جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رساله فوق الذکر در چندین فصل تنظیم شده است فصل اول تحت عنوان تاریخچه علت غایی است که به صورت مختصر به سیر آن در طول تاریخ فلسفه در یونان قدیم (نظریه اتمیستها، سقراط، افلاطون، ارسطو) و در فلسفه( جدید نظریه دکارت و لایب نیتز) اشاره شده است. فصل دوم در برابر دارنده بخشی اجمالی پیرامون علل اربعه و ارتباط آنها با یکدیگر است. فصل سوم بهر شکلی رابطه علت غایی با طبیعت را مطرح و بعضی از مشکلات وارده در این خصوص را بازگو و سپس به پاسخگویی آنها اقدام نموده است. در دو فصل دیگر این رساله بعنی فصل چهارم و پنجم تفکر جدید غرب ( فلسفه جدید) مطرح و زمینه های ظهور این تفکر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است این فصل در حقیقت مقدمه ای برای کنکاش واقع شده است و در بحث زمینه های ظهور این تفکر جدید نگارنده تفکر جدید غرب را بدترین صورت ماده انگاری تلقی کرده و از آن به عنوان ماده انگاری نقابدار نام برده است. در فصل پنجم به نمودهای عینی اعراض از غایتمندی که از بیکن و دکارت شروع می شود و با اسپینوزا و کانت ادامه می یابد به نحوی که این مسئله (غایتمندی) در فلسفه های تجربی و پوزیتیویستی مطلقاً کنار گذاشته می شود. در دو فصل آخر ( فصل ششم و هفتم ) بحث غایتمندی در قلمرو خداوند و افعال انسان با نظر به فلسفه اسلامی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. قابل توجه است که این کار تحقیقی با عنایت به اهمیت آن در تفکر اسلامی و خصوصاً فلسفه اسلامی مورد تشویق اساتید ارجمند قرار گرفته و استاد بزرگوار جناب آقای رضا داوری پیشنهاد چاپ آن را به این حقیر داده اند. در این رساله حقانیت و غنای پر بار فلسفه اسلامی در عرضه حقایق فلسفی و پاسخگویی به شبهات گوناگون عقدتی و تهاجم فرهنگی به خوبی جلوه نموده است . در پایان قابل ذکر است که این رساله با نمره عالی مورد پذیرش قرار گرفته است.

کتابنامه: ص. ۱۰۹-‎۱۰۴؛ همچنین بصورت زیرنویس // این پژوهش از سه فصل تشکیل یافته است که عبارت است از: الف) عقل ب) وحی ج) رابطه ی عقل با وحی. فصل اول: عقل؛ مفهوم واژه ی عقل؛ بازداشتن و حبس است و اما در تعریف اصطلاحی آن هر یک از فلاسفه، عرفا و متکلمین و همچنین متفکرین غربببی تفسیرهای خاصی از عقل ارائه نموده اند که در برخی جهات نیز متفاوتند از این میان امام خمینی عقل را ابتدا به دو بخش انسانی و غیر انسانی تقسیم نموده و پس از تعریف هر کدام، عقل غیر انسانی را به لحاظ رتبه و جایگاه برتر از عقل انسانی معرفی نموده است. هم چنین ایشان عقل را ره دو بخش نظری و عملی هم تقسیم کرده بیان می کند که، کمال انسان به عقل عملی اوست، نه عقل نظری. ایشان در توضیح ماهیت عقلی، آن را امری غیر جسمانی و مجرد دانسته که با ضعف قوای جسمانی رو به انحلال نمی رود و برای اثبات این مطلباز دلائلی عقلی و نقلی بهره گرفته است. در خصوص حجیت عقل نیز دیدگاه های مختلفی از دانشمندان اسلامی و غربی مطرح می شود که برخی افراطی و برخی تفریطی و عده ای نیز معتدل می باشد. از این بین امام دارای دیدگاهی اعتدالی است که حجیت عقل را نه بطور مطلق نفی می کند و نه به طور مطلق می پذیرد بلکه در قلمرو خاص آنرا حجت می داند. و اما در خصوص قلمرو عقل امام خمینی بر این عقیده است که از عقل می توان، در مسائل اعتقادی، فلسفی و کلامی بهره برد و نیز از آن می توان به عنوان یک منبع فقهی در کنار دیگر منابع استفاده کرد ولی نباید غافل شد که عقل در فهم بسیاری از فروعات فقهی ناتوان است. ایشان در کنار تمام مزایا و منابع عقل، آنرا عنصری آسیب پذیر می داند که دارای ضعف ها و کاستی های است که نباید مورد غفلت قرار بگیرد و ایمان را تکمیل کننده ی بسیاری از نقص های عقل می داند. فصل دوم: وحی، اشاره سریع و رمز گونه است و در قرآن نیز کاربردهای مختلفی این واژه داشته استکه یکی از آنها به معنای وحی رسالی است که البته آن نیز بسته به اختلاف انبیاء و همچنین اختلاف حالت آنها متفاوت بوده است، گاهی با واسطه و گاهی بی واسطه و گاهی نیز با خلق صوت، این ارتباط خدا با پیامبران تحقق می یافت. دربراه وحی متفکران اسلامی تعریف هایی ارائه داده اند و هم چنین ویژگی های برای آن بر شمرده اند که مهمترین این ویژگی ها یکی معلم داشتن وحی، دوم استشعار و سوم ادراک موجودی دیگر به عنوان واسطه ی وحی می باشد. درباره ماهیت وحی نیز دیدگاههای مختلفی وجود دارد. برخی از آنرا نبوغ پیامبر و حاصل شخصیت او معرفی کرده اند و برخی نییز تبیین فلسفی از آن ارائه داده اند و عده ای نیز آنرا امری مرموز دانسته که از درک غیر انبیا خارج است، امام(ره) اگر چه آنرا امری مرموز می داند ولی درک آنرا تا حدودی برای غیر انبیا البته با دستگیری آنها ممکن می داند. از جمله مباحثی که درباره ی وحی مطرح شده است بحث از ضرورت وحی و اثبات این ضرورت است که امام(ره) این مسئله را از طریق احتجاج نفوس انسان ها به آگهی از صحت و مرض و سعادت و شقاوت خویش اثبات می کند و اما در خصوص قلمرو وحی امام معتقد است که قلمرو وحی علاوه بر مسائل فردی نمی داند بلکه حکومت و سیاست هم جزو قلمرو وحی محسوب می شود و درباره ی غایت وحی امام بر این عقیده است که پیامبران برای تهذیب و تربیت نفوس و اجرای عدالت در جامعه و همچنین ایجاد معرفت نسبت به حق تعالی مبعوث شده اند که از این بین غابت اصلی وحی همان معرفت خداست. فصل سوم: در این فصل دیدگاه های مختلف درباره ی ارتباط عقل با وحی مورد بررسی واقع می شود که از نظر امام این ارتباط دو سویه و طرفینی است یعنی عقل وظیفه ی اثبات حجیت وحی را بر عهده دارد و علاوه بر این در برخی موارد در بیان مسائل فقهی نیز به کمک وحی می آید و در مقابل وحی علاوه بر تأیید احکام صادره از سوی عقل نقش مهمی نیز در شکوفایی عقل ایفا می کند.

هدف پژوهش : اثبات علم غیب برای پیامبران و امامان علیهم السلام روش نمونه گیری : فیش برداری و خلاصه نویسی متون مرتبط با موضوع رساله روش پژوهش : تحقیق کتابخانه ای است ، ابزار اندازه گیری کتب تفاسیر و احادیث است طرح پژوهش : این تحقیق در پنج بخش اصلی طرح شده است . ابتدا لغت غیب و اقسام و مصادیق آن بررسی شده است ، سپس امکان راهیابی بشر به عالم غیب عنوان گشته است . آنگاه علم غیب انبیاآ و اوصیاآ و ارتباط آنان با جهان غیب مورد تحقیق و مطالعه قرار گرفته است و در انتها موضوع ایمان به غیب نوشته شده است نتیجه کلی : پیامبران و امامان (ع ) با تعلیم الهی و بنابر مصلحت و اذن خداوند عالم به غیب هستند مگر غیب هایی که در انحصار خداوند متعال باشد

در این پایان نامه برخورداری ائمّه معصوم(ع) از علم لدنّی با تکیه به دلایل کلامی، قرآنی و روائی ثابت شده و در پنج فصل تنظیم و تدوین گردیده است. در فصل اول کلیاتی درباره موضوع بحث آمده و در فصل دوم پیشینه بحث علم امام گزارش شده است. فصل سوم به بررسی علم امام معصوم اختصاص دارد و در فصل چهارم دلائل علم ائمه اطهار(ع) ذکر شده و سرانجام در فصل پنجم اشکالات منکران علم امام معصوم(ع) مطرح و پاسخ داده شده است.

هدف این تحقیق آشنایی با حق و عوامل و راههای رسیدن به حق و موانعی که مانع رسیدن انسان به حق و حق گرایی می گردد، می باشد. این تحقیق به روش کتابخانه ای و به صورت فیش برداری گردآوری شده است و شامل پنج فصل است که عبارتند از: فصل اول، مفاهیم و کلیات که شامل موارد زیر است: 1) معنای لغوی و اصطلاحی حق 2) مصادیق حق که شامل: 1 ذات خدا 2 قرآن مجید 3 معجزه 4 حق به معنی 5 معرفت مطابق با واقعیت 6 قوانین حاکم بر جهان (سنت ها) 7 حقوق و قوانین اجتماعی 8 مثلهای واقع نما 9 قیامت 10 بعثت انبیاء و ارسال رسل. فصل دوم: عوامل شناخت حق در قرآن انسان برای قدم گذاشتن در هر راهی ناگزیر از شناخت آن راه است تا بتواند به هدف و مقصد وراهی که انتخاب کرده است برسد، مسئله حق و باطل نیز همین طور است ما باید حق را بشناسیم تا در مواقع ضروری آن را از باطل و بیهوده تشخیص دهیم و حق را انتخاب و باطل را رها کنیم و شامل:معرفت، ایمان، تقوا، فطرت و محبت است. فصل سوم: در این فصل ویژگیهای اخلاقی اهل حق را مورد بررسی قرار دادیم و شامل: رضا و تسلیم، خشوع و خضوع، خوف و رجاء، احسان، اخلاص، اخبات، استغنای نفس، امانت داری، انفاق، ایثار، پاسخ بدی با نیکی، تفکر و تعقل، تواضع، توکل، توبه، تهجد، حکمت، حلم و بردباری، ذکر، رفق و مدارا، سخات و بزرگواری، شجاعت، شکر، صبر، صدق و راستی، صله رحم، عفت و پاکدامنی، عفو گذشت، قناعت، کظم غیظ، وفای به عهد، مشورت در کارها، یقین، جهاد در راه خدا فصل چهارم: وقتی انسان حق گرا شد این حق گرایی آثاری برای وی به دنبال دارد و شامل: بصیرت، شرح صدر، حق مداری در عمل و تقرب به ذات خداوند است. فصل پنجم: راجع به موانع حق گرایی است، و برای اینکه انسان به شناخت بهتری از حق برسد شناخت موانع حق گرایی برای وی ضروری است زیرا اگر موانع راه یا هدف و مقصدی که در پیش گرفته است بشناسد در واقع یک پله از راهی را که در پیش داشته است طی کرده که عبارتند از: جهل و نادانی، تعصب و لجاجت، پیشداوریهای غلط، ضعف ایمان، پیروی از هوای نفس، مراء و جدال، فراموشی آخرت، کتمان حق و آمیختن حق با باطل، آرزوهای طولانی، و در پایان هم نتیجه ای است که از این تحقیق به عمل آمده است.

در این تحقیق سر گذشت و ماجرای اصحاب کهف در قرآن بررسی شده است. سر گذشتی که می تواند درس عبرتی برای ما مسلمانان باشد. متن اصلی این تحقیق پس از ذکر عناوینی شامل تقدیم، سپاس و چکیده و مقدمه به نه فصل تقسیم بندی شده است که خلاصه و چکیده ای از مطالب کلی آن به شرح ذیل می باشد: در فصل اول مطالب و عناوین کلی پیرامون سوره کهف و نیز داستان کهف که شامل تعاریف لغوی کهف و رقیم، تعریف قصه، پیشینه قصه، اصطلاح قصه در قرآن، مقصود و اهداف قصه در قرآن و چگونگی شروع آنها و مهمترین اهداف آن و نیز نکات کلی پیرامون سوره کهف که شامل فضلیت سوره و محتوای سوره و ارتباط و تناسب سوره کهف با سوره حمد، بیان گردیده است.

این رساله سعی نا چیزی است در شناساندن «تسبیح موجودات» و نحوه و چگونگی تسبیح از دیدگاه قرآن کریم و اسلام که از طریق تحقیق کتابخانه ای جمع آوری شده است، وطی چهار فصل ارایه می گردد. فصل اول تحت عنوان «مفاهیم و کلیات تسبیح» به مقدماتی نظیر معنی لغوی تسبیح، معنی اصطلاحی تسبیح و نظر مفسران و صاحب نظران در مورد آن می پردازد. فصل دوم که «مبانی تسبیح» نام دارد شامل توضیحاتی برای وارد شدن به بحث اصلی است که از نظر فلسفی-کلامی به شناساندن صفات و اسامی خداوند می پردازد .این مسایل برای بررسی کیفیت و چگونگی تسبیح لازم است. فصل سوم با عنوان«حقیقت تسبیح»به بحث اصلی تسبیح موجودات و کیفیت آن، چگونگی آن و اینکه شامل چه گروههایی می شود؟ مجازی است یا حقیقت- فعلی است یا قولی؟ به بررسی نظر کارشناسان و مفسرین می پردازد. فصل چهارم به نام«تسبیح و مسبح» شامل تسبیح انسان و رابطه آن با ذکر و حمد و... است.

این تحقیق با عنوان «عوامل و موانع یقین» و ویژگی های اخلاقی رفتاری اهل یقین می باشد که شیوه کتابخانه ای ارایه شده است. «یقین»، دانستن چیزی پس از جستجو و آرامش خاطر و یک جهت شدن دل به امری پس از اضطراب و تردید است. «یقین» در اصطلاح اهل نظر اعتقاد جازم مطابق با واقع است یعنی آنچه در اثر تشکیک زایل نشود. فصل اول، مشتمل بر مفاهیم و کلیات است و شامل مباحثی چون معنای یقین، رابطه ایمان و یقین، انواع ایمان و یقین و مراتب یقین یعنی علم الیقین، عین الیقین و حق الیقین است: فهمیده شد که تحصیل یقین و دست یافتن به مراحل اعلای آن یعنی عین الیقین و حق الیقین پس از عبور از تمام مراحل اسلام و ایمان و تقوا بدست می آید و کسی که این مراحل عالی را بدست آورد و البته شاهد عنایات مهمی از خدای بزرگ شد. در فصل دوم، زمینه ها «متعلقات»، عوامل و موانع یقین بحث و بررسی شده است. در رابطه با بحث زمینه ها متعلقات یقین هر چیزی است که باید به آن اذعان نمود مثل خداوند متعال و صفت او و فرشتگانش، کتاب های او، پیامبرانش، روز رستاخیز، جمیع نشانه های او و تمام شرایعی که بر پیامبران نازل شده است که جمعاً در این تحقیق به هفده مورد آن اشاره شده است مثل: یقین به توحید صفات و افعالی، یقین به عدل، حکمت، رحمت و قدرت خداوند، یقین به میزان و صراط و.... اما عواملی که با وجود آنها می توان به یقین و مراتب یا درجات آن دست یافت به شش مورد آن اشاره شده است: 1 معرفت 2 ایمان 3 شهود قلبی 4 تزکیه 5 تهذیب نفس 6 عبادت. در قسمت سوم این فصل به موانع تحصیل یقین پرداخته شده است. این موانع عموماً آلودگیهای معاصی و گناهان می باشد که دل را تاریک کرده و از تابش نور یقین در دل جلو گیری می کند. در این تحقیق به ده مورد از این موانع: مثل اعتماد برظن و گمان، پیروی هوای نفس، حب دنیا، مراء و جدال، خیال پردازی و.... مورد بررسی قرار گرفته است. مطالب فصل سوم به نشانه ها یا ویژگی های اخلاقی رفتاری اهل یقین اختصاص داده شده است که عبارت از سی و پنج ویژگی می باشد: ویژگی هایی مثل: اخلاص، زهد، توکل، بصیرت، تواضع، صدق و راستی، خوف و رجا و...

در این فصل برآنیم تا مسایل فقهی حیوانات را که در قرآن به آن اشاره شده است را مورد بررسی قرار دهیم. این تحقیق به روش کتابخانه ای جمع آوری شده است و کتابهای فقهی و تفاسیر از جمله منابع مهم مورد استفاده می باشد. در این نوشتار ابتدا یک معرفی کوتاه راجع به حلال و حرام و مکروهات شده است. بعد از آن تحقیق را به پنج فصل تقسیم کرده ایم که هر فصل حاوی مواردی چند درباب موضوع مورد نظر می باشد و شرح آن به قرار زیر است: فصل اول: این فصل شامل چهار قسمت می باشد که هر قسمت خود عناوین جداگانه ای را به خود اختصاص داده است. در این فصل ابتدا نظر ادیان مختلف را راجع به خوراکیهای حیوانی و احکام آن بیان کرده ایم سپس به استثناءها اشاره ای می کنیم. فصل دوم: این فصل شامل یازده قسمت می باشد که در آن به شرایط و احکام صید و حیوانات صید شده و سپس مردار، پرداخته شده است. شرایط صید خود شامل شرایط شکارچی، حیوانات شکار شده، آلات شکار و.... می باشد که توضیح هر کدام در متن آورده شده و به آیات مربوط به آن نیز اشاره شده است. فصل سوم: در این فصل به انواع حقوق حیوانات که در قرآن به آن اشاره شده است، اشاره کرده ایم. حقوق حیوانات را در دوازده قسمت بیان کرده، سپس آیاتی از قرآن کریم که پیرامون این مباحث آمده است را ذکر کرده ایم. فصل چهارم: این فصل شامل سه قسمت می باشد، که هر قسمت خود موارد دیگری را شامل می شود. در این فصل برآنیم تا منافع گوناگون حیوانات را مورد بررسی قرار دهیم. مثلا برخی از حیوانات منافعی چون شیر، عسل و ...دارند که در آنجا به توضیحاتی پیرامون آن پرداخته ایم. در آخر هم به ویژگی یکی دیگر از نعمت های الهی یعنی ویژگی شتر اشاره ای داشته ایم. فصل پنجم: این فصل که در ادامه فصل چهارم می باشد به بررسی یکی دیگر از فواید حیوانات، یعنی به بیان بهره های جنگی حیوانات پرداخته ایم. این فصل شامل یک قسمت می باشد که این قسمت هم بخشهای دیگری را دارد که در آن توصیفی پیرامون ورزش با استفاده از حیوانات، و انواع شرط بندی ها داده شده. ضمنا آیاتی از قرآن کریم که در رابطه با بهره های جنگی از حیوانات می باشد. در این فصل گنجانده شده است.

دین به معنای: کیش، آیین، مذهب، ورع، پاداش و ... است. دین پدیده ای بر مبنای وحی و پیام الهی می باشد و نهادی اجتماعی است. تابع دین در هر عصری از اعصار به کسی می گویند که تسلیم فرامین الهی و شریعتی باشد که بر پیامبر عصر خودش نازل شده است. علت اکثر غیبت ها ترس است مثل غیبت 20 ساله حضرت ادریس از قوم خود و غیبت حضرت محمد(ص) در غار حراء و خود را مخفی کردن و لیکن روی این بیان همواره غیبت ها از ترس سرچشمه گرفته است ولی باید گفت که منظور از ترس، ترس شخصی و فرار از قتل نبوده است. بلکه ترس و واهمه حضرت مهدی(ع) (که خداوند او را برای ریشه کن کردن ظلم و ستم و اجرای عدالت ذخیره نموده است)، از این است که نقصی در پیاده کردن برنامه خداوند پیش آید. نامهای معروف دولت آخر الزمان: الف) «دولت جهانی» که اشاره به قلمرو حکومت دارد. ب) «دولت عدالت» که اشاره به بسط عدالت در زمان حاکمیت این دولت دارد. ج) «دولت صالحان» که از آیه 55 سوره نور الهام گرفته شده است اشاره به صالح بودن زمامداران آن دولت می کند. «وعدالله الذین آمنوا منکم و عملوا الصالحات لیستخلفنهم فی الارض......