن‌ رع‍ای‍ت‌ ج‍ان‍ب‌ اح‍ت‍ی‍اط در ب‍اب‌ وج‍ود خ‍داون‍د و ح‍ی‍ات‌ پ‍س‌ از م‍رگ‌ ب‍ه‌ خ‍واس‍ت‍ه‍ا وام‍ی‍ال‌ ای‍ن‌ ج‍ه‍ان‍ی‌ خ‍ود ن‍ی‍ز دس‍ت‌ م‍ی‌ی‍اب‍ن‍د. ی‍اف‍ت‍ه‌ه‍ای‌ ت‍ح‍ق‍ی‍ق‌ ح‍اض‍ر ن‍ظری‍ه‌ ع‍ق‍لان‍ی‍ت‌ دی‍ن‍ی‌ را ت‍ای‍ی‍د م‍ی‌ک‍ن‍د ب‍رای‍ن‌ اس‍اس‌ ک‍ه‌ ص‍د در ص‍د اف‍راد م‍ورد ت‍ح‍ق‍ی‍ق‌ ب‍ه‌ خ‍داون‍د اع‍ت‍ق‍اد دارن‍د ام‍ا اک‍ث‍ری‍ت‌ م‍طل‍ق‌ ای‍ش‍ان‌ ب‍ا رف‍ت‍اره‍ای‌ دی‍ن‍ی‌ ب‍رخ‍وردی‌ دوگ‍ان‍ه‌ دارن‍د، ب‍ه‌ ای‍ن‌ م‍ع‍ن‍ا ک‍ه‌ رف‍ت‍اره‍ای‌ ک‍م‌ ه‍زی‍ن‍ه‌ (ه‍زی‍ن‍ه‌ زم‍ان‍ی‌، م‍ال‍ی‌ ی‍ا اج‍ت‍م‍اع‍ی‌ ..) از س‍وی‌ اک‍ث‍ری‍ت‌ ای‍ش‍ان‌ رع‍ای‍ت‌ م‍ی‌ش‍ود در ح‍ال‍ی‍ک‍ه‌ درص‍د ب‍س‍ی‍ار ک‍م‍ی‌ از ای‍ش‍ان‌ ب‍ه‌ رف‍ت‍اره‍ای‌ پ‍ره‍زی‍ن‍ه‌ ع‍م‍ل‌ م‍ی‌ک‍ن‍د

---

‫اين پژوهش، ترجمه بخشي از کتاب نقش ائمّه در اِحياي دين تأليف آيت الله سيدمرتضي عسکري به زبان اردو است، که به تبيين ابعادي از عظمت و شخصيت ائمه معصومين(، نقش آنان در ايجاد يک مکتب فکري صحيح در تفسير آموزه‌هاي اسلام و جلوگيري از وقوع انحراف هاي عقيدتي در جامعه مسلمانانِ عصر خويش مي‌پردازد. نويسنده به روشنگري‌هاي ائمّه( در زمينه نقد و ابطال اسرائيليات، به ويژه خرافاتي در زمينه توحيد که در آن ها خداوند متعال تجسيم و تشبيه شده، همّت گماشته و ورود اسرائيليات و خرافات در عصر خلفا به دين اسلام و آموزه‌هاي اسلامي را واکاوي کرده و نتيجه مي‌گيرد: اگر ائمّه( نبودند، اين خرافات و اسرائيليات به تدريج جاي معارف ناب اسلامي را مي‌گرفت و چيزي از حقيقت دين باقي نمي‌گذاشت؛ زيرا امامان توانسته‌اند آياتي را که در آن ها شبهه تجسيم و تشبيه وجود دارد، به خوبي تأويل کرده و عقايد مسلمانان را درباره جسم بودن و عضو داشتن خداوند تصحيح کنند. نويسنده در اين زمينه با اشاره به تلاش‌هاي ائمّه معصوم تا امام هشتم(، تفسيرهاي صحيح کلامي آنان از آيات مربوط به توحيد و خداشناسي، نبوّت، امامت، معاد و عدل الهي و معرفت اسما و صفات خداوند را تشريح کرده است. تفسير آياتي از قرآن کريم و تأويل آن ها توسّط ائمّه( مانندِ آيات مربوط به وجه الله، عين الله، يد الله، عرش و کرسي، و نيز آياتي که در آن ها توهّم وجود مکاني خاص براي خداوند است و با ذات حق تعالي سازگاري ندارد، يا موهم تشبيه و تجسيم براي خداي متعال است، و يا آيات در زمينه رؤيت خداوند در روز قيامت و بسياري ديگر از رواياتي که تفسير و تأويل صحيح مراتب و ابعاد مختلف توحيد توسّط ائمّه( و نيز مکتب فکري خلفا و اسرائيليات و خرافات وارد شده به دين اسلام در عصر آنان را که از مهم ترين مباحث اين نوشتار محسوب مي‌شود ارزيابي مي‌کند، و نقش اهل بيت( در اِحياي تفکر ناب ديني و جلوگيري از تحريف دين اسلام در آن ها تبيين مي‌کند.

‫در آموزه‌هاي اسلامي، طلاق به انواع مختلفي تقسيم شده است. پژوهش حاضر با روش کتابخانه‌اي به بررسي طلاق خلع و طلاق مبارات در فقه اسلامي و حقوق مدني پرداخته است. هرگاه زن از شوهر خود متنفر گردد، و خواهان طلاق باشد، اين طلاق را طلاق خلع مي‌گويند. طلاق مبارات نيز آن است که هر يک از زوجين از ديگري متنفر و بيزار باشند. بعد از وقوع اين دو طلاق، زن و شوهر از يکديگر ارث نمي‌برند؛ زيرا اين طلاق‌ها از نوع طلاق بائن بوده و رابطه زوجيت برداشته مي‌شود. طلاق خلع و مبارات هرکدام صيغه مخصوصي دارند که ديگر صيغه‌ها جايگزين آن نمي‌شود. در طلاق خلع و مبارات، علاوه بر شرايط عمومي طلاق، فديه و کراهت نيز شرط شده است. البته فقهاي عامه طلاق مبارات را به‌صورت مستقل بررسي نکرده‌اند؛ زيرا آن را نوعي از طلاق خلع مي‌دانند. همچنين از نظر فقهاي عامه، طلاق خلع مي‌تواند با الفاظ خلع و با کنايات و قصد و نيت طلاق نيز واقع شود. به‌علاوه، آن‌ها طلاق خلع معاطاتي را نيز جايز دانسته، و احکام و شرايط بسياري را براي طلاق خلع در نظر گرفته‌اند. در حقوق مدني ايران تصريح شده که طلاق خلع آن است که زن به‌واسطه کراهتي که از شوهر خود دارد در مقابل مالي که به شوهر خود مي‌بخشد طلاق بگيرد. به آن مالي که زن به مرد مي‌دهد تا خود را از قيد زوجيت مرد رها سازد، فديه گفته مي‌شود. تفاوت مهم خلع و مبارات نيز در مورد فديه مي‌باشد؛ زيرا در طلاق خلع مرد مي‌تواند بيش از مهر زن را هم به‌عنوان فديه بگيرد. ولي در مبارات، فديه نمي‌تواند بيشتر از مقدار مهر باشد. فديه براي مسلمان بايد از چيزهاي حلال باشد. همچنين فديه بايد از چيزهاي مشخص و معلوم باشد. نکته ديگر آن است که مشهور فقهاي اماميه قايل به وجوب پذيرش خلع از ناحيه زوج نبوده، و آن را بر شدت استحباب حمل کرده‌اند.

روز به روز در کاربردهای بیشتری از قبیل مدل‌سازی ترافیک، شبکه‌های حسگر و دنبال کردن در کاربردهای نظامی، پردازش داده‌های برخط و غیره، شاهد تولید هر روزه حجم عظیمی از داده‌های جریان‌دارهستیم. کشف دانش بهینه از این جریان‌های داده، یک حوزه تحقیقاتی فعال در داده‌کاوی با کاربردهای متفاوت بوجود آورده است. برخلاف داده‌های ایستای موجود در پایگاه داده‌های سنتی، داده‌های جریان‌دار اغلب به صورت پیوسته با سرعت بالا و با حجم زیاد و همچنین با توزیع داده متغیر دریافت می‌شود. از طرفی مقادیر آنتولوژی‌ها و حاشیه‌نویسی‌هایمعنایی موجود بر روی داده‌ها نیز به طور پیوسته در حال افزایش می‌باشد. این نوع داده‌های پیچیده و ناهمگن چالش‌های جدیدی را در حوزه‌ تحقیقاتی داده‌کاوی بوجود آورده است. اصلی‌ترین چالش در این مسأله، نیاز فناوری‌های کاوش قوانین انجمنی به تراکنش‌ها می‌باشد، در حالی که در داده‌های معنایی تعریف دقیقی از تراکنش وجود ندارد. کارهای مشابهی که در این زمینه انجام گردیده‌اند، اغلب با کمک کاربر تراکنش‌ها را برای داده‌های معنایی تعریفکرده و سپس به کمک الگوریتم‌های داده‌کاوی سنتی اقدام به کاوش قوانین انجمنی از این تراکنش‌ها می‌نمایند و لازمه این کار تسلط کاربر به ساختار داده‌های معنایی و دامنه کاربرد مورد نظر می‌باشد. لذا روشی مورد نیاز است که انسجام معنایی را در تمام مراحل کار برقرار سازد و تعریفی کلی و یکپارچه برای تراکنش‌ها و سایر مفاهیم مرتبط ارائه دهد. بنابراین در اینتحقیق به ارائه روشی جهت رفع چالش‌های ذکر شده و امکان‌پذیر ساختن پردازش حجم وسیع داده‌های معنایی جریان‌دار موجود و کشف و ذخیره‌سازی قوانین انجمنی جدید در سطح معنایی بالاتر با استفاده از غنای معنایی مفاهیم موجود در آنتولوژی و بهره‌وری از دیگر فناوری‌های معنایی پرداخته شده است.

در بررسی ادوارمختلف باستانی به صورت کلی همزمان با وجود آمدن تمدن‌های بزرگ در دنیا باستان، ماشاهد بوجود آمدن شهرهای بزرگ و مهم سیاسی، مذهبی و... در کناراین تمدن‌ها می‌باشیم و در حقیقت ارتباطی ناگسستنی بین بوجود آمدن شهرهای بزرگ باستانی وشکل‌گیری امپراطوری‌های بزرگ باستان همواره وجود دارد. شهرها و تمدن‌های شکل گرفته در ایران نیز از این چهار چوب خارج نمی‌باشند. یکی از این شهرها که در تاریخ ایران باستان و بخصوص سرزمین پارس نقش بسیار مهمی را ایفا نموده است شهر تاریخی استخر می‌باشد. آنچه که تا بحال در متون تاریخی و نیز کاوش‌ها وبررسی‌های باستان شناسی از شهر استخر بدست آمده، اهمیت این شهر را در دوران‌های مختلف تاریخی ایران حداقل از هخامنشیان تا پایان ساسانیان و حتی صدراسلام بخوبی مشخص می‌سازد. البته این اهمیت و ارزش در دوره‌های مختلف تاریخی متفاوت می‌باشدو نقش این شهر بعنوان یک مرکز مهم سیاسی ومذهبی دچار فراز و فرودهای بسیاری گردیده است.این فعل انفعالات در طول سالیان متمادی باعث ایجاد سوالات وفرضیه‌های مختلفدر ذهن اغلب محققان بخصوص مورخان وباستانشناسان گردیده است.سعی نگارنده در تدوین ونگارش این رساله(پایان نامه) مقطع کارشناسی ارشد با موضوع:استخر در گذرگاه تاریخ ( بررسی دوران‌های تاریخی و حوادث تاریخی در شهر استخر و قلاع سه گانه در دشت مرودشت تا صدر اسلام) بر آن بوده، که در حد توان و امکان به جمع آوری هر آنچه در مورد شهر استخر و قلاع سه گانه که در نزدیکی این شهر با نام‌های شکسته، استخر و شنکوان وجود دارد، بپردازد تا جایگاه این شهر و قلاع مذکور رادر دوره‌های مختلف تاریخی که در منابع مختلفاز قبیل منابع تاریخی، باستانشناسی، جغرافیائی و... وجود دارد، مشخص نماید وبدلیل قرار گیری این شهر در دشت مرودشت و ارتباط انکارناپذیر شهر استخر با جغرافیای تاریخی دشت مرودشت، سعی بر اثبات و چگونگی این ارتباط نماید و در ادامهم مروری کلی بر تاریخچه و شواهد باستانی موجود در این زمینه گردد. در این رساله،مواد تاریخی و شواهد و مدارک باستان شناسی در جهت روشن شدن بیشتر موضوع بصورت توامان در کنار یکدیگر قرار گرفته است و این شواهد و مدارک در 8 فصل تدوین یافته که عمده مطالب مندرج در این رساله مربوط به شهر استخر و جایگاه و اهمیت آن در دوره‌های مختلف تاریخی از هخامنشیان تا صدر اسلام می‌باشد و در فصل پایانی این رساله به صورت کلی و مختصر به بررسی و گردآوری و تدوین موارد تاریخی و باستانی قلاع سه گانه‌دشت مرودشت پرداخته شده است.

پژوهشگر در گام ابتدایی پژوهش به روش مصاحبه‌ی عمیق و پردازش کیفی داده‌ها تحت قالب تحقیقی به ترسیم شرایط مطلوب بر نظر جامعه‌ی آماری خود می‌پردازد که نتایج حاصل از آن در سه بعد بررسی می‌گردد.در گام دوم در راستای بررسی وضعیت موجود، شناخت شرایط، متغیرهای بحرانی، متغیرهای موثر و دارای بار عاملی بالا، مشخصه‌های فردی مورد تأثیر و دارای اهمیت با تعیین جامعه‌ی آماری 500 نفری از دو منطقه‌ی 2 و 5 کلانشهر تهران تحقیق تحلیل وضعیت موجود شکل گرفت. در ادامه‌ی این شرایط، اطلاع محقق بر خلأ حاصل از نقصان نظریه‌پردازی مشارکتی و فقدان عواملی در معماری امروز، منجر به مطالعه‌ی سیر ساخت و مشارکت در معماری سنتی اسلامی گردید. نتایج حاصله هشت اصل را از نوع معماری مشارکتی در سنت اسلامی معرفی می‌نمود.اما علاوه بر آن محقق چهاراصل معرفت، شناخت، اخلاق و عمل را در توصیف چهار پایه‌ی اصلی معماری اسلامی برداشت می‌نماید.بر این اساس در جهت تحقق مسکن مطلوب و پر شدن خلأهای برداشت‌شده از تحقیق وضعیت موجود هر چهار اصل به‌عنوان راهبردهای کلان معرفی می‌گردنددر فصل آخر راهبردهای میان برگرفته از سه مرحله‌ی تحقیق ترسیم مسکن مطلوب، و راهبردهای خرد برگرفته از تحقیق برداشت وضعیت موجود مسکن با در نظر گرفتن مشخصه‌های فردی موثره ترسیم و پیشنهاد می‌گردد.

‫درباره تاريخ پيدايش تشيع نظريات مختلفي توسط محققين و انديشمندان شيعي، سني و مستشرقين مطرح شده است. در اين زمينه بيش از ده نظريه در کتب مختلف آمده است، که از ميان آن‌ها فقط دو نظريه مربوط به شيعه، و بقيه از آن دانشمندان اهل سنت و مستشرقين است. در نظرياتي که از اهل سنت و مستشرقين بيان شده است، اغراض مذهبي سياسي، دشمني با تشيع، و افراط کاملاً آشکار است. هدف اصلي آن‌ها از بيان اين نظريات، نشان دادن مذهب تشيع به‌عنوان يک حرکت خارجي و امر عارضي است. بعضي از اين نظريات به‌هيچ وجه جنبه علمي و استدلالي قوي ندارد، اما در اين پژوهش به ده نظريه مطرح که جنبه علمي و قابل بحث تاريخي دارد، پرداخته شده است. پيدايش تشيع در دوره پيامبر گرامي اسلام(ص) ، شکل‌گيري در سقيفه، در دوره خلافت عثمان، در دوران خلافت امام علي(ع) ، پس از حادثه کربلا، در دوران امام صادق(، توسط فردي به‌نام عبدالله بن سبا، و ايجاد آن توسط ايرانيان از مهم‌ترين و اصلي‌ترين نظرياتي است که در اين زمينه ارايه شده است. تمام اين نظريات مطرح در مورد پيدايش تشيع را مي‌توان مربوط به دو دسته عوامل داخلي جامعه اسلامي، يا عوامل خارج از آن دانست. آن‌چه در اين نوشتار وجهه همت است، تطابق اين نظريات با گزارش‌هاي معتبر تاريخي و داوري درباره آن‌ها و تأکيد براين واقعيت است که تشيع به عنوان يک جريان اصيل و به‌معناي اعتقاد به امامت و رهبري منصوص علي(ع) بعد از پيامبر اعظم(، و همگامي با آن امام، نه تنها همزاد با ظهور اسلام بوده که اساساً جزئي از رسالت پيامبر بوده است. در نتيجه، پيدايش تشيع به دوره پيامبر(ص) مي‌رسد؛ زيرا جوهره اصلي تشيع، يعني وصايت و نص را مي‌توان در اين زمان با استنادات تاريخي به اثبات رساند، و شکل‌گيري تشيع و تبيين احکام شيعي به‌مرور زمان صورت گرفته و تکامل يافته است.

‫تحقيق حاضر به اين موضوع مي‌پردازد که: آيا طبق قوانين فقه اسلامي و حقوق موضوعه کشور عراق مي‌توان قيموميتي براي زن در محيط خانواده و اجتماع در نظر گرفت يا نه؟ و آيا قيموميت خانوادگي و اجتماعي فقط با مردان است؟ و آيا قيموميت نداشتن زنان در محيط خانه، يا اجتماع دليلِ بر ضعف و منزلت آنان است؟ نگارنده براي پاسخ، به سراغ آيات قرآن، روايات معصومين و ادله فقهاي اماميه رفته و نوشتار خود را در سه فصل تدوين و ارائه کرده است. وي در فصل اول به مفاهيم حق، اقسام حق، قيموميت، شرع، حکم شرعي، و مصادر و منابع شرعي نزدِ شيعه و اهل سنت مي‌پردازد و معاني قوانين وضعي (حقوق موضوعه) و مصادر تشريع آن ها و قوانين طبيعي در عصر حاضر را ارائه مي‌کند. نگارنده در فصل دوم به بررسي قيمومت زنان از منظر شرع مقدس اسلام در دو محور محيط منزل و جامعه مي‌پردازد. وي در محور اول با استناد به آيه ولايت بين مؤمنين و مؤمنات و آيه طلاق، روايات نبوي در باره زن و شوهر و مسؤوليت‌ها و وظايف آنان و ادله فقهي، عدم چنين قيموميتي را براي زن در منزل اثبات مي‌کند و آن را مخالف سنت پيامبر اسلام دانسته و اصول عملي را نيز معارض با عدم ولايت زوجه در منزل قلمداد مي‌کند. در محور دوم نيز با بهره گيري از همان ادله عدم قيموميت زن در اجتماع را با وجود حيات شوهر اثبات کرده و منصب اجتماعي زن را نيز منافي با قيموميت او بر مردان مي‌داند. در فصل سوم نيز نويسنده با توجه به مقررات وضعي دولت عراق در سال هاي اخير به بررسي قيموميت زن در خانه و جامعه براساس اين قوانين اشاره کرده و آن ها را در زمان حکومت دولت بعثي عراق و پس از سقوط دولت بعث با هم مقايسه کرده و موارد قيموميت زن را بررسي مي‌کند.

پیدایش فرقه‌ها و شاخه‌های جدید از ادیان قدمتی برابر با تاریخ تمدن بشری دارد. موقعیت جغرافیایی و سیاسی کشورهای مسلمان مخصوصاً در حوزه غرب آسیا و شمال آفریقا سبب شده تا از دوران باستان پیروان ادیان گوناگون در کنار هم زندگی کرده و برحسب شرایط سیاسی و حکومتی در دوره‌های مختلف تاریخی هریک از ادیان دچار افت و خیز شوند. مخصوصاً ایران که همواره مستعد پرورش و ظهور ادیان، فرقه‌ها و مکاتب جدید بوده و پیدایش نمونه-های بسیاراز قبیل ادیان میترائیسم، زرتشتی، مانویت، مزدکیسم و... ویا قدرت‌گیری مذهب نسطوری در دوره ساسانی در ایران و عراق و همچنین ادیان دیگر در دوره‌های مختلف تاریخی شاهدی بر این مدعاست. پس از حمله اعراب و ظهور دین مبین اسلام نیز به همین ترتیب شاخه‌های جدیدی از مذاهب تحت تأثیر اعتقادات باستانی وآموزه‌های نو بوجود آمد. در مورد چگونگی شکل گیری مذهب تشیع و رواج آن عقاید گوناگونی اظهار شده است ولی آنچه بدیهی و آشکار است علاوه بر تأثیرات مختلف آن از ایرانیان، بالندگی این مذهب در ایران و محدود بودن تعداد پیروان آن در مقایسه با جمعیت سنی مذهب در ایران قبل از استیلای صفویان است. در یمن و مکه و هندوستان و عراق کنونی و قفقاز و مصر و...نیز تشیع فراز و نشیب‌هایی داشته و جمعیت شیعی دربعضی از این نواحی امروزه نیز تعداد قابل توجهی را تشکیل می‌دهد. طبعاً بدلیل کمبود نسبی منابع ، پژوهش در این مورد مشکل‌تر می‌نماید. از آن‌جایی که بسیاری از حکومت‌های محلی نیز برای اعلان استقلال سکه ضرب کرده‌اند توجه به این سکه‌ها می‌تواند نکات مبهمی از تاریخ را که در منابع مکتوب کمتر به آن‌ها اشاره شده بازگو نماید. حمله مغول با وجود وحشی‌گری‌ها و خرابی‌های بسیار ببار آورده، پیامدهای مثبتی هم بدنبال داشت که نمونه آن اوج آزادی مذهبی پس از اسلام بدلیل تسامح مذهبی مغولان در حوزه حکومتی آن‌ها از آسیای میانه تا سوریه و آناتولی در این دوره بود. علاوه بر مذهب تسنن، آموزه‌هایی از مذاهب شمنی و بودایی که سوغات مغولان بود همراه با آزادی مسیحیان و یهودیان جامعه را دارای تنوع دینی بسیاری کرده بود. در چنین شرایطی مذهب تشیع نیز فرصت خودنمایی و تاثیر گذاری بر طبقه حاکم مغولان یافت تا حدی که توانست سلطان محمد اولجایتو را نیز پیرو خود سازد. شعایر مذهبی شیعی در سکه‌های اسلامی مربوط به پیروان شیعه اسماعیلی، زیدی، دوازده امامی و حتی افرادی که یا مدعی دروغین امامت آخرالزمان بوده (یا خود را به آن منسوب می‌کرده‌اند) می‌باشد و مواردی از آن‌ها در دوره مورد بررسی توسط حکومت‌های محلی حاشیه دریای خزر (مازندران)، حاکمان یمن ،ایلخانان، حاکمان محلی در آناتولی، سربداران، قراقویونلوها، مشعشعیان و... ضرب شده‌اند.بررسی سکه‌ها فصل تازه‌ای در مطالعات سیاسی و مذهبی هرکدام از این سلسله باز کرده و منابع جدیدی را در اختیار پژوهشگران قرار داد. برای اولین بار در این پژوهش سکه‌ها نشان دادند که تشیع اولجایتو برخلاف گفته اکثر منابع تا زمان مرگش پایدار بوده و علاوه بر آن در این رساله برای اولین بار سکه‌های خاندان آل صفی معرفی شده-است.زمانی‌که بالاخره صفویه قدرت یافته و شیعه درکشور ایران رسمی شد فصلی نو در تاریخ مذاهب اسلامی جهان اسلام گشوده شد و مخصوصاً تاثیر بسزایی برآینده کشورهای حوزه ایران تاریخی و فرهنگی و مناطق همجوار گذاشت.